„ Zdrowie – to nie tylko brak choroby,
lecz stan dobrego samopoczucia fizycznego,
psychicznego, społecznego i duchowego”
Promocja zdrowia jest to :
„....proces umożliwiający każdemu człowiekowi zwiększenie oddziaływania na jego zdrowie w sensie jego poprawy i utrzymania. W celu osiągnięcia całkowitego dobrostanu fizycznego, psychicznego i społecznego, zarówno jednostka, jak i grupa społeczna, muszą umieć określać i urzeczywistniać swoje aspiracje, zaspokajać potrzeby, radząc sobie z wyzwaniami swojego środowiska w jego istniejącym stanie lub dokonując w nim odpowiednich zmian”
(Ottawa Charter)
Promocja zdrowia jest ideą ogólnoświatową, obejmującą działania ochraniające, wzmacniające i pomnażające zdrowie. Przedszkole promujące zdrowie to takie, w którym dominuje troska o zdrowie i dobre samopoczucie fizyczne, psychiczne i społeczne dzieci, nauczycieli i pozostałych pracowników placówki.
Zdaniem Trevora Williama, przedszkole promujące zdrowie charakteryzują trzy cechy :
- edukacja prozdrowotna w ramach programu wychowania przedszkolnego
- uwzględnianie zdrowia w życiu przedszkola
- współdziałanie przedszkola z rodziną i społecznością lokalną w zakresie ochrony zdrowia i pomnażania jego potencjału
Przedszkole promujące zdrowie uczy dzieci kontrolować stan własnego zdrowia, dbać o nie i ciągle pomnażać jego potencjał. Ważne jest, aby nauczyć dzieci rozwiązywać aktualne problemy, jakimi są : stres, agresja, niewłaściwe odżywianie, niska aktywność ruchowa. Aby promocja zdrowia w edukacji dzieci w wieku przedszkolnym była skuteczna, niezbędne jest poszukiwanie instytucji i osób wspierających. Służyć one mogą merytoryczną wiedzą i wspomagać w realizacji programu przez konsultacje, dostarczanie materiałów, przeprowadzanie pogadanek, prelekcji dla rodziców i dzieci na tematy zdrowotna, wizyty w gabinetach lekarskich.
W przedszkolu promującym zdrowie podejmuje się działania sprzyjające zabawie, nauce i pracy. Stad też szczególny nacisk należy położyć na racjonalne żywienie, na wykorzystanie własnych możliwości danych przez naturę i środowisko. Bardzo ważne jest też zdrowe i bezpieczne środowisko fizyczne przedszkola. Tworzy je budynek i teren przedszkola, odpowiednio wyposażony i zagospodarowany, a także higieniczny harmonogram dnia. Działania prozdrowotne obejmują też minimalizowanie lęków i stresów.
Cel główny programu :
§ zapewnienie takich warunków, aby dzieci nabyły umiejętności prozdrowotnych zachowań i poszanowania zdrowia własnego i innych
Cele szczegółowe :
§ rozbudzanie zainteresowania własnym zdrowiem i rozwojem
§ wdrażanie do dbania o zdrowie własne i innych
§ stymulowanie rozwoju różnych narządów i układów
§ kształtowanie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach zagrażających życiu i zdrowiu
§ wdrażanie do przestrzegania bezpieczeństwa
§ kształtowanie nawyków higieniczno – kulturalnych
§ rozwijanie sprawności ruchowej
§ kształtowanie pozytywnych cech charakteru
§ wdrażanie do współdziałania i współżycia w grupie
§ wdrażanie do czynnego wypoczynku
§ kształtowanie umiejętności dostrzegania potrzeb osób niepełnosprawnych i chorych
§ wdrażanie do wizyt kontrolnych u specjalistów
Aby podejmowane działania na rzecz promocji zdrowia w przedszkolu były skuteczne i przynosiły oczekiwane rezultaty, należy stosować odpowiednie metody pracy wychowawczo – dydaktycznej.
Wacław Gniewkowski uważa, że promując zdrowie w przedszkolu, należy stosować następujące metody :
1. Metoda organizowania środowiska edukacji zdrowotnej :
§ dbałość o czystość i estetykę środowiska
§ organizowanie życia codziennego
2. Metoda informowania :
§ opis
§ opowiadanie
§ pogadanka
3. Metoda zachowań korzystnych dla zdrowia :
§ stawianie wymagać
§ współzawodnictwo
§ inspirowanie do podejmowania działań prozdrowotnych
4. Metoda utrwalania pożądanych zachowań zdrowotnych
Oczekiwane efekty :
§ Dobre samopoczucie dziecka
§ Zaspokojenie codziennych potrzeb dziecka, a co za tym idzie, dbania o dobre samopoczucie dorosłych – nauczycielek, innych pracowników i rodziców – w przeciwnym razie niemożliwe byłoby dobre samopoczucie dzieci
§ Zapewnienie miejsca, czasu i środków umożliwiających spontaniczną zabawę dzieci
§ Chronienie i wzmacnianie organizmu dziecka. Zapewnienie wystarczającej dawki nieskrępowanego ruchu, optymalny program dnia i odpowiednie otoczenie
§ Zdrowe odżywianie się, mające wpływ na samopoczucie fizyczne i psychiczne
§ Prawidłowy rozwój psychiczny dziecka. Pobudzenie poczucia jego własnej wartości.
§ Tworzenie miłego, estetycznego i higienicznego otoczenia.
§ Przyswojenie przez dziecko wiedzy o tym, co sprzyja, a co zagraża jego zdrowiu. Organizowanie zabaw nie zagrażających jego zdrowiu i życiu.
§ Poznanie przez dzieci elementarnych przepisów ruchu drogowego.
I. WDRAŻANIE DZIECI DO PRZESTRZEGANIA ZASAD BEZPIECZEŃSTWA
Sprawności, umiejętności i wiadomości
Dziecko....
Bezpieczne poruszanie się na terenie przedszkola:
· ostrożne i bezpieczne poruszanie się po sali i innych pomieszczeniach przedszkolnych
· nieoddalanie się samodzielnie z placu lub budynku przedszkolnego
· przestrzeganie ustalonych zakazów i nakazów
- zna rozkład pomieszczeń
przedszkolnych
- potrafi bezpiecznie poruszać się po budynku
- zna zasady bezpiecznego oddalania się z miejsca zabawy czy zajęć
- nie odchodzi samodzielnie od grupy
- przestrzega zakazu wychodzenia z przedszkola z osobą nieznaną
- nie zagraża innym uczestnikom zabawy
Bezpieczne korzystanie z zabawek i sprzętu w czasie pobytu w przedszkolu:
· właściwe użytkowanie zabawek oraz różnych materiałów, przyborów i narzędzi.
· przestrzeganie ustalonych zasad w czasie pobytu na placu zabaw
- potrafi korzystać z zabawek zgodnie z ustalonymi regułami bezpieczeństwa
- bezpiecznie posługuje się narzędziami i przyborami
- rozumie potrzebę zgłaszania nauczycielce uszkodzeń różnych przedmiotów, które mogą zagrażać bezpieczeństwu
Poznawanie i przestrzeganie podstawowych zasad poruszania się po drogach:
· zasady poruszania się w mieści i poza miastem
· zapoznanie z wybranymi znakami drogowymi
· przestrzeganie zasad ruchu drogowego
- potrafi prawidłowo przechodzić przez jezdnię w mieści (sygnalizator) i poza miastem (zebra)
- rozpoznaje znaki drogowe
- wie, że nie wolno przebiegać przez jezdnię
- wie, że nie wolno wybiegać z poza innych pojazdów
- wie, że należy poruszać się pod opieką osoby dorosłej
- rozumie zakaz zabawy w pobliżu tras komunikacyjnych
Umiejętność radzenia sobie w sytuacjach zagrażających własnemu bezpieczeństwu:
· przestrzeganie zakazów dotyczących
o zrywania nieznanych im roślin i grzybów
o wykorzystywania w zabawie lekarstw lub innych środków chemicznych
o zabawy z zapałkami
o zabaw w miejscach niedozwolonych (w pobliżu jezdni, budowy, zbiorników wodnych)
o zimowych zabaw na zamarzniętych jeziorach, stawach czy rzekach)
o samowolnego korzystania z urządzeń elektrycznych i gazowych podłączonych do sieci
· znajomość własnego adresu
· ograniczanie zaufania do nieznanych, obcych ludzi
- rozumie z czym wiąże się zrywanie nieznanych roślin lub grzybów
- rozumie, że sam nie może zażywać lekarstw
- rozumie niebezpieczeństwo wynikające z zabawy zapałkami
- zna niebezpieczeństwa wynikające z zabawy w niedozwolonych miejscach
- przestrzega zakazu ślizgania się na naturalnych zbiornikach wodnych
- rozumie, że niektóre urządzenia techniczne może obsługiwać w obecności osoby dorosłej
- respektuje zakaz manipulowania przy kuchence gazowej i prądzie
- zna swoje imię, nazwisko, adres zamieszkania, telefon
- rozumie potrzebę zachowania ostrożności w kontaktach z osobami nieznajomymi
II. KSZTAŁTOWANIE NAWYKÓW HIGIENICZNO – KULTURALNYCH
Sprawności, umiejętności i wiadomości.
Wpajanie dzieciom dbania o czystość:
· nabywanie umiejętności mycia rąk
· nabywanie umiejętności prawidłowego mycia zębów
· samodzielne korzystanie z toalety
· samodzielne posługiwanie się chusteczkami do nosa, grzebieniem, szczoteczką do zębów
· zwracanie uwagi na nieużywanie przedmiotów (takich jak ręcznik, grzebień, chusteczka...) należących do innych dzieci
· samodzielne rozbieranie się i ubieranie
· zwracanie uwagi na schludność wyglądu (uczesane włosy, zapięte guziki)
· rozumienie...
chojnacka.k