Język rosyjski

Język rosyjski (русский язык) - język należący do grupy języków wschodniosłowiańskich, posługuje się nim jako pierwszym językiem około 145 mln ludzi, ogółem (wg różnych źródeł) 250-300 mln. Jest językiem urzędowym w Rosji, Kazachstanie, Kirgistanie i na Białorusi oraz jednym z pięciu języków oficjalnych a jednocześnie jednym z sześciu języków konferencyjnych Organizacji Narodów Zjednoczonych. Posługuje się pismem zwanym grażdanką, opartym na cyrylicy wprowadzonym przez Piotra Wielkiego. Język literacki powstał w XVI wieku i ukształtował się ostatecznie na przełomie wieku XVIII i XIX. Polski wpływ na język rosyjski został wywarty w XVII wieku, kiedy język polski był głównym źródłem wyrazów europejskich i kiedy znała go cała rosyjska inteligencja. (Poprzez język rosyjski polskie wyrazy weszły również i do języka bułgarskiego). Przykładem jest wyraz Венгрия, od polskiego Węgry.

Wyróżnia się 3 grupy dialektów:

·         północne (okająca i wymawiająca g jako g, np. nogá),

·         południowe (akająca i wymawiająca g jako h, np. nahá),

·         przejściowe (akająca i wymawiająca g jako g, np. nagá - oficjalna).

W czasach ZSRR język rosyjski był nauczany obowiązkowo we wszystkich krajach Układu Warszawskiego. Współcześnie stracił tam nieco na znaczeniu ze względu na wyparcie ze szkół przez języki Europy Zachodniej (takie jak angielski czy niemiecki), utratę znaczenia obszarów rosyjskojęzycznych pod względem gospodarczym, kulturowym, naukowym i militarnym, a w krajach bałtyckich również przez rządowe akcje skierowane przeciw używaniu języka rosyjskiego.

Alfabet

Język rosyjski zapisywany jest cyrylicą, która obecnie składa się z 33 liter (jednak patrz niżej co do litery ё).

Litery э i я zostały wprowadzone w 1710, й w 1735, a ё w 1797. Oficjalny kształt liter został zatwierdzony w 1708. Modyfikacje alfabetu objęły też wykreślenie niektórych liter. Były to: i, iżyca, fita, omega, zieło, ksi, psi, dwa jusy i jać.
Litera ё jest używana rzadko, z reguły w słownikach, książkach dla dzieci, Biblii, podręcznikach dla uczących się rosyjskiego oraz niekiedy w nazwach towarowych.

Transkrypcja

Odpowiedniki liter przy ...