Pojęcie wybuchu:
wybuchem chemicznym nazywamy bardzo szybką przemianę substancji z bardzo szybkim przejściem jej energii chemicznej w energię mechaniczną i ruchem substancji wyjściowej lub jej produktów (oraz otaczającego środowiska).
Wybuch detonacyjny – krótkotrwały ale o nadzwyczaj silnym ciśnieniu rozprężających się gazów – uderzenie, rozbicie i rozkruszenie przeszkody
wybuch detonacyjny jest procesem związanym z przejściem przez materiał wybuchowy fali detonacyjnej, która jest szczególną formą fali uderzeniowej
prędkość fali detonacyjnej – powyżej 1000 m/s
cecha charakterystyczna wybuchu detonacyjnego –
powstaje układ złożony z fazy gazowej i fazy stałej – układ zdolny do reakcji wtórnych – reakcje wtórne potrzebują temperatury i ciśnienia – jeżeli gazy mają warunki do rozprężania – następuje ich ochłodzenie i reakcje wtórne ulegają zatrzymaniu
faza gazowa powstająca po przejściu detonacji ma kierunek ruchu zgodny z kierunkiem fali detonacyjnej, lecz prędkość znacznie mniejszą
Wybuch materiału wybuchowego – od 400 ¸ 1000 m/s
powolne wytwarzanie gazów oraz stopniowe narastanie ciśnienia – praca odepchnięcia (miotanie)
cecha charakterystyczna wybuchu – gazy powstające jako produkt reakcji rozprężają się w kierunku przeciwnym do biegu fali wybuchu
Spłon lub wyfuknięcie materiału wybuchowego – szybkość rozkładu w granicach kilkudziesięciu m/s – szybkie spalanie bez możliwości wykonania znaczniejszej pracy
deflagracja jest to spalanie się materiału wybuchowego z prędkością kilku m/s – wywołuje lekki syk.
Właściwości materiałów wybuchowych
Prędkość detonacji – PN-C-86027 (Oznaczanie prędkości detonacji)
badanie polega na pomiarze czasu przejścia fali detonacyjnej przez określony odcinek materiału wybuchowego (lub lontu detonującego). Odcinek pomiarowy zawarty jest między dwiema sondami, a czas mierzony jest przy pomocy elektronicznego miernika
Prędkość detonacji zależy od:
- średnicy ładunku
- otoczki
- gęstości
Średnica krytyczna – PN-C-86028 (Oznaczanie średnicy krytycznej)
najmniejsza średnica ładunku, przy której badany MW detonuje każdorazowo
jako wynik oznaczania należy podać wymiar najmniejszej średnicy ładunku w milimetrach, przy której nastąpiła każdorazowo w 10 próbach całkowita detonacja badanego MW umieszczonego w lekkiej osłonce
Względna zdolność do wykonania pracy – PN-C-86035 (Oznaczanie za pomocą wahadła balistycznego)
stosunek pracy wykonanej na wahadle balistycznym w wyniku detonacji 10-gramowego ładunku badanego materiału wybuchowego do pracy wykonanej przez ładunek wzorcowego materiału wybuchowego, wyrażony w procentach
Zasada oznaczania względnej zdolności do wykonania pracy przez MW polega na oznaczaniu kąta wychylenia ramienia wahadła balistycznego spowodowanego detonacją 10 - gramowego ładunku MW oraz porównaniu tego wychylenia z wychyleniem spowodowanym detonacją 10 - gramowego ładunku MW uznanego za wzorzec (w Polsce jako wzorzec stosuje się heksogen)
Zdolność do wykonania pracy
PN-C-86037 (Oznaczanie za pomocą bloku ołowianego)
miarą jest przyrost objętości otworu bloku ołowianego, spowodowany detonacją 10 g badanego materiału wybuchowego - wydęcie bloku ołowianego
normalne wydęcie bloku ołowianego – objętość wydęcia bloku ołowianego, w którym przy temperaturze 15°C detonacja 10 g ładunku kwasu pikrynowego powoduje wydęcie 310 cm3 - próba ta służy do testowania partii bloków użytych do oznaczania
Wrażliwość MW na uderzenie
PN-93-C-86010 (Oznaczanie metodą Kasta)
zdolność MW do przemiany wybuchowej wywołanej uderzeniem młota o określonej masie, spadającego swobodnie ze znanej (zmiennej) wysokości.
- górna granica niewrażliwości – największa energia w 6 próbach w żadnej z prób nie zaszła przemiana
- dolna granica wrażliwości – najmniejsza energia w 6 próbach co najmniej jedna przemiana
- górna granica wrażliwości – najmniejsza energia uderzenia, dla której w 6 próbach każdorazowo zaszła przemiana
Zasada badania – ustalenie wyrażonej w J energii uderzenia młota o określonej masie, przy której badany MW może być doprowadzony do przemiany (wybuchowej)
superdebesciak