Spis Treści 1
Rozdział 1. Podstawy 3
Czym jest JavaScript? 3
JavaScript a Java 3
Co nam będzie potrzebne? 4
Rozdział 2. Pierwsze skrypty 5
Znacznik <SCRIPT> 5
Instrukcja document.write 5
Komentarze 7
Komentarz HTML 7
Komentarz typu // 7
Komentarz blokowy 8
Znacznik <NOSCRIPT> 8
Formatowanie tekstu 9
Okno dialogowe 11
Rozdział 3. Elementy języka JavaScript 13
Typy danych JavaScript 13
Typ liczbowy 13
Wartości logiczne 14
Łańcuchy znaków 14
Wartość NULL 14
Zmienne 14
Wprowadzanie danych 15
Instrukcje warunkowe 17
Operacje na zmiennych 18
Operacje arytmetyczne 18
Operacje na bitach 20
Operacje przypisania 20
Operacje logiczne i porównania 21
Operacje na łańcuchach znaków 21
Instrukcja przetwarzania warunkowego 22
Pętle 26
Pętla for 26
Pętla while 29
Rozdział 4. Obiekty i funkcje 30
Funkcje 30
Rekurencja 31
Obiekty 34
Łańcuchy znaków (obiekt string) 36
Obiekt Math 38
Obiekt Date 40
Obiekt document 43
Obiekt window 45
Rozdział 5. Zdarzenia i formularze 48
Zdarzenia onLoad i onUnload 48
Zdarzenia związane z myszą 50
Formularze 52
Elementy formularzy 56
Element button 57
Element checkbox 57
Element hidden 58
Element radio 59
Element reset 60
Element select 61
Element text 62
Element textarea 63
Wykorzystanie formularzy i zdarzeń 64
Rozdział 6. Okna, ramki i ciasteczka 69
Okna 69
Ramki 72
Ciasteczka, czyli cookies 74
7
Spis Treści
JavaScript tak naprawdę narodził się w firmie Netscape jako LiveScript, język skryptowy rozszerzający standardowy HTML m.in. o możliwość interakcji z użytkownikiem przeglądającym stronę. Nieco później doszło do porozumienia między firmami Netscape i Sun Microsystems, w wyniku którego pod koniec 1995 roku światło dzienne ujrzał JavaScript. Język ten umożliwia tworzenie zagnieżdżonych bezpośrednio w kodzie HTML krótkich programów, które potrafią rozpoznać i odpowiednio zareagować na zdarzenia powodowane przez użytkownika. Zdarzenia te to np. kliknięcie myszą, wypełnianie formularza, czy nawigowanie między stronami. Przykładowo, można stworzyć skrypt, który będzie sprawdzał poprawność danych wprowadzonych przez użytkownika do formularza (np. czy wprowadzając jakąś datę, nie przekroczyliśmy dopuszczalnej liczby dni w danym miesiącu) i który będzie informował o ewentualnym błędzie. Sprawdzenie takie odbywać się będzie na komputerze przeglądającego stronę, nie nastąpi więc konieczność dodatkowej transmisji danych w sieci. Sprawdzaniem danych nie będzie musiał też zajmować się serwer.
JavaScript, jak sama nazwa wskazuje, ma sporo wspólnego z językiem programowania Java, opracowanym w firmie Sun Microsystems. Niemniej nie należy tych dwóch języków mylić. Przede wszystkim zostały one stworzone do zupełnie różnych celów. Java to wywodzący się m.in. z C++ w pełni obiektowy język programowania, za pomocą którego można tworzyć skomplikowane aplikacje niezależne od platformy sprzętowej. JavaScript jest interpretowanym językiem skryptowym, służącym do tworzenia niewielkich programów rozszerzających możliwości HTML-u w zakresie opisu stron WWW. Krótkie zestawienie najważniejszych cech Javy i JavaScript znajduje się w tabeli 1.1.
Tabela 1.1. Podstawowe różnice pomiędzy językami Java a JavaScript
JavaScript
Java
Język interpretowany na komputerze klienta
Język kompilowany do tzw. b-kodu, wykonywanego następnie za pomocą wirtualnej maszyny Javy na komputerze klienta
Język oparty na predefiniowanych obiektach, niepozwalający jednak na stosowanie mechanizmów programowania obiektowego jak np. dziedziczenie
Język zorientowany obiektowo z obsługą wszystkich mechanizmów obiektowości
Kod programu jest zagnieżdżony w kodzie HTML
Kod programu jest niezależny od kodu HTML i znajduje się w oddzielnych plikach
Zmienne i ich typ nie muszą być deklarowane przed użyciem
Zmienne i ich typ muszą być zadeklarowane przed ich użyciem w programie
Odwołania do obiektów i funkcji są wykonywane podczas uruchamiania programu
Wszystkie odwołania do obiektów i funkcji są sprawdzane na etapie kompilacji
Ze względów bezpieczeństwa nie ma możliwości zapisu na dysk twardy
Ze względów bezpieczeństwa aplety, (w przeciwieństwie do aplikacji) nie mają możliwości zapisu na dysk twardy
Przede wszystkim dobre chęci. Oprócz tego żadne specjalne narzędzia nie będą przydatne. Musimy oczywiście mieć zainstalowaną przeglądarkę WWW. Najlepiej Microsoft Internet Explorer lub Netscape Navigator. Nie muszą to być najnowsze wersje, niemniej jednak nie niższe niż 3.0.
Do pisania samego kodu potrzebny będzie dowolny, najprostszy edytor tekstowy np. systemowy Notatnik. Będzie to nasz warsztat pracy.
Potrzebna będzie też przynajmniej podstawowa znajomość HTML-u, nie jest natomiast konieczna znajomość innych języków programowania.
Rozdział 1vPodstawy
Na początku zajmijmy się klasycznym przykładem, od którego zaczyna się większość kursów programowania. Postarajmy się wyświetlić na ekranie dowolny napis np. Jaki miły mamy dzień!. Aby tego dokonać, wpierw musimy dowiedzieć się, w jaki sposób umieszczać skrypty JavaScript w kodzie HTML oraz jaka instrukcja JavaScript pozwala pisać na ekranie.
Kod JavaScript musi być umieszczony pomiędzy znacznikami HTML <SCRIPT> i </SCRIPT>. Znaczniki te można umieszczać w dowolnym miejscu dokumentu, jednak przyjmuje się, że jeżeli jest to tylko możliwe, należy umieścić je na początku pliku HTML przed znacznikiem <BODY>.
Znacznik ten powinien zawierać parametr LANGUAGE, który może przyjmować dwie wartości: LiveScript lub JavaScript. Wartość LiveScript jest pozostałością po wczesnych wersjach języka i służy zachowaniu kompatybilności. Powinniśmy użyć wartości JavaScript.
Ćwiczenie 2.1.
Umieść w standardowym kodzie HTML znacznik <SCRIPT>.
<HTML>
<HEAD>
</HEAD>
<SCRIPT language = "JavaScript">
</SCRIPT>
<BODY>
</BODY>
</HTML>
Na listingu znajduje się poprawny kod HTML z zawartym znacznikiem <SCRIPT>. Jednak po wczytaniu tego pliku do przeglądarki otrzymamy pustą stronę. Brakuje nam instrukcji pozwalającej wyświetlać tekst.
Instrukcja document.write() pozwala na wyprowadzenie tekstu na ekran przeglądarki. Tekst, który chcemy wyświetlić, należy ująć w nawiasy i cudzysłowy i podać zaraz za document.write() np.
document.write ("Jaki miły mamy dzień!")
Ćwiczenie 2.2.
Napisz skrypt wyświetlający tekst „Jaki miły mamy dzień!” na ekranie przegl...
Jerzy_jez