SYSTEM KSZTAŁCENIA.doc

Witam

Interesuje mnie oferta pracy wychowawcy kolonijnego. W załączniku dodaje swoje CV.

Z poważaniem

Katarzyna Liszka

http://www.jobisjob.pl/zbroslawice/osrodek-jezdziecki-zbroslawice/wychowawca-kolonijny/oferta-pracy-6bkoeg6vpfzxb7xdxgp6imo3le

5. SYSTEM KSZTAŁCENIA, OPIEKI I REWALIDACJI OSÓB Z INTELEKTUALNĄ NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ W POLSCE

Kształcenie specjalne ma:

- wyposażyć uczniów upośledzonych umysłowo w zasób wiedzy, umiejętności i sprawności wyznaczone programem,

- przygotować do życia, uspołecznić,

- rozwijać osobowość.

Kształcenie specjalne jest konieczne dla dzieci upośledzonych umysłowo, co bardzo wyraźnie ilustrują wypowiedzi uczniów klas specjalnych i ich matek. Jeżeli jednak kształcenie to ma być realizowane w szkołach normalnych, powinny być spełnione warunki:

- odpowiednie pomieszczenie i wyposażenie klasy,

- nauczyciele z kwalifikacjami specjalistycznymi,

organizować je dla młodszych dzieci (do IV kl. włączenie). Kierowanie starszych uczniów do szkoły specjalnej z internatem jest w wielu przypadkach korzystne ze względu na patologiczne zjawiska w niektórych środowiskach rodzinnych dzieci upośledzonych umysłowo,

- w szkołach, w których organizuje się klasy specjalne, wszyscy nauczyciele z dyrektorem włącznie powinni być przeszkoleni  w zakresie podstawowej wiedzy z pedagogiki specjalnej, aby mogli kształtować w szkole prawidłowy klimat w ramach integracji szkolnej;

- należałoby również zwrócić uwagę na prawidłowości skierowań uczniów do klas specjalnych.

Ważnym problemem we wzajemnym związku klasy specjalnej ze szkołą normalną jest możliwość w zakresie pracy dydaktycznej i wychowawczej.

H. Borzyszkowska zakłada, że integracja uczniów upośledzonych umysłowo z dziećmi normalnymi może być realizowana przy zapewnieniu odpowiednich warunków, a mianowicie:

- trzeba w pierwszej kolejności wytworzyć w szkołach normalnych wśród kierowników, nauczycieli i uczniów oraz ich rodziców odpowiedni klimat wokół problemów dziecka upośledzonego umysłowo,

- należy klasom specjalnym zapewnić odpowiednie warunki lokalowe, być móc wszechstronnie realizować proces rewalidacji,

- trzeba włączyć klasy specjalne w ogólnoszkolny program pracy dydaktyczno-wychowawczej szkoły normalnej,

wszystkie osiągnięcia uczniów klas specjalnych należy eksponować nauczycielom i uczniom szkoły normalnej oraz rodzicom dzieci upośledzonych umysłowo.

Organizacja kształcenia dzieci upośledzonych umysłowo powinna uwzględniać ich potrzeby rozwojowe. Metody rewalidacyjne dostosowane do kompensacji i korygowania różnego rodzaju braków, zgodnie z podstawowymi założeniami pedagogiki współczesnej.

Szkoły zawodowe specjalne

Zadaniem szkoły podstawowej specjalnej jest, obok wszechstronnego rozwoju uczniów i przysposobienie ich do pracy, także przygotowanie do dalszej nauki w szkole zawodowej specjalnej i do zdobycia kwalifikacji w procesie pracy zawodowej.

W statucie zasadniczej szkoły zawodowej specjalnej czytamy, iż nauczanie i wychowanie w szkole ma na celu:

1) zapewnienie uczniom wykształcenia ogólnego i zawodowego niezbędnego do wykonywania zawodu  i, o ile to możliwe, przygotowanie do dalszej nauki w innych szkołach, a także do doskonalenia w zawodzie, w systemie kształcenia ustawicznego,

2) wszechstronny rozwój i rewalidację uczniów oraz wychowanie ich na świadomych i twórczych obywateli.

We wstępie do programu zasadniczej szkoły zawodowej dla upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim określono, iż „ głównym celem kształcenia ogólnego jest wyposażenie uczniów w wiadomości  o przyrodzie, społeczeństwie i kulturze, potrzebne do właściwego organizowania życia  oraz przestrzegania społecznie akceptowanych norm” Aby rozbudzić zainteresowanie zawodowe u uczniów szkoły specjalnej ich przyszłą pracą, należy  stosować różne formy preorientacji zawodowej.

Najbardziej popularnym kierunkiem kształcenia w zawodowych szkołach specjalnych są: mechaniczny, odzieżowy, budowlany, ogrodniczy, krawiecki.

Kształcenie zawodowe upośledzonych umysłowo stanowi odrębną formę przygotowania do życia i pracy. Od jakości przygotowania do pracy w dużej mierze zależą przyszłe losy absolwentów szkół specjalnych, ich powodzenie życiowe.

Kształcenie zawodowe może być realizowane w szkołach normalnych, ale powinny być spełnione dwa główne warunki:

1)     odpowiednie pomieszczenie i wyposażenie klasa,

2)     nauczyciele z kwalifikacjami specjalistycznymi.

Kształcenie zawodowe upośledzonych umysłowo jest końcowym ogniwem w systemie kształcenia specjalnego i dlatego na nim spoczywa szczególna odpowiedzialność za dalsze losy absolwentów.

Absolwenci zasadniczych szkół zawodowych dla lekko upośledzonych umysłowo mają następujące potrzeby:

- status społeczny,

- niezależność,

- uznanie,

- wynagrodzenie.

System kształcenia dzieci i młodzieży upośledzonych umysłowo:

System rewalidacji to całościowy układ pewnych elementów o odpowiednich powiązaniach strukturalnych i funkcjonalnych prowadzących skoordynowaną działalność rewalidacyjną.

Przy dokonywaniu opisu systemu rehabilitacji musimy określić jego efektywność. Istotnymi właściwościami w tym zakresie są:

- stopień integracji systemu rehabilitacyjnego,

- charakter współdziałania instytucji rehabilitacyjnych,

- charakter związków, w jakie wchodzą ludzie działający w systemie.

S. Kowalik wyróżnił trzy systemy rewalidacji dzieci upośledzonych:

1) system zamknięty (segregacyjny) – nadzór nad tym system sprawuje wydział zdrowia i opieki społecznej. Centralne miejsce zajmuje dyrektor zakładu, któremu podlegają wszystkie elementy placówki. Ma on do pomocy zespół specjalistów, którzy oddziałują bezpośrednio na osoby upośledzone umysłowo.

2) system półotwarty (częściowo integracyjny) – zawiera wiele elementów, lecz nie wszystkie w jednakowo silnym stopniu wywierają wpływ na jednostkę upośledzoną umysłowo. Szczególnie duże znaczenie w tym zakresie posiada rodzina i szkoła.

3) system otwarty (integracyjny) -   to system, który występuje w Polsce, każdy uczeń może w nim znaleźć taką formę kształcenia, która będzie dla niego najbardziej odpowiednia. O możliwości kształcenia, każdego ucznia decyduje specjalna komisja, w skład której wchodzą: lekarz, psycholog i pedagog. Wybierają oni taki rodzaj edukacji, który rokuje najpełniejszy rozwój osobowości każdego dziecka.

Przygotowanie dziecka upośledzenia do życia w społeczeństwie może być organizowane w różny sposób. Swoim zakresem obejmuje:

- przedszkola specjalne dla upośledzonych umysłowo w stopniu umiarkowanym i znacznym,

- szkoły podstawowe specjalne dla dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu umiarkowanym i znacznym,

- szkoły przysposabiające do pracy zawodowej.

Nauczanie indywidualne

Nauczanie indywidualne jest jedną z trudniejszych form kształcenia dzieci i młodzieży. Pozbawione jest wielu cech, które posiada nauczanie i wychowanie w placówkach szkolnych. Należy tu wymienić przede wszystkim kontakt z rówieśnikami oraz innymi nauczycielami, co niewątpliwie wzbogaca wiedzę i doświadczenie uczniów. Jeden nauczyciel często nie jest w stanie zwrócić uwagi ucznia na wiele ważnych tematów, zagadnień, gdyż sam nie we wszystkich przedmiotach czuje się specjalistą. Stad wiele cennych uwag i postulatów nauczycieli. Dotyczą one kwestii rozwijania zainteresowań zawodowych uczniów. W nauczaniu indywidualnym bardzo ważna jest rodzina. Rodzice wyrażają pozytywną opinię o tej formie kształcenia ich dzieci. Stwierdzają, że: „Często jest to jedyna możliwość ukończenia przez dziecko szkoły”. Oczekiwania rodziców wobec niepełnosprawnych dzieci nauczanych indywidualnie są bardzo zbliżone do propozycji kształcenia zdrowego rodzeństwa. Ta forma kształcenia niepełnosprawnych określana jest jako „trudna”, „wymagająca poświęcenia” oraz stałego kontaktu z dzieckiem i jego rodziną, co jest pracochłonne.

Wczesna terapia i pomoc

Wczesna terapia może być osiągnięta m.in. przez rozmowy z rodzicami – rozmowy , które będą przekazywać ogólną wiedzę na temat objawów choroby dziecka, konsekwencji, rodzaju trudności, z jakimi mogą się spotkać, ale również odnośnie do możliwości leczenia i rehabilitacji. Przekazana wiedza powinna służyć im pomocą w takiej organizacji życia dziecka i takiej z nim pracy od najwcześniejszych chwil, by maksymalnie przezwyciężyć skutki ograniczeń. Rozmowy te mają również na celu rozładowanie negatywnych emocji u rodziców, np. niepokoju, poczucia winy, wstydu. Szczególnie przydatne mogą być tutaj grupowe spotkania z rodzicami mającymi podobne problemy.

Rodzice powinni mieć możliwość wyboru wśród proponowanych im form pomocy. Należą do nich:

- indywidualne spotkania rodziców ze specjalistą np. lekarzem, psychologiem, pedagogiem, logopedą itp.

- wspólne spotkania rodziców i dziecka ze specjalistą w czasie których prowadzone są  zajęcia terapeutyczne,

- odwiedziny specjalisty w domu rodziców,

- uczestnictwo dziecka w żłobkowych lub przedszkolnych zajęciach terapeutycznych wraz z innymi dziećmi,

- spotkania rodziców w małych grupach, które mają charakter towarzyski, edukacyjny lub ściśle terapeutyczny,

- spotkania terenowe – wspólne wyjazdy, wakacje.

Cel edukacyjny realizuje się poprzez przekazywanie rodzicom wiedzy o upośledzeniu dziecka, rodzaju tego upośledzenia, o przyczynach niepełnosprawności, o przebiegu prawidłowego rozwoju dziecka, by rodzice sami mogli zobiektywizować swoje niepokoje.

Ogólna charakterystyka metod rehabilitacji dzieci z upośledzeniem umysłowym oraz mózgowym porażeniem dziecięcym

Istnieje wiele metod usprawniania dzieci z upośledzeniem umysłowym oraz mózgowym porażeniem dziecięcym, ulegają jednak stałym modyfikacjom i udoskonaleniu.

Wyróżniamy następujące metody:

1)     ortopeda Winthrop Phelps z Baltimore – stosował on różnego rodzaju aparaty i urządzenia korekcyjne, takie jak: specjalne stoły, krzesła, pulpity, szyny, obuwie ortopedyczne. Metoda ta również polegała na wykonywaniu masażu i ćwiczeń ruchowych oraz leczeniu chirurgicznym.

2)     Margaret S. Rood oparła swoją metodę na łączeniu stabilizacji z ruchem oraz na kształtowaniu funkcji autonomicznych, somatycznych i psychicznych. Wyróżniła cztery etapy rozwoju ruchowego – rozwój ruchliwości w pozycji pionowej, przejście do pozycji pionowej, rozwój zręczności ruchowej oraz działania narządów zmysłu.

3)     Metoda Hermana Kabata – polega na prioprioreceptywnym  torowaniu odruchów nerwowo-mięśniowych, które po utrwaleniu umożliwiają  wykonywanie prawidłowych ruchów. Usprawnianie przebiega w kolejności: głowa, szyja, kończyny górne, kończyny dolne.

4)     Metoda Singe Brunstron – polega na wykorzystaniu w procesie usprawniania – odruchów oraz tzw. synergii zgięciowych i wyprostnych.  

5)     Metoda Berta i Karel Bobath – jest to jedna z najbardziej rozpowszechnionych systemów usprawniania dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym i upośledzeniem umysłowym. Wszystkie ćwiczenia dobierane są indywidualnie do możliwości i potrzeb dziecka. W metodzie wykorzystuje się wiele odruchów oraz zachowuje następstwo rozwojowe. Wszystkie ruchy wykonywane przez terapeutę są w tej metodzie zbliżone do fizjologicznych. Obejmują one głowę, obręcz kończyn górnych i dolnych.

6)     Metoda kierowanego nauczania Andreasa Peto służu przede wszystkim usprawnianiu dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym. Jej cechą jest połączenie w jedną całość usprawniania leczniczego, psychopedagogicznego i różnych form adaptacji społecznej. Głównym celem metody jest przygotowanie dziecka niepełnosprawnego do samodzielnego życia. Ćwiczenia, które obejmują: ruch, mowę, naukę szkolną, ćwiczenia z zakresu samoobsługi prowadzone są zawsze przez jedną i tę samą osobę.

7)     Metoda Domana Gleena – za pomocą swojej metody stymuluje istniejące komórki  nerwowe do przejęcia funkcji komórek uszkodzonych.

8)     Metoda Vaclav Vojta – oparto ją „na założeniu, że  możliwe jest wyeliminowanie patologicznych cech z układu ruchowego, co uzyskuje się poprzez ucisk na określone punkty ciała dziecka.  

9)     Metoda Veronice Sherbourne – może być pomocna w korygowaniu zaburzeń psychoruchowych, przede wszystkim dotyczących adaptacji z otoczeniem. Ćwiczenia wykonuje się param, prowadzone są w formie zabawowej. Obejmują m.in. naukę nawiązywania kontaktów emocjonalnych, opanowywanie lęku, rozwój samodzielności.  

Metody rehabilitacji, rozwijające się dynamiczne już ponad 50 lat, są stale modyfikowane i udoskonalane. Nie każda metoda uwzględnia odpowiednią stymulację wszystkich zaburzeń sfer rozwoju dziecka oraz konieczność zapewniania odpowiedniej całodziennej opieki. Najlepsze rezultaty osiąga się wówczas, gdy leczenie jest wcześnie rozpoczęte, prowadzone systematycznie i odpowiednio długo. Pozwala to kształtować rozwój psychoruchowy dziecka zanim utrwalą się nieprawidłowe wzorce postawy i ruchów.

Metoda Knilów – muzyka tu jest nieodłącznym elementem terapii, stanowi ona budowę dla przeprowadzenia sesji kontaktu. Muzyka jest relaksująca, stanowi „sygnalizującą melodię”. Jednym z elementów kompleksowej rehabilitacji jest hipoterapia. Terapia za pomocą jazdy konnej wpływa pozytywnie na sferę psychiczną, motoryczną oraz somatyczną dziecka.

Przedszkola specjalne

Zgodnie ze statutem przedszkole specjalne jest placówką opiekuńczo-wychowawczą dla dzieci z zaburzeniami rozwoju, stosującą specjalne formy i metody postępowania wychowawczego. Przyjmuje ono dzieci w wieku od ukończonego 3 do 7 roku życia. W uzasadnionych przypadkach, dot. zwłaszcza dzieci umysłowo upośledzonych w stopniu umiarkowanym i znacznym oraz dzieci z zaburzeniami złożonymi, mogą przebywać w przedszkolu do 10 roku życia.

Program wychowania w przedszkolu specjalnym wymienia trzy grupy zadań: w zakresie wychowania, sprawności i poznania. Ogólne cele to:

1)     dążenie do wszechstronnego rozwoju i rewalidacji społecznej dziecka,

2)     uzyskanie przez każde dziecko przystosowania do warunków i wymagań w przedszkolu, co stanowi wstępny krok   do późniejszego przystosowania się do warunków i wymagań w odpowiednio dla niego szkole.

Szkoły życia

Zasadniczym  celem „Szkoły życia” jest organizacja pracy i stosowanie metod wspomagających ogólny rozwój dzieci głębiej upośledzonych umysłowo, aby osiągnęły dostępny indywidualny pułap przystosowania społecznego w życiu. Jest to przygotowanie wychowanków do maksymalnej dla każdego samodzielności życia w rodzinie i do pracy w zakładach pracy chronionej.

Wśród szczegółowych zadań „Szkoły  życia” znajdują się:

- rozwijanie procesów poznawczych,

- rozwijanie mowy,

- usprawnianie fizyczne,

- wyrabianie sprawności manualnych,

- uspołecznienie,

- utrwalanie i zdobywanie umiejętności w zakresie samoobsługi,

- wyrabianie prostych nawyków higienicznych,

- kształtowanie uczuć estetycznych

Treść zajęć wychowawczo-dydaktycznych została rozdzielona na trzy poziomy nauczania:

I poziom – trzyletni, obejmujący I-III rok nauczania

II poziom – trzyletni, obejmujący IV-VI rok nauczania

III poziom – trzyletni obejmuje gimnazjum specjalne, poświęcony został przysposobieniu do pracy

Dzienne ośrodki usprawnienia

Ośrodki dzienne, zwane dziennymi ośrodkami rehabilitacyjnymi, są przeznaczone dla dzieci i młodzieży, które ze względu na poziom rozwoju, zaburzenia zachowania lub wiek nie mogą uczęszczać do placówek oświatowych.

Do zadań ośrodka należy:

- zapewnienie opieki podstawowej ( pielęgnacja, wyżywienie)

- prowadzenie obserwacji osób korzystajacych z usług ośrodka z punktu widzenia ich potrzeb społecznych i lekarsko-rewalidacyjnych

- zaspokojenie tych potrzeb  

- współpraca z rodzicami osób korzystajacych z usług ośrodka

Zakłady pracy chronionej

Zakład pracy chronionej to miejsce pracy osób z ogólnie, znacznie obniżoną sprawnością lub zdolnością wysiłkową, wymagająca szczególnej opieki i ułatwień w celu albo zaadaptowania ich do pracy, którą mogą podjąć w przyszłości w zwykłych zakładach albo stałego zatrudnienia tych, którzy nie mogą zarabiać na życie. Zakłady te  organizowane w domach pomocy społecznej rozwijają przede wszystkim działalność terapeutyczną i rozrywkową. Praca wpływa ogólnie na chorych i na ogólną atmosferę ich życia w zakładzie.

Warsztaty terapii zajęciowej

Warsztaty są placówkami pobytu dziennego o wymiarze zajęć 35 godzin tygodniowo. Zajęcia terapeutyczne trwają ok. 7 godzin dziennie. Warsztaty terapii zajęciowej realizują zadania w zakresie rehabilitacji społecznej i zawodowej zmierzającej do ogólnego rozwoju i poprawy sprawności każdego uczestnika, niezbędnych do możliwie niezależnego, samodzielnego i aktywnego życia w środowisku. Rehabilitacja społeczna jest realizowana w warsztatach poprzez różnego typu zajęcia kulturalno-oświatowe i integracyjne w formie wyjścia do kina, teatru, muzeum itp. Rehabilitacja zawodowa uczestników dotyczy udzielania usług z zakresu poradnictwa zawodowego, odpowiednie...