szkolenie.pdf

(403 KB) Pobierz
Materia³y szkoleniowe bhp kier WH UW
MATERIAŁY SZKOLENIOWE
SZKOLENIE OKRESOWE
Z ZAKRESU BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY
DLA OSÓB KIERUJĄCYCH PRACOWNIKAMI
W YDZIAŁ H ISTORYCZNY U NIWERSYTET W ARSZAWSKI
Spis treści:
1. Prawo pracy:
1.1 Podstawowe obowiązki pracodawcy
1.2 Podstawowe obowiązki pracownika
1.3 Odpowiedzialność za naruszenie przepisów z zakresu ochrony pracy
1.4 Ochrona pracy kobiet oraz mężczyzn sprawujących opiekę nad dzieckiem
1.5 Wypadki przy pracy i choroby zawodowe oraz świadczenia z nimi związane
1.6 Profilaktyczna opieka zdrowotna. Badania do celów sanitarno-epidemiologicznych
1.7 Podstawowe zagrożenia na stanowisku pracy i profilaktyka
1.8 Organizacja stanowisk pracy biurowej, ze szczególnym uwzględnieniem stanowisk z
komputerami i innymi urządzeniami biurowymi
1.9 Wybrane zmiany w prawie pracy. Kwestia szkoleń z zakresu bhp
2. Ochrona przeciwpożarowa
2.1 Źródła powstawania pożaru oraz możliwość jego rozprzestrzeniania.
2.2 Możliwość rozprzestrzeniania się pożaru.
2.3 Zasady zapobiegania możliwości powstania pożaru oraz innym zagrożeniom.
2.4 Środki gaśnicze. Próbna ewakuacja
2.5 Zasady postępowania w wypadku zaistnienia pożaru.
2.6 Zasady bezpiecznej ewakuacji
2.7 Postępowanie w razie zagrożenia bombowego/terrorystycznego
3. Organizacja i zasady udzielania pomocy przedlekarskiej w razie wypadku
3.1 Co robić najpierw?
3.2 Kolejność zajmowania się ofiarami
3.3 Porażenie prądem elektrycznym – pierwsza pomoc
3.4 Krwotoki, rany oraz ich opatrywanie
3.5 Oparzenia
3.6 Wstrząs
3.7 Złamania
3.8 Wypadki komunikacyjne
3.9 ABC pierwszej pomocy przedlekarskiej (zgodnie z wytycznymi Europejskiej Rady
Resuscytacji z 2005 r.)
Załącznik nr 1. Karta szkolenia wstępnego
Załącznik nr 2. Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w sprawie
bezpieczeństwa i higieny pracy w uczelniach (wybór)
Załącznik nr 3. Rozporządzenie Ministra Kultury w sprawie warunków przechowywania
dokumentacji osobowej i płacowej pracodawców (dotyczy archiwów)
Bezpieczeństwo i higiena pracy... „Labor securus” tel. 606345747
1. Prawo pracy 1
1.1 Podstawowe obowiązki pracodawcy (tu: rektora; w znaczącej części zagadnień
obejmują one dziekanów w zakresie przyjętym w danej uczelni – por. statut,
regulaminy, rozporządzenia rektora etc.)
1. Pracodawca jest zobowiązany w szczególności:
a) zaznajamiać pracowników podejmujących pracę z zakresem ich obowiązków,
sposobem wykonywania pracy na wyznaczonych stanowiskach oraz ich
podstawowymi uprawnieniami,
b) organizować stanowisko pracy w sposób zapewniający pełne wykorzystanie czasu
pracy, jak również osiąganie przez pracowników, przy wykorzystaniu ich uzdolnień i
kwalifikacji, wysokiej wydajności i należytej jakości pracy,
c) organizować pracę w sposób zapewniający zmniejszenie uciążliwości pracy,
zwłaszcza pracy monotonnej i pracy w ustalonym z góry tempie,
d) przeciwdziałać dyskryminacji w zatrudnieniu, w szczególności ze względu na płeć,
wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne,
przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, a
także ze względu na zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony albo w pełnym
lub niepełnym wymiarze czasu pracy,
e) zapewniać bezpieczne i higieniczne warunki pracy oraz prowadzić systematyczne
szkolenie pracowników w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy,
f) terminowo wypłacać wynagrodzenie,
g) ułatwiać pracownikom podnoszenie kwalifikacji zawodowych,
h) stwarzać pracownikom podejmującym zatrudnienie po ukończeniu szkoły zawodowej
lub szkoły wyższej warunki sprzyjające przystosowaniu się do należytego
wykonywania pracy,
i) zaspokajać, w miarę posiadanych środków socjalne potrzeby pracowników,
j) stosować obiektywne i sprawiedliwe kryteria oceny pracowników oraz wyników ich
pracy,
k) prowadzić dokumentację w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz akta
osobowe pracowników,
l) wpływać na kształtowanie w zakładzie pracy zasad współżycia społecznego,
2. Pracodawca obowiązany jest ponadto chronić życie i zdrowie pracowników poprzez
zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim
wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. W szczególności pracodawca jest zobowiązany:
a) organizować pracę w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki
pracy,
b) zapewniać przestrzeganie w zakładzie pracy przepisów oraz zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy, wydawać polecenia usunięcia uchybień w tym
zakresie oraz kontrolować wykonanie tych poleceń,
c) zapewniać wykonanie nakazów, wystąpień, decyzji i zarządzeń wydawanych
przez organy nadzoru nad warunkami pracy,
d) zapewniać wykonanie zaleceń społecznego inspektora pracy.
3. Pracodawca jest obowiązany terminowo wydawać pracownikowi świadectwo pracy.
4. Pracodawca oraz osoba kierująca pracownikami są obowiązani znać w zakresie
1 Wskazane przepisy dotyczą zasadniczo osób zatrudnionych na stanowiskach, objętych przepisami prawa pracy
(stanowiska administracyjno-biurowe, robotnicze etc.). W przypadku nauczycieli akademickich uwzględnić
należy prawo o szkolnictwie wyższym. Należy również uwzględnić ustalenia zawarte w statucie uczelni,
rozporządzeniach rektora, regulaminach wewnętrznych, układach zbiorowych pracy, ustaleniach dokonywanych
wspólnie ze związkami zawodowymi etc.
2
 
Bezpieczeństwo i higiena pracy... „Labor securus” tel. 606345747
niezbędnym do wykonywania ciążących na nich obowiązków, przepisy o ochronie pracy,
w tym przepisy oraz zasady bezpieczeństwa i higieny pracy.
5. Pracodawca obowiązany jest szacować, dokumentować i informować pracowników o
ryzyku zawodowym związanym z wykonywaną przez nich. Odbywa się to w ramach
instruktażu stanowiskowego, zaś szacunek ryzyka dokumentowany jest w formie arkuszy
oceny ryzyka zawodowego lub w programie instruktażu stanowiskowego.
6. Pracodawca jest obowiązany informować pracowników w sposób przyjęty u danego
pracodawcy o możliwości zatrudnienia w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy,
a pracowników zatrudnionych na czas określony – o wolnych miejscach pracy.
7. Pracodawca jest obowiązany przeciwdziałać mobbingowi.
1.2 Podstawowe obowiązki pracownika
1. Pracownik jest obowiązany wykonywać pracę sumiennie i starannie oraz stosować się do
poleceń przełożonych, które dotyczą pracy, jeżeli nie są one sprzeczne z przepisami prawa lub
umową o pracę.
2. Pracownik jest obowiązany w szczególności:
a) przestrzegać czasu pracy ustalonego w zakładzie pracy,
b) przestrzegać regulaminu pracy i ustalonego w zakładzie pracy porządku,
c) przestrzegać przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, a także przepisów
przeciwpożarowych,
d) dbać o dobro zakładu pracy, chronić jego mienie oraz zachować w tajemnicy
informacje, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę,
e) przestrzegać tajemnicy określonej w odrębnych przepisach i zachować w tajemnicy
informacje, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na straty,
f) przestrzegać w zakładzie pracy zasad współżycia społecznego.
3. Przestrzeganie przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy jest podstawowym
obowiązkiem pracownika. W szczególności pracownik jest obowiązany:
a) znać przepisy i zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, brać udział w szkoleniu i
instruktażu z tego zakresu oraz poddać się wymaganym egzaminom sprawdzającym,
b) wykonywać pracę w sposób zgodny z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny
pracy oraz stosować się do wydawanych w tym zakresie poleceń i wskazówek
przełożonych,
c) dbać o należyty stan maszyn, urządzeń, narzędzi i sprzętu oraz o porządek i ład w
miejscu pracy,
d) stosować zgodnie z przeznaczeniem środki ochrony zbiorowej, a także używać
przydzielonych środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego,
zgodnie z ich przeznaczeniem,
e) poddawać się wstępnym, okresowym i kontrolnym badaniom lekarskim i stosować się
do wskazań lekarskich,
f) niezwłocznie zawiadomić przełożonego o zauważonym w zakładzie pracy wypadku
przy pracy, albo zagrożeniu życia lub zdrowia ludzkiego oraz ostrzec
współpracowników, a także osoby znajdujące się w rejonie zagrożenia, o grożącym im
niebezpieczeństwie,
g) współdziałać z pracodawcą, przełożonymi i innymi przedstawicielami pracodawcy w
wypełnianiu obowiązków dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy.
4. W razie gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy i
stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika albo gdy wykonywana
przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom, pracownik ma prawo
powstrzymać się od wykonywania pracy, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego.
Jeżeli powstrzymanie się od wykonywania pracy nie usuwa zagrożenia, pracownik ma prawo
3
Bezpieczeństwo i higiena pracy... „Labor securus” tel. 606345747
oddalić się z miejsca zagrożenia, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego.
1.3 Odpowiedzialność za naruszenie przepisów o ochronie pracy
Odpowiedzialność porządkowa (służbowa)
Kto podlega : wszyscy pracownicy
Przedmiot odpowiedzialności – nieprzestrzeganie:
- ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy (regulaminu pracy),
- przepisów bhp,
- przepisów przeciwpożarowych,
- przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz
usprawiedliwiania nieobecności w pracy.
Kary porządkowe:
- kara upomnienia,
- kara nagany,
Przedmiot odpowiedzialności :
- nieprzestrzegania przepisów bhp lub przepisów przeciwpożarowych,
- opuszczenie pracy bez usprawiedliwienia
- stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwości lub spożywanie alkoholu w czasie pracy
Kary porządkowe:
- kara pieniężna (za jedno wykroczenie - nie wyższa niż jednodniowe wynagrodzenie;
łączne kary pieniężne nie mogą przekraczać dziesiątej części wynagrodzenia
miesięcznego przypadającego pracownikowi do wypłaty).
UWAGA: kara nie może być zastosowana po upływie 2 tygodni od powzięcia wiadomości o
naruszeniu przepisów bhp i po upływie 3 miesięcy od dopuszczenia się tego naruszenia.
Pracodawca przed wymierzeniem kary winien wysłuchać pracownika na okoliczność
popełnionego przez niego naruszenia obowiązku pracowniczego. Pracodawca uwzględnia
rodzaj przekroczenia, stopień winy pracownika, jego dotychczasowy stosunek do pracy.
Ukarany pracownik może w ciągu 7 dni od dnia zawiadomienia go o ukaraniu wnieść
sprzeciw. O jego uwzględnieniu lub odrzuceniu decyduje pracodawca z porozumieniu z
organizacją związkową. Nieodrzucenie go w ciągu 14 dni od daty wniesienia oznacza jego
uwzględnienie.
Odpowiedzialność wykroczeniowa
Kto podlega : osoby, które dopuściły się naruszenia przepisów art. 281-283 kp oraz przepisów
ustawy o społecznej Inspekcji Pracy; w szczególności są to osoby pełniące funkcje
kierownicze, odpowiedzialne za przestrzeganie przepisów prawa pracy, przepisów
sanitarnych, przeciwpożarowych i innych.
Katalog kar :
- zasadnicza – grzywna do 2000 zł lub 5000 zł (w razie powtórnego ukarania za to samo
przewinienie w przeciągu 2 lat); sądy grodzkie: do 30 tys. zł
- dodatkowa – podanie orzeczenia do publicznej wiadomości.
Postępowanie wykroczeniowe prowadzi Państwowa Inspekcja Pracy.
Odpowiedzialność karna
Przestępstwa przeciwko prawom osób wykonujących pracę zawodową (rozdz. XXVIII kk)
Art. 218 § 1. Kto, wykonując czynności w sprawie zakresu prawa pracy i ubezpieczeń
społecznych, złośliwie i uporczywie narusza prawa pracownika wynikające ze stosunku pracy
lub ubezpieczenia społecznego podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo
pozbawienia wolności do lat 2.
§ 2. Osoba określona w § 1, odmawiająca ponownego przyjęcia do pracy, o której
przywróceniu orzekł właściwy organ podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności do roku.
4
Bezpieczeństwo i higiena pracy... „Labor securus” tel. 606345747
Art. 219. Kto narusza przepisy prawa o ubezpieczeniach społecznych nie zgłaszając, nawet za
zgodą zainteresowanego, wymaganych danych albo zgłaszając nieprawdziwe dane mające
wpływ na prawo do świadczeń albo ich wysokości, podlega grzywnie, karze ograniczenia
wolności albo pozbawienia wolności do lat
Art. 220 § 1. Kto, będąc odpowiedzialny za bezpieczeństwo i higienę pracy, nie dopełnia
wynikającego stąd obowiązku i przez to naraża pracownika na bezpośrednie
niebezpieczeństwo utraty życia lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, podlega karze
pozbawienia wolności do lat 3.
Art. 221. Kto wbrew obowiązkowi nie zawiadamia w terminie właściwego organu o wypadku
przy pracy lub chorobie zawodowej albo nie sporządza lub nie przedstawia wymaganej
dokumentacji, podlega grzywnie do 180 stawek dziennych albo karze ograniczenia
wolności.
1.4 Ochrona pracy kobiet oraz mężczyzn sprawujących opiekę nad dzieckiem
Zabrania się:
I. Kobietom w ciąży:
a) pracy przy obsłudze komputerów ponad 4 godziny na dobę,
b) pracy na wysokościach zagrażających upadkiem oraz związanych z wchodzeniem i
schodzeniem po drabinach, klamrach etc.
c) zatrudniania kobiet w ciąży w godzinach nadliczbowych, wymiarze dobowym
przekraczającym 8 godzin dziennie, w porze nocnej oraz delegowanie poza stałe miejsce
pracy.
II. Kobietom w ciąży i okresie karmienia:
1.pracy przy ręcznym podnoszeniu i przenoszeniu oraz przewożeniu ciężarów o masie
przekraczającej:
a) przy ręcznym podnoszeniu i przenoszeniu ciężarów po powierzchni płaskiej:
- przy pracy stałej 3 kg
- przy pracy dorywczej (do 4 razy na godzinę w czasie zmiany roboczej) 5 kg
b) przy ręcznym przenoszeniu pod górę (po pochylniach, schodach...):
- przy pracy stałej 2 kg
- przy pracy dorywczej 3,75 kg
c) przy przewożeniu ciężarów:
- 12,5 kg przy przewożeniu na taczkach jednokołowych
- 20 kg przy przewożeniu na wózkach 2,3 i 4-kołowych
2. pracy w pozycji wymuszonej (pochylonej, na klęczkach, w przysiadzie...)
3. pracy w pozycji stojącej - łącznie ponad 3 godziny w czasie zmiany roboczej
4. pracy stwarzającej ryzyko zakażenia wirusem zapalenia wątroby typu B, wirusem ospy
wietrznej i półpaśca, wirusem HIV, wirusem cytomegalii, pałęczką listeriozy oraz
toksoplazmozą
5. pracy w narażeniu na działanie substancji chemicznych mogących mieć niekorzystny
wpływ na przebieg ciąży, rozwój płodu i zdrowie dziecka (np.: dwusiarczek węgla,
dwubromek etylenu, mangan, ołów, rtęć i jej związki) - bez względu na stężenia w
środowisku pracy
6. pracy o wydatku energetycznym powyżej 2900 kJ (696kcal) w ciągu zmiany roboczej.
III. Wszystkim kobietom:
1. pracy przy ręcznym podnoszeniu i przenoszeniu oraz przewożeniu ciężarów o masie
przekraczającej:
a) przy ręcznym podnoszeniu i przenoszeniu ciężarów po powierzchni płaskiej:
- przy pracy stałej 12 kg
- przy pracy dorywczej (do 4 razy na godzinę w czasie zmiany roboczej) 20 kg
b) przy ręcznym przenoszeniu pod górę (po pochylniach, schodach...):
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin