KARTA, ZAGR, I CHARAKTERYSTYKI - STRAŻAK.doc

MIĘDZYNARODOWA KARTA CHARAKTERYSTYKI ZAGROŻEŃ ZAWODOWYCH

STRAŻAK

·              Strażacy zazwyczaj pracują w szkodliwych i gwałtownie zmieniających się warunkach w narażeniu na różnorodne czynniki ryzyka: zawalające się konstrukcje, spadający gruz, gazy, toksyczne pyły, atmosfera uboga w tlen i in.

·              Niebezpieczeństwo pracy zwiększa fakt, że strażacy często nie są świadomi wszystkich zagrożeń, szczególnie gdy są wzywani do przypadków innych niż pożary, takich jak wypadki komunikacyjne, katastrofy przemysłowe, trzęsienia ziemi, powodzie, katastrofy ekologiczne.

·              Strażacy często wykonują czynności związane z dużym wysiłkiem fizycznym np. dźwiganie ciężkich przedmiotów w wysokiej temperaturze otoczenia a wszystko to przy obciążeniu odzieżą ochronną. Może to być przyczyną wyczerpania organizmu, urazów z przeciążenia, chorób układu krążenia.

·              Strażacy pracują pod ciągłą groźbą niebezpieczeństwa, przez wiele godzin, często w systemie pracy dyżurowej co stanowi źródło stresu i problemów osobistych i rodzinnych. Tragiczne zdarzenia związane z akcjami ratowniczymi mogą wywoływać stres pourazowy.

Czynniki mogące powodować wypadki

 

·              Niskie stężenie tlenu w powietrzu - możliwość uduszenia

·              Gorące powierzchnie, powietrze, gazy - możliwość poparzeń skóry i dróg oddechowych

·              Szkło, metal i inne ostre przedmioty - możliwość urazów w wyniku ukłucia, przecięcia, przekłucia

·              Spadające elementy  konstrukcji (fragmenty sufitów, murów), gruz - możliwość urazów w wyniku uderzenia, przygniecenia

·              Nieruchome, wystające elementy konstrukcji zwłaszcza przy złej widoczności spowodowanej dymem - możliwość urazów w wyniku uderzenia

·              Wypadki komunikacyjne podczas jazdy do akcji - możliwość urazów

·              Prąd elektryczny - możliwość porażenia w przypadku  wadliwie działającego sprzętu elektrycznego

·              Ulatniające się z uszkodzonej instalacji gazowej gazy – możliwość poparzeń i urazów na skutek pożaru i eksplozji

·              Substancje chemiczne powstające podczas pożaru - możliwość ostrego zatrucia

·              Śliska, nierówna nawierzchnia oraz drabiny, schody, dachy, zapadające się stropy - możliwość urazów w wyniku potknięcia, poślizgnięcia i upadku

Czynniki fizyczne

 

·              Nadmierny hałas podczas akcji gaśniczych – możliwość uszkodzenia słuchu

·              Wysoka temperatura panująca podczas pożaru – możliwość wystąpienia dyskomfortu cieplnego, przegrzania organizmu i/lub poparzeń

·              Niska temperatura podczas prowadzenia akcji ratowniczych w okresie zimowym, szczególnie podczas akcji ratownictwa wodnego – możliwość odmrożeń, zapalenia oskrzeli i płuc

Czynniki chemiczne i pyły

 

·              Niedobór tlenu oraz obecność tlenku węgla i innych produktów spalania w powietrzu, którym oddycha strażak [patrz: uwaga 1] – możliwość niedotlenienia i śmierci na skutek uduszenia

·              Różne związki chemiczne, na które strażak może być narażony podczas katastrof chemicznych – możliwość ostrych zatruć, poparzeń, zapaleń skóry

·              Gazy ulatniające się z nieszczelnych zbiorników i instalacji technologicznych objętych pożarem – możliwość ostrych zatruć

·              Środki pianotwórcze i inne materiały np. dezynfekcyjne  - możliwość skórnych zmian uczuleniowych

Czynniki biologiczne

 

·              Każdy możliwy czynnik biologiczny wywołujący choroby zakaźne, którego źródłem mogą być ratowane osoby lub zwierzęta

Czynniki ergonomiczne, psychospołeczne i związane z organizacją pracy

 

·              Odpowiedzialność za bezpieczeństwo i zdrowie ludzi ratowanych a także współpracowników, świadomość zagrożenia własnego zdrowia i życia a także wydarzenia, których świadkiem jest strażak, zwłaszcza gdy dochodzi do śmierci osób ratowanych – możliwość stresu pourazowego

·              Praca wykonywana w trybie dyżurowym (praca nocna) - możliwość stresu psychicznego, zaburzeń rytmu biologicznego, obniżonej zdolności do pracy fizycznej  

·              Nadmierny wysiłek fizyczny (dźwiganie ciężarów, w tym osób poszkodowanych, dóbr materialnych, sprzętu gaśniczo–ratowniczego, jak również ciężkiej odzieży ochronnej z aparatem tlenowym) - możliwość dolegliwości bólowych wynikających z przeciążenia układu mięśniowo-szkieletowego i ogólnego zmęczenia

Należy zawsze stosować się do zasad przekazanych podczas treningów lub zawartych w instrukcjach określonych dla konkretnych zdarzeń i używać odpowiednich środków ochrony indywidualnej (rękawice odporne na temperaturę, czynniki chemiczne i cięcie., hełmy, gogle, ochronniki słuchu, maski, aparaty oddechowe).

Należy sprawdzić drabinę przed wejściem na nią. Nigdy nie należy wchodzić na niestabilnie ustawioną drabinę lub drabinę o śliskich szczeblach.

Należy stosować bezpieczne metody podnoszenia i przenoszenia ciężkich lub nieporęcznych ładunków oraz stosować urządzenia mechaniczne ułatwiające podnoszenie i przenoszenie.

Synonimy

Ratownik, funkcjonariusz pożarnictwa, pożarnik, pracownik ochrony przeciwpożarowej.

Definicja i/lub opis zawodu

 

Podstawowym celem pracy strażaka jest wykonywanie czynności ratowniczo-gaśniczych podczas różnego rodzaju zdarzeń wymagających interwencji: pożarów, katastrof budowlanych i chemicznych, wypadków komunikacyjnych i innych sytuacji niosących zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi. Do podstawowych obowiązków strażaka należy organizowanie, kierowanie oraz prowadzenie bezpośrednich działań ratowniczych w celu ochrony życia, zdrowia i mienia, a także likwidacje źródła  powstania pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia (katastrofy techniczne, chemiczne, ekologiczne, wypadki drogowe, lotnicze itp).

Zawody pokrewne

Żołnierz wojskowej ochrony przeciwpożarowej, pracownicy zakładowych jednostek straży pożarnej lub zakładowych służb ratowniczych, członkowie Ochotniczych Straży Pożarnych, członkowie terenowych służb ratowniczych.

&#x...