ZARZĄDZENIE MR oraz MGM z dnia 20 lutego 1969 r. w sprawie ewidencji gruntów.doc

(M.P. 1969, Nr 11, poz. 98,
Zmiany:
z 1988 r. M.P. Nr 7, poz. 62)

ZARZĄDZENIE
MINISTRÓW ROLNICTWA I GOSPODARKI KOMUNALNEJ

z dnia 20 lutego 1969 r.

w sprawie ewidencji gruntów.

(M.P. nr 11 z dnia 25 marca 1969 r. poz. 98)

Na podstawie art. 7 ust. 1, art. 8 ust. 3 i art. 11 ust. 4 dekretu z dnia 2 lutego 1955 r. o ewidencji gruntów i budynków (Dz. U. Nr 6, poz. 32) zarządza się, co następuje:

§ 1. Zasady i sposób zakładania i prowadzenia ewidencji gruntów oraz sporządzania wykazów gruntów określają przepisy zawarte w załączniku do zarządzenia.

§ 2. Do opłat za odrysy, kopie i wyrysy z map oraz za odpisy, wyciągi i wypisy z rejestrów i dokumentów stanowiących składową część operatu ewidencyjnego stosuje się przepisy zarządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 2 września 1965 r. w sprawie opłat za techniczne czynności urzędowe organów państwowej służby geodezyjnej i kartograficznej (Monitor Polski Nr 54, poz. 281).

§ 3. Tracą moc:

1) instrukcja Ministra Rolnictwa z dnia 21 kwietnia 1955 r. w sprawie zakładania i prowadzenia ewidencji gruntów, zasad sporządzania wykazów gruntów oraz opłat za odrysy z map i za odpisy oraz wyciągi z rejestrów i dokumentów stanowiących część składową operatu ewidencyjnego na obszarze gromad, osiedli i miast nie stanowiących powiatów (Monitor Polski Nr 38, poz. 379),

2) instrukcja Ministra Gospodarki Komunalnej z dnia 8 września 1956 r. w sprawie zakładania i prowadzenia ewidencji gruntów, zasad sporządzania wykazów gruntów oraz opłat za odrysy z map i za odpisy i wyciągi z rejestrów i dokumentów stanowiących część operatu ewidencyjnego na obszarze m. st. Warszawy, m. Łodzi i miast stanowiących powiaty (Monitor Polski Nr 98, poz. 1135).

§ 4. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Minister Rolnictwa: M. Jagielski                  
Minister Gospodarki Komunalnej: A. Giersz 

Załączniki do zarządzenia Ministrów Rolnictwa
i Gospodarki Komunalnej z dnia 20 lutego 1969 r. (poz. 98)

ZASADY I SPOSÓB ZAKŁADANIA I PROWADZENIA EWIDENCJI GRUNTÓW ORAZ SPORZĄDZANIA WYKAZÓW GRUNTÓW

Dział I

Przepisy ogólne.

§ 1. 1. Ewidencję gruntów zakładają i prowadzą właściwe do spraw geodezji organy prezydiów powiatowych rad narodowych, rad narodowych miast stanowiących powiaty i dzielnicowych rad narodowych miast wyłączonych z województw, zwane dalej "właściwymi organami".

2. Przepisy dotyczące organów prezydiów wojewódzkich rad narodowych stosuje się do organów prezydiów rad narodowych miast wyłączonych z województw.

§ 2. 1. Ewidencja gruntów obejmuje wszystkie grunty, ich położenie, granice i obszar oraz rodzaj użytków i ich klasę.

2. Podstawowymi elementami ewidencji gruntów są dane ewidencyjne działki gruntu, zwanej dalej "działką".

3. W ewidencji gruntów podaje się osobę właściciela oraz tego, który gruntem faktycznie włada, zwanego dalej "władającym", a gdy osoba właściciela nie jest znana - tylko władającego gruntem.

4. Za władanie gruntem uważa się:

1) posiadanie samoistne, to jest faktyczne władanie gruntem jak właściciel,

2) w odniesieniu do gruntów państwowych i gruntów stanowiących własność jednostek gospodarki uspołecznionej lub innych organizacji społecznych - również użytkowanie gruntu, a

3) w odniesieniu tylko do gruntów państwowych - ponadto: wieczyste użytkowanie i sprawowanie zarządu nieruchomości.

§ 3. 1. Ewidencję gruntów zakłada się i prowadzi oddzielnie dla każdej jednostki ewidencyjnej.

2. Jednostką ewidencyjną jest obszar gruntów zawarty w granicach administracyjnych gromady, osiedla lub miasta, a w miastach podzielonych na dzielnice - w granicach każdej dzielnicy.

3. Dla każdej jednostki ewidencyjnej zakłada się operat ewidencyjny, który składa się z map, ich matryc, rejestrów, zestawień gruntów, spisów alfabetycznych, skorowidzów działek oraz dokumentów uzasadniających wpisy do rejestrów.

§ 4. 1. Dla celów związanych z techniką zakładania i prowadzenia ewidencji gruntów obszar jednostki ewidencyjnej dzieli się na obręby.

2. Obręb stanowi:

1) w gromadzie jako jednostce ewidencyjnej - powierzchnia gruntów zawartych w granicach obszaru wiejskiego; obszar wiejski stanowi wieś z przynależnymi do niej miejscowościami i innymi terenami (np. leśnymi, pod wodami, nieużytkami itp.) w granicach ustalonych zgodnie z obowiązującymi przepisami,

2) w jednostce ewidencyjnej odpowiadającej miastu lub jego dzielnicy bądź osiedlu - powierzchnia gruntów wynosząca około 100 ha, zawarta:

a) w granicach naturalnych, jak drogi, wody, ulice i obejmująca w całości bloki budowlane, w miarę możliwości o jednorodnej zabudowie lub zagospodarowaniu, bądź

b) w szczególnych wypadkach w granicach władania.

3. Obrębem na obszarze miast może być również teren gospodarstwa leśnego i obszaru wodnego, jak i dawny obszar wiejski lub jego część, włączony do danego osiedla lub miasta.

4. Obręby w jednostkach ewidencyjnych stanowiących:

1) gromady - oznacza się nazwami odpowiadającymi nazwom wsi z dodaniem na odpowiednich arkuszach obejmujących obszary państwowych gospodarstw rolnych i państwowego gospodarstwa leśnego również ich nazwy,

2) osiedla i miasta (dzielnice) - numeruje się kolejnymi liczbami (cyframi arabskimi) z podaniem istniejących nazw lokalnych.

5.  Podziału na obręby dokonuje właściwy organ po uzgodnieniu z organem do spraw geodezji prezydium wojewódzkiej rady narodowej.

6. Na obszarach państwowego gospodarstwa leśnego przebieg granic obrębów uzgadnia się z terytorialnie właściwym nadleśnictwem przy zachowaniu zasady, aby granice obrębów przebiegały wzdłuż linii podziału powierzchniowego (linie oddziałowe). Przecięcie oddziału granicą obrębu może nastąpić tylko wtedy, gdy granica obrębu na tym odcinku jest równocześnie granicą gromady, powiatu lub województwa.

7. Podział obszaru jednostki ewidencyjnej na obręby wykazuje się na mapie przeglądowej, sporządzonej zależnie od wielkości obszaru w skali 1 : 10.000 lub 1 : 25.000.

8. Dla każdego obrębu sporządza się operat ewidencyjny.

9. Operaty poszczególnych obrębów wchodzących w skład jednostki ewidencyjnej oraz wykaz gruntów zestawionych zbiorczo dla całej jednostki ewidencyjnej stanowią operat ewidencyjny tej jednostki.

§ 5. 1. Wszelkie wpisy do operatu ewidencji gruntów powinny być dokonane wyraźnie i czytelnie.

2. Danych zawartych w operacie ewidencyjnym nie wolno wycierać, wyskrobywać, usuwać lub czynić niewidocznymi w jakiś inny sposób, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej.

§ 6. 1. Po założeniu dla jednostki ewidencyjnej operatu ewidencji gruntów na obszarach dotychczas nie objętych katastrem gruntowym bądź po zastąpieniu nową ewidencją dotychczasowego operatu katastru gruntowego, organ do spraw geodezji prezydium wojewódzkiej rady narodowej dokona obwieszczenia przewidzianego w art. 14 ust. 2 dekretu z dnia 2 lutego 1955 r. o ewidencji gruntów i budynków (Dz. U. Nr 6, poz. 32).

2. W obwieszczeniu (ust. 1) należy wymienić:

1) nazwy jednostek ewidencyjnych, dla których została założona ewidencja gruntów,

2) datę założenia, od której dane o gruntach, służące za podstawę planowania gospodarczego, wymiaru podatków i świadczeń, skupu i obowiązkowych dostaw, dokonywania wpisów w księgach wieczystych, mogą być oparte wyłącznie na założonej ewidencji gruntów,

3) postanowienia przepisów nakładające na właścicieli lub na władających gruntami obowiązek zgłaszania zmian w danych objętych ewidencją,

4) siedzibę właściwego organu prowadzącego ewidencję dla określonych jednostek ewidencyjnych.

3. Po ukazaniu się w dzienniku urzędowym właściwej wojewódzkiej rady narodowej obwieszczenia, o którym mowa w ust. 1 i 2, należy je w odpisach wywiesić w siedzibach właściwych prezydiów powiatowych, miejskich (dzielnicowy) i gromadzkich rad narodowych (rad narodowych osiedli) oraz w siedzibie państwowego biura notarialnego właściwego do prowadzenia ksiąg wieczystych.

Dział II

Przepisy szczegółowe.

Rozdział 1.

Działka i jej dane ewidencyjne.

§ 7. 1. Działkę stanowi obszar gruntu ograniczony gruntami stanowiącymi przedmiot odrębnego władania.

2. Na obszarze lasów państwowych działkę stanowi:

1) oddział leśny lub

2) część oddziału leśnego, w razie gdy oddział podzielony jest przechodzącą przez niego granicą województwa, powiatu lub gromady.

3. W szczególnych wypadkach działkę może stanowić:

1) obszar gruntu obejmujący kilka nie rozgraniczonych nieruchomości; w tym wypadku należy ograniczyć się do wpisania nomenklatur prawnych tych nieruchomości bez uwidaczniania ich granic i powierzchni,

2) część obszaru gruntu wydzielona do zbycia lub przekazania,

3) część obszaru zakładów przemysłowych zagospodarowana w sposób odmienny (np. osiedle pracownicze),

4) obszar gruntu (blok) otoczony ulicami, zabudowany luźno stojącymi budynkami,

5) każda część obszaru o odrębnym numerze porządkowym w zwartym bloku, będąca w zarządzie administracji domów mieszkalnych.

4. Tereny komunikacyjne (koleje, drogi i inne) oraz grunty pod wodami (rzeki, potoki, wody, rowy itp.) w razie wzajemnego przecięcia się mogą stanowić kilka działek, pomimo że są przedmiotem władania jednej osoby. W tym wypadku przyjmuje się zasadę:

1) wody (cieki) powierzchniowe, z wyjątkiem płynących rurociągami lub krytymi kanałami, dzielą tereny kolejowe i drogi na odrębne działki,

2) kolej dzieli drogi na odrębne działki,

3) drogi wyższego rzędu dzielą drogi niższego rzędu na odrębne działki (mosty i wiadukty nie dzielą dróg przebiegających pod nimi).

§ 8. Danymi ewidencyjnymi poszczególnej działki są:

1) położenie,

2) granice,

3) obszar,

4) rodzaj użytków,

5) klasy gruntu rolnego lub innych sklasyfikowanych gruntów,

6) określenie właściciela oraz władającego.

§ 9. Położenie działki określa się przez:

1) nazwę jednostki ewidencyjnej,

2) nazwę i numer (oznaczenie) obrębu,

3) numer arkusza mapy,

4) numer działki i opis jej położenia (np. przy rzece, przy drodze do ..........., przy cmentarzu ......... itp.), a ponadto numer porządkowy (milicyjny) działek oznaczonych takim numerem oraz nazwę ulicy, przy której są one położone,

5) nazwę nieruchomości, w skład której wchodzi działka, i numer księgi wieczystej, jeżeli stwierdzono, że księga taka została dla tej nieruchomości założona (nr ... KW).

§ 10. Granice działki określa przebieg linii:

1) według faktycznego stanu władania, stwierdzonego na gruncie, lub

2) według stanu prawnego nieruchomości, ustalonego w postępowaniu uregulowanym odrębnymi przepisami, lub

3) według obowiązującego podziału powierzchniowego (oddziałów) - na obszarach lasów państwowych.

§ 11. 1. Obszar działki jest to wyrażona w mierze metrycznej i zawarta w jej granicach powierzchnia, w skład której wchodzą:

1) powierzchnie każdego użytku,

2) powierzchnie poszczególnych konturów klasyfikacyjnych, ponadto:

3) na terenach lasów państwowych elementy składowe oddziału, tj. powierzchnie pod liniami podziału powierzchniowego (duktami, pasami) od północy i od wschodu każdego oddziału oraz powierzchnie nie wyłączonych dróg i wód położonych w zasięgu oddziału.

2. Ogólny obszar działki podaje się z następującą dokładnością zapisu:

1) do 1 m2 (0,0001 ha) - na terenach miast i osiedli,

2) do 100 m2 (0,01 ha) - na terenach gromad.

3. Jeżeli względy natury gospodarczej lub technicznej za tym przemawiają, organ do spraw geodezji prezydium wojewódzkiej rady narodowej może postanowić, aby dla terenów gromad w operatach ewidencji gruntów powierzchnie gruntów wykazywane były w metrach kwadratowych; w tych wypadkach jednak dla celów statystycznych końcowe wyniki zaokrągla się do pełnych setek metrów (arów).

4. Powierzchnię otrzymaną z obliczeń w wypadkach określonych w ust. 2 pkt 2 przy dokonywaniu zapisu do 100 m2 należy zaokrąglić do pełnych setek metrów (arów), przy czym:

1) końcówkę mniejszą niż 50 m2 odrzuca się,

2) końcówkę równą 50 m2 zaokrągla się do parzystego ara,

3) końcówkę większą od 50 m2 zaokrągla się do pełnego ara.

5. Na terenach gromad powierzchnie działek, będących przedmiotem odrębnego władania, mniejsze od 100 m2 (1 ar), zapisuje się według zasady wymienionej w ust. 2 pkt 1.

6. Powierzchni użytków, o ile nie przekraczają wielkości 100 m2 (1 ar), nie wykazuje się oddzielnie, lecz włącza do przeważającego powierzchniowo użytku otaczającego lub przylegającego. Ta sama zasada obowiązuje przy wykazywaniu powierzchni konturów klasyfikacyjnych.

§ 12. Dla celów ewidencji gruntów rozróżnia się następujące grupy użytków gruntowych:

1) grunty użytkowane rolniczo, zwane użytkami rolnymi,

2) grunty pod lasami i zadrzewieniami,

3) grunty pod wodami, zwane wodami,

4) grunty zajęte pod wydobywanie kopalin sposobem odkrywkowym, zwane użytkami kopalnymi,

5) grunty zajęte pod urządzenia komunikacji lądowej i powietrznej, zwane terenami komunikacyjnymi,

6) grunty zabudowane lub przeznaczone do zabudowania, zwane terenami osiedlowymi,

7) grunty użytkowane w inny sposób aniżeli określony wyżej w pkt 1-6, zwane terenami różnymi,

8) grunty nie nadające się do produkcji rolniczej, zwane nieużytkami.

§ 13. 1. Grunty użytkowane rolniczo dzieli się na następujące rodzaje:

1) grunty orne,

2) sady,

3) łąki trwałe,

4) pastwiska trwałe.

2. Do gruntów ornych zalicza się grunty w uprawie i odłogi. Za grunty w uprawie uważa się grunty zasiane lub zasadzone ziemiopłodami rolniczymi lub ogrodniczymi, trawami koszonymi lub wypasanymi (włączonymi do płodozmianu), ogrody działkowe niezależnie od rodzaju upraw, sady o powierzchni poniżej 10 arów, szklarnie i inspekty, chmielniki, uprawy wikliny, szkółki zadrzewieniowe itp. oraz ugory czarne. Odłogi są to grunty orne, które w ciągu co najmniej dwóch ostatnich lat nie były uprawiane.

3. Do sadów zalicza się grunty orne lub pastwiska o powierzchni ponad 10 arów, zasadzone drzewami i krzewami owocowymi o zwartym nasadzeniu, szkółki drzew owocowych i winnice; za zwarte nasadzenie drzewami lub krzewami owocowymi w sadach uważa się nie mniej niż 100 drzew lub 2000 krzewów na powierzchni 1 ha.

4. Do łąk trwałych zalicza się grunty pokryte trwale trawami, które z zasady są koszone, a w rejonach górskich również hale i połoniny koszone.

5. Do pastwisk trwałych zalicza się grunty pokryte trwale trawami, w zasadzie nie koszonymi, lecz wypasanymi, a w rejonach górskich również hale i połoniny wypasane.

§ 14. 1. Grunty pod lasami oraz zadrzewieniami i zakrzewieniami dzieli się na:

1) lasy i grunty leśne,

2) grunty zadrzewione i zakrzewione.

2. Do lasów i gruntów leśnych zalicza się:

1) grunty wraz ze znajdującymi się na nich drzewostanami, obejmujące uprawy, młodniki, drzewostany starsze oraz plantacje topolowe, prowadzone na gruntach leśnych,

2) grunty przejściowo pozbawione drzewostanów, stanowiące halizny, płazowiny, wypaleniska, zręby i szkółki leśne oraz szkółki zadrzewieniowe i plantacje choinkowe, prowadzone na gruntach leśnych.

3. Do gruntów zadrzewionych i zakrzewionych zalicza się nie stanowiące terenów zieleni:

1) grunty wraz z rosnącymi na nich zbiorowiskami drzew i krzewów nie będących w rozumieniu obowiązujących przepisów lasami i gruntami leśnymi, nie służące do produkcji rolnej i sadowniczej,

2) grunty wraz z drzewostanami stanowiące pasy klimatyczno-melioracyjne, mające na celu poprawę stosunków wodnych i warunków klimatycznych regionu, nie będące w rozumieniu obowiązujących przepisów lasami i gruntami leśnymi,

3) grunty porośnięte wikliną rosnącą w stanie naturalnym,

4) grunty pod parkami wiejskimi, stanowiące zbiorowiska drzew i krzewów, mające na celu zaspokajanie potrzeb w zakresie kultury społecznej.

§ 15. 1. Grunty pod wodami dzieli się na:

1) grunty pod wodami płynącymi, zwane "wodami płynącymi",

2) grunty pod wodami stojącymi, zwane "wodami stojącymi",

3) grunty pod rowami, zwane "rowami".

2. Do wód płynących zalicza się wody znajdujące się w rzekach, w jeziorach lub zbiornikach, z których cieki wypływają lub do których wchodzą, potokach górskich, kanałach i innych wodach o przepływach stałych lub okresowych oraz w źródłach, z których cieki biorą początek.

3. Do wód stojących zalicza się wody w jeziorach innych niż określone w ust. 2, stawach i innych zbiornikach.

4. Do rowów zalicza się otwarte odwadniające i nawadniające rowy melioracyjne.

§ 16. Do użytków kopalnych zalicza się czynne odkrywkowe zakłady górnicze węgla, siarki, gipsu, rud i innych kopalin, kopalnie żwiru, piasku, gliny, torfu oraz kamienia (kamieniołomy).

§ 17. 1. Tereny komunikacyjne dzielą się na drogi, tereny kolejowe i inne tereny komunikacyjne.

2. Do dróg zalicza się: drogi publiczne, ulice i place publiczne, drogi nie zaliczone do dróg publicznych oraz grunty zajęte pod wały ochronne z nawierzchnią dla ruchu kołowego i leśne linie podziału powierzchniowego.

3. Do terenów kolejowych zalicza się grunty zajęte pod obiekty, budowle kolejowe, jak stacje, magazyny, rampy oraz inne urządzenia przeznaczone do wykonywania i obsługi ruchu kolejowego kolei państwowej oraz kolei zakładowych (bocznic) poza terenami zakładów przemysłowych, składowania i innymi.

4. Do innych terenów komunikacyjnych zalicza się grunty zajęte pod:

1) torowiska tramwajowe, znajdujące się poza drogą, oraz grunty zajęte pod urządzenia związane z komunikacją miejską (zajezdnie, przystanki itp.),

2) porty lotnicze, szybowiska, lądowiska,

3) tereny zajęte pod urządzenia związane z komunikacją wodną, a nie znajdujące się pod wodą, jak: tereny pod urządzeniami portowymi, przystaniami, śluzami, molami itp.

§ 18. 1. Tereny osiedlowe dzielą się na:

1) zabudowane,

2) nie zabudowane,

3) zieleni.

2. Do terenów osiedlowych zabudowanych zalicza się:

1) tereny zabudowy mieszkaniowej, zwane terenami mieszkalnymi,

2) tereny zabudowy przemysłowej, uzbrojenia inżynieryjnego oraz magazynowo-składowe, zwane terenami przemysłowymi,

3) tereny zabudowy o innym przeznaczeniu.

3. Do terenów mieszkalnych zalicza się:

1) tereny pod budynkami przeznaczonymi na cele mieszkalne wraz z terenami zajętymi pod urządzenia budowlane związane z tymi budynkami, tzn. podwórzami, dojazdami, przejazdami, przejściami, urządzeniami zieleni przydomowej itp.,

2) na obszarach gromad również tereny pod zabudowaniami gospodarczymi (stajnie, obory, stodoły, szopy itp.)

4. Do terenów przemysłowych zalicza się:

1) tereny pod budynkami i urządzeniami służącymi produkcji przemysłowej,

2) tereny ujęć wody, zakładów uzdatniania wody, osadników i oczyszczalni ścieków,

3) tereny związane z obsługą urządzeń wodnych (zapór),

4) tereny pod stacjami transformatorów i masztami linii wysokiego napięcia itp.,

5) tereny czynnych hałd, zwalisk i wysypisk.

5. ...