Walory artystyczne 'Wesela' jako czołowego dramatu młodopolskiego.pdf

Walory artystyczne "Wesela" jako czołowego dramatu młodopolskiego.

"Wesele" Stanisława Wyspiańskiego jest dramatem symbolicznym, czyli takim, w którym oprócz

realiów i zwykłych wydarzeń, ogromną rolę odgrywa warstwa symboliczna. Koncepcja dramatu to dwie

warstwy: realistyczna i wizyjno-symboliczna, które przeplatają się wzajemnie. W swym dramacie autor chce

być sprawozdawcą, możemy odnaleźć elementy publicystyczne. "Wesele" stało się ogniwem dyskusji

narodowej, odnajdujemy w nim cechy dramatu narodowego, społecznego i politycznego (niezwykle

zróżnicowana forma). Możemy powiedzieć, że jest to studium psychologiczne Polaków.

"Wesele" to jednak nie tylko symbolika i problem narodowy, lecz także wątek realistyczny,

świadczący o mistrzowskim opanowaniu przez Wyspiańskiego charakterystyki postaci i sytuacji. Wystarczy

gest, jedno wypowiedziane zdanie, by postać zaprezentowała się w pełni i wyraziście. Tak

scharakteryzowani są m.in.: Pan Młody, Poeta, karczmarz z Bronowic czy też ksiądz.

Kolejnym osiągnięciem artystycznym dramatu jest oszczędność słów, mistrzowska umiejętność

posługiwania się kontrastami, w wyniku czego sytuacje poetyckie, liryczne, sąsiadują z brutalnym

realizmem, ze scenami, gdzie mówi się codziennym językiem, nie stroniącym od wulgaryzmów. Po scenach

realistycznych następują sceny pełne wyszukanych efektów poetyckich, z pogranicza jawy i snu, przesycone

nastrojem lirycznym, owiane tajemniczością. Liryzm i realizm, proza życia i patos, groza i groteska, tragizm

i efekty komediowe przeplatają się w tym osobliwym tekście, świadcząc, że nie są to kategorie nawzajem się

wykluczające.

O wielkości "Wesela" decyduje nie tylko ogromny ładunek myśli i patriotycznej troski, lecz także

niezwykły artyzm, połączenie elementów pozornie sobie obcych w jedno harmonijne dzieło. W dramacie

możemy dostrzec bardzo umiejętnie wplecione elementy plastyczne i muzyczne. Bezustannie dźwięcząca

muzyka podkreśla nastrój. Muzykalność Wyspiańskiego sprawiła, że tanecznym rytmem przepojony jest

cały tekst. Rytm wiersza jest zmienny - raz żwawy, skoczny, raz powolny - jak ludowe melodie.

Wyspiański głosił teorię "teatru ogromnego", który miałby we współczesnej polskiej sytuacji

nawiązać do antycznej tradycji, kiedy to widowisko sceniczne miało charakter na wpół religijny i stanowiło

przez to przeżycie o mistycznym, oczyszczającym charakterze. Przykładem wykorzystania w praktyce teorii

"teatru ogromnego" jest "Wesele". Dramat Stanisława Wyspiańskiego zawiera wszystkie cechy zgodne z

koncepcją, jaką reprezentował autor, także nowatorski element, jakim była synteza sztuk.