SYSTEMY OPERACYJNE - ĆWICZENIA
10.10.2003 r. – ćwiczenie1
man nazwa_instrukcji – pomoc dotycząca jakiejś instrukcji np.: man cd, man ls
q – powrót do sytemu
ls - wyświetla pliki i katalogi umieszczone w katalogu, ls lista_argumentów nazwa_pliku_lub_katalogu_który_chcemy_wyświetlić
cd – zmiana katalogu, po cd musi być spacja
cd / - przejście do katalogu głównego
pwd – wyświetla ścieżkę obecnego katalogu
home – katalog, w który są katalogi użytkowników
.plik_lub_katalog – od kropki zaczynają się ukryte pliki i katalogi
ls –la – wyświetla wszystkie ukryte pliki i katalogi z pełnymi nazwami
a – wszystkie pliki
l – pełna nazwa w poszczególnych zbiorach
na niebiesko są katalogi
cd ~ - przejście do katalogu domowego użytkownika
Ctrl+c – przerwanie wykonywanych zadań
Ctrl+Alt+F1,F2...F7 – przełączanie się między konsolami
(strzałka w górę, w dół) - używanie ostatnio używanych poleceń
litera/litery + tabulator – uzupełnianie dalszej nazwy wyrazu, gdy po sekwencji kilku liter nie ma już podobnego wyrazu
adduser lub useradd – dodawanie nowego użytkownika
password nazwa_użytkownika – nadanie hasła użytkownikowi
cd /nazwa_katalogu – przejście bezwględne do jakiegoś katalogu np. cd /home – przejście bezwzględne do katalogu home
logout – wylogowanie
su – czasowa bezpośrednia zmiana tożsamości na administratora
su student5 – zmiana na student5
cd /etc -> cat passwd – sprawdzenie użytkowników
cat nazwa_pliku – przejrzenie zawartości pliku
ls –la less – przewijanie zawartości pliku enterem tylko w dół
ls –la more – przewijanie zawartości pliku strzałkami w dół i górę
mkdir nazwa_katalogu – tworzenie nowego katalogu
touch nazwa_pliku.rozszerzenie – tworzenie pliku np. touch plik1.txt
rm – usuwanie plików
cp – kopiowanie katalogów i plików
mr – przenoszenie katalogów i plików
tree – drzewo katalogu
find gdzie –name nazwa_pliku.rozszerzenie – szukanie pliku np. find ~ -name plik1.txt -> szukanie pliku plik1.txt w katalogu domowym
rm skąd/nazwa_pliku[1,2].rozszerzenie – kasowanie kilku plików np. rm ~/pierwszy/plik[1,2].txt
tree > nazwa_pliku – przekopiowanie drzewa katalogu do pliku
Montowania nie było, to mi kolega podał
shutdown –h now – wyłączenie systemu
mount /dev/floppy – zamontowanie dyskietki
mount /dev/cdrom – zamontowanie cdromu
mount /dev/partycja /do_kąd – zamontowanie partycji windowsa np.: mount /dev/hda1 /c
umont /dev/cdrom – wymontowanie cdromu
adduser nazwa_użytkownika – dodawanie nowych użytkowników
passwd nazwa_użytkownika – nadawanie hasła użytkownikowi
tree – struktura katalogów
mkdir nazwa_katalogu – tworzenie katalogu
cat nazwa_pliku – wyświetlanie zawartości pliku
Parawa w Linuxie:
d – katalog
- – katalog
r – czytanie
w – pisanie
x – wykonywanie
7 7 7
111 111 111
d rwx rwx rwx
-
użytkownik grupa pozostałe
Aby zmienić uprawnienia:
chmod uprawnienia katalog_lub_plik – nadawanie uprawnień
np.: chmod 777 drzewo.txt – nadanie pełnych uprawnień dla wszystkich użytkowników
Zmiana właściciela pliku
chown użytkownik:grupa plik_lub_katalog
np: chown root:root drzewo.txt – nadanie własności czyjegoś pliku drzewo.txt rootowi
Wyszukiwanie w Linuxie
grep – wyszukuje ciągi znaków
find – pliki
cap passwd grep student – przeszukuje zawartość pliku passwd i pokazuje te linijki w który jest wyraz student
cap passwd grep student wc – zlicza kolumny, linijki i bajty, w których jest słowo student
ps – wyświetla uruchamiane procesy
ps -A – wyświetla wszystkie procesy
clear – czyści ekran
kill -9 numer_procesu – zabija wskazany proces
-9 – natychcmiast, bezwarunkowo
mc – Midnight Commander (program podobny do dosowego Nortona commandera
Archiwizowanie zbiorów
tar -cf nazwa _archiwum plik – archiwum nie spakowane
tar -xvf plik – rozpakowanie
tar -czf nazwa_archiwum * - spakowanie wszystkich plików
tar -zvxf nazwa_archiwum – rozpakowywuje pliki tar.gz
gzip nazwa_pliku – spakowanie
gunzip nazwa_pliku – rozpakowanie np. gunzip arch.gz
gzip -r nazwa_katalogu – spakowanie katalogu
gunzip -r nazwa_katalogu – rozpakowanie katalogu
od hda 5 zaczynają się partycje rozszerzone
Montowanie i odmontowanie
mount –t iso9660 /dev/cdrom /mnt/cdrom – zamotnowanie cdromu
cd /mnt/cdrom/ -> ls – podgląd zawartości cdromu
umount /mnt/cdrom – odmontowanie cdromu
mount –t msdos /dev/fd0 /mnt/floppy – zamontowanie dyskietki
cd /mnt/floppy/ -> ls - podgląd zawartości dyskietki
Konfigurowanie interfejsu sieciowego
setup -> Network Configuration – uruchomienie interfejsu sieciowego
service network restart – ponowne uruchomienie interfejsu
ifconfig – podejrzenie interfejsu sieciowego
ping 127.0.0.1 – wywołanie komputera po pętli
ping IP_komputera – wywołanie komputera po adresie IP
Połączenie i załogowanie się na innym komputerze
telnet – nieszyfrowane - tylko w konsoli można komputer podsłuchać
setup -> System services -> sprawdzić czy jest zaznaczone telnet
telnet adres_IP_komputera - > login i hasło – logowanie się na innym komputerze
ssh – szyfrowane:
setup -> System services - > sprawdzić czy jest zaznaczone sshd -> services sshd restart
ssh nazwa_użytkownika@na_komputerze np. ssh student5n@192.168.5.4 -> yes -> hasło dla student5n
cd etc/sysconfig/ -> cat network – plik konfiguracyjny sieci
cd etc/sysconfig/network-scripts > cat ipcfg-eth0 – ustawienia karty sieciowej
cd etc/ -> cat hosts (są tam adresy i nazwy komputerów w sieci) -> F4 – wpisujemy tam nr IP i nazwę, potem nie musimy używać adresu IP, tylko nazwę przy np. pingu czy logowaniu się na innym kompuerze
Środowisko Graficzne
startx – uruchomienie środowiska graficznego
start -> Programy -> System -> Network Configurating – konfiguracja karty sieciowej w środowisku graficznym
Konfigurowanie Apacha:
mc -> etc/httpd/conf -> cat httpd.conf -> F4 -> Wpisanie w ok. 424 linijce po „Server-Name” wshe
sernice httpd start
Tworzenie stronki
tworzymy katalog gr5 -> touch index.php
do pliku index.php wpisujemy treść strony:
<html>
<head>
</head>
<body>
<?php
$a=4;
echo „Skrypt php $a”;
echo „OK”;
?>
</body>
</html>
Instalowanie w środowisku graficznym pakietu SQL i włączenie go
start -> programy -> system -> gnomrpm -> install -> add: mx i sql
sernice mysqld start
mysql
show databases;
use mysql;
show tables;
use mysql
selekt * from user;
Instalowanie w środowisku tekstowym pakietu mysql
mc -> mnt -> cdrom -> red hat -> rpm
ls my*
Instalowanie
rpm –e nazwa pakietu
Odinstalowanie
rpm –i nazwa pakietu
Konfigurowanie drukarek
tekstowy
drukarka lokalna
setup -> Printer Configuration -> new -> nazwa drukark, wybór lokalne -> wybór drukarki i oprogramowania -> finish
lpr – drukowanie (przesyłanie do kolejki)
lpq nazwa_pliku – podejrzenie kolejki drukowania
lprm nazwa_pliku – usunięcie pliku w kolejce drukowania
drukarka sieciowe
setup -> Network Configuration -> Przypisanie adresu -> wyjście -> service network restart
ipconfig – sprawdzeine wprowadzonego IP
setup -> Printer Configuration -> new -> nazwa drukarki, wybór sieciowej drukaki -> numer serwera, nazwa kolejki -> typ drukarki i sterowniki
lpr –P nazwa_drukarki nazwa_pliku – drukowanie na wskazanej drukarce
graficzny
start -> programy -> system -> Printer Configuration
Formatowanie dyskietki (zawsze bez montowania dyskietki)
fdformat nazwa_urządzenia – formatowanie niskopoziomowe np.: fdformat /dev/fd0H1441
mhfs –t msdos /dev/fd0 – nadawanie systemu plików windowsowych
mke2fs /dev/fd0 – nadanie systemu plików linuxowych
mount –t ext2 – montowanie dyskietki linuxowej
fsck /dev/fd0 – sprawdzanie dyskietki pod względem błędów
mk e2fs –c /dev/fd0 – sprawdzanie błędów w sposób jawny
Tworzenie linków
ln ścieżka_do_pliku/nazwa_pliku nazwa_linku– tworzenie linku twardego (plik docelowy też musi być w tym samym systemie plików co link i nie może być katalogiem, np.: ln /etc/passwd link1
ln –s ścieżka_do_pliku/nazwa_pliku nazwa_linku – tworzenie pliku symbolicznego np. ln –s /etc/passwd link2, cat link2
2
Systemy operacyjne - ćwiczenia
pio1281trek