mgr Grażyna Niwelt
nauczycielka
P.P. Nr 2 w Opolu
„Jak nauczyć małe dziecko czytać”
[GLENN DOMAN, JANET DOMAN]
Charakterystyka dziecka pod względem gotowości do nauki czytania: DZIECKO W WIEKU PONIŻEJ PIĘCIU LAT
- może wchłonąć olbrzymie ilości informacji
- może przyswajać informacje w zadziwiającym tempie
- ma olbrzymie zasoby energii
- ma monumentalne pragnienie uczenia się
- może uczyć się czytać i chce uczyć się czytać
- uczy się całego języka i może nauczyć się ilu języków, ilu będziemy je uczyć.
PODSTAWY NAUCZANIA:
1. Zaczynać w możliwie najmłodszym wieku – po ukończeniu dwóch lat czytanie staje się z każdym rokiem coraz trudniejsze.
Dwanaście miesięcy lub mniej, to najlepszy wiek aby rozpocząć, jeżeli się chce włożyć najmniej czasu i energii w nauczanie czytania.
2. Matka i dziecko muszą podchodzić do nauki czytania z radością, jak do wspaniałej zabawy. Jeśli nie bawią się świetnie – trzeba przerwać. Matka robi coś źle.
3. Najlepszy czas na naukę jest wtedy, gdy oboje czują się szczęśliwi i są w dobrej formie. Dziecko nie może być drażliwe, zmęczone czy głodne, matka chora lub zmęczona.
4. Najlepszy czas trwania – na początku trzy razy dziennie po kilka sekund.
5. Zawsze kończyć zanim dziecko będzie chciało skończyć.
6. Sposób uczenia – pokazywać materiał bardzo szybko.
7. Często wprowadzać nowe materiały – dzieci mogą zapamiętać 50 razy więcej niż im podajemy.
8. Wykonywać program systematycznie.
9. Przygotowywać materiały starannie i z wyprzedzeniem; materiały wykonane z białego kartonu pociętego na pasy 10 cm x 60 cm, litery powinny mieć wysokość 8 cm i kolor czerwony – małe drukowane, kreska ma mieć grubość 1 cm lub więcej. Stopniowo przechodzą do czarnych liter normalnej wielkości.
Przygotować co najmniej 200 słów przed rozpoczęciem nauki czytania.
10. Niezawodna zasada ad 9 zacznij z wyprzedzeniem i utrzymuj je, przerwij i uporządkuj jeśli musisz, lecz nie pokazuj tych samych materiałów wciąż od nowa.
ŚCIEŻKA CZYTANIA: podzielona na etapy:
Etap drugi - wyrażenia dwuwyrazowe
Etap trzeci - proste zdania
Etap czwarty - rozbudowane zdania
Etap piąty - książki
I. Etap pierwszy (Pojedyncze słowa)
Nie dawaj żadnych dodatkowych objaśnień. Pozwól mu spojrzeć na to nie dłużej niż jedną sekundę.
Następnie podnieś słowo „Tata” i znów powiedz z wielkim entuzjazmem „Tu jest napisane Tata”.
Pokaż trzy inne słowa, dokładnie w ten sam sposób jak dwa pierwsze.
Najlepiej, pokazując zestaw kart, brać kartę z końca – to pozwala ci spojrzeć na lewy górny róg, gdzie napisałaś to słowo.
Nie proś dziecka o powtarzanie słów. Po piątym słowie uściskaj mocno i ucałuj dziecko okazując mu swoją miłość. Powiedz mu jakie jest cudowne i bystre.
Powtórz to wszystko trzy razy w ciągu pierwszego dnia.
Drugiego dnia powtórz początkową sesję trzy razy. Dodaj drugi zestaw pięciu nowych słów. Ten drugi zestaw powinien być oglądany trzy razy w ciągu dnia, tak samo jak pierwszy, co w sumie da sześć sesji.
Trzeciego dnia dodaj trzeci zestaw pięciu nowych słów (trzy zestawy słów, po pięć w każdym, pokazywanych 3 x dziennie = dziewięć sesji czytania rozrzuconych w ciągu dnia).
Wśród pierwszych piętnastu słów powinny znaleźć się imiona członków rodziny, krewnych, domowych zwierząt, ulubionych potraw, przedmiotów w domu oraz ulubionych zajęć.
Zaczynamy od rodziny i słów o „sobie”
włosy
ramię
noga
dłoń
paluszki
pępek
oko
kolano
stopa
usta
ucho
palec
zęby
łokieć
ręka
głowa
pięść
nos
wargi
język
Oto metoda, którą należy stosować od tego punktu dodając nowe słowa i usuwając stare: po prostu usuwaj z każdego zestawu jedno słowo, którego uczyłaś już przez 5 dni i zastępuj je nowym słowem. W trzecim tygodniu dokładamy następne dwa zestawy po pięć słów, a w czwartym usuwamy po jednym słowie dodając nowe.
W skrócie: będziesz uczyć dwudziestu pięciu słów dziennie, podzielonych na pięć zestawów, po pięć słów każdy. Dziecko będzie codziennie oglądało pięć nowych słów i pięć słów będzie każdego dnia wycofywanych.
· Unikaj pokazywania kolejno dwóch słów zaczynających się od tej samej litery.
Słownictwo domowe:
„Domowe” słownictwo składa się z tych słów, które są nazwami przedmiotów powszechnie spotykanych w otoczeniu twojej rodziny: sprzęty w domu, pożywienie, zwierzęta, czynności, które zwykle wykonuje twoje dziecko.
drzwi
stół
krzesło
okno
ściana
łóżko
lodówka
piec
łazienka
ubikacja
tapczan
telewizor
skarpetki
kocyk
auto
kubek
łyżka
piżama
rowerek
piłka
buciki
butelka
szczoteczka
poduszka
pomarańcza
mleko
sok
marchewka
woda
chleb
jabłko
jajko
masło
truskawka
kartofel
banan
słoń
hipopotam
żyrafa
dinozaur
goryl
wieloryb
pies
pająk
nosorożec
lis
wąż
tygrys
Powyższe listy powinny być dostosowane do poszczególnych dzieci, by zawierały to co one rzeczywiście posiadają i to co lubią najbardziej.
Następna grupa w domowym słowniku przedstawia czynności i w związku z tym wprowadza po raz pierwszy czasowniki.
czyta
śpi
pije
je
rzuca
chodzi
biega
skacze
pływa
raczkuje
wchodzi
śmieje
Ucząc każdego nowego słowa najpierw ilustruje je (np. skacząc) i mówiąc „Mama skacze”. Potem pozwala podskoczyć swojemu dziecku i mówi „Jaś skacze”. Następnie pokazuje dziecku słowo mówiąc „Tu jest napisane „skacze”.
Jeżeli dziecko okazuje zainteresowanie jakimś słowem, z jakiegokolwiek powodu, mądrze będzie teraz napisać je dla niego i dołączyć do zasobu czytanego słownictwa.
II. Etap drugi (Wyrażenia dwuwyrazowe)
Teraz, kiedy dziecko opanowało już czytanie podstawowego zbioru pojedynczych słów, jest gotowe do łączenia tych słów w wyrażenia dwuwyrazowe.
Matka przegląda słownictwo swojego dziecka i sprawdza jakie dwuwyrazowe wyrażenia może ułożyć ze słów, których już uczyła. Szybko odkryje, że będzie potrzebowała kilku przymiotników by tworzyć sensowne wyrażenia.
Bardzo pomocne i łatwe do nauczenia są podstawowe kolory:
...
gulczynka