moduł 1.pdf

Resuscytacja krążeniowo-oddechowa

1. Pojęcie resuscytacji i reanimacji

2. Postępowanie resuscytacyjne

3. Mechanizmy zatrzymania krążenia

4. Leki stosowane podczas resuscytacji

5. Resuscytacja krążeniowo-oddechowa u dzieci (odrębności)

6. Leczenie po resuscytacji

7. Postępowanie z poszkodowanym nieprzytomnym oddychającym spontanicznie

Bibliografia

Literatura podstawowa

Literatura dodatkowa

Resuscytacja krążeniowo-oddechowa

1. Pojęcie resuscytacji i reanimacji

Reanimacja to zbiór czynności ratunkowych, w wyniku których u ratowanego powróciła

funkcja ośrodkowego układu nerwowego, spontaniczne krążenie krwi i oddychanie.

Resuscytacja to zbiór czynności ratunkowych, w wyniku których u ratowanego nie

powróciła funkcja ośrodkowego układu nerwowego, ale powróciło spontaniczne krążenie

krwi i spontaniczne oddychanie lub prowadzona jest wentylacja zastępcza.

Śmierć kliniczna nie jest aktem ostatecznym i może jeszcze ulec odwróceniu. Jeżeli

czynności reanimacyjne nie zostaną wdrożone lub nie odniosą skutku, brak dopływu tlenu

do mózgu spowoduje jego śmierć — wówczas dopiero stan śmierci klinicznej przechodzi

w śmierć biologiczną. Śmierci biologicznej nie można już cofnąć — jest zjawiskiem

nieodwracalnym.

Zatrzymanie krążenia to nagłe niespodziewane ustanie czynności układu krążenia,

oddechu i czynności mózgu, podczas którego podjęcie postępowania resuscytacyjnego

może przywrócić pierwotną czynność mózgu. Przywrócenie czynności narządów jest

możliwe tylko wtedy, gdy postępowanie resuscytacyjne podejmie się natychmiast.

Narządem docelowym jest mózg. Wszystkie czynności resuscytacyjne mają na celu

przywrócenie czynności mózgu do stanu sprzed zatrzymania krążenia.

Przyczyny zatrzymania krążenia:

⎯ bezdech,

⎯ ciężkie schorzenia serca lub/i płuc,

⎯ urazy czaszkowo-mózgowe,

⎯ utrata krwi,

⎯ zatrucia,

⎯ działanie prądu elektrycznego,

⎯ odruchowe,

⎯ zaburzenia czynności urządzeń podtrzymujących pracę serca

(elektrostymulator).

Objawy zatrzymania krążenia:

⎯ utrata przytomności,

⎯ bezdech (przy zatrzymaniu krążenia możliwy jest „rybi oddech” — nawet do

1 minuty),

Resuscytacja krążeniowo-oddechowa

⎯ brak tętna na tętnicach szyjnych,

⎯ sinica.

Wskazaniami do reanimacji są:

⎯ utrata przytomności,

⎯ brak oddechu,

⎯ brak tętna.

Reanimację prowadzi się dopóki:

⎯ nie powróci samoistna czynność serca — chory zaczyna sam oddychać — wówczas

można przerwać czynności resuscytacyjne. Pacjenta w dalszym ciągu obserwuje się,

układając go na boku. Jeżeli powróciła jedynie czynność serca, wentylację zastępczą

prowadzi się dalej, kontrolując tętno w krótkich odstępach czasu, dopóki lekarz nie

stwierdzi śmierci biologicznej;

⎯ nie zabraknie ratownikowi sił fizycznych (wyczerpanie ratownika),

⎯ przybyła medyczna ekipa ratunkowa nie przejmie akcji reanimacyjnej.

Rozpoznanie zatrzymania krążenia:

⎯ utrata przytomności,

⎯ brak oznak zachowanego krążenia (ruchu, oddechu lub kaszlu),

⎯ niewidoczne ruchy oddechowe, niewyczuwalny przepływ (szmer) powietrza

przez nos i usta,

⎯ sinoblade zabarwienie skóry (może nie występować, sinica: powłok skórnych,

warg, płytek paznokciowych, uszu; wyjątek to zatrucie tlenkiem węgla,

cyjanowodorem, azotanami).

Postępowanie według wytycznych resuscytacji krążeniowo-oddechowej

z 2005 roku:

1. Upewnij się, czy poszkodowany i wszyscy świadkowie zdarzenia są bezpieczni.

2. Sprawdź reakcję poszkodowanego:

— delikatnie potrząśnij za ramiona i głośno zapytaj: „Czy wszystko w porządku?”

3a. Jeśli poszkodowany reaguje:

— zostaw go w pozycji, w której go zastałeś,

— dowiedz się jak najwięcej o jego stanie,

Resuscytacja krążeniowo-oddechowa

— wezwij pomoc,

— regularnie oceniaj stan poszkodowanego.

3b. Jeśli poszkodowany nie reaguje:

— głośno zawołaj o pomoc,

— odwróć poszkodowanego na plecy i udrożnij drogi oddechowe, wykonując odgięcie

głowy i uniesienie żuchwy.

4. Utrzymując drożność dróg oddechowych, oceń, czy oddech jest prawidłowy:

— oceń wzrokiem ruchy klatki piersiowej,

— nasłuchuj szmerów oddechowych przy ustach poszkodowanego,

— wyczuwaj ruch powietrza na swoim policzku.

Na ocenę wzrokiem, słuchem i dotykiem przeznacz nie więcej niż 10 sekund. Jeśli masz

jakiekolwiek wątpliwości, czy oddech jest prawidłowy, postępuj tak, jakby był

nieprawidłowy.

5a. Jeśli oddech jest prawidłowy:

— ułóż poszkodowanego w pozycji bezpiecznej (bocznej ustalonej),

— wyślij kogoś po pomoc lub sam się po nią udaj, wezwij pogotowie,

— regularnie oceniaj oddech.

5b. Jeśli oddech nie jest prawidłowy:

— wyślij kogoś po pomoc lub sam się po nią udaj,

— rozpocznij uciskanie klatki piersiowej, układając nadgarstki obu rąk jeden na drugim

na środku klatki piersiowej (pośrodku mostka) poszkodowanego. Uciskaj 100 razy na

minutę tak, aby mostek ugiął się od płaszczyzny wyjściowej o 4–5 cm.

6a. Połącz uciskanie klatki piersiowej z oddechami ratowniczymi:

— po wykonaniu 30 uciśnięć mostka udrożnij drogi oddechowe,

— zaciśnij skrzydełka nosa palcem wskazującym i kciukiem,

— weź normalny wdech i przez uchylone usta poszkodowanego objęte własnymi ustami

wdmuchuj powietrze przez 1 sekundę, obserwując, czy unosi się klatka piersiowa,

— utrzymując drożne drogi oddechowe, odsuń usta od ust poszkodowanego — w czasie

wydechu klatka piersiowa powinna opaść,

— jeszcze raz wykonaj oddech ratowniczy, a następnie rozpocznij uciskanie klatki

piersiowej,

— kontynuuj uciskanie klatki piersiowej i oddechy ratownicze w stosunku 30:2.

6b. Jeśli ratownik nie jest w stanie wykonywać oddechów ratowniczych, można prowadzić

wyłącznie uciskanie klatki piersiowej z częstością 100/min.

Resuscytacja krążeniowo-oddechowa

Rysunek 1. Algorytm podstawowych zabiegów resuscytacyjnych (BLS)

Łańcuch przeżycia

Interwencje, które przyczyniają się do pomyślnego wyniku końcowego po NZK (nagłe

zatrzymanie krążenia), można przedstawić jako pewien łańcuch — tzw. łańcuch

przeżycia. Wytrzymałość każdego łańcucha zależy od wytrzymałości jego najsłabszego

ogniwa. W tym przypadku równie mocne muszą być wszystkie cztery ogniwa, jakie go

tworzą. Są to:

1. Wczesne rozpoznanie sytuacji zagrożenia życia i wezwanie pomocy (służb

ratowniczych).

2. Wczesne podjęcie podstawowych zabiegów resuscytacyjnych.

3. Wczesne wykonanie defibrylacji.

4. Wczesne podjęcie zaawansowanych zabiegów resuscytacyjnych.

Powstanie programu publicznego dostępu do defibrylacji (PAD, Public Access

Defibrillation ) oraz wczesnej defibrylacji w wykonaniu pielęgniarek i innego szpitalnego

personelu medycznego skupia uwagę na trzecim ogniwie łańcucha.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: