Kodeks Morski.pdf

(370 KB) Pobierz
Microsoft Word - Dokument2
USTAWA
z dnia 18 wrzenia 2001 r.
Kodeks morski.
(Dz. U. Nr 138, poz. 1545)
TYTU I
PRZEPISY OGÓLNE
Art. 1. § 1. Kodeks morski reguluje stosunki prawne zwi!zane z "eglug! morsk!.
§ 2. W stosunkach cywilnoprawnych zwi!zanych z "eglug! morsk! stosuje si’ - w braku
odpowiednich przepisów Kodeksu morskiego - przepisy prawa cywilnego.
§ 3. Stosunki pracy na statkach morskich, sprawy bezpiecze.stwa morskiego, zapobieganie
zanieczyszczaniu morza przez statki oraz inne sprawy w zakresie nieuregulowanym przepisami
Kodeksu morskiego reguluj! odr’bne przepisy.
Art. 2. § 1. Statkiem morskim jest ka"de urz!dzenie p/ywaj!ce przeznaczone lub u"ywane do
"eglugi morskiej, zwane dalej "statkiem".
§ 2. Statkiem morskim w budowie jest statek, którego st’pk’ po/o"ono lub wykonano
równorz’dn! prac’ konstrukcyjn! w miejscu wodowania, a" do zako.czenia budowy.
Art. 3. § 1. Kodeks morski stosuje si’ do morskich statków handlowych.
§ 2. Morskim statkiem handlowym jest statek przeznaczony lub u"ywany do prowadzenia
dzia/alnoci gospodarczej, a w szczególnoci do: przewozu /adunku lub pasa"erów, rybo/ówstwa
morskiego lub pozyskiwania innych zasobów morza, holowania, ratownictwa morskiego,
wydobywania mienia zatopionego w morzu, pozyskiwania zasobów mineralnych dna morza oraz
zasobów znajduj!cego si’ pod nim wn’trza Ziemi.
Art. 4. Do statków morskich u"ywanych wy/!cznie do celów naukowo-badawczych, sportowych
lub rekreacyjnych stosuje si’ Kodeks morski z wyj!tkiem przepisów o przewozie /adunku lub
pasa"erów oraz przepisów o awarii wspólnej.
Art. 5. § 1. Do statków morskich pe/ni!cych wy/!cznie specjaln! s/u"b’ pa.stwow! stosuje si’
Kodeks morski z wyj!tkiem przepisów o przewozie /adunku lub pasa"erów, o awarii wspólnej i
o przywilejach na statku.
§ 2. Do statków pe/ni!cych specjaln! s/u"b’ pa.stwow! zalicza si’ w szczególnoci statki:
hydrograficzne, dozorcze, po"arnicze, telekomunikacyjne, celne, sanitarne, szkolne, pilotowe,
statki u"ywane wy/!cznie do ratowania "ycia na morzu lub do /amania lodów.
Art. 6. § 1. Z zastrze"eniem wyj!tków przewidzianych w ustawie, nie stosuje si’ Kodeksu
morskiego do jednostek p/ywaj!cych Marynarki Wojennej, Stra"y Granicznej oraz Policji.
§ 2. Przepisów Kodeksu morskiego o przewozie /adunku lub pasa"erów nie stosuje si’ do
transportów wojskowych morskimi statkami handlowymi, chyba "e strony umowy przewozu
morskiego postanowi! inaczej.
Art. 7. Armatorem jest ten, kto we w/asnym imieniu uprawia "eglug’ statkiem morskim
w/asnym lub cudzym.
Art. 8. § 1. Terminy przedawnienia roszcze. ze stosunków regulowanych Kodeksem morskim
mog! by9 przed/u"ane umow! stron zawart! na pimie po zaistnieniu zdarzenia, z którego
wynik/o roszczenie.
§ 2. Przepis § 1 nie dotyczy roszcze. stwierdzonych prawomocnym orzeczeniem s!du lub
wyrokiem s!du polubownego, a tak"e ugod! zawart! przed tymi s!dami.
TYTU II
STATEK MORSKI
DZIA I
Polska przynale0no12 statku
Art. 9. § 1. :eglug’ pod polsk! bander! mo"e uprawia9 tylko statek o polskiej przynale"noci.
§ 2. Z zastrze"eniem § 3 sta/y przewóz pasa"erów lub /adunku pomi’dzy portami polskimi mo"e
uprawia9 tylko statek o polskiej przynale"noci.
§ 3. Terenowy organ administracji morskiej, na którego obszarze dzia/ania znajduje si’ port
rozpocz’cia podró"y, mo"e, w uzasadnionych przypadkach, zezwoli9 na wykonywanie przez
czas oznaczony sta/ego przewozu pomi’dzy portami polskimi przez statek o obcej
przynale"noci.
Art. 10. § 1. Statkiem o polskiej przynale"noci jest:
1) statek stanowi!cy polsk! w/asno9, o którym mowa w art. 73 § 1 i 2,
2) statek uwa"any za stanowi!cy polsk! w/asno9, o którym mowa w art. 73 § 3,
3) statek niestanowi!cy polskiej w/asnoci, który czasowo uzyska/ polsk! przynale"no9, o
którym mowa w art. 13 § 1.
§ 2. Przepisy niniejszego dzia/u dotycz!ce statku stanowi!cego polsk! w/asno9 stosuje si’ do
statków uwa"anych za stanowi!ce polsk! w/asno9.
Art. 11. § 1. Statek o polskiej przynale"noci jest obowi!zany podnosi9 polsk! bander’.
§ 2. Minister w/aciwy do spraw gospodarki morskiej mo"e, w drodze rozporz!dzenia, zwolni9
niektóre rodzaje statków o polskiej przynale"noci z obowi!zku podnoszenia bandery.
Zwolnienie nie mo"e dotyczy9 statków uprawiaj!cych "eglug’ poza terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej.
Art. 12. § 1. Statek o polskiej przynale"noci oznacza si’ nazw! na dziobie, z ka"dej burty i na
rufie. Pod nazw! na rufie powinna by9 uwidoczniona nazwa portu macierzystego statku.
§ 2. W/aciciel nadaje statkowi nazw’ i wskazuje port morski jako port macierzysty statku.
Nazwa podlega zatwierdzeniu przez dyrektora urz’du morskiego w/aciwego dla portu
macierzystego statku w drodze decyzji administracyjnej.
§ 3. Minister w/aciwy do spraw gospodarki morskiej okreli, w drodze rozporz!dzenia, tryb
post’powania w sprawach nadawania i zatwierdzenia nazwy statku, uwzgl’dniaj!c konieczno9
jego indywidualizacji.
§ 4. Minister w/aciwy do spraw gospodarki morskiej mo"e okreli9, w drodze rozporz!dzenia,
inny ni" wskazany w § 1 sposób oznaczania niektórych statków, maj!c na wzgl’dzie ich rodzaj,
przeznaczenie i rodzaj "eglugi.
Art. 13. § 1. Statek niestanowi!cy polskiej w/asnoci mo"e uzyska9 polsk! przynale"no9 na
czas oznaczony, je"eli wnioskodawca /!cznie spe/ni nast’puj!ce wymogi:
1) jest osob! prawn! maj!c! w Rzeczypospolitej Polskiej siedzib’ lub oddzia/ b!d@ jest osob!
fizyczn! zamieszka/! w Rzeczypospolitej Polskiej lub maj!c! w Rzeczypospolitej Polskiej
oddzia/,
2) przedstawi umow’ najmu lub dzier"awy statku b!d@ inn! umow’, na podstawie której b’dzie
móg/ uprawia9 "eglug’ statkiem we w/asnym imieniu,
3) zobowi!"e si’, "e b’dzie prowadzi/ dzia/alno9 armatorsk! w Rzeczypospolitej Polskiej,
4) z/o"y urz’dowo powiadczony odpis lub wyci!g ze sta/ego rejestru statków, zawieraj!cy opis
statku, oznaczenie w/aciciela oraz inne dane z tego rejestru, a w szczególnoci wpisane prawa
zastawu i ograniczenia w rozporz!dzaniu statkiem,
5) przedstawi pisemn! zgod’ w/aciwych organów pa.stwa sta/ego rejestru statków, w/aciciela
statku i wszystkich wierzycieli hipotecznych na nadanie statkowi polskiej przynale"noci oraz
zapewnienie w/aciwych organów pa.stwa sta/ego rejestru statku, "e w czasie trwania polskiej
przynale"noci statek nie b’dzie uprawniony do podnoszenia bandery tego pa.stwa,
6) wska"e port macierzysty statku w Rzeczypospolitej Polskiej.
§ 2. Statek niestanowi!cy polskiej w/asnoci uzyskuje czasow! polsk! przynale"no9 przez wpis
do rejestru okr’towego, na podstawie postanowienia izby morskiej stwierdzaj!cego okres
przynale"noci.
Art. 14. Armator prowadz!cy w Rzeczypospolitej Polskiej dzia/alno9 za porednictwem
oddzia/u podlega, w zakresie spraw zwi!zanych z uprawianiem "eglugi statkiem, który uzyska/
czasow! polsk! przynale"no9, polskiemu prawu i jurysdykcji s!dów polskich w takim zakresie,
w jakim podlega im osoba maj!ca w Rzeczypospolitej Polskiej siedzib’ lub miejsce
zamieszkania.
Art. 15. Armator, którego statek uzyska/ czasow! polsk! przynale"no9, jest obowi!zany
obsadzi9 statek za/og! zgodnie z polskimi przepisami i podda9 statek polskim przepisom, w
szczególnoci w zakresie: pomiaru, bezpiecze.stwa morskiego, dokumentów statku i ochrony
rodowiska.
Art. 16. Nazwa statku, który uzyska/ czasow! polsk! przynale"no9, mo"e by9 zmieniona tylko
za zgod! w/aciwych w/adz pa.stwa sta/ego rejestru statku oraz jego w/aciciela i wierzycieli
hipotecznych.
Art. 17. § 1. Statek niestanowi!cy polskiej w/asnoci traci uzyskan! czasow! polsk!
przynale"no9, je"eli:
1) przestanie by9 spe/niany którykolwiek z wymogów wymienionych w art. 13 § 1,
2) up/ynie okres, na jaki uzyska/ przynale"no9, i okres ten nie zostanie przed/u"ony,
3) wniesie o to armator statku,
4) armator statku nie przestrzega przepisów niniejszego dzia/u,
5) zostanie wydana decyzja w trybie art. 18.
§ 2. Utrata przez statek czasowej polskiej przynale"noci nast’puje z dniem wykrelenia statku z
polskiego rejestru okr’towego, na podstawie postanowienia izby morskiej.
Art. 18. Minister w/aciwy do spraw gospodarki morskiej mo"e wyda9 decyzj’ o utracie
czasowej polskiej przynale"noci statku, je"eli wymaga tego interes pa.stwa, a w szczególnoci
interes polskiej gospodarki morskiej. Z tych samych wzgl’dów minister w/aciwy do spraw
gospodarki morskiej mo"e wyda9 decyzj’ sprzeciwiaj!c! si’ uzyskaniu przez statek czasowej
polskiej przynale"noci.
Art. 19. § 1. Polska przynale"no9 statku stanowi!cego polsk! w/asno9 mo"e by9 zawieszona
na wniosek w/aciciela.
§ 2. W/aciciel statku wskazuje we wniosku okres zawieszenia, rejestr, do którego statek b’dzie
wpisany, oraz przedstawia pisemn! zgod’ wierzycieli hipotecznych na zawieszenie polskiej
przynale"noci statku.
§ 3. Postanowienie o zawieszeniu wydaje izba morska, ustalaj!c okres zawieszenia.
§ 4. Wpis stwierdzaj!cy zawieszenie staje si’ skuteczny z dniem zawiadomienia izby morskiej
przez w/aciciela statku o uzyskaniu przez statek obcej przynale"noci.
§ 5. W okresie zawieszenia polskiej przynale"noci statek nie mo"e podnosi9 polskiej bandery.
Art. 20. Nazwa statku stanowi!cego polsk! w/asno9, którego polska przynale"no9 zosta/a
zawieszona, nie mo"e by9 zmieniona w okresie zawieszenia bez zgody jego w/aciciela i
wierzycieli hipotecznych. Portem macierzystym takiego statku powinien by9 port pa.stwa
czasowej przynale"noci statku.
Art. 21. § 1. Zawieszenie polskiej przynale"noci statku stanowi!cego polsk! w/asno9 ustaje po
up/ywie okresu zawieszenia lub, na wniosek w/aciciela, przed up/ywem tego okresu albo na
skutek utraty przez statek czasowej przynale"noci obcego pa.stwa, z zastrze"eniem § 2.
§ 2. Minister w/aciwy do spraw gospodarki morskiej mo"e, ze wzgl’dów okrelonych w art. 18,
wyda9 decyzj’ o ustaniu zawieszenia polskiej przynale"noci statku lub sprzeciwiaj!c! si’
zawieszeniu.
§ 3. Ustanie zawieszenia polskiej przynale"noci statku stanowi!cego polsk! w/asno9 nast’puje
z dniem wykrelenia w sta/ym rejestrze okr’towym wpisu o zawieszeniu, na podstawie
postanowienia izby morskiej.
Art. 22. Ilekro9 w przepisach niniejszego dzia/u mówi si’ o sta/ym rejestrze statku, rozumie si’
przez to rejestr prowadzony w pa.stwie, do którego przynale"no9 zosta/a zawieszona, w którym
wpisany jest w/aciciel statku oraz prawa zastawu i ograniczenia w rozporz!dzaniu statkiem.
DZIA II
Rejestr okr7towy
Art. 23. § 1. Statek stanowi!cy polsk! w/asno9 podlega obowi!zkowi wpisu do polskiego
rejestru okr’towego prowadzonego przez izb’ morsk! w/aciw! dla portu macierzystego statku,
z zastrze"eniem § 2 i 3.
§ 2. Minister w/aciwy do spraw gospodarki morskiej okreli, w drodze rozporz!dzenia, rodzaje
statków stanowi!cych polsk! w/asno9 niepodlegaj!cych obowi!zkowi wpisu do rejestru
okr’towego. Zwolnienie nie mo"e dotyczy9 statków uprawiaj!cych "eglug’ poza terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej.
§ 3. Statek morski stanowi!cy polsk! w/asno9, u"ywany wy/!cznie do celów sportowych lub
rekreacyjnych, o d/ugoci kad/uba do 24 m, podlega obowi!zkowi wpisu do polskiego rejestru
jachtów prowadzonego przez w/aciwy zwi!zek sportowy o zasi’gu krajowym.
§ 4. Statek, który nie podlega obowi!zkowi wpisu do rejestru okr’towego, a tak"e statek w
budowie, mo"e by9 wpisany do rejestru okr’towego na wniosek w/aciciela.
§ 5. Statek, o którym mowa w art. 73, wpisuje si’ do rejestru okr’towego na wniosek w/aciciela
lub wszystkich wspó/w/acicieli.
§ 6. Statek budowany w Rzeczypospolitej Polskiej mo"e by9 wpisany do rejestru okr’towego,
je"eli po/o"ona zosta/a jego st’pka lub wykonana zosta/a równorz’dna praca konstrukcyjna w
miejscu wodowania. Dotyczy to równie" statku w budowie niestanowi!cego polskiej w/asnoci.
Rejestr okr’towy statku w budowie prowadzi izba morska w/aciwa dla miejsca budowy statku.
Art. 24. § 1. Statek niestanowi!cy polskiej w/asnoci ani nieuwa"any za stanowi!cy polsk!
w/asno9 wpisuje si’ do rejestru okr’towego, na wniosek armatora, po spe/nieniu wymogów
okrelonych w art. 13 § 1.
§ 2. Rejestr okr’towy statków, o których mowa w § 1, prowadzi izba morska w/aciwa dla portu
polskiego wskazanego przez armatora jako port macierzysty statku.
Art. 25. Rejestr okr’towy sk/ada si’ z ksi!g rejestrowych prowadzonych odr’bnie dla statków:
1) stanowi!cych polsk! w/asno9 i uwa"anych za stanowi!ce polsk! w/asno9 (rejestr sta/y),
2) które uzyska/y czasow! polsk! przynale"no9 (rejestr tymczasowy),
3) w budowie (rejestr statków w budowie).
Art. 26. § 1. Za czynnoci rejestrowe, o których mowa w art. 23 § 1, pobiera si’ op/aty
rejestrowe, które stanowi! dochód bud"etu pa.stwa, natomiast op/aty za czynnoci, o których
mowa w art. 23 § 3, stanowi! dochód w/aciwego zwi!zku sportowego prowadz!cego rejestr
jachtów.
§ 2. Minister w/aciwy do spraw gospodarki morskiej okreli, w drodze rozporz!dzenia, sposób i
tryb prowadzenia polskiego rejestru jachtów, z uwzgl’dnieniem odpowiednio przepisów art. 29.
Art. 27. § 1. Statek wpisany do rejestru sta/ego za granic! mo"e by9 wpisany do rejestru sta/ego
w Rzeczypospolitej Polskiej dopiero po wykreleniu z rejestru zagranicznego.
§ 2. Statek wpisany do rejestru sta/ego za granic! mo"e by9 wpisany do rejestru tymczasowego
w Rzeczypospolitej Polskiej dopiero po zawieszeniu jego dotychczasowej przynale"noci.
§ 3. Wpis do rejestru zagranicznego statku stanowi!cego polsk! w/asno9 lub statku uwa"anego
za stanowi!cy polsk! w/asno9 nie wywo/uje skutków prawnych przed wykreleniem tego statku
z polskiego rejestru okr’towego.
§ 4. Czasowe nadanie statkowi, o którym mowa w § 3, obcej przynale"noci nie wywo/uje
skutków prawnych przed dokonaniem w polskim rejestrze okr’towym wpisu zawieszaj!cego
polsk! przynale"no9.
Art. 28. Rejestry, o których mowa w art. 23 i 39 § 1, s! jawne. Osoby zainteresowane mog!
"!da9 powiadczonych wyci!gów i odpisów z rejestrów.
Art. 29. § 1. W rejestrze sta/ym wpisuje si’:
1) kolejny numer rejestrowy statku i dat’ dokonania wpisu,
2) nazw’ lub oznaczenie identyfikacyjne i numer identyfikacyjny nadany przez mi’dzynarodow!
organizacj’ morsk!, mi’dzynarodowy sygna/ wywo/awczy oraz rodzaj i przeznaczenie statku,
3) poprzedni! nazw’ lub oznaczenie identyfikacyjne oraz dane dotycz!ce poprzedniego rejestru i
dat’ wykrelenia z tego rejestru,
4) nazw’ portu macierzystego statku,
5) rok, miejsce budowy i nazw’ stoczni, je"eli dane te s! znane, oraz okrelenie g/ównego
materia/u kad/uba statku i rodzaju nap’du statku,
6) wymiary g/ówne (rejestrowe) oraz pojemno9 statku,
7) oznaczenie i adres w/aciciela lub wszystkich wspó/w/acicieli statku z okreleniem ich
udzia/ów we wspó/w/asnoci oraz podstaw’ nabycia w/asnoci statku,
8) oznaczenie i adres armatora statku,
9) hipotek’ morsk! i ograniczenia w rozporz!dzaniu statkiem,
10) stwierdzenie przez izb’ morsk! polskiej przynale"noci statku,
11) stwierdzenie przez izb’ morsk! zawieszenia polskiej przynale"noci statku,
12) podstaw’ i dat’ wykrelenia statku z rejestru.
§ 2. W rejestrze tymczasowym, oprócz danych wymienionych w § 1 pkt 1-8, 10 i 12, wpisuje
si’:
1) poprzedni! przynale"no9 statku i dat’ jej zawieszenia,
2) okres, na jaki statek uzyska/ polsk! przynale"no9,
3) oznaczenie i adres przedstawiciela armatora w Rzeczypospolitej Polskiej, je"eli taki zosta/
ustanowiony.
§ 3. W rejestrze statków w budowie wpisuje si’:
1) kolejny numer rejestrowy statku w budowie i dat’ dokonania wpisu,
2) oznaczenie identyfikacyjne statku w budowie,
3) nazw’ stoczni buduj!cej statek,
4) oznaczenie i adres w/aciciela statku w budowie,
5) oznaczenie umowy o budow’ statku,
6) hipotek’ morsk!.
§ 4. Ka"da zmiana danych w rejestrze okr’towym podlega wpisowi.
Art. 30. § 1. Wpis do rejestru okr’towego nast’puje na podstawie zg/oszenia zainteresowanych,
chyba "e prawo przewiduje wpis na wniosek albo z urz’du.
§ 2. Do zg/oszenia zmian podlegaj!cych wpisowi w stosunku do statków stanowi!cych polsk!
w/asno9 i statków uwa"anych za stanowi!ce polsk! w/asno9, wpisanych do rejestru
okr’towego, obowi!zany jest w/aciciel statku.
Art. 31. § 1. Wykrela si’ z rejestru okr’towego statek, który:
1) zaton!/ lub uleg/ zniszczeniu,
2) zagin!/,
3) utraci/ polsk! przynale"no9,
4) utraci/ charakter statku morskiego.
§ 2. W przypadkach okrelonych w § 1 wykrelenie statku z rejestru okr’towego wymaga zgody
wierzyciela hipotecznego wyra"onej na pimie.
§ 3. Wykrela si’ z rejestru statków w budowie statek, który:
1) uleg/ zniszczeniu w trakcie budowy albo którego budowa zosta/a zaniechana,
2) zosta/ wpisany do rejestru sta/ego w Rzeczypospolitej Polskiej lub za granic!.
§ 4. W przypadkach okrelonych w § 3 wykrelenie wymaga zgody wierzyciela wyra"onej na
pimie, chyba "e statek w budowie zosta/ wpisany do rejestru sta/ego w Rzeczypospolitej
Polskiej, a ci!"!ca na nim hipoteka morska zosta/a wpisana do tego rejestru z urz’du.
Art. 32. Statek uwa"a si’ za zaginiony, je"eli w ci!gu liczonego podwójnie okresu niezb’dnego
w normalnych warunkach do przejcia do portu przeznaczenia z miejsca, z którego nadesz/a
ostatnia wiadomo9 o statku, nie zawin!/ on do tego portu ani nie nadesz/a "adna kolejna
wiadomo9 o statku. Okres wymagany do uznania statku za zaginiony nie mo"e by9 krótszy ni"
miesi!c ani d/u"szy ni" 3 miesi!ce, licz!c od dnia nadejcia ostatniej wiadomoci o statku, a
je"eli brak wiadomoci o statku pozostaje w zwi!zku z dzia/aniami wojennymi - krótszy ni" 6
miesi’cy.
Art. 33. § 1. Zg/oszenie do rejestru okr’towego powinno by9 dokonane w ci!gu 6 tygodni od
dnia, w którym obowi!zany do zg/oszenia dowiedzia/ si’ o okolicznoci podlegaj!cej wpisowi
do rejestru.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin