Choroba wieńcowa
Zmiany w tętnicach wieńcowych mogą spowodować ostre powikłąnia czyli zawał
Przewlekła choroba wieńcowa – postępujące pogorszenie stanu serca; im ciaśniej tym gorzej pod względem hemodynamicznym i elektrycznym np. migotanie przedsionków, ekstrasystolia która może się skończyć migotaniem komór (z mechanizmu R na T); hemodynamicznie – objawy niewydolności krążenia.
Serce pracuje jako pompa. Jeśli ma upośledzone krążenie to ma upośledzoną pompę a upośledzona pompa to niewydolność krążenia któ®a może dotyczyć lewej lub prawej komory
Zaburzenia pompy:
· charakter przewlekły – choroba wieńcowa przez 5, 10, 15 lat im dalej to coraz gorzej, serce coraz słabsze
· ostry charakter – zawał (pewien obszar zostaje wyłączony z pracy i powstaje obrzęk płuc), obrzęk płuc (gdy on jest to 3O Killipa Kimballa)
Klasyfikacja NYHA (Nowojorsie Stowarzyszenie kardiologiczne) – pod względem stopnia upośledzenia funkcji komory; jak wydolne jest uszkodzone serce
Kalsyfikacja czterostopniowa
CCS – wydolność przepływu wieńcowego; kryterium ból wieńcowy
NYHA – mówi o pompie, możliwość serca jako pompy; kryterium – duszność
1O – chory który ma chorobę wieńcową ale nie ma objawów niewydolnośći krążenia
2O – duszność po dość dużych wysiłkach fizycznych
3O – duszność po niewielkich wysiłkach fizycznych
4O – chory z dusznością spoczynkową (nie zrobi nawet 5 kroków, najmniejszy wysiłek powoduje duszność), skrajna niewydolność krążenia
Cvhory może trafić do szpitala z NYHA 4 a po leczeniu wyjść z NYHA 1
Zawsze trzeba chorego sklasyfikować pod względem niewydolności
Dotyczy lewej komory – częste przypadki, jeśli LK nagle obumiera (duży obszar serca) i nie jest w stanie tłoczyć krew to mamy ostrą niewydolność lewej komory czyli obrzęk płuc. LK nie zasysa krwi z płuc i nie wyrzuca jej na obwód. Krew wówczas pozostaje w płucach, zalewa je. Jest to jeden z najdramatyczniejszych stanów. Obrzęk płuc – stan zagrożenia życia
Zawał powikłąny obrzękiem płuc – bardzo groźna, dramatyczna sytuacja
Nagłe pogorszenie funkcji LK to nie tylko zawał
· pre-load
Np. przy zapaleniu płuc można podawać kroplówkę, ale jeżeli do obciążonego łożyska naczyniowego dodamy kroplówkę to niewydolne serce nie będzie w stanie przepchać zwiększonej ilości płynów i powstaje obrzęk płuc
Objaw: trzeszczenia w płucach
Przyczyna obrzęku płuc – oprzewodnienie chorego
Podanie sercu przy słabym krązeniu, niewydolnym powoduje obrzęk płuc
Ten rodzaj obrzęku płuc spowodowany jest przez wzrost pre-load (wczesny ładunek, obciążenie wstępne) – nadmierne obciążenie serca płynami
Obrzęk płuc – także u osób z niewydolnymi nerkami po podaniu kroplówki
Płuca – rezerwa na pomieszczenie nadmiaru płynu gdy nie zostanie przefiltrowany przez nerki
· kryza nadciśnieniowa
Chory z nadciśnieniem leczący się niesystematycznie to może go spotkać obrzęk płuc.
Jeśli wzrośnie ciśnienie np. 250/150 – żeby komora wypychała krew z lewej komory do aorty musi wykonać większą pracę, pokonać więksy opór, w pewnym momencie nie da rady. Komora nie jest w stanie tłozyć pod taki duży opór.
Przyczyna: obrzęk płuc
Leczenie: gwałtownie obniżyć ciśnienie
· after-load
obrzęk płuc – może wystąpić w wadach serca; obrzęk płuc – ostre, w krótkim czasie postępujące załamanie funkcji LK
- najczęściej zwężenie zastawki aortalnej
ciasne zwężenie – nagle komora może odmówić posłuszeństwa, krew zostaje w komorze, w przedsionku i powstaje obrzęk płuc
- zwężenie zastawki mitralnej (p-k lewej) – za mocne zwężenie to krew pozostaje w LP, w żyłach płucnych i zaleje płuca
przyczyna:
· pre-load – z mechanizmu wzrostu ilości krążących płynów [np. przez płyny podawane w formie iv, leki, sól powoduje retencję wody (po wypiciu dużej ilości wody)]
· zawał
· aftre-load – obciążenie następcze:
- kryza nadciśnieniowa
- wady serca
objawy:
· ciężki stan
· duszność – niedotlenieni nadrabiane częstością oddechów
tachypnoe – szybkie oddychanie, szybkie bicie serca
· ortopnoe (siedzący z opuszczonymi nogami, aby krew z nóg nie docierała do serca)
· sinica – jeśli stopień niedotlenienia jest duży (sinica obwodowa)
· może odkrztuszać pianę (gdy płynu jest dużo to chory go odkrztusza)
badanie: (w miarę szybko)
· słuchawka – trzeszczenia nad płucami (pęcherzyki płucne zalane wodą)
słuchawki nad sercem – II, IV ton serca, cwał komorowy, przedsionkowy, sumowany
· rozróżnienie przyczyny – zaczęło się od:
- bóle w klatce piersiowej – zawał
- nadciiśnienia (pomiar ciśnienia)
- wada serca (osłuchanie)
sam chory powie o tych dolegliwościach
leczenie:
· wdrożyć od razu
· transport – w pozycji leżącej
· ograniczenie dopływu krwi do serca z obwodu – opaski uciskowe wysoko na udzie, ramieniu (co jakiś czas zmieniać)
· przy dobrym ciśnieniu, chory zawałowy i nie jest w 4O Killipa Kimballa – upust krwi 200 ml
· zmniejszenie ilości krwi krążącej (zwłaszcza w pre-load) – podanie leku moczopędnego np. furosemid IV
· wzrost ciśnienia – gwałtownie ↓ ciśnienie podaniem nitrogliceryny pod język – zmniejszenie after-load ale chory musi mieć ciśnienie; możemy pogorszyć stan chorego ze wstrząsem podając nitroglicerynę
· morfina – w zawale p/bólowo – w małych porcjach, iv aby zmniejszyć zapotrzebowanie tlenowe organizmu o ok. 30%; można wyprowadzić chorego z obrzęku płuc przy pomocy morfiny
terapia:
↓ krwi krążącej po wykluczeniu wstrząsu
· można podać tlen
· posadzić w pozycji ortopnoe
· na koniec jeśli nie ma przeciwwskazań to można podać morfinę
Duszność:
1. nieprawidłowość krążenia
a) obrzęk płuc – 50% przypadków
b) u osoby 60-letniej ból w klatce piersiowej - zawał
2. nieprawidłowość płuc
a) stan astmatyczny
b) odma opłucnowa – spadnięcie płuca samoistne (pęknięcie płuca); słuchawki – nie ma szmeru oddechowego
Stan astmatyczny:
Duszność jak w obrzęku płuc ale mechanizm powstawania duszności jest inny; jest to stan spowodowany gwałtownym skurczem dróg oddechowych – oskrzeli
Astma oskrzelowa:
- gwałtowne w kontakcie z alergenem – dramatyczne zwężenie oskrzeli
przewlekły bronchit:
- nałogowi palacze po ok. 3 latach palenia zapadają na tę chorobę;
- daje skurcz oskrzeli; może on być tak ciasny że niewielka ilość powietrza wchodzi i niewielka wychodzi z oskrzeli i chory nie ma duszności
obrzęk płuc stany zagrożenia życia, któremogą
stan astmatyczny skończyć się zgonem
dziadek przy oknie proszący o tlen – astma okrzelowa;
podpieanie się kończynami, głębszy wdech i wydech
Różnicowanie obrzęku płuc i astmy oskrzelowej:
Słuchawka nad płucami:
Obrzęk płuc – trzeszczenie (krepitacja) – zalanie pęcherzyków płucnych czyli niewydolność krążenia LK
Astma oskrzelowa, przewlwkły bronchit – świsty, furczenia
Badanie fizykalne (Przyczyna):
Obrzęk – duża ilość płynów
Stan astmatyczny – skurcz oskrzeli
Leczenie stanu astmatycznego:
- hormony kory nadnerczy (mają właściwości relaksacyjne – hydrokortyzon iv (dekadron); rozszerzają oskrzela; nie można podawać w obrzęku płuc bo zatrzymuje płyn
- wspomagamy leczenie lekami:
metyloksantyny: aminofilina iv – powoduje rozluźnienie oskrzela napiętego
- leki sympatykotoniczne np. serewent, foradil, okris(oksis?)
nie powodują ogólnoustrojowych powikłań w końcowej sytuacji; pobudzają rec β – adrenalina podawana wziewnie, wtedy działanie ogranicza się do dróg oddechowych, nie działa na układ krążenia, moczowy itd. (przy astmie nie wolno stosować β – blokerów)
- jeśli chory nie będzie poprawiał się po hormonach kory nadnerczy to jest zagrożony i można podać adrenalinę
- chorzy z astmą oskrzelową biorą profilaktycznie leki wziewne, ale w zagrożeniu nie pomogą leki wziewne bo jest skurcz oskrzeli i nie przejdą do nich w sposób wziewny.
PODSUMOWANIE
Taka sama w:
ale
Obrzęk płuc inna przyczyna, Stan astmatyczny
- pre-load inny mechanizm - astma oskrzelowa
(przewodnienie) leczenia - przewlekły bronchit
- zawał
- after-load: kryza
nadciśnieniowa,
zwężenie zastawki aortalnej
zovie666