polityka społeczna pełna wersja.pdf

(194 KB) Pobierz
1
1.Przyczyny powstania polityki społecznej jako działalności praktycznej
Rozwój gospodarczy i społeczny, wzrost liczby niepełnosprawnych, bezrobocie, wzrost alkoholizmu,
narkotyków temu ma sprostać polityka społeczna. Ubóstwo, za niskie dochody, minimum egzystencji
to zjawiska, którymi musiał ktoś się zająć.
Polityka społeczna jako działalność praktyczna jest także różnie definiowana
"działalność państwa i organizacji społecznych w dziedzinie kształtowania l warunków bytu i pracy,
zmierzająca do optymalnego zaspokajania indywidualnych i społecznych potrzeb ludności" - J.Rosner.
" część ogólnej społeczno-gospodarczej polityki w dziedzinie kształtowania warunków życia
społeczeństwa, stosunków międzyludzkich oraz przemian struktury społecznej” – A. Rajkiewicz.
"celowe oddziaływanie państwa, związków zawodowych i innych organizacji na istniejący układ
stosunków społecznych, zmierzające do poprawy warunków bytu i i pracy ludności - usuwania
nierówności społecznych oraz podnoszenia kultury życia" – W. Szubert.
2.Prekursorzy polityki społecznej
Prekursorem polityki społecznej w Niemczech był Otton von Bismarck.
Prekursorzy polskiej polityki społecznej:
Konstanty Krzeczkowski1879 -1939r.uważał,że tak należy mówić że ta dyscyplina stała się faktem.
Wstępna definicja – w nauce o polityce społecznej chodzi o zmiany zachodzące w strukturze
społecznej pod wpływem celowej działalności grup społecznych i ciał publicznych i szuka ona
sposobów najbardziej celowego przeprowadzania tych zmian.
Ludwik Krzywicki ur.1859- 1939r.był rektorem Wolnej Wszechnicy z nauką i działalnością praktyczną,
był dyrektorem Instytutu Gospodarstwa Społecznego. Stanisław Rychliński 1903-1944 określał naukę
jako dyscyplinę u podstaw, usystematyzowania wskazówek w polityce społecznej.
Helena Radlińska, twórczyni pedagogiki społecznej i teorii pracy socjalnej.
3.Cele i nurty działania polityki społecznej
Cele polityki społecznej:
1. Kształtowanie odpowiednich, tj. na miarę możliwości gospodarczych, warunków pracy i bytu
ludności;
2. Kształtowanie prorozwojowych struktur społecznych (struktury rodziny zapewniającej
zastępowalność pokoleń, odpowiedniej struktury wykształcenia ludności i struktury
zawodowej ludności tzn. kształtowanie kapitału ludzkiego;
3. Kształtowanie sprawiedliwych stosunków międzyludzkich opartych na zasadzie
sprawiedliwości społecznej i równości szans na starcie życia zawodowego. Państwo tworzy
odpowiednie prawa zapewniając wszystkim obywatelom odpowiednie możliwości.
1
NURTY:
1) socjologiczno –strukturalny : przedmiotem badań jest struktura społeczna czyli każdorazowy
udział stosunków społecznych, uwarstwienie społeczne i jego budowa. Interesują ją zmiany struktury
społecznej oraz usuwanie nierówności i sprzeczności społecznych będącymi podstawowymi
problemami.
2) ekonomiczno – społeczny : oparty na powiązaniu polityki społecznej z polityką gospodarczą. Głosi
koncepcje powiązania rozwoju społecznego z rozwojem gospodarczym. Im wyższy rozwój
gospodarczy tym wyższy standard życia.
3) socjalno – bytowy głoszący poprawę warunków pracy i bytu. Naczelnym zadanie p.s. jest dostęp
ogólnego dobrobytu za pośrednictwem reform społecznych obejmujących kolejno poszczególne grupy
społeczne.
4) społeczno – bytowy : p.s. powinna zaspokajać potrzeby ludności w przekroju demograficznym.
5 ) makro – społeczny - kształtowanie świadome postępu społecznego.
4.Definicje polityki społecznej
Definicje polityki społecznej określają ją jako:
- sumę działań na rzecz postępu społecznego (def. wg. Konstantego Krzeczkowskiego)
- działalność państwa, samorządów i organizacji pozarządowych na istniejący układ stosunków
społecznych, zmierzająca do poprawy warunków życia i pracy, ograniczenia nierówności społecznych
oraz podniesienia ogólnego poziomu kultury życia (Antoni Rajkrewicz)
- to działalność państwa, samorządów i organizacji pozapaństwowych, której celem jest poprawa
sytuacji materialnej, asekuracja przed ryzykami życiowymi, wyrównanie szans życiowych
ekonomicznie i socjalnie najsłabszych (William Ajlejter).
Polityka społeczna jako nauka bada historię ludzkości, problemy i sposoby ich rozwiązywania w
przeszłości, opisuje i ocenia zachowania jednostek w trudnych sytuacjach oraz szuka rozwiązań na
przyszłość.
5.Zasady polityki społecznej
Zasady w polityce społecznej są to ogólne dyrektywy i normy działania jakimi powinny kierować się
podmioty polityki społecznej w realizacji podstawowych celów. Zasady polityki społecznej wynikają z
charakterystycznych orientacji wartości oraz przyjmowanych przez realizatorów koncepcji człowieka,
jego motywacji, mocnych i słabych stron. Zasady te to:
zasada przezorności
, oznaczająca, że bezpieczeństwo socjalne jednostki nie może być tylko
efektem świadczeń ze strony społeczeństwa, ale powinno wynikać także z odpowiedzialności
człowieka za własną przeszłość i przyszłość, ale też przeszłość i przyszłość rodziny. Istotna jest tu
zdolność do rezygnacji z bieżących korzyści na rzecz zaspokojenia przyszłych potrzeb oraz zdolność
do prowadzenia trybu życia, który minimalizuje ryzyko wystąpienia zagrożeń realizacji tej zasady służą
2
1)
115537408.001.png
zachowania indywidualne np. dbałość o zdrowie czy zdolność do oszczędzania oraz zachowania
zbiorowe związane z organizacją ubezpieczeń wzajemnych.
przejawiająca się w istnieniu i rozwoju pomocy wzajemnej ludzi
zmagających się z podobnymi problemami życiowymi oraz pomocy silniejszych dla słabszych
zazwyczaj w ramach małych grup nieformalnych.
3)
zasada solidarności społeczne
j najczęściej rozumiana jako przenoszenie różnego rodzaju
konsekwencji i ryzyk socjalnych z jednostek na społeczeństwo. Zasada ta odnosi się wprost ze
społecznej nauki kościoła, która utożsamiana jest z solidaryzmem społecznym oznaczającym
wyższość wspólnych interesów członków społeczeństwa nad interesami poszczególnych klas czy
warstw.
) - oznacza przyjęcie określonego porządku w jakim
różne instytucje społeczne dostarczają jednostce wsparcia, gdy nie jest ona w stanie samodzielnie
zaspokoić swoich potrzeb. Interpretacja tej zasady wskazuje, że w pierwszej kolejności pomoc
powinna pochodzić od rodziny w następnej kolejności od społeczności lokalnej i dopiero na końcu od
wyraża się ona w takiej organizacji życia społecznego, aby
poszczególni ludzie mieli możliwość pełnej realizacji swoich ról społecznych, a poszczególne grupy
mogły zajmować równoprawne miejsce w społeczeństwie. Oznacza to przede wszystkim prawo do
bycia członkiem określonych grup społecznych i zbiorowości oraz do aktywnego ich działania.
6.Wewnętrzne i zewnętrzne uwarunkowania polityki społecznej
Uwarunkowania wewnętrzne:
- uwarunkowania polityczne, ustrojowe , relacje między polityką społeczną a gospodarczą,
eksperckie przedstawiane opracowania o polityce społecznej mogą się różnić.
- uwarunkowania materialne - stopa i struktura wzrostu gospodarczego, sytuacja mieszkaniowa
społeczeństwa
- uwarunkowania związane z czynnikiem ludzkim , stan i struktura społeczna, wykształcenie,
przedsiębiorczość i aktywność obywatelska, uwarunkowania związane z płcią
- uwarunkowania wynikające z realizacji polityki społecznej
Uwarunkowania zewnętrzne polityki społecznej:
- uczestniczenie w światowym systemie ekonomicznym
-możliwość zwiększania własnych zasobów
- transfery międzynarodowe
3
2)
zasada samopomocy
4)
zasada pomocniczości ( subsydiarności
państwa.
5)
zasada partycypacji (uczestnictwa)
115537408.002.png 115537408.003.png
7.Demograficzne uwarunkowania polityki społecznej
Demografia to nauka o prawidłowościach rozwoju ludności w konkretnych warunkach społecznych i
gospodarczych, zajmująca się statystyczno-analitycznym opisem stanu i struktury ludności oraz
badaniem i oceną zmian tej struktury pod wpływem zjawisk zachodzących w społecznościach
ludzkich.
Polityka ludnościowa to oddziaływanie państwa za pomocą odpowiednich bodźców na kształtowanie
się stosunków ludnościowych celu osiągnięcia założonej liczby oraz (lub) struktury ludności według
płci i wieku, a także (lub) założonego tempa wzrostu (dodatniego lub ujemnego) ujemnego
rozmieszczenia terytorialnego.
Polityka ludnościowa jest w zasadzie polityką społeczno-ekonomiczną wymuszaną przez procesy i
struktury demograficzne.
Strategiczne cele polityki ludnościowej dla Polski :
1. Stwarzanie warunków do zagwarantowania co najmniej prostej zastępowalności pokoleń, do
osiągnięcia ustabilizowanej struktury ludności według płci i wieku.
2. Stałe podnoszenie stanu jakościowego ludności w rozumieniu kondycji zdrowotnej, poziomu
bytowego i kulturowego.
3. Stymulowanie wewnętrznego i zewnętrznego napływu odpływu migracyjnego ludności w taki
sposób, aby nie dopuścić do terytorialnego zniekształcenia struktury ludności według płci i wieku.
8. Podmioty polityki społecznej i ich rodzaje
Podmioty polityki społecznej wyróżnia się pod względem:
1. obszaru działania (międzynarodowe, krajowe, regionalne, lokalne);
2. charakteru podmiotów krajowych (organizacje publiczne, organizacje pozarządowe);
3.rodzajów działania (ustawodawcze, wykonawcze, kontrolne, sądownicze, inspirujące).
Podmioty polityki społecznej - globalne, europejskie, państwowe. Głównym i podstawowym
podmiotem polityki społecznej jest tzw. publiczna władza, a więc przede wszystkim państwo.
Podmioty polityki społecznej:
a) organizacje międzynarodowe
- ONZ - Organizacja Narodów Zjednoczonych założona 26.VI.1945r., ma charakter uniwersalny.
Głównym celem jest utrzymania porządku, pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego. Podstawą jej
działania jest Powszechna Karta Praw Człowieka.
- FAO - Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa
- ILO (MOP) – Międzynarodowa Organizacja Pracy
- UNESCO
4
- WHO – Światowa Organizacja Zdrowia
- UNHCR- pomoc uchodźcom
b) europejskie podmioty:
- Rada Europy - autonomiczna organizacja państw Europejskich w Londynie.. Polska jest członkiem
od 1991r.
- Unia Europejska od 5 lat należy do niej Polska, obecnie należy do niej 27 państw członkowskich,
utworzono ją na podwalinach Wspólnoty Europejskiej Węgla i Stali. Głównymi organami są: Trybunał
Obrachunkowy, Komitet Społeczno – Ekonomiczny, Komitet Regionów, Trybunał Sprawiedliwości.
c) organizacje państwowe i pozarządowe
- Sejm
- Ministerstwo Zdrowia
- Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej
- Ministerstwo Edukacji Narodowej
- Ministerstwo Sprawiedliwości
- Zakład Ubezpieczeń Społecznych
- policja
- związki zawodowe
- kościół
- urzędy pracy
- pomoc społeczna
9. Związki polityki społecznej z innymi dyscyplinami
Polityka społeczna ma związek z innymi dyscyplinami:
·
z ekonomia. Polityka społeczna wyłoniła z ekonomii jako dyscyplina badająca społeczne
skutki rozwoju gospodarczego. Zajmuje się takimi zagadnieniami jak: pełne zatrudnienie,
system ubezpieczeń społecznych, gwarancje urlopów, ochrona zdrowia, poprawa
wykształcenia, kwalifikacji zawodowych itd.
·
Ze statystyka, ponieważ opiera się na danych statystycznych
·
z historią, porównujemy stare i nowe kwestie socjalne uwzględniając czynniki czasu
·
z etyką określa stany pożądane w oparciu o przyjęty system wartości np. problem realizacji
idei sprawiedliwości równości solidarności,
·
z prawem, sprawy socjalne wymagają uregulowań prawnych
·
z socjologią, przedmiotem nauki o polityce społecznej jest wpływ różnych rozwiązań na
przemiany społeczne
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin