KULTURY NEOLITU
Kultura pucharów lejkowatych
Kultura pucharów lejkowatych (TRB)
Ekspansja R1a od 6000 do 3000 lat temu. Fioletowo zaznaczony najstarszy obszar.
Kultura pucharów lejkowatych (KPL) – jedna z kultur neolitu z kręgu kultur naddunajskich, występująca w Europie między 3700 - 1900 p.n.e., na terenach Jutlandii, Szwecji, Niemiec, Holandii, Polski oraz części Wołynia i Podola.
Powstała na terenie Kujaw pod wpływem oddziaływania kultury lendzielskiej na lokalne podłoże mezolityczne. Nazwa pochodzi od charakterystycznego kształtu formy naczynia z brzuścem baniastym i szeroko rozchylonym kołnierzem.
Ślady jej pobytu odkryto w Łupawie, Sarnowie, Włocławku, Wietrzychowicach, Gaju, Leśniczówce, Radziejowie, Krężnicy Jarej (województwao Lubelskie) i Baniewicach. Zajmowała się głównie hodowlą, łowiectwem i rybołówstwem, ale także uprawiała zboże, znała radło i zaprzęgała do jego ciągnięcia bydło. Jedna z największych osad tej kultury na ziemiach polskich została odkryta w Ćmielowie koło Ostrowca Świętokrzyskiego. Charakterystyczne dla niej były pochówki szkieletowe zwane grobami kujawskimi i rozmaite grobowce megalityczne.
Ludność tej kultury zajmowała się również eksploatowaniem krzemienia pasiastego z kopalni w Krzemionkach i szarego, biało nakrapianego w Świeciechowie-Lasku koło Annopola. Także pierwsze ślady zamieszkania na Ostrowie Lednickim zalicza się do tej właśnie kultury.
Do tego cyklu kulturowego zalicza się również:
· kultura ceramiki wstęgowej rytej
· kultura badeńska
· kultura lendzielska
· kultura amfor kulistych
· kultura ceramiki sznurowej
· kultura pucharów dzwonowatych
Publikacje
Konrad Jażdżewski, "Kultura pucharów lejkowatych w Polsce zachodniej i środkowej", 1936, Poznań.
· Tadeusz Wiślański, "Kształtowanie się miejscowych kultur rolniczo-hodowlanych. Plemiona kultury pucharów lejkowatych", [w:] "Prahistoria ziem polskich", t. II, "Neolit", Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1979, s. 165-260.
· Aleksandra Cofta-Broniewska, Aleksander Kośko, "Historia pierwotna społeczeństw Kujaw", Warszawa-Poznań 1982.
· Janusz Ostoja-Zagórski " "Najdawniejsze dzieje ziem polskich", Bydgoszcz 2005.
madzia.1majka2