Prawo gospodarcze – regulacja stosunków pomiędzy przedsiębiorcami oraz przedsiębiorcami oraz organami admin., przedsiębiorcami a osobami nie będącymi przedsiębiorcami.
Akty składają się z:
Kodeks handlowy – reguluje tworzenie i rozwiązywanie spółek handlowych.
Ustawa o dział. gosp.
Prawo wekslowe i czekowe
Prawo upadłościowe
Ustawa o spółkach z udziałem zagranicznym
Ustawa o krajowym rejestrze sądowym
Kodeks cywilny (zobowiązanie)
*Ustawa o dział. gosp. z dnia 23 grudnia 1988. Dziennik ustaw 41 poz.324 – jest to fundament do prawnego działania gosp.
3 zasady:
1. wolność gospodarcza
2. równość wszystkich typów własności
3. co nie jest prawem zabronione, jest prawem dozwolone.
Domniemanie swobody prowadzenia dział. przez przedsiębiorcę. Zakazy lub nakazy – musi być wprost napisane w prawie.
Nie obejmuje organów organizacji państwowej. One działają w granicach dokładnie wyznaczonych przez prawo / mogą robić tylko to na co zezwala prawo /
1988
Działalność gospodarcza: działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa, prowadzona w celach zarobkowych i na własny rachunek.
Kto może prowadzić taką działalność?
- os. fizyczne
- os. prawne
- jednostki organizacyjne
Pełna zdolność do cyw. prawa (od 18 lat) – stan, że osoba może zawierać umowy w swoim imieniu. Do 13 lat brak zdolności prawnej, po 13 może dokonywać pewnych określonych działań.
Osoba prawna – skarb państwa i inne jednostki nadają osobę prawną (wynika z ustaw) – uczelnia – osoba prawna oraz fundacje, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjne, partie polityczne. Może nabywać i zaciągać zobowiązania.
Jednostki org. nie posiadające osobow.prawnej:
1. spółka cywilna
2. spółka jawna
3. spółka komandytowa
Sposób podejmowania dział. gosp:
v dział. w pełni swobodna
v ewidencjonowana
v koncesjonowana lub wymagająca uzyskania zezwolenia
v dział. objęta bezwzględną dział. państwa
Najczęstszy – dział. ewidencjonalna – prowadzą je gminy ( imię / nazwisko / miejsce zam. / rodzaj dział.). Gmina nie może odmówić im wpisu. Nie bada merytorycznie / czynność materialno-techniczna / Odmowa ma formę decyzji – możemy skarżyć na zasadach kodeksu postępownia cyw.
Przedsiębiorca zobowiązany jest się zarejestrować – kara opisana w kodeksie wykroczeń (grzywna lub pozbawienie wolności)
Przedsiębiorca zobowiązany jest prowadzenia bankowego konta / wskazanie podstawowego jeśli ma kilka / Ta ewidencja jest jawna ( każdy zainteresowany może zajrzeć)
Dział. w pełni swobodna – nie musi być wpisana do ewidencji – ma miejsce gdy prowadzi ją osoba fizyczna, osobiście oraz jest to jej dodatkowe źródło dochodu / Może ale nie musi!/
Koncesje lub zezwolenia – obrót materiałów wybuchowych, tytoń, usługi telekomunikacyjne.
Koncesje wydaje naczelny organ organizacji państwowej / właściwy minister / Koncesja – ma formę decyzji adm. jeśli pewna działalność jest objęta bezwzględnym monopolem państwa. Nie każdy kto się ubiega dostanie. Po udzieleniu koncesji minister ma prawo kontroli merytorycznej może cofnąć koncesje. Koncesja na czas nie określony ( na czas określony dla telefonii np:era...
Promesy – przyrzeczenie wydania koncesji / charakter decyzji / wydawana przez podmiot i jest uprawniony do decyzji (nie dłużej niż 6m).
Promesa - Bank (kasa) - Koncesja bo są już fundusze
Może nie uzyskać jeśli zmieni się stan lub kwalifikacje.
Różnica między zezwoleniem a koncesją:
Koncesja – monopol państwa i w ten sposób ogranicza monopol.
Zezwolenie – nie mamy do czynienia z monopolem pań.. Jest generalny zakaz prowadzenia
dział. i zakaz ten może uchylić (organ terenowy adm. państwowej np. wojewoda) / brak promesy /
Prawo dział. gosp. z dnia 19.11.1999 opublikowana w dzienniku ustawdnia17.12.99 nr.101 poz. 1178 / wejdzie w życie w styczniu 2001 /
Zmiany:
- dział.gosp – to co wcześniej + poszukiwanie, rozpoznawanie i eksploatacja zasobów naturalnych wykonywana w sposób ciągły.
- def.przedsiębiorcy - to co wcześniej + są to wspólnicy spółki cywilnej (jej wspólnicy)
- wpisy do sądu rejonowego – ewidencja- rejestr jawny
Razem z tą ustawą wejdzie ustawa okrajowym rejestrze sądowym.
Koncesje na czas określony, promes też na czas określony. Zezwolenie na czas nie określony,
dopuszczalne wydawanie promesy.
Ustawa uchyla ustawę o spółkach z udziałem zagranicznym. Ustawa wprowadziła oddział i przedstawiciela. Oddział jeśli zamierza prowadzić taką działalność jak w państwie macierzystym / inne nie / Podlega wpisowi do rejestru przedsiębiorstw. Może utworzyć przedstawicielstwo / reklama i promocja – swojego oddziału macierzystego /
Wkład z dnia 13.10.2000
Spółka cywilna – regulowana przepisami kodeksu cywilnego. Stosunek obligacyjny oparty na art.860.
Umowa spółki cyw. – wspólnicy zobowiązują się do osiągnięcia wspólnego celu gosp. przez działanie w określony sposób, a w szczególności przez wniesione wkładów.
Cel gosp. – pojęcie szersze niż cel zarobkowy / spowoduje osiągnięcie korzyści majątkowej np. wybudowanie nieruchomości.
Cel zarobkowy = cel gospodarczy, ale cel gosp. nie zawsze się równa cel zarobkowy.
Ograniczeniem celów gosp. jest art.58 kodeksu cyw. Jeżeli umowa jest sprzeczna z prawem jest nie ważna.
Kto spółkę może założyć?
- osoba fizyczna ; pełna zdolność do czynności prawnej – jeśli nie – przedstawiciel ustawowy – rodzic.
Aby osoba nie pełnoletnia zawarła umowę zgoda sądu rejowego i opiekuńczego.
- osoby prawne – np. gmina
- ułomne osoby prawne np.
· spółka jawna
· spółka komandytowa
· spółka partnerska
· spółka komandytowa akcyjna
Umowa spółki cywilnej na piśmie (co najmniej 2 podmioty)
Spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej. To wspólnicy występują w obrocie, a nie sama spółka.
Wkład może być:
- pieniężny (Polski) - zgodnie z zasadą walutowości
- rzeczowy:
· świadczenie usług
· nieruchomości (budynek) w formie aktu prawnego
Jeśli nie będziemy wnosić nieruchomości to tylko umowa. Ruchomości np.; maszyny
Wkład (przesunięcie majątkowe z majątku wspólnika na rzecz majątku wspólnika):
¨ rzeczowy:
- ruchomy
- nieruchomy
¨ prawa zbywalne (pszenaszalne – czyli dają się przenieść na inną osobę)
- licencja, licencja-patent, prawa autorskie, najmu i dzierżawy.
¨ prawa nie zbywalne (te nie)
- renta dożywotnia
- osobiste prawa autorskie
Np.: Wnosimy 3 samochody – to wspólność wspólników / nie spółki!!!/. Powstaje współwłasność łączna.
Dwa rodzaje własności:
- łączna – każdy ma prawo do całości
- w częściach ułamkowych – np.: spadek
Współwłasność def. art.195 kodeksu cywilnego – własność tej samej rzeczy może posługiwać niepodzielnie kilku osobą.
- jedność podmiotu
- wielość podmiotu
- niepodzielność wspólnego prawa:
· ułamkowa
· łączna:
Ø wspólna wspólników spółki cyw.
Ø wspólna spółki jawnej
Ø wspólna spółki komandytowej
Udział – wiązka praw i obowiązków, która przysługuje wspólnikowi z tytułu uczestnictwa w spółce. Kodeks cywilny przyjmuje domniemania równości udziałów (wzruszalny – umowa spółki może go zmienić)
Np.: Wierzyciel może żądać zapłaty od A lub B lub od A i od B z majątku osobistego lub łącznego – wybór należy do niego.
Majątek osobisty
A – wspólnik B – wspólnik C - wierzyciel
łączna
Jeżeli A spłaci to B już jest zwolniony i odwrotnie.
Regres – roszczenie o zwrot przy odpowiedzialności solidarnej gdy A spłacił z majątku osobistego.
Pan X przystępujący odpowiada za zobowiązania od momentu przystąpienia. Zamiana X z A(out) – nie możliwe, bo pokrzywdzenie / dopuszczalne wtedy gdy C może sięgnąć do X i A (nawet jeśli A nie należy już)
Kumulatywne przystąpienie do długu – dochodzi do zamiany po stronie dłużników. Kiedy A zostanie zwolniony z odpowiedzialności? Kiedy się zgodzi.
Reprezentowanie i prowadzenie sprawne spółki.
Prowadzenie spółki – podejmowanie czynności faktycznych, umożliwiających spółce normalne funkcjonowanie w obrocie np.: księgi rachunkowe, prowadzenie korespondencji. Każdy wspólnik zobowiązany jest do prowadzenia – nie dostaje za to dodatkowych pieniędzy.
Reprezentowanie – podejmowanie czynności, które wywołują skutek na zewnątrz / nabywanie praw i zobowiązań w imieniu innych wspólników / np.: podpisze umowę. Wspólnicy mogą ustanowić pełnomocnictwo - nie dostaje za to dodatkowych pieniędzy. Pozbawienie reprezentacji – za zgodą wszystkich / jeśli się ta osoba nie zgodzi na wyłączeni to ten konflikt rozstrzygnie tylko sąd /
Spółki zawierają umowy na czas:
- nieokreślony
- określony
- do osiągnięcia jakiegoś celu dla którego spółka została zawarta.
lll
Jak może być rozwiązana spółka na czas nieokreślony?
- poprzez wypowiedzenie – 3 miesiące przed końcem roku obrachunkowego – nie musi podawać przyczyn
Jak może być rozwiązana spółka na czas określony?
- musi ta osoba podać ważne powody uniemożliwiające dalsze uczestniczenie w spółce np.: długoletni wyjazd zagranicę. Załatwia to przez sąd i wstępuje na drogę sądową.
Wierzytelność osobista – nie powstała w związku z prowadzeniem spółki cywilnej. Skutek rozwiązania spółki cywilnej:
1. współwłasność łączna przekształciła się w ułamkową
2. brak skutków negatywnych wobec osób trzecich
Wykład z dnia 20.10.2000
Rejestr handlowy 1 stycznia 2001 wchodzi w życie.
Dla każdej osoby prawnej prowadzony jest rejestr. Rejestr – spis wszystkich osób prawnych zawierających minimum informacji o nich. Sądy rejonowe prowadzą rejestr.
Rejestr spółek handlowych – wpisania wszystkie spółki – jawna, komandytowa, ZO i spółka akcyjna / brak osobowości prawnej /
1 stycznia 2001 z tym dniem wejdą:
- spółka partnerska
- spółka komandytowa akcyjna
Zasada numerus clasus – lista zamknięta – tylko te spółki
Rejestr handlowy 3 działy:
A – spółki jawne i komandytowe (potem partnerskie i komandytowe akcyjne)
B – spółki ZO oraz spółka akcyjna
C – zagraniczne B (w chwili obecnej nie ma)
Kupiec rejestrowy – spółka handlowa – jest zobowiązany wpisać się do rejestru handlowego.
Dane, które powinny być zawarte w poszczególnych spółkach.
- firma, siedziba, imiona i nazwiska wspólników / jeśli osoby prawne to ich firmy i siedziby / i określenie zasad reprez.i przedmiotu działalności. Obowiązek rejestru wszyscy wspólnicy.
- firma, siedziba, imiona i nazwiska wspólników komandytariuszy i komplementariusze, przedmiot wkładu oraz wysokość sumy komandytowej.
- firma, siedziba, przedmiot przedsięwzięcia, wysokość kapitału zakładowego (min. 4 tyś), skład zarządu i sposób reprezentacji oraz skład rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej.
- firma, siedziba, przedmiot przedsięwzięcia / liczba i wartość akcji / , liczba akcji uprzywilejowanych i określenie wkładów nie pieniężnych (aportów) jeśli takie zostały do spółki wniesione.
ZASADA – wszystkie wpisy na wniosek.
Rodzaje wpisów:
I Podział:
a) o charakterze konstytutywnym – dzięki temu powstaje, ustaje, zmienia się stosunek prawny np.:
- wpis spółki komandytowej, ZO*, akcyjnej* - wpis nadaje im osobowość prawną*
- ...
aisza24