PRACA_Z_UCZNIEM_NADPOBUDLIWYM_PSYCHORUCHOWO.pdf

PRACA Z UCZNIEM NADPOBUDLIWYM PSYCHORUCHOWO

Referat przygotowała: mgr Dorota Paździora

Nadpobudliwość psychoruchowa jest zjawiskiem często spotykanym u dzieci w

róŜnych okresach ich rozwoju i stanowi istotny problem teoretyczny i

praktyczny. W kaŜdej większej populacji dziecięcej spotykamy od kilku do

kilkunastu procent dzieci nadpobudliwych. Do objawów podstawowych dziecka

nadpobudliwego naleŜy zaliczyć nadmierną ruchliwość, wzmoŜoną

emocjonalność, impulsywność oraz zaburzenia uwagi i kontroli intelektualnej.

Są to dzieci bardziej aktywne niŜ ich rówieśnicy, ale nie potrafią tej aktywności

kontrolować. Zachowanie dzieci nadpobudliwych często prowadzi do konfliktu

z dorosłymi oraz z rówieśnikami. Dzieciom tym z racji ich zaburzenia trudniej

dostosować się do szkolnego regulaminu oraz norm społecznego współŜycia.

Trudniej im równieŜ osiągać dobre wyniki w nauce.

Przyczyny nadpobudliwości u dzieci bywają róŜne, z których trzy są zasadnicze:

-zaburzenie ośrodka układu nerwowego

-typ układu nerwowego (jako podłoŜe temperamentu)

-czynniki społeczno wychowawcze

NaleŜy pamiętać, Ŝe dziecko nadpobudliwe nie jest dzieckiem chorym czy

upośledzonym, lecz wymagającym szczególnego postępowania w wychowaniu

oraz dostosowania form oddziaływania do jego moŜliwości psychoruchowych.

Dla szkoły dziecko nadpobudliwe bywa uczniem uciąŜliwym ,

zakłócającym prawidłową pracę dydaktyczną, a ponadto działające pobudzająco

na kolegów. Wielu nauczycieli stwierdza , Ŝe są „ośrodkami zapalnymi „ w

klasie. Jak więc ma sobie poradzić nauczyciel z problemem nadpobudliwości i

brakiem koncentracji w klasie. NajwaŜniejsze znaczenie ma wczesne właściwe

rozpoznanie zaburzenia, pomoc psychologa, umiejętnie prowadzona

reedukacja, Ŝyczliwość, zrozumienie oraz ścisła współpraca rodziców i

nauczycieli.

Aby zapanować nad klasą i skutecznie realizować nauczanie naleŜy w

pracy z dziećmi nadpobudliwymi stosować się do następujących wskazówek i

zaleceń:

1. Dzieci nadpobudliwe powinny siedzieć w klasie z przodu, tam gdzie

nauczyciel najczęściej się zatrzymuje.

2. Najodpowiedniejszym towarzyszem w ławce dla dziecka nadpobudliwego

jest dziecko aktywne, zrównowaŜone i zorganizowane. Nie kaŜde dziecko

spokojne toleruje sąsiedztwo dziecka nadpobudliwego i wielokrotnie przy

takim układzie obserwuje się wyraźne obniŜenie pracy ucznia spokojnego.

3. NaleŜy jasno sformułować regulamin, który powinien wisieć w widocznym

miejscu w klasie.

4. Podawać proste instrukcje procedury postępowania w klasie np. uczeń nie

pamięta jak uczestniczyć w dyskusji i krzyczy ,aby zwrócić na siebie uwagę,

to powinien otrzymać instrukcję: podnieś rękę, poczekaj, aŜ zostaniesz

wywołany, mów spokojnie, nie krzycz.

5. Stosować stałe, jednoznaczne zasady postępowania i konsekwentną kontrolę

dyscypliny.

6. Natychmiast reagować na negatywne zachowanie, z krótkim wyjaśnieniem

co się stało. Krótkie rzeczowe uwagi są znacznie skuteczniejsze od długich

wywodów , na których się uczeń nie koncentruje.

7. Zaleca się wywieszanie w klasie rezultatów oceny zachowań całej klasy np.

liczby punktów wynikających z regulaminu.

8. W systemie kar nie stosować ograniczeń zabawy i ćwiczeń fizycznych.

Zamiast mówić „jak tego nie zrobisz , to nie będzie zabawy na boisku”,

trzeba mówić „jak to zrobisz , to będzie 10 minut dłuŜej zabawy na boisku”.

9. Wypowiadać uwagi krytyczne po powaŜnych przewinieniach, aby nie

przytłaczać co chwila kolejną informacją.

10. Tak zaplanować zajęcia , aby te wymagające duŜej energii przeplatały się z

tymi , które wymagają jej mniej.

11. Bardzo waŜne są dla tych dzieci lekcje wych. fizycznego, zabawy ruchowe

na przerwach oraz ćwiczenia śródlekcyjne. Uczeń nadpobudliwy potrzebuje

ruchu. MoŜna go wysłać w czasie lekcji po kredę lub aby zmoczył gąbkę.

12. Konsekwentnie wdraŜać nawyk porządku i organizacji pracy. Przy

wykonywaniu konkretnych zadań omówić czynności do wykonania i

sprawdzać ukończenie kaŜdego etapu. Bardzo waŜna jest systematyczna

kontrola pracy dziecka, w tym wykonania etapów cząstkowych, sprawdzanie

zeszytów, prac domowych.

13. Wydawać krótkie , łatwe do zrozumienia instrukcje do kaŜdej części zadania

w odpowiednim czasie. Przy powtarzaniu poleceń uŜywać tej samej

konstrukcji i treści , aby nie wprowadzać dodatkowego zamieszania.

14. Przy kaŜdej moŜliwej okazji poprosić, aby dziecko powtórzyło własnymi

słowami cel zadania , który aktualnie wykonuje.

15. Prezentować materiał w sposób angaŜujący róŜnorodne zmysły dziecka ,

uŜywając zdjęć , grafiki , technik audiowizualnych, wykonując

doświadczenia w połączeniu z pisaniem na tablicy.

16. RozwaŜyć zastosowanie narzędzi, które rekompensują słabe strony ucznia

np. akceptować uŜycie komputera czy kalkulatora. W przypadku nasilonych

objawów dysleksji odpytywać z czytania indywidualnie, dać dodatkowy czas

na czytanie i pisanie oraz umoŜliwić nagranie lekcji na dyktafon.

17. Poszukiwać indywidualnych mocnych stron ucznia i wzmocnić je za pomocą

pochwał. KaŜde małe osiągnięcie nagradzać np. ciepłym słowem lub

uśmiechem.

18. Pozwolić uczniowi wspólnie z nauczycielem rozwaŜyć alternatywne sposoby

prezentacji swojej wiedzy, moŜe to być odpowiedź ustna , pisemna, udział w

pracy grupowej itp.

19. W pracy w grupach naleŜy łączyć dzieci o róŜnych umiejętnościach i

temperamentach. Dzieci nadpobudliwe łączyć z dziećmi spokojnymi i

zrównowaŜonymi. Nie naleŜy w jednej grupie umieszczać kilkorga dzieci

nadpobudliwych, gdyŜ grozi to dezorganizacją pracy, a takŜe konfliktami

wewnątrz grupy.

20. Dzieci nadpobudliwe są bardzo wraŜliwe na stosunek do nich. Nadmierna

krytyka , pokpiwanie , Ŝartowanie często staje się przyczyną zaburzenia ich

równowagi. Dlatego łatwo obraŜają się ,są kłótliwe, popadają w konflikt z

kolegami. Zaleca się , aby ucznia kpiarza nie łączyć w grupach z dziećmi

nadpobudliwymi reagującym na Ŝarty lub docinki wybuchami złości.

21. Gdy jednak dochodzi do konfliktu między dzieckiem nadpobudliwym a

innymi dziećmi, nie naleŜy nadmiernie sprawy roztrząsać, w miarę

moŜliwości szybko sprawę zakończyć (jeśli rodzaj zatargu pozwala). Obrona

własnych racji jeszcze bardziej podnieca dziecko nadpobudliwe, tak Ŝe lepiej

skierować jego aktywność w inną stronę, a rozstrzygnięcie konfliktu nieco

odłoŜyć.

22. Wszelkie dyskusje, rozmowy o znaczeniu wychowawczym muszą odbywać

się w atmosferze spokoju i rzeczowości, a więc wtedy kiedy minie napięcie i

podniecenie emocjonalne dziecka, gdy będzie ono w stanie względnie

obiektywnie ocenić sytuację. W momentach napięć emocjonalnych u dzieci

nadpobudliwych dochodzi do reakcji uporu. Dorośli usiłują często upór ten

przełamać. Rozpoczyna się wtedy „walka” , w której obie strony wyczerpują

się psychicznie. Sprawa sporna przestaje być waŜna, a chodzi oto , kto się

szybciej załamie . Do takiej sytuacji nie naleŜy dopuszczać.

23. Cały czas naleŜy dbać o pełną Ŝyczliwość, stabilną atmosferę, akceptację

ucznia nadpobudliwego w środowisku szkolnym.

NaleŜy pamiętać , Ŝe kaŜde nadpobudliwe dziecko gdyby mogło wybierać ,

nie chciałoby być nadpobudliwe. KaŜdy bowiem pragnie być chwalonym

dzieckiem, grzecznym i zdolnym uczniem oraz lubianym kolegą. Nauczyciele i

rodzice mogą pomóc dziecku nadpobudliwemu zaakceptować siebie oraz nieść

pomoc w osiąganiu sukcesów Ŝyciowych.

Zainteresowane osoby powyŜszym tematem zachęcam do przeczytania

następującej literatury:

- H. Nartowska „Wychowanie dziecka nadpobudliwego”, Warszawa

1972r.

- H. Nartowska „Dzieci nadpobudliwe ruchowo . Zaburzenia w

zachowaniu i trudności w szkole” , Warszawa 1972r.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: