Scenariusz zajęć wychowawczych w klasie II 

(2 jednostki lekcyjne)

Zakres treści: Kształtowanie poprawnych relacji międzyosobowych.

Temat lekcji: Jestem dobrym kolegą, dobrym przyjacielem.

Cel ogólny: Kształtowanie atmosfery życzliwości i akceptacji wśród dzieci, umiejętności utrzymywania poprawnych kontaktów z rówieśnikami oraz rozwiązywania problemów z wyeliminowaniem zachowań opartych na agresji i przemocy.

Cele szczegółowe w kategoriach:

1.      Zapamiętania

Uczeń:

-         wie, dzięki czemu może wytworzyć się więź miedzy ludźmi;

-         rozróżnia pomiędzy terminami : „kolega” i „przyjaciel”;

-         potrafi wymienić cechy dobrego kolegi.

2.      Zrozumienia

Uczeń:

-         wie, co może przeszkadzać w budowaniu poprawnych relacji z innymi;

-         rozumie rolę zgodnej współpracy;

-         docenia znaczenie postawy koleżeńskiej dla utrzymania pozytywnej atmosfery w klasie i dobrego samopoczucia dzieci;

-         wie, jak rozwiązywać konflikty bez agresji.

3.      Umiejętności w sytuacjach prostych

Uczeń:

-         prezentuje postawę koleżeńską wobec innych dzieci w klasie;

-         wykazuje gotowość do niesienia pomocy;

-         prezentuje własne zdanie i uwzględnia poglądy innych;

-         umie powstrzymać się od krytyki urażającej godność drugiego człowieka.

4.      Umiejętności w sytuacjach problemowych

Uczeń:

-         potrafi krytycznie ocenić własne zachowanie i postępowanie innych;

-         wykazuje się chęcią przezwyciężenia egoizmu;

-         potrafi nawiązywać i utrzymywać zgodne kontakty z rówieśnikami.

Metody: rozmowa kierowana, swobodne wypowiedzi uczniów, dyskusja, kula śniegowa, drzewo decyzyjne, gra dramowa, zabawa integracyjna, rundka, samoocena, problemowa, mini wykład.

Środki: plansza „Jak się dzisiaj czujesz?”, tekst wiersza Sary Bronzino „Być przyjacielem”, tekst bajki pt. „W krainie smoków” (B. Ferrero, „Historie”, Wyd. Salezjańskie, Warszawa 1994, s. 170), sytuacje problemowe zawarte w „Programie edukacji humanitarnej” W. Świder, kartki papieru, kredki, mazaki lub farby.

I. Faza przygotowawcza.

1.      Sprawdzenie obecności.

2.      Poinformowanie uczniów o temacie lekcji.

II. Faza realizacyjna.

1.      Jak się dzisiaj czujesz? – Rundka.

Uczniowie opisują słownie własne samopoczucie. Ich zadaniem jest określenie własnego nastroju za pomocą co najmniej trzech uczuć. Następnie korzystając z przygotowanej planszy „Jak się dzisiaj czujesz?” rysują twarz najbardziej odpowiadającą ich samopoczuciu.

2.      Zabawa integracyjna „Szukam przyjaciela”.

Dzieci swobodnie biegają; na sygnał nauczyciela dobierają się parami – stojąc plecami do siebie.

3.      Pogadanka na temat istoty przyjaźni i jej wpływu na relacje z ludźmi.

Nauczyciel zapoznaje dzieci z wierszem Sary Bronzino „Być przyjacielem”:

„Być przyjacielem,

To umieć patrzeć na drugiego człowieka

W chwilach radości i w chwilach smutku;

I potrafić dzielić to z nim.

Być przyjacielem

To umieć dostrzegać

Dobro i piękno,

Które posiada każda istota,

I potrafić je podziwiać.

Być przyjacielem,

To znaczy stanąć u boku tego,

Kto stracił wszelka nadzieję,

I darzyć go miłością.”

Nauczyciel zadaje poniższe pytania:

-         Jak rozumiecie słowo „przyjaźń”?

-         Co to znaczy mieć przyjaciela?

-         Jak zyskać przyjaciela?

4.      Wyjaśnienie pojęć „kolega”, „przyjaciel” – metoda kuli śniegowej.

Czym różni się przyjaciel od kolegi?

Uczniowie próbują najpierw samodzielnie określić różnice, następnie w parach, potem ustalają w czwórkach, a na zakończenie wspólnie.

5.      Ustalanie cech dobrego kolegi.

Kiedy mówimy „To jest dobry kolega” ?

Nauczyciel rysuje na tablicy duży kwiat, a podawane przez dzieci przykłady wpisuje w pola płatków.

(np. uprzejmy, życzliwy, uczynny, pociesza, nie bije, nie przezywa, nie sprawia przykrości, dzieli się wszystkim w razie potrzeby, wspólnie się cieszy, pomaga, broni, bawi się ze wszystkimi, szanuje każdego, ma podobne zainteresowania, przebacza).

6.      Ocena własnej postawy.

Uczniowie otrzymują zadanie: „Teraz oceń siebie jakim jesteś kolegą. Narysuj tyle płatków, ile spośród przedstawionych na tablicy odnosi się do Ciebie”.

7.      Czy warto być dobrym kolegą? – swobodne wypowiedzi.

(możemy mieć więcej przyjaciół, możemy liczyć na pomoc innych, jest nam przyjemnie, gdy jesteśmy lubiani, możemy czerpać radość ze swojego koleżeńskiego postępowania, pomagamy innym, sprawiamy, że są szczęśliwsi)

8.      Zapoznanie z bajką pt. „W krainie smoków”.

Nauczyciel czyta bajkę, następnie zadaje poniższe pytania:

-         Czy podobne problemy zdarzają się ludziom?

-         Czy trudno jest być „królem samego siebie”?

-         Co trzeba zrobić, żeby panować nad sobą?

9.      Sposoby rozwiązywania konfliktów.

Nauczyciel przydziela zadań – tematykę scenek do odgrywania.

Dzieci opowiadają o własnych uczuciach (nazywają je) podczas odgrywania scenek. Wspólnie omawiane są przyczyny konfliktu oraz sposoby jego rozwiązania.

·        I zespół (różnica zdań)

„Pani pyta się dzieci, dokąd jechać na wycieczkę. Zdania dzieci są podzielone. Każde z nich ma inny pomysł. Zaczynają się kłócić, obrażać, krzyczeć.”

Rozwiązanie:

                -     zrozumienie, że każdy ma prawo mieć inne zdanie;

-         wspólne rozważanie słuszności pomysłów;

-         spokojna rozmowa, dyskusja;

-         powstrzymywanie się od krytyki obrażającej innych;

-         panowanie nad emocjami.

·        II zespół (rywalizacja)

„W czasie gry w warcaby Janek przegrywa. Denerwuje się, złości, nie zgadza się, obraza na kolegę”.

Rozwiązanie:

-         pogodzenie się z przegraną;

-         przegrywanie z honorem;

-         pogodzenie się z faktem, że ktoś może być lepszy;

-         podporządkowanie się regułom gry;

-         panowanie nad emocjami.

·        III zespół ( inne upodobania)

„Karolina i Magda wyszły na podwórko pobawić się. Karolina bardzo lubi skakać na skakance i namawia Magdę, by koniecznie skakały na przemian. Magda jednak odmawia, gdyż skakanie słabo jej wychodzi i wolałaby pokręcić się na karuzeli. Karolina jest zła, gniewa się i odchodzi”.

Rozwiązanie:

-         zrozumienie, że ktoś może mieć inne upodobania;

-         przyjmowanie ze spokojem czyjegoś „nie”;

-         uświadomienie sobie, że ktoś może mieć własne powody jakiegoś postępowania, inne potrzeby.

·        IV zespół (przypadek)

„W czasie zabawy na boisku szkolnym jeden kolega, wpada na drugiego, ten upada, brudzi spodnie, a przy tym denerwuje się, krzyczy i nieładnie przezywa”.

Rozwiązanie:

-         zrozumienie, że ktoś może zrobić coś niechcący;

-         należy mówić o swoich uczuciach grzecznie.

III. Faza podsumowująca.

1.      Usystematyzowanie nowych wiadomości.

2.      Praca domowa: „Pomyśl, jakie posiadasz cechy dobrego kolegi? Czy jesteś dobrym przyjacielem?”

3.      Dzisiaj nauczyłem się, że ...... (rundka).

Opracowała: Joanna Podkowa

4