Kognitywistyka. O umyśle umyślnie i nieumyślnie.pdf

(1768 KB) Pobierz
root.dvi
kognitywistyka
o umyśle umyślnie i nieumyślnie
4142596.002.png
Recenzenci:
dr Jan Daciuk
prof. dr hab. Maria Ledzińska
dr hab. Emilia Łojek
prof. dr hab. Marcin Mostowski
dr Agnieszka Mykowiecka
prof. dr hab. Barbara Stanosz
mgr Konrad Zdanowski
Książka ukazała się dzięki dotacji:
F UNDACJI N A R ZECZ S TUDENTÓW I A BSOLWENTÓW U NIWERSYTETU W ARSZAWSKIEGO
„U NIVERSITATIS V ARSOVIENSIS
oraz
K OLEGIUM M IĘDZYWYDZIAŁOWYCH I NDYWIDUALNYCH S TUDIÓW H UMANISTYCZNYCH
Wydawca:
Koło Filozoficzne przy MISH
Uniwersytet Warszawski
Kolegium Międzywydziałowych Indywidualnych
Studiów Humanistycznych
Nowy Świat 69
00927 Warszawa
Skład: Paweł Mleczko (systemem L A T E X 2 " )
Projekt okładki: Piotr Labenz
Korekta: Barbara Ciecierska
Wszelkie prawa zastrzeżone. Nieautoryzowane rozpowszechnianie całości
lub fragmentu niniejszej publikacji w jakiejkolwiek postaci jest zabronione.
c Koło Filozoficzne przy MISH 2004
ISBN 83 – 915323 – 2 – 1
4142596.003.png
Koło Filozoficzne
przy Kolegium Międzywydziałowych
Indywidualnych Studiów Humanistycznych
kognitywistyka
o umyśle umyślnie i nieumyślnie
pod redakcją
Jakuba Szymanika
i Marcina Zajenkowskiego
Warszawa 2004
4142596.004.png
4142596.005.png
Wstęp
Czym jest kognitywistyka? Dlaczego termin cognitive science stał się w ostat
nich latach tak popularny? Na te i podobne pytania chcieliśmy znaleźć odpo
wiedź w ramach prac Koła Filozoficznego w roku akademickim 2002/2003.
Omawiane na naszych spotkaniach tematy w jakiś sposób wyrastają z kla
sycznych zagadnień epistemologii. Natomiast metody wykorzystywane do
badania tych problemów wywodzą się między innymi z takich nauk jak:
biologia, informatyka, językoznawstwo i matematyka. Niniejsza książka ma
za zadanie zaprezentować niektóre z zagadnień, rozważanych przez teorety
ków, określających siebie mianem przedstawicieli cognitive science . W efekcie
ma się przyczynić do lepszego zrozumienia wartości badań kognitywnych.
Najogólniej mówiąc, kognitywistyka to multidyscyplinarna gałąź nauki,
badająca procesy poznawcze z perspektywy różnych nauk szczegółowych.
W skład badaczy spod tego znaku wchodzą specjaliści od: filozofii, infor
matyki, lingwistyki, logiki, neurofizjologii, psychologii poznawczej, robotyki,
socjologii itd. Obecnie najbardziej znaną dziedziną badań kognitywnych jest
Sztuczna Inteligencja (AI, z ang. Artificial Inteligence ), czyli teoria, zajmująca
się symulowaniem procesów poznawczych człowieka za pomocą maszyn ta
kich jak komputery, czy roboty. Innym szeroko rozpropagowanym działem
cognitive science jest teoria języka uprawiana w duchu generatywnym. Polega
ona między innymi na budowaniu gramatyk fragmentów języka naturalne
go, które to postuluje się często jako dobry model kompetencji językowej
człowieka.
Najbardziej znaną dyskusją, leżącą u podstaw całej kognitywistyki, jest
spór na temat możliwości realizacji programu AI. Czy rzeczywiście, jak chcą
zwolennicy silnej AI, wszystkie procesy poznawcze można symulować za po
mocą uniwersalnych maszyn liczących (teza ChurchaTuringa)? Kognitywiści
odpowiadają najczęściej twierdząco na to pytanie i stąd bierze się między in
nymi nadmiar metafor „komputerowych” w pracach z nurtu cognitive science .
Popularne jest przyrównywanie mózgu do komputera ( hardware, device ), któ
ry wykonuje pewien program ( software ). O procesach poznawczych często
mówi się w kategoriach teorii obliczeń, utożsamiając umysł z programem
zaimplementowanym na maszynie, jaką jest układ nerwowy. Ten sposób my
ślenia opiera się na wierze, iż procesy poznawcze są tożsame z obliczeniami.
Multidyscyplinarność kognitywistyki przejawia się już w tym, iż trudno
jednoznacznie zaklasyfikować ją jako naukę przyrodniczą albo dyscyplinę
humanistyczną. Wiele w niej klasycznych wątków, pojęć oraz problemów
4142596.001.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin