„Psychologiczne podstawy rewalidacji upośledzonych umysłowo” R. Kościelak
Rozdział 3 – Charakterystyka psychologiczna osób upośledzonych umysłowo
• utrudnione spostrzeganie nie odbija się w pełni otaczającej rzeczywistości
• słabo rozwinięta pamięć – trudności w zapamiętywaniu i odtwarzaniu
• zaburzenia pamięci logicznej
• zaburzenia uwagi – koncentracja, podzielność
UUwSG
Brak percepcji, koncentracji mimowolnej uwagi, zdolności zatrzymania w pamięci elementarnej treści
UUwSZ
Niedokładne spostrzeżenia, wolny ich proces, uwaga mimowolna – słaba trwałość
UuwSU
Zaburzenia w zakresie receptorów, uszkodzenia kory mózgowej - dlatego spostrzegana rzeczywistość jest mniej dokładna, trudności w wyodrębnianiu istotnych cech zjawisk i przedmiotów,wolny proces spostrzegania, uwaga mimowolna i dowolna, trudności z dłuższą koncentracją, brak podzielności i nadmierna ruchliwość. Upośledzone są: pamięć logiczna, liczb, jednostronna, świeża, trwała, mechaniczna
UuwSL
Zwolniony proces spostrzegania i jego wąski zakres, słaba podzielność uwagi, gorsza pamięć logiczna świeża i trwała
• upośledzenie różnych rodzajów percepcji odróżnia dzieci upośledzone od normalnych – percepcja kształtów geometrycznych, zdolność do analizy i syntezy wzrokowej, percepcji wzrokowej stosunków przestrzennych i innych
• uwaga mimowolna – kierowana na przedmioty i czynności budzące żywe zainteresowanie
• najbardziej upośledzony jest rozwój myślenia abstrakcyjnego – brak wyższych form myślenia
• niski poziom myślenia
• niedorozwój oraz zaburzenia mowy
• VI STADIÓW INTELIGENCJI SENSORYCZNO- MOTORYCZNEJ wg PIAGETA:
I – pierwszy m-c życia, ćwiczenie swoich odruchów bezwarunkowych
II – 1-5 m-ca życia, pierwsze nawyki, pierwsze odruchy warunkowe
III – 5-8 m-ca życia, koordynacja wzroku i ruchów chwytania
IV – 9-12 m-ca życia, poszukiwanie przedmiotu, odróżnianie środków od celu, działanie dla efektu, schematy funkcjonalne
V – 12-18 m-ca życia, eksperymentowanie i eksploracja otoczenia
VI – 18-24 m-ca życia, interioryzacja czynności
dzieci upośledzone umysłowo ciężko przechodzą te etapy, czasami nie przechodzą nawet do II etapu (dzieci UuwSG)
Porozumiewanie się za pomocą pojedynczo artykułowanych dźwięków, nie mówią i nie rozumieją mowy
Porównywanie ze sobą dwóch przedmiotów, ale nie porównywanie pojęć, rozpoznawanie i pisanie łatwych wyrazów, proste zdania, wady wymowy
Myślenie przedoperacyjne (III), brak operacji logicznych (szeregowanie, klasyfikowanie, dodawanie), trudności w tworzeniu pojęć abstrakcyjnych, uboga mowa
Myślenie w fazie operacji konkretnych, operacje logiczne, brak operacji formalnych, brak myślenia abstrakcyjnego, pochopność sądów i decyzji, mowa wiązana często nie różniąca się od mowy normalnego człowieka, uboższy zasób słów
• sztywność, małe różnicowanie
• słabo rozwinięta zdolność opanowania popędów
• reakcje uczuciowe na „tu i teraz”
• nieadekwatność emocji, słaba reakcja na zdarzenia istotne
• impulsywność, brak przemyśleń, konsekwencji i przewidywania
• oligofrenik torpiony – spowolniony, apatyczny
• oligofrenik eretyczny – nadmiernie ruchliwy, niestały, pobudliwy
• brak inicjatywy i samodzielności, łatwo ulegają sugestii, bierność, słaba ruchliwość psychiki, słaby krytycyzm
• rodzaje emocji w zależności od rodzaju działającego bodźca
emocje zagrożenia – rozdrażnienie, złość, gniew, wściekłość
emocje ograniczenia – rozdrażnienie, złość, gniew, wściekłość
emocje pozbawienia – smutek, żal, cierpienie, rozpacz
emocje zaspokojenia – radość, uniesienie, szczęście
• skrajne wahania nastroju
Proste emocje zadowolenia i niezadowolenia, wyrażanie dźwiękiem, czasami uśmiech/płacz
Bogate potrzeby psychiczne, przywiązanie, sympatia, antypatia, zaburzenia zachowania, zmienni uczuciowo, pobudliwi, apatyczni
Potrzeby bezpieczeństwa, przynależności, miłości, szacunku, potrzeba kontaktów społecznych, nie panują nad popędami, niedostateczny rozwój moralny, zachowania gwałtowne, destruktywne, antyspołeczne, zamykanie się w sobie, bunt
Słaba zdolność samokontroli i panowania nad sobą, wybujała strefa popędowa, słaby krytycyzm, mniejsza wrażliwość i powinność moralna, niestałość emocjonalna, impulsywność, agresywność, wahania nastrojów bez przyczyny
• przyczyny zaburzeń emocjonalnych:
czynnik wewnętrzny – przyczyny wynikające z upośledzenia umysłowego, na podstawie względnie w ośrodkowym układzie nerwowym
czynnik zewnętrzny – niewłaściwy stosunek otoczenia do tej grupy osób
• im głębsze upośledzenie umysłowe tym większa sztywność emocji oraz słabsze ich zróżnicowanie.
Beata1234567