Bezpieczne grzybobranie.pdf
(
1497 KB
)
Pobierz
674039220 UNPDF
Bezpieczne grzybobranie
Gatunki trujące
Muchomor zielonawy
(
Amanita phalloides
) – muchomor
sromotnikowy. Od lipca do październi-
ka w lasach liściastych i mieszanych,
pojedynczo lub w grupach. Kapelusz
wypukły, potem płaski, zielonkawy
(niekiedy biały), lśniący. Trzon z zygza-
kowatym wzorem, ze zwisającym
pierścieniem, cylindryczny z bulwiasto
zgrubiałą nasadą i białą, workowatą,
porozrywaną pochwą. Zapach mdły,
słodkawy. Śmiertelnie trujący! Mylony
z gąską zielonką, gołąbkiem zielona-
wym i pieczarką.
Muchomor jadowity
(
Amanita virosa
). Od lipca do paździer-
nika, głównie na glebach ubogich,
wilgotnych i kwaśnych, w lasach
iglastych, rzadziej w liściastych, pod
świerkami, sosnami, brzozami, dęba-
mi i bukami. Kapelusz dzwonkowaty,
potem bardziej płaski, białawy z prąż-
kowanym brzegiem. Trzon cylindrycz-
ny, łuskowato-włóknisty z bulwia-
sto zgrubiałą nasadą i błoniastą po-
chwą; pierścień szczątkowy lub brak.
Zapach rzodkwi. Śmiertelnie trujący!
Młode owocniki mylone z pieczar-
kami.
Muchomor plamisty
(
Amanita pantherina
). Od lipca do
października w lasach iglastych i liś-
ciastych, na glebach suchych i piasz-
czystych, pod sosnami, świerkami,
dębami i bukami. Kapelusz półkuli-
sty, potem wypukły, a na koniec roz-
postarty, z prążkowanym brzegiem,
brązowawy z białymi plamkami,
które może zmywać deszcz. Trzon
cylindryczny, wysmukły, gładki,
ze zwisającym gładkim pierścieniem
i pochwą w postaci wałeczków, na
bulwiastej nasadzie. Zapach rzod-
kiewki. Silnie trujący! Bywa mylony
z czubajką kanią.
Gołąbek wymiotny
(
Russula emetica
) – serojeszka mierz-
liwa, gorzkówka. Od czerwca do
listopada w dość wilgotnych lasach
sosnowych, świerkowych, na torfo-
wiskach. Kapelusz wypukły, potem
płaski i w końcu zapadnięty, czerwo-
nawy, podczas deszczu lepki. Trzon
cylindryczny, gładki i kruchy, prze-
ważnie czysto biały. Zapach owoco-
wy. Mylony z gołąbkiem wybornym
(jadalnym). W przeciwieństwie do
niego gołąbek wymiotny ma smak
ostry i piekący.
Piestrzenica kasztanowata
(
Gyromitra esculenta
). Od marca do
maja w drzewostanach sosnowych
i świerkowych na glebach suchych
i piaszczystych, na zrębach, zwykle
bezpośrednio na nagiej glebie. Głów-
ka nieregularnie kulista i pofałdowa-
na, w środku pusta, kasztanowata
lub ciemnobrązowa. Trzon krótki,
cylindryczny, białawy. Miąższ kru-
chy i woskowaty. Zapach przyjemny.
Śmiertelnie trująca! Mylona ze smar-
dzem.
Maślanka wiązkowa
(
Hypholoma fasciculare
) – łysiczka
trująca, maślanka trująca, opieńka
trująca, opieńka fałszywa. Od maja
do grudnia, pospolicie kępkami na
pniakach drzew iglastych i liściastych.
Kapelusz półkulisty, potem wypukły,
a na koniec płaski z garbkiem, żółty
lub rdzawobrązowy, z ciemniejszym
środkiem, gładki i błyszczący. Trzon
cylindryczny, wysmukły, powyginany
i pusty, pokryty włóknami. Miąższ
o nieprzyjemnym zapachu. Cała wiąz-
ka zrośnięta u nasady. Trująca! Mylona
z opieńkami.
Krowiak podwinięty
(
Paxillus involutus
) – olszówka. Od
lipca do października pospolicie
w wilgotnych lasach iglastych i liścia-
stych, parkach, często pod brzozami
i olszami, a także sosnami, świerkami
i dębami. Kapelusz wypukły, potem
płaski i lejkowaty o podwiniętym
brzegu, aksamitny, brązowy. Trzon
krótki, cylindryczny, krępy, zwężony
u nasady. Dawniej uważany za jadal-
ny. Trujący! Bywa mylony z rydzem
– w przeciwieństwie do niego nie
wydziela mleczka.
Lisówka pomarańczowa
(
Hygrophoropsis aurantiaca
) – fałszy-
wa kurka, jadowita kurka, pieprznik
pomarańczowy. Od września do
listopada w borach iglastych i mie-
szanych. Kapelusz wypukły, potem
lejkowaty o podwiniętych brzegach,
pomarańczowy lub brązowawy, ma-
towy, elastyczny. Blaszki intensywnie
pomarańczowe. Trzon cienki, wy-
smukły, rozszerzony ku górze, gładki.
Niejadalna! Mylona z pieprznikiem
jadalnym, czyli kurką.
Mleczaj wełnianka
(
Lactarius torminosus
) – bawełnian-
ka, wełniak, rydz koński, kosmaty.
Od sierpnia do października w lasach
iglastych i mieszanych, wyłącznie
pod brzozami. Kapelusz wypukły,
potem płaski i lejkowaty z podwi-
niętym brzegiem, pomarańczowy
do jasnobrązowego z ciemnymi kon-
centrycznymi kręgami, owłosiony.
Trzon cylindryczny, krótki i masywny,
gładki. Wydziela obicie białe, pieką-
ce w smaku mleczko. Trujący! Mylony
z rydzem.
Tęgoskór cytrynowy
(
Scleroderma citrinum
) – bycze jaja,
bździuchy, fałszywa trula, trufel.
Od czerwca do listopada gromadnie
w lasach iglastych i liściastych. Prefe-
ruje miejsca nasłonecznione. Owoc-
nik kulisty lub podłużny, przypomina
ziemniaka, żółtawy lub brązowy, bez
trzonu, pokryty odstającymi łuskami.
Wnętrze owocnika białe i twarde, po-
tem czarne, przypominające utarty
mak. Zapach silny, korzenny. Trujący.
Może być mylony z purchawką chro-
powatą.
Jak zbierać grzyby
Zbieramy tylko te grzyby, co do których jesteśmy absolutnie pewni, że są jadalne.
Nie wolno rozpoznawać trujących gatunków grzybów na podstawie ich gorzkiego smaku – gatunki
śmiertelnie trujące mają przeważnie smak przyjemny, słodkawy.
Nie należy zbierać grzybów zbyt młodych, ponieważ nie wszystkie cechy potrzebne do identyikacji
mogą być u nich wykształcone.
Najwięcej gatunków trujących występuje wśród grzybów blaszkowych. Uważajmy na nie.
Grzyby należy wykręcać z podłoża, a miejsca po nich przykrywać mchem lub ściółką leśną, dzięki czemu
zapobiegniemy wysychaniu grzybni.
Grzyby wkładajmy najlepiej do koszyków wiklinowych, nigdy zaś do toreb foliowych, gdzie na pewno
się pokruszą i być może nabiorą (niektóre gatunki) szkodliwych dla naszego zdrowia właściwości.
Nie zbierajmy grzybów znajdujących się pod ochroną prawną i nie niszczmy grzybów niejadalnych
i trujących.
Gatunki jadalne
Gołąbek zielonawy
(
Russula virescens
) – surowiatka, su-
rojadka zielonawa, siwek. Od czerw-
ca do października, najczęściej pod
dębami, bukami i brzozami w lasach
liściastych i mieszanych. Kapelusz
półkulisty, potem rozpostarty z wgłę-
bieniem pośrodku, szarozielony, zie-
lononiebieski lub oliwkowy. Począt-
kowo gładki, szybko charakterystycz-
nie kostkowato spękany. Mylony ze
śmiertelnie trującym muchomorem
zielonawym (sromotnikowym).
Czubajka kania
(
Macrolepiota procera
) – kania, sowa.
Od lipca do listopada w lasach liścia-
stych i mieszanych, przy drogach, na
polanach i zrębach, w miejscach tra-
wiastych. Rośnie grupowo. Kapelusz
jajowaty, potem parasolowaty z ma-
łym garbem na szczycie, suchy, spę-
kany, pokryty odstającymi łuskami,
w różnych odcieniach brązu. Trzon
długi, wysmukły, u podstawy bul-
wiasty, w górnej części z podwójnym,
ruchomym pierścieniem, wewnątrz
pusty. Łatwo się odłamuje od kapelu-
sza. Jadalny tylko kapelusz. Bywa my-
lona z muchomorem plamistym.
Pieczarka łąkowa
(
Agaricus campestris
) – pieczarka pol-
na, polowa, ogrodowa, piekarka. Od
maja do listopada na łąkach, pastwi-
skach, polach, miedzach, w ogrodach
i rowach – miejscach bogatych
w związki azotowe. Kapelusz kulisty,
potem wypukły i na koniec rozpostar-
ty, białawy. Trzon krótki, gruby i pełny
z pierścieniem u góry. Mylona z trują-
cymi, białymi muchomorami, np. z ja-
dowitym. W odróżnieniu od nich nie
ma bulwy i pochwy u nasady trzonu
oraz białawych blaszek, które u pie-
czarek są różowe, czerwono-brązowe
aż do brązowoczarnych.
Pieprznik jadalny
(
Cantharellus cibarius
) – kurka, lisi-
ca, liszka. Od czerwca do listopada
w lasach iglastych (sosna, świerk)
i liściastych (dąb, buk), gromad-
nie w mchu lub opadłych liściach.
Owocnik wypukły, potem lejkowaty
z nieregularnym brzegiem, żółty.
Trzon tej samej barwy, u góry roz-
szerzony, pełny. Listwowate blaszki
zbiegają na trzon. Smak surowego
owocnika ostrawy, pieprzny. Mylony
z niejadalną lisówką pomarańczową,
tzw. fałszywą kurką.
Mleczaj rydz
(
Lactarius deliciosus
) – rycek, rydzyk,
ryżyk. Od sierpnia do listopada poje-
dynczo lub gromadnie pod sosnami.
Kapelusz wypukły, potem lejkowaty,
ceglastopomarańczowy z domieszką
zielonego, z koncentrycznymi kręga-
mi. Blaszki pomarańczowe, po zgnie-
ceniu zielenieją. Trzon cylindryczny
z ciemnymi plamkami. W miąższu
pomarańczowe mleczko. Grzyb coraz
rzadszy. Bywa mylony z trującymi:
mleczajem wełnianką i krowiakiem
podwiniętym.
Opieńka ciemna
(
Armillaria ostoyae
) – podpieńka,
pniokówka. Od września do listopada
gromadnie w kępkach na drzewach
iglastych i liściastych oraz pniakach.
Kapelusz półkulisty, potem rozpo-
starty, a nawet zapadnięty, beżowy
lub brązowy z drobnymi, ciemnymi
łuskami. Trzon cylindryczny i wygięty
o zgrubiałej podstawie, żółtawobrą-
zowy, łykowato-włóknisty z wyraź-
nym pierścieniem. Wytwarza czarne
sznury grzybniowe. Jadalne tylko
kapelusze. Niedogotowana może być
szkodliwa. Mylona z maślanką wiąz-
kową (łysiczką trującą).
Smardz jadalny
(
Morchella esculenta
) – smardz zwy-
czajny, smorz. Od kwietnia do maja,
po wiosennych deszczach, w prze-
świetlonych lasach liściastych, par-
kach, głównie pod jesionami, wiąza-
mi, klonami i bukami. Składa się
z kulistej lub jajowatej, pustej w środ-
ku główki i przysadzistego, rozszerzo-
nego u podstawy trzonu. Na kapelu-
szu, barwy od szarej do brązowożół-
tej, charakterystyczne fałdki i jamki
otoczone żeberkami – jak plaster
miodu.
Objęty ochroną gatunkową.
Nie wolno go zbierać.
Mylony z trują-
cą piestrzenicą kasztanowatą.
Gołąbek wyborny
(
Russula vesca
) – gołąbek jadalny,
surojadka. Od czerwca do listo-
pada w lasach liściastych, mieszanych
i iglastych, zwłaszcza pod dębami,
bukami, sosnami i świerkami. Kape-
lusz półkulisty, potem wypukły lub
płaski z wgłębieniem pośrodku, czer-
wonawy, cielistoróżowy, miejscami
odbarwiony na kolor ochrowy. Skórka
w czasie deszczu lepka, często nie
dochodzi do brzegu kapelusza. Trzon
cylindryczny, pełny, białawy. Jeden
z najsmaczniejszych gołąbków. Bywa
mylony z trującym gołąbkiem wy-
miotnym, który ma piekący smak.
Purchawka chropowata
(
Lycoperdon perlatum
) – purchawka
szorstka, purchadka, kurzawka. Od
czerwca do listopada pospolicie w la-
sach iglastych i liściastych, na łąkach
i pastwiskach. Przypomina odwróco-
ną pękatą butelkę lub gruszkę. Biały
owocnik pokryty kolcami. W środku
też biały i zbity, później ciemnieje
i nabiera stęchłego zapachu. Jadal-
na dopóki jej wnętrze jest białe
i elastyczne. Bywa mylona z trującym
tęgoskórem cytrynowym.
Gąska niekształtna
(
Tricholoma portentosum
) – gąska
siwa, siwka, siwuszka. Od września
do grudnia gromadnie w lasach igla-
stych na glebach piaszczystych. W po-
dobnych miejscach i czasie jak gąska
zielonka. Kapelusz płaski z garbkiem
pośrodku, szarawy o ioletowobrą-
zowym odcieniu, gładki, z czarnymi,
promienistymi włóknami. Trzon bia-
ławy, cylindryczny, pełny, na starość,
podobnie jak blaszki, z żółtozielonym
połyskiem. Mylona z trującymi mu-
chomorami, np. porirowym.
Plik z chomika:
mario19101
Inne pliki z tego folderu:
Bezpieczne grzybobranie.pdf
(1497 KB)
schemat_budowa_grzyba.JPG
(77 KB)
Plakat grzyby.pdf
(2060 KB)
grzyby.pdf
(122 KB)
zaznacz muchomory.JPG
(81 KB)
Inne foldery tego chomika:
chleb
DRZEWA
DRZEWA(1)
Ekologia
FLAGI I KONTURY
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin