Obecnie obowiązująca Ustawa o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia z roku 2001 podaje nową definicję zgodną z Kodeksem Żywnościowym: za zanieczyszczenie należy uważać każdą substancję, która nie jest celowo dodawana do żywności, a jest w niej obecna w następstwie procesu Produkcji lub nieprawidłowości występujących w obrocie, albo jest następstwem zanieczyszczenia środowiska. Termin ten obejmuje obecne w żywności szkodniki, mikroorganizmy, toksyny, substancje chemiczne lub inne substancje obce, które mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia człowieka lub powodować nieprzydatność do spożycia, jednak z wyłączeniem części owadów, włosów zwierząt, części metalicznych i szklanych. Definicja ta wyodrębnia także środków stosowanych przy uprawie pnie roślin, takich jak nawozy sztuczne i pestycydy.
1. Chemiczne
Ø Środowiskowe
§ Pestycydy
§ Nawozy
§ Metale
§ WWA
§ Cl bi- tri-fenyle
Ø Technologiczne
§ Środki czystości
§ Przedmioty użytku
§ Leki weterynaryjne
§ Subst. wtórne
2.Fizyczne
Ø Mechaniczne
Ø Promieniotwórcze
§ Radionuklidy
§ Promieniowanie jonizacyjne
3.Biologiczne
Ø Bakterie
Ø Pleśnie
Ø Pasożyty
Ø Szkodniki
Stanowią olbrzymią grupę substancji chemicznych stosowanych w ochronie roślin do zwalczania szkodników magazynowanych i pasożytów w akcjach sanitarnych i higienie osobistej.największą grupę stanowią środki ochrony roślin.
Ponieważ pestycydy są związkami chemicznymi o znacznej toksyczności, mogą też powodować zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia człowieka. Na toksyczne działanie pestycydów człowiek może być narażony w różny sposób:
• systematycznie - w pracy zawodowej przy produkcji, pakowaniu, sprzedaży, stosowaniu w rolnictwie, akcjach sanitarnych i przeciwepidemicznych,
• okresowo - przy stosowaniu pestycydów do określonych celów, np. w gospodarstwach domowych przy niszczeniu owadów zadomowionych,
• przypadkowo - na skutek omyłkowego spożycia, . przewlekle - przy stałym spożywaniu artykułów żywnościowych zanieczyszczonych pozostałościami pestycydów.
Przy stałej pracy z pestycydami, a także spożywaniu zanieczyszczonych pokarmów mogą wystąpić zatrucia przewlekłe często o odległych w czasie skutkach, które charakteryzują się tym, że przyjmowane dawki mogą nie wywoływać widocznych objawów. Po pewnym jednak czasie, na skutek nagromadzania się w organizmie i działania na układ nerwowy oraz narządy w wewnętrzne powodują ogólne niedomagania, a także różne dolegliwości.. Przebieg i nasilenie się tych objawów zależą od własciwości substancji toksycznej, odporności organizmu, wieku, płci stanu zdrowia. Przypadkowe jednorazowe pobranie większej ilości pestycydu może wywołać zatrucie ostre z gwałtownym przebiegiem objawów klinicznych, kończące się nawet zejściem śmiertelnym.
Na podstawie badań toksykologicznych zaleceń określono dopuszczalne dzienne pobranie przez człowieka ADI (ang. Acceptable Daily Intake) określonego pestycydu. Jest to ilość substancji, która pobierana codziennie z żywnością, wodą, powietrzem i lekami, według aktualnego stanu wiedzy nie przedstawia zagrożenia dla człowieka. Wartość ADI jest ustalana dla dodatków do żywności oraz pestycydów w wyniku badania toksyczności przewlekłej (z uwzględnieniem marginesu bezpieczeństwa) i wyrażana w mg/kg masy ciała.
Maksymalne stężenie pestycydu w żywności, którego zawartość jest jeszcze prawnie akceptowana w danym kraju, określa się wg 3/WHO pojęciem tolerancji, która oznacza maksymalne dopuszczenie pozostałości pestycydów w produktach żywnościowych oraz paszach, wyrażane w mg/kg. Pozostałości te nie mogą być szkodliwe dla zdrowia człowieka i opierają się na ustalonych wartościach ADI. Wynika z tego, że tolerowany prawnie poziom pozostałości pestycydów nie może przekraczać wartości ADI.
apd61