TRUDNE ZACHOWANIA.pdf

TRUDNE ZACHOWANIA DZIECI

[opracowanie: Bożena Wołoszyn]

Terminem dziecko trudne określa się przeważnie dziecko, które sprawia trudności wychowawcze, a

trudności wychowawcze to nic innego, jak zachowania niepożądane, które są uporczywe lub stają

się na tyle dotkliwe, że powodują poważne problemy w rodzinie lub szerszej społeczności.

Dzieci, które przejawiają zachowania niepożądane :

nie przestrzegają obowiązujących norm i zasad,

prezentują postawę NIE,

mają niewielkie lub żadne poczucie winy,

nie potrafią radzić sobie z trudnościami i przeciwnościami,

dokuczają innym, szczególnie słabszym, rówieśnikom,

lubią dominować i podporządkowywać sobie innych,

łatwo wybuchają złością,

potrafią sprytnie, często bez ponoszenia konsekwencji, wybrnąć z sytuacji,

wobec dorosłych są niegrzeczne lub przesadnie grzeczne.

Do nieprawidłowych form zachowania zalicza się również nieśmiałość, agresję, bierność i

nadpobudliwość. Dzieci nieśmiałe i bierne to dzieci z dużymi trudnościami w kontaktach społecznych i

obniżonej aktywności.

Agresywne zachowania dzieci mogą przybierać następujące formy:

wybuchy wściekłości,

gwałtowne lub ciągłe napady złości,

agresja fizyczna,

kłótnie/groźby/próby krzywdzenia innych,

użycie broni,

okrucieństwo w stosunku do zwierząt,

celowe niszczenie własności innych,

wandalizm.

O dzieciach niedostosowanych społecznie mówi się wówczas, gdy sprawiają już bardzo poważne

trudności wychowawcze w rodzinie i w szkole, nie przestrzegają podstawowych norm i zasad

postępowania oraz negują autorytety i aprobowane społecznie wartości. Takie dzieci charakteryzują

się brakiem (lub dużymi trudnościami w nawiązywaniu) relacji z innymi ludźmi, w stosunku do których

odczuwają w zasadzie tylko same negatywne uczucia - strach, gniew, wrogość czy zazdrość.

Wymienia się cztery rodzaje niedostosowania społecznego (wg. Konopnickiego) :

zachowanie demonstracyjno - wrogie: reakcje gwałtowne i nieadekwatne do bodźców,

agresja werbalna i niewerbalna, bójki, bezczelność w zachowaniu

zachowanie zahamowane: stany depresyjne, zamknięcie w sobie, brak kontaktu z otoczeniem

zachowanie niekonsekwentne: działanie pod wpływem najsilniejszego bodźca, reakcja

spontaniczna, natychmiastowa i bez przemyślenia, kłopoty w nauce, nadmierna pobudliwość,

zachowanie aspołeczne: egoizm, impulsywność, agresywność, brak poczucia obowiązku

moralnego i prawnego, tendencje sadystyczne.

Źródła:

Konopnicki, J. (1971). Niedostosowanie społeczne. Warszawa: PWN

Makowski, A. (1994). Niedostosowanie społeczne młodzieży i jej resocjalizacja. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN

www.fundacjafps.pl