BIOPSYCHOLOGIA 11.10.2007.doc

BIOPSYCHOLOGIA         11.10.2007

Słowo „behawioralny” zastępuje przymiotnikową formę słowa „zachowanie” (gdyby istniała taka forma brzmiałoby to: „zachowaniowy”)

Cechy temperamentu są dziedziczne, wchodzą do zestawu cech osobowościowych.

Genetycy behawioralni zadają sobie pytanie, czy cechy psychologiczne mogą być dziedziczone?

Centralne zagadnienie genetyki behawioralnej: czy geny, czy tez środowisko, decydują o kształtowaniu się danego osobnika?

Tryon (1936r), interesowało go, czy doświadczenia i środowisko mają wpływ na zachowanie oraz czy rozwój i zmiany zachodzą aż do śmierci.

Prowadził doświadczenia nad szczurami. Poddawał je technice labiryntowej (labirynt jest namiastką naturalnego środowiska szczura). Doświadczenia te były wieloetapowe.

Próba Tryon’a: szybkość uczenia się, pokonywanie zadań.

Polegała na wpuszczeniu grupy trzydziestu szczurów do labiryntu oraz sprawdzeniu, jak szybko każdy z nich pokonywał ten labirynt. Miarą była udana, bezbłędna  próba opuszczenia labiryntu, np. szczur pobiegł bezbłędnie za szóstym razem, a więc otrzymywał wynik 6.

Po poddaniu szczurów testowi Tryon wybrał grupkę najlepszych i  grupkę najsłabszych zwierząt, a następnie je skrzyżował (najlepsze z najlepszymi, najsłabsze z najsłabszymi).

Kolejne pokolenia szczurów poddawał tej samej próbie.

Okazało się, że następne pokolenie krzyżówek najlepszych zwierząt pokonywały labirynt szybciej niż ich rodzice, a najsłabsze gorzej niż ich przodkowie.

Wniosek: geny przekazywane kolejnym pokoleniom mają wpływ na zdolność pokonywania labiryntu.

Krzyżowanie wsobne: w obrębie tego samego miotu. Cenna metoda do uzyskania szczepu homozygotycznego, a więc identycznych genetycznie osobników. (bliźnięta jednojajowe)

Kolejne badania nad wpływem środowiska na szybkość uczenia się:

Szczury z obu genotypów (identyczne genetycznie) podzielono na grupy i wychowywano w odmiennych warunkach: jedne środowisku bogatym (duża klatka, wiele zabawek) drugie w ubogim (mała klatka, bez dodatkowych zabawek). Okazało się, że środowisko ma wpływ na szybkość pokonywania labiryntu przez zwierzęta, ponieważ szczury o genotypie „głupim”, wychowywane w środowisku bogatym radziły sobie z labiryntem bardzo dobrze (analogicznie szczury „mądre”, z ubogiego środowiska radziły sobie gorzej)

Wniosek: środowiskiem, wychowaniem, itp. Można podnieść umiejętność rozwiązywania pewnych zadań.

W zależności od tego, jaką cechę badamy zależność między genami, a środowiskiem może być różna.

Badanie eksploracyjne: poszukiwawcze.

Psychofizjologia: poszukiwanie związku miedzy psychiką, a wskaźnikami układu fizjologicznego.

Szukanie korelatów między zachowaniem biologicznym, a psychologicznym, współzmienności zupełnie różnych wskaźników, związki przyczynowo-skutkowe, np. zadanie matematyczne zadane pacjentowi (z zaskoczenia), a zachowanie jego organizmu.

Badania eksperymentalne, tzw. Test 1 różnicy, kontrowersyjne wobec ludzi, „niby – test”

Badanie zachowania bez pominięcia tzw. „czarnej skrzynki”.

Początki: obserwacje.

XIX w.

Ingerencja badacza bliska zeru.

APARAT STEREOTAKTYCZNY (stereotaksja)

Urządzenie służące do dokładnego lokalizowania struktur w mózgu, także tych, położonych głęboko pod korą mózgową. Do dokładnych pomiarów stworzono mapy stereotaktyczne.

Dzięki temu urządzeniu można dokładnie zlokalizować strukturę w mózgu, a następnie za pomocą elektrod zniszczyć ją lub zakłócić jej działanie. Cenne w laboratoryjnym badaniu szczurów.