Azja.pdf
(
2524 KB
)
Pobierz
(anonymous)
Azja
1
Azja
Azja
(
gr
. Ἀσία
Asia
)
–
część świata
, razem
z
Europą
tworząca
Eurazję,
największy
kontynent n
a
Ziemi
. Z powodów
historycznych i kulturowych sama Azja
bywa również nazywana kontynentem (zob.
alternatywne listy kontynentów)
.
Sąsiaduje z
Europą
od zachodu,
Afryką
od
południowego zachodu
Oceanem Indyjskim
i
Australią
od południowego wschodu, oraz
Pacyfikiem o
d wschodu. Dokładny przebieg
zachodniej granicy geograficznej
przedstawiony jest w haśle
grani
ca
Europa-Azja.
Azja
Obszar Azji to 44,5 mln km² powierzchni
lądów, tj. ~29,88% powierzchni wszystkich
lądów.
Nazwa kontynentu wywodzi się od
akadyjskiego s
łowa
aṣû
oznaczającego
wejście, miejsce jasne, kraj wschodzącego
słońca
. Początkowo nazwa ta odnosiła się
jedynie do
Azji Mniejszej.
Około
450 r
.
przed narodzeniem Chrystusa odróżniono
Azję Właściwą od Azji Mniejszej. Azja była
imieniem nimfy
Nereidy
, żony
Japeta
; tak
również nazywano i rodzaj żyta. Ale nie
wykluczone jest również, że nazwa ta
pochodzi od greckiego słowa
azjos
oznaczającego
muł rzeczny
.
Azja
–
zdjęcie satelitarne
Azję zamieszkuje 60% całej ludności Ziemi, jest to głównie
rasa żółta.
Podział polityczny Azji
Państwa Azji
Azja
2
Państwa
niepodległe
Państwo
Stolica
Powierzchnia
(w km²)
Ludność
Afganistan
Kabul
647 500
31 056 997
Arabia Saudyjska
Rijad
2 240 000
26 417 599
Armenia
Erywań
29 800
2 991 360
Azerbejdżan
Baku
86 600
1)
8 328 000
1)
Bahrajn
Manama
711
688 345
Bangladesz
Dhaka
144 000
147 365 352
Bhutan
Thimphu
47 000
634 982
Birma
Naypyidaw
676 600
53 953 136
Brunei
Bandar Seri Begawan
5 770
372 361
Chiny
Pekin
9 572 419
2)
1 306 313
813
2)
Cypr
Nikozja
9 251
3)
775 927
3)
Filipiny
Manila
300 000
89 468 677
Gruzja
Tbilisi
69 700
8)
4 693 892
8)
Indie
Nowe Delhi
3 287 590
9)
1 095 351
995
9)
Indonezja
1
0)
Dżakarta
1 912 988
11)
241 973 879
11)
Irak
Bagdad
437 072
26 074 906
Iran
Teheran
1 648 195
68 017 860
Izrael
Jerozolima
1
2)
20 991
6 986 300
Japonia
Tokio
377 835
127 417 244
Jemen
Sana
527 970
20 727 063
Jordania
Amman
89 342
5 308 000
Kambodża
Phnom Penh
181 040
13 607 000
Katar
Ad-Dauha
11 437
840 290
Kazachstan
13)
Astana
2 717 300
14)
15 233 244
14)
Kirgistan
Biszkek
198 500
5 081 429
Korea Południowa
Seul
99 392
48 640 671
Korea Północna
Pjongjang
122 762
22 912 177
Kuwejt
Kuwejt
17 820
2 600 000
Laos
Wientian
236 800
5 800 000
Liban
Bejrut
10 452
3 820 000
Malediwy
Malé
298
359 008
Malezja
Kuala Lumpur
329 750
22 662 365
Mongolia
Ułan Bator
1 565 500
2 791 272
Azja
3
Nepal
Katmandu
147 181
28 287 147
Oman
Maskat
309 500
2 340 000
Pakistan
Islamabad
803 940
15)
165 803 560
15)
Rosja
1
3)
Moskwa
7
)
17 075 400
14)
142 893 540
14)
Singapur
Singapur
682
4 425 720
Sri Lanka
Kolombo
1
6)
65 610
20 222 240
Syria
Damaszek
185 180
18 881 361
Tadżykistan
Duszanbe
143 100
7 320 815
Tajlandia
Bangkok
513 115
64 185 502
Timor Wschodni
Dili
15 007
1 040 880
Turcja
1
3)
Ankara
779 452
14)
74 709 412
14)
Turkmenistan
Aszchabad
488 100
5 042 920
Uzbekistan
Taszkent
447 400
27 307 134
Wietnam
Hanoi
329 560
82 689 518
Zjednoczone Emiraty Arabskie
Abu Zabi
83 600
4 320 000
1)
Wraz z separatystycznym
Górsk
im
Karabachem
2)
Bez
Tajwanu
3)
Wraz z
Cyprem Północnym
4)
Azjatycką część państwa stanowi tylko
półwysep
Synaj
5)
miasto leży na obszarze
Afryki
6)
Azjatycka część państwa obejmuje tylko
niewielki obszar wysp
Sporadów
,
Chios i
Lesbos
7)
Miasto leży na obszarze
Europy
8)
Wraz z separatystyczną
Abchazją
9)
Bez zajętej przez Pakistan części
Kaszmiru
10)
Nie całe terytorium państwa leży w Azji
11)
Wraz z
Irianem Zachodnim
, leżącym w
Oceanii
12)
Według prawa izraelskiego
13)
Część obszaru kraju leży w Europie
14)
Wraz z częścią europejską
15
Wraz z należącą formalnie do Indii częścią
Kaszmiru
16)
Siedzibą władz jest
Kolombo
Mapa polityczna Azji
Azja
4
Terytoria zależne
Terytoria zależne
Terytorium
Ośrodek
administracyjny
Powierzchnia
(w km²)
Ludność
(
2005
r.)
Status
Akrotiri
Episkopi
Cantonment
1
)
123
6300
2)
terytorium zamorskie
Wielkiej
Brytanii
Brytyjskie Terytorium Oceanu
Indyjskiego
nie posiada
60
brak ludności
stałej
terytorium zależne
Wielkiej Brytanii
Dhekelia
Episkopi
Cantonment
1
)
130,8
7200
3)
terytorium zamorskie
Wielkiej
Brytanii
Palestyna
Jerozolima
6 6630
3 647 875
brak ustalonego statusu
Wyspa Bożego Narodzenia
Flying Fish Cove
135
2839
terytorium zależne
Australii
Wyspy Kokosowe
West Island
14
574
terytorium zależne
Australii
1)
siedziba dowództwa dwóch baz: Akrotiri i Dhekelia; brak stolicy
2)
personel bazy wojskowej, w tym ok. 1300 żołnierzy; brak stałych mieszkańców
3)
personel bazy wojskowej, w tym ok. 2200 żołnierzy; brak stałych mieszkańców
Państwa nieuznawane
Następujące terytoria spełniają wszelkie kryteria bycia państwem, jednak nie są uznawane na arenie
międzynarodowej przez inne kraje.
Państwa nieuznawane
Nazwa
Stolica
Powierzchnia
(w km²)
Ludność
Status oficjalny
Uwagi
Abchazja
Suchumi
8 600
250 000 autonomiczna
prowincja
Gruzji
Cypr
Północny
Nikozja
3 355
210 947 część
Cypru
uznawany tylko przez
Turcję
Górski
Karabach
Stepanakert
4 400
145 000 część
Azerbejdżan
u
Osetia
Południowa
Cchinwali
3 900
70 000 część
Gruzji
Republika
Chińska
Tajpej
{oficjalną
stolicą jest
Nankin}
35 980
22 894
384
prowincja
Chin
rząd Republiki Chińskiej jest uznawany przez
kilkadziesiąt państw świata jako jedyna władza
Chin
Azja
5
Terytoria autonomiczne
Następujące obszary, pozostając integralną częścią państwa posiadają większy lub mniejszy zakres
autonomii
:
•
Aceh
w Indonezji
•
Adżaria
w Gruzji
•
Ałtaj
w Rosji
•
Buriacja
w Rosji
•
Chakasja
w Rosji
•
Chanty-Mansyjski Okręg Autonomiczny
w Rosji
•
Czukocki Okręg Autonomiczny
w Rosji
•
Górski Badachszan
w Tadżykistanie
•
Kuangsi
w Chinach
•
Hongkong
w Chinach
•
Jakucja
w Rosji
•
Jamalsko-Nieniecki Okręg Autonomiczny
w Rosji
•
Karakałpacja
w Uzbekistanie
•
Kurdystan
w Iraku
•
Makau
w Chinach
•
Mongolia Wewnętrzna
w Chinach
•
Muzułmańskie Mindanao n
a Filipinach
•
Nachiczewańska Republika Autonomiczna
w Azerbejdżanie
•
Ningxia
w Chinach
•
Sinkiang
w Chinach
•
Tuwa
w Rosji
•
Tybet
w Chinach
•
Żydowski Obwód Autonomiczny
w Rosji
Inne terytoria sporne i separatystyczne
•
Celebes
•
Czeczenia
•
Dżammu i Kaszmir
•
Papua Zachodnia
•
Kaszmir
•
Kurdystan
Plik z chomika:
najlepsze1234
Inne pliki z tego folderu:
Azja.pdf
(2524 KB)
Australia i Oceania.pdf
(450 KB)
Antarktyda.pdf
(2400 KB)
Ameryka Północna.docx
(313 KB)
Ameryka Południowa.docx
(214 KB)
Inne foldery tego chomika:
4-6 klasa Sprawdziany lekturowe
Aha neu 1 a i 1 b
A-Z wypracowania
Biologia
BLIŻEJ HISTORII 1 NPP
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin