Metoda
prowadzenia instruktażu stanowiskowego w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy
Materiały szkoleniowe
Techniki budowania więzi między szkolonymi:
¨ wzajemne poznanie
¨ ustalenie wspólnej listy celów kursu
¨ kontrakt edukacyjny
¨ kształtowanie odpowiedniej atmosfery podczas kursu
¨ uczestnicy będą czuli się swobodniej, jeśli się wzajemnie poznają
Dorośli uczą się najlepiej, gdy:
¨ mogą wypowiadać się bez obaw o krytykę,
¨ mogą popełniać błędy (nie są „osądzani”, „karani”),
¨ są akceptowani w środowisku, w którym uczą się,
¨ mają wpływ na przebieg szkolenia,
¨ wiedzą dlaczego się szkolą i jakie będą mieli z tego korzyści,
¨ są aktywnie zaangażowani w proces uczenia się,
¨ rozumieją wartość i znaczenie tego, czego się uczą
¨ uczą się podczas rozwiązywania problemów, nie realizacji tematów,
¨ dzielą się pomysłami, wrażeniami,
¨ widzą, że nowe informacje mogą być wykorzystane w praktyce,
¨ w procesie uczenia się mają możliwość odwoływać się do własnego doświadczenia,
¨ rozwiązują rzeczywiste problemy
Cechy nadawcy
¨ kompetentny
¨ atrakcyjny
¨ zaangażowany
Składniki przekazu i ich wpływ
¨ treść komunikatu 7 %
¨ sposób mówienia 38 %
¨ mowa ciała 55 %
Rola wykładowcy na kursie szkoleniowym
¨ staraj się podtrzymać odpowiedni klimat w trakcie trwania całego kursu,
¨ zachęcaj do zadawania pytań,
¨ motywuj do uczestnictwa poprzez pochwałę,
¨ cierpliwie słuchaj, szanuj poglądy innych
Techniki aktywnego słuchania:
¨ utrzymywanie kontaktu wzrokowego
¨ reagowanie na sygnały niewerbalne
¨ odzwierciedlenie zachowań niewerbalnych
¨ wypowiedzi otwierające
¨ udzielanie zachęt
¨ klaryfikacja
¨ parafrazowanie
¨ odzwierciedlanie uczuć
¨ dowartościowanie
¨ pytania otwarte
¨ podsumowanie
¨ redukcja szumów zewnętrznych
Błędy komunikacyjne
¨ przeszkody fizyczne - brak odpowiedniego kontekstu i zaplecza
¨ stan fizyczny nadawcy lub odbiorcy - samopoczucie uczestników
¨ posługiwanie się odmiennymi kodami - ludzie wywodzą się z różnych środowisk i miejsc, tym samym ich zakres doświadczeń i wiedzy jest różny,
¨ nieumiejętność odpowiedniego zakodowania intencji - ludzie nie zawsze w są pełni świadomi swoich intencji, niekiedy mają słabe rozeznanie we własnych zamierzeniach
¨ emocje - zakłopotanie, smutek, euforia, zazdrość itd.
¨ brak wiarygodności nadawcy
¨ różnice w postrzeganiu (przedwczesne sądy, schematy, stereotypy)
¨ różnice kulturowe
¨ sprzeczność komunikatów - prowadzi do dezorientacji odbiorcy i niemożności prawidłowego odczytania komunikatu
¨ manipulowanie informacjami
¨ przeciążenie informacyjne
¨ brak kooperacji między partnerami
¨ różnice płci
¨ brak kooperacji ze strony partnera
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 180, poz. 1860):
§ 9. 2. Instruktaż stanowiskowy powinien zapewnić uczestnikom szkolenia zapoznanie się z czynnikami środowiska pracy występującymi na ich stanowiskach pracy i ryzykiem zawodowym związanym z wykonywaną pracą, sposobami ochrony przed zagrożeniami, jakie mogą powodować te czynniki, oraz metodami bezpiecznego wykonywania pracy na tych stanowiskach.
§ 11. 1. Instruktaż stanowiskowy przeprowadza się przed dopuszczeniem do wykonywania pracy na określonym stanowisku:
1) pracownika zatrudnianego na stanowisku robotniczym oraz innym, na którym występuje narażenie na działanie czynników szkodliwych dla zdrowia, uciążliwych lub niebezpiecznych;
2) pracownika przenoszonego na stanowisko, o którym mowa w pkt 1;
3) ucznia odbywającego praktyczną naukę zawodu oraz studenta odbywającego praktykę studencką.
2. Pracownik wykonujący pracę na kilku stanowiskach pracy powinien odbyć instruktaż stanowiskowy na każdym z tych stanowisk.
3. W przypadku wprowadzenia na stanowisku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, zmian warunków techniczno-organizacyjnych, w szczególności zmian procesu technologicznego, zmian organizacji stanowisk pracy, wprowadzenia do stosowania substancji o działaniu szkodliwym dla zdrowia albo niebezpiecznym oraz nowych lub zmienianych narzędzi, maszyn i innych urządzeń - pracownik zatrudniony na tym stanowisku odbywa instruktaż stanowiskowy przygotowujący go do bezpiecznego wykonywania pracy w zmienionych warunkach. Tematyka i czas trwania instruktażu stanowiskowego powinny być uzależnione od rodzaju i zakresu wprowadzonych na stanowisku zmian.
4. Czas trwania instruktażu stanowiskowego powinien być uzależniony od przygotowania zawodowego pracownika, dotychczasowego stażu pracy oraz rodzaju pracy i zagrożeń występujących na stanowisku pracy, na którym pracownik ma być zatrudniony.
5. Instruktaż stanowiskowy przeprowadza wyznaczona przez pracodawcę osoba kierująca pracownikami lub pracodawca, jeżeli osoby te posiadają odpowiednie kwalifikacje i doświadczenie zawodowe oraz są przeszkolone w zakresie metod prowadzenia instruktażu stanowiskowego.
6. Instruktaż stanowiskowy kończy się sprawdzianem wiedzy i umiejętności z zakresu wykonywania pracy zgodnie z przepisami oraz zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy, stanowiącym podstawę dopuszczenia pracownika do wykonywania pracy na określonym stanowisku.
§ 12. 1. Odbycie instruktażu ogólnego oraz instruktażu stanowiskowego pracownik potwierdza na piśmie w karcie szkolenia wstępnego, która jest przechowywana w aktach osobowych pracownika.
2. Wzór karty szkolenia wstępnego jest określony w załączniku nr 2 do rozporządzenia.
§ 13. 1. Pracodawca, który zgodnie z art. 23711 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy wykonuje zadania służby bezpieczeństwa i higieny pracy, przed podjęciem wykonywania tych zadań odbywa szkolenie przeprowadzone w formie kursu lub seminarium według programu opracowanego w oparciu o ramowy program określony w części III załącznika nr 1 do rozporządzenia. Potwierdzeniem odbycia szkolenia jest zaświadczenie wydane przez organizatora szkolenia według wzoru określonego w odrębnych przepisach.
2. Ze szkolenia, o którym mowa w ust. 1, jest zwolniony pracodawca, który spełnia wymagania kwalifikacyjne dla służby bezpieczeństwa i higieny pracy określone w przepisach dotyczących służby bezpieczeństwa i higieny pracy.
Lp.
Temat szkolenia
Liczba godzin*)
1
2
3
Przygotowanie pracownika do wykonywania określonej pracy, w tym w szczególności:
a) omówienie warunków pracy z uwzględnieniem:
- elementów pomieszczenia pracy, w którym ma pracować pracownik, mających wpływ na warunki pracy pracownika (np. oświetlenie ogólne, ogrzewanie, wentylacja, urządzenia techniczne, urządzenia ochronne),
- elementów stanowiska roboczego mających wpływ na bezpieczeństwo i higienę pracy (np. pozycja przy pracy, oświetlenie miejscowe, wentylacja miejscowa, urządzenia zabezpieczające, ostrzegawcze i sygnalizacyjne, narzędzia, surowce i produkty),
- przebiegu procesu pracy na stanowisku pracy w nawiązaniu do procesu produkcyjnego (działalności) w całej komórce organizacyjnej i zakładzie pracy,
b) omówienie zagrożeń występujących przy określonych czynnościach na stanowisku pracy, wyników oceny ryzyka zawodowego związanego z wykonywaną pracą i sposobów ochrony przed zagrożeniami oraz zasad postępowania w razie wypadku lub awarii,
c) przygotowanie wyposażenia stanowiska roboczego do wykonywania określonego zadania
Pokaz przez instruktora sposobu wykonywania pracy na stanowisku pracy zgodnie z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy, z uwzględnieniem metod bezpiecznego wykonywania poszczególnych czynności i ze szczególnym zwróceniem uwagi na czynności trudne i niebezpieczne
...
Wertyna