13_pole magnetyczne.pdf
(
840 KB
)
Pobierz
13_pole magnetyczne [tryb zgodności]
Pole magnetyczne
POLE MAGNETYCZNE I JEGO
Ź
RÓDŁA
Do
ś
wiadczenie Oersteda
(1820)
Oddziaływanie pomiędzy prądem i magnesem opisujemy wprowadzając pojęcie
pola magnetycznego
Za oddziaływania magnetyczne odpowiedzialne są ładunki elektryczne w ruchu
Ź
ródła pola magnetycznego
1
Linie pola magnetycznego, kierunek pola
Pole magnetyczne prezentujemy graficznie rysując linie
pola
magnetycznego
Wektor
B
jest styczny do tych linii pola w kaŜdym
punkcie. Kierunek linii pola moŜna wyznaczyć za pomocą kompasu.
LiniepolamagnetycznegomoŜnateŜwyznaczyć
doświadczalnieprzyuŜyciunp.opiłkówŜelaza,
którezachowująsięjakdipolemagnetyczne
(małemagnesy). Opiłkiustawiająsięzgodnie
z kierunkiem
B
idająobrazliniipola
magnetycznego.
Linie pola magnetycznego tworzą zamknięte pętle. To, Ŝe linie pola
magnetycznego
są zawsze liniami zamkniętymi stanowi fundamentalną róŜnicę między stałym
polem magnetycznym i elektrycznym, którego linie zaczynają się i kończą na
ładunkach
RUCH ŁADUNKÓW W POLU MAGNETYCZNYM
Siła Lorentza, wektor indukcji magnetycznej
Siłę działającą na ładunek
q
poruszający się w polu magnetycznym
z prędkością
v
wiąŜemy z indukcją magnetyczną
B.
F
=
q
v
´
B
to równanie definiuje indukcję
pola magnetycznego
B
Zwrot wektora
F
na rysunku
odpowiada dodatniemu ładunkowi
q
F
=
q
v
B
sin
θ
Maksimum siły występuje gdy wektor prędkości
v
jest prostopadły
do wektora
B
.
ŹródłopolaB
B
maks.
[T]
Pracującymózg
10
13
Ziemia
≈410
5
Jednostka
indukcji
B
to
tesla
(T)
:
Elektromagnes
2
1
T
=
1
N
=
1
N
Cewkanadprzewodząca
20
C
m
Am
Cewkaimpulsowa
70
s
Gwiazdaneutronowa
≈10
8
2
F
Przykład 1:
Ruch ładunku w jednorodnym polu magnetycznym
Wektor siły
F
jest prostopadły do wektora prędkości
v
i wektora
B
,
siła magnetyczna jest siłą dośrodkową.
v
´
B
Siła magnetyczna zmienia tylko składową prędkości
prostopadłą do pola
B
(θ = 90º) natomiast nie zmienia
składowej równoległej do pola (θ = 0º)
F
=
q
v
B
sin
θ
Cząstka przemieszcza się ze stałą prędkością wzdłuŜ
pola
B
równocześnie zataczając pod wpływem siły
magnetycznej okręgi w płaszczyźnie prostopadłej do pola.
Cząsteczka porusza się po spirali.
2
^
m
(
v
sin
q
)
2
mv
lub
qBv
sin
q =
qv
^
=
B
R
R
mv
R
=
mv
sin
q
R
=
^
lub
qB
qB
T
=
2
p
R
=
2
p
m
oraz
l
=
Tv
=
2
p
cos
m
v
q
||
qB
v
qB
^
Przykład 2:
Odchylanie wi
ą
zki elektronów w lampie kineskopu
Przykład 3:
Spektrometr masowy
mv
mv
2
R
=
=
qU
qB
2
1
2
mU
R
2
B
2
q
R
=
m
=
B
q
2
U
3
=
q
Przykład 3:
Akceleratory
Przykładem akceleratora cyklicznego jest
cyklotron
.
Generator cyklicznie zmienia kierunek pola
elektrycznego przyspieszającego ładunki
w szczelinie pomiędzy duantami.
Cząstki (w polu
B
) poruszają się po spirali. Po
osiągnięciu maksymalnego promienia cząstki są
wyprowadzane poza cyklotron za pomocą elektrody
nazywanej deflektorem.
R
=
mv
f
=
2
=
qB
Maksymalna energia jaką uzyskują cząstki
w cyklotronie jest ograniczona relatywistycznym
wzrostem ich masy.
qB
p
R
2
m
PRZEWODNIKI Z PR
Ą
DEM W POLU MAGNETYCZNYM
Działanie pola magnetycznego na przewodnik z pr
ą
dem
siła magnetyczna działa na ładunki w ruchu zatem działa na cały przewodnik z prądem
F
=
q
v
´
B
F
=
Nev
u
sin
B
θ
N
jest liczbą elektronów zawartych w danym
przewodniku o długości
l
i przekroju poprzecznym
S
,
a
v
u
ich średnią prędkością unoszenia.
nSl
N
=
I
=
nev
u
S
n
jest koncentracją elektronów
F
=
nS
l
e
I
B
sin
q
=
I
lB
sin
q
nSe
F
=
I
l
´
B
4
v
p
Obwód z pr
ą
dem
siły działające na ramkę
znoszą się wzajemnie
Siły
F
a
działające na boki
a
tworzą
parę sił dającą wypadkowy moment
siły obracający ramkę
M
=
F
b
sin
q
+
F
b
sin
q
=
F
b
sin
q
F
a
=
IaB
a
2
a
2
a
M
=
IabB
sin
q
=
ISB
sin
q
M
=
I
S
´
B
S
jest wektorem powierzchni
Magnetyczny moment dipolowy
I
=
S
Wektor jest prostopadły do płaszczyzny ramki z prądem
M
=
I
S
´
B
M
=
´
B
Pole magnetyczne działa na ramkę z prądem momentem skręcającym obracając ją tak jak
igłę kompasu. Ramka zachowuje się więc tak jak igła kompasu czyli dipol magnetyczny.
Obracając dipol magnetyczny pole magnetyczne wykonuje pracę i wobec tego dipol
posiada energię potencjalną .
q
q
q
E
=
E
0
-
∫
θ
'
M
d
=
E
0
-
∫
(
-
Md
q
'
)
=
E
0
+
∫
Ⱥ
B
sin
q
'
d
q
'
=
-
Ⱥ
B
cos
q
E
Ⱥ
0
=
-
B
0
0
0
E
=
-
×
B
=
-
Ⱥ
B
cos
q
energia osiąga minimum dla
momentu dipolowego
Ⱥ
równoległego i o zwrocie
zewnętrznego pola
magnetycznego
B
, a maksimum
gdy moment dipolowy jest
skierowany przeciwnie do pola
5
Plik z chomika:
oxide90
Inne pliki z tego folderu:
0_wstawka matematyczna.pdf
(137 KB)
0_WSTEP.pdf
(2336 KB)
10_termodynamika.pdf
(970 KB)
11_elektrostatyka.pdf
(1016 KB)
12_prad.pdf
(343 KB)
Inne foldery tego chomika:
fiza
fiza2
fizyka
fizyka animacje
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin