PODSTAWOWE POJĘCIA SOCJOLOGII(2).doc

SOCJOLOGIA

·         termin wprowadzony przez A. Comte’a na określenie nauki o społeczeństwie,

·         E. Durkheim - socjologia to nauka o faktach społecznych.

SOCJOLOGIA WYCHOWANIA

·         to nauka zajmująca się badaniem stosunków społecznych występujących w procesach wychowawczych i kształcących oraz w instytucjach wychowania bezpośredniego i pośredniego.

KULTURA

·         to względnie zintegrowana całość obejmująca zachowania ludzi przebiegające według pewnych wzorów wspólnych dla społeczeństwa, które są przyswajane w toku interakcji społecznych, są to także wszystkie wytwory tych zachowań.

SOCJALIZACJA

·         proces przyswajania przez jednostkę pewnej wiedzy, dyspozycji, umiejętności, czyniących ja zdolną do życia społecznego,

·         socjalizacja pierwotna - nabyta w dzieciństwie,

·         socjalizacja wtórna - nabyta w ciągu całego życia.

WYCHOWANIE

·         świadomie organizowane działania społeczne, mające na celu określone zmiany w osobowości jednostki.

ŚRODOWISKO WYCHOWAWCZE

·         całokształt wpływów i oddziaływań środowiskowych organizowanych celowo i występujących samorzutnie.

GRUPA SPOŁECZNA

·         pewna liczba osób charakteryzująca się obiektywną i zewnętrznie postrzeganą wspólnotą pewnego typu (np. wspólnota celów do wykonywania jakiegoś zadania).

WIEŹ SPOŁECZNA

·         pewien ogół relacji, które występują pomiędzy jednostkami czy grupami.

ROLA SPOŁECZNA

·         zespół oczekiwań grupy odnoszących się do zachowań osoby zajmującej daną pozycją w strukturze społecznej,

·         ogół pewnych praw i obowiązków wiążących się z daną pozycją społeczną.

KONTROLA SPOŁECZNA

·         czynnik określający duże miasta,

·         pewien system różnorodnych oddziaływań ze strony społeczeństwa wymuszający na jednostce, grupie zachowania zgodne z obowiązującymi normami, wartościami występującymi w tejże zbiorowości,

·         najstarszy czynnik kontroli to kara.

STRUKTURA SPOŁECZNA

·         pewien układ stosunków, zależności występujących pomiędzy jednostkami, grupami, kategoriami itp.

INSTYTUCJE SPOŁECZNE

·         trwałe układy kulturowe, społeczne, strukturalne, które albo rozwijają się samorzutnie albo zostają powołane w celu rozwiązywania problemów społecznych.

STRATYFIKACJA SPOŁECZNA

·         ustawienie kategorii społecznych w pewnym hierarchicznym porządku.

·                   3 podstawowe czynniki charakteryzujące społeczność to: wiedza, władza, pieniądze.

HABITUS

·         nawyk, przyzwyczajenie dotyczące stałego sposobu postępowania danej jednostki,

·         habitus pierwotny jest kształtowany przez rodzinę.

DEZINTEGRACJA

·         rozpad,

·         następuje, gdy wymagania roli społecznej są sprzeczne z cechami bio- i psychogennymi.

ETNOCENTRYZM

·         tendencja do uznawania własnej kultury za lepszą od innych i ocena innych kultur według własnych standardów.

RELATYWIZM KULTUROWY

·         żadna praktyka nie jest ani dobra ani zła i powinna być oceniana na podstawie funkcjonowania.

NAŚLADOWNICTWO

·         upodobanie zachowań jednostki do zachowań innych osób.

AKOMODACJA

·         typ przystosowania jednostki do nowego środowiska, przyjmowanie obcych wzorów przy zachowaniu własnych wartości.

ASYMILACJA

·         typ przystosowania się jednostki do nowego środowiska, przyjmowanie obcych wzorów przy odrzuceniu dawnych wartości i pełnej akceptacji danego środowiska.

Socjalizacja - proces przyswajania przez jednostkę wiedzy, umiejętności i dyspozycji, czyniących ją zdolną do życia w społeczeństwie.
Socjalizacja - oddziaływanie ze strony środowiska, zmierzające do przekazania jednostce swoich wzorów zachowań, norm, wartości oraz zdolności do samodzielnego utrzymania się i pełnienia ról społecznych (ucznia, rodzica, pracownika, sąsiada, dziecka itd.).
Socjalizacja jawna - intencjonalne, świadome oddziaływanie na osobę, kształtowanie jej osobowości, według przyjętego ideału wychowawczego.
Socjalizacja ukryta - dokonuje się ona poprzez przekazywanie jednostce przez grupę norm i wartości społecznie uznanych a także przez ich faktyczną realizację.
W wyniku socjalizacji, dziedziczone są wzory zachowań pozytywnych jak i negatywnych.

Dwa etapy socjalizacji:
- pierwotna (dzieciństwo, młodość), kończy się gdy człowiek zaczyna mieć poczucie własnej tożsamości.
- Wtórna - korekta socjalizacji pierwotnej (zachowań, norm, wartości, obyczajów, etc.)

Cechy socjalizacji:
1. Socjalizacja jest procesem ciągłym.
2. Socjalizacja jest procesem jednokierunkowym.

Przez socjalizację rozumie się całokształt wpływów wywieranych na jednostkę przez środowisko społeczno-kulturowe w którym ona żyje i rozwija się jakby niezależnie od wysiłków i starań nauczycieli i wychowawców.

Wychowanie, całokształt wpływów i oddziaływań środowiska społecznego oraz przyrodniczego na człowieka, kształtujących jego rozwój i osobowość oraz przygotowujących go do życia w społeczeństwie.

We współczesnej pedagogice używa się terminu wychowanie w węższym znaczeniu tego słowa - jako świadome, zamierzone i specyficzne działania osób (wychowawców), których celem jest osiągnięcie względnie trwałych zmian w osobowości jednostki (wychowanka). Zmiany te obejmują zarówno sferę poznawczo-instrumentalną, pozwalającą na poznanie i przekształcanie rzeczywistości, jak i stronę aksjologiczną, kształtującą stosunek człowieka do świata i ludzi, jego przekonania, system wartości itp. W pedagogice używa się pojęcia wychowanie w trzech znaczeniach:

1) jako proces - rodzaj działalności ludzkiej, polegającej na wywoływaniu zmian w osobowości człowieka,

2) jako stan - ogół zjawisk określających przebieg, cele, metody, środki i warunki wychowania,

3) jako wynik - suma następstw wyrażająca się w zmianie osobowości człowieka i w stopniu przygotowania go do życia społecznego.

Rozróżnia się wychowanie: umysłowe, moralne, społeczne, estetyczne i fizyczne, a także samowychowanie.

Powiązania

Edukacja, Temperament, Wychowanie fizyczne, Psychologia wychowawcza, Key Ellen Karoline Sofia