Na wst�pie nale�y sobie powiedzie� wyra�nie: nie ka�da papuga nadaje si� do rozmna�ania i nie ka�da papuga powinna by� rozmna�ana! Dla nas ka�da papuga jest t� jedyna, najukocha�sz� i najlepsz�, ale pod wzgl�dem genetycznym nie ka�da papuga jest "dobra". Wiele papug ma wady genetyczne, nie zawsze fizyczne, wad� mo�e te� by� niew�a�ciwe zachowanie. Tego typu wady s� przekazywane potem potomstwu i jest coraz wi�cej papug ze z�ym zachowaniem. Takim zachowaniem mo�e by� np. agresywno�� (zar�wno w stosunku do ludzi jak i innych papug, w tym partnera), wyskubywanie pi�r partnerowi lub piskl�tom, znoszenie jajek poza budk�, sk�onno�ci do zaparcia jaja. Tego typu zachowania nie zawsze maj� pod�o�e genetyczne, mog� by� one tak�e spowodowane czynnikami zewn�trznymi, ale je�li powtarzaj� si� mimo zmian �rodowiska i �ywienia to powinno si� zrezygnowa� z rozmna�ania. Odpowiedzialny hodowca rozmna�a tylko najlepsze ptaki, nie rozmna�a ka�dej pary za wszelk� cen�! Ptaki, kt�re chcemy rozmna�a� musz�: mie� co najmniej rok (za m�ode samiczki miewaj� problemy ze sk�adaniem jaj, a samczyki z zap�adnianiem) - najm�odsze znane nimfy, kt�re wysiadywa�y zap�odnione jaja mia�y cztery miesi�ce, jednak�e s� to jeszcze 'dzieci' i �wiadomie nie mo�na do czego� takiego dopuszcza�; mie� instynkt rodzicielski (s� ptaki, kt�re go nie maj� i nie naucz� si� tego); (przede wszystkim) by� przeciwnych p�ci! Nie mog�: mie� jakichkolwiek oznak przebytej krzywicy (powsta�e w wyniku krzywicy deformacje ko�ci s� niebezpieczne dla samiczek); by� blisko spokrewnione (uzasadnione wyj�tki zostawmy do�wiadczonym hodowcom) - nie powinno si� kupowa� ptak�w obu na raz - najcz�ciej b�dzie to rodze�stwo; (najcz�ciej) by� to oswojone ptaki wcze�nie zabrane od rodzic�w - takie ptaki za swojego partnera uznaj� cz�owieka, a nie drug� papug�; ptaki wykarmione przez cz�owieka. Nimfy s� do�� �agodne i rzadko dochodzi pomi�dzy nimi do prawdziwych b�jek. Je�li mamy nimf� i podj�li�my decyzj� o hodowli (rozmna�aniu) musimy dokupi� drug�. Pami�tajmy, �e nie mo�e to by� m�ody ptak, a takie najcz�ciej znajduj� si� w sklepach. Lepiej poszuka� hodowcy i dokupi� starszego ptaka. Pami�tajmy te�, �e nasza nimfa mo�e nie zaakceptowa� nowej papugi. Absolutnie nie mo�na nowej papugi po prostu wpu�ci� do klatki, w kt�rej ju� mieszka jedna nimfa! W takim przypadku nowy ptak b�dzie na pewno traktowany jako intruz i przep�dzany. Mo�e si� to sko�czy� b�jk�, poturbowaniem, a na pewno wzajemnym zniech�ceniem papug. Nale�y: albo da� obie papugi do nowej (dla obu) klatki, albo postawi� obok siebie dwie klatki. Po jakim� czasie ptaki powinny zacz�� przejawia� sob� zainteresowanie. Je�li ptaki nie b�d� si� sob� interesowa�y lub b�d� przejawia�y wzajemn� wrogo�� nie nadaj� si� na par�. Je�li ptaki przypadn� sobie do gustu to od razu to zauwa�ymy. B�d� odnosi� si� do siebie czule i uprzejmie. Samiec pozwala samiczce pierwszej je��, karmi j�, k�ania si� przed ni�. Samiczka drapie go po czubku, g��wce, karku i sama podstawia g��wk�. Pary dobieraj� si� na ca�e �ycie i zachowuj� si� tak w stosunku do siebie zawsze. Najodpowiedniejsz� por� roku do rozpoczynania l�g�w jest wiosna. Kiedy dni staj� si� d�u�sze, cieplejsze rozpoczynaj� si� toki. Aby wywo�a� u nimf zachowania l�gowe nale�y da� do klatki budk� (cho� nie wszystkim nimfom jest to potrzebne). W czasie tok�w samiec stroszy czub, chodzi wok� samicy, podnosi skrzyd�a, k�ania si� przed ni�, wachluje pi�rami ogona. Podczas zalot�w wy�piewuje prawdziwe serenady. Uleg�a samiczka k�adzie si� p�asko na ga��zi i pozwala na zbli�enie. Kopulacja trwa kilka minut i powtarzana jest kilka razy w ci�gu dnia. Ju� na pocz�tku l�g�w, zaraz po udost�pnieniu budki nale�y podawa� mieszank� jajeczn� (posiekane jajko na twardo zmieszane z bu�k� tart�). Ca�y czas nale�y pami�ta� o wapnie (sepia lub specjalne kostki wapienne - najlepiej aby ptak sam wybra� co mu bardziej odpowiada). Mieszanka jajeczna musi by� zawsze �wie�a, nale�y wymienia� j� co 2-3 godziny, nie zjedzon� wyrzucamy. Pe�ne zniesienie to 5-7 jaj (w zale�no�ci od literatury) u ptak�w w hodowli (w naturze mniej). Jajka s� owalne, bia�e o �rednich wymiarach 19 x 26 mm i sk�adane s� co dwa dni. Samiczka rozpoczyna wysiadywanie od trzeciego. Wtedy przestajemy podawanie mieszanki jajecznej, kt�r� podajemy ponownie po wykluciu si� ma�ych. Je�li chcemy mie� hodowl� z prawdziwego zdarzenia to musimy zna� genotyp naszych papug. O genetyce i odmianach piszemy jednak osobno.
JWONKARE