Świadczenia na rzecz pracowników w ewidencji księgowej.pdf

www.sgk.gofin.pl

Strona 1

ZeszytyMetodyczneRachunkowości

nr 14 z dnia 2010-07-20 nr kolejny 278

Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzw Wlkp., www.sgk.gofin.pl

Świadczenia na rzecz pracowników w ewidencji księgowej

1. Zakres świadczeń na rzecz pracowników

Wśród świadczeń na rzecz pracowników można wymienić:

finansowane przez pracodawcę składki na: ubezpieczenia społeczne, Fundusz Pracy (FP), Fundusz

Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (FGŚP), Fundusz Emerytur Pomostowych (FEP),

odpisy na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych (ZFŚS),

świadczenia urlopowe wypłacane w miejsce odpisu na ZFŚS,

wydatki na bezpieczeństwo i higienę pracy (bhp) oraz ochronę zdrowia pracowników,

koszty szkolenia pracowników,

pozostałe (np. zapomogi losowe, dopłaty do biletów za przejazdy do pracy, dopłaty do wyżywienia).

W ewidencji księgowej świadczenia na rzecz pracowników stanowią odrębną pozycję kosztów rodzajowych, które

ujmuje się na koncie 40-5 "Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia".

Po stronie Wn konta 40-5 ujmuje się koszt świadczenia w cenach zakupu netto, tj. bez podlegającego odliczeniu VAT

naliczonego. Po stronie Ma tego konta księguje się ewentualne korekty dotyczące poniesionych kosztów.

W ciągu roku obrotowego konto 40-5 wykazuje saldo debetowe, które przy zamknięciu ksiąg rachunkowych

przenoszone jest na stronę Wn konta 86 "Wynik finansowy".

2. Obciążające pracodawcę składki na ubezpieczenia społeczne i fundusze celowe

Zasady finansowania i obliczania składek na ubezpieczenia społeczne reguluje ustawa z dnia 13 października 1998 r.

o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. nr 205, poz. 1585 ze zm.). Na ubezpieczenia społeczne składają

się:

ubezpieczenie emerytalne,

ubezpieczenie rentowe,

ubezpieczenie chorobowe,

http://www.sgk.gofin.pl/11,2312,123738,swiadczenia-na-rzecz-pracownikow-w-ewidenc...

2010-12-08 08:37:27

www.sgk.gofin.pl

Strona 2

ubezpieczenie wypadkowe.

Wysokość składek na wyżej wymienione ubezpieczenia wyrażona jest w ustawie w formie stopy procentowej. Dla

ubezpieczeń takich jak emerytalne, rentowe oraz chorobowe stopa procentowa ma charakter stały. Stopa procentowa

ubezpieczenia wypadkowego ma charakter zmienny i zależy od ilości zatrudnionych pracowników oraz poziomu

zagrożeń zawodowych określonego rodzaju działalności gospodarczej.

Fundusz Pracy jest państwowym funduszem celowym, którego dysponentem jest minister właściwy do spraw pracy.

Zasady opłacania składek na FP reguluje ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku

pracy (Dz. U. z 2008 r. nr 69, poz. 415 ze zm.).

Głównym celem FP jest łagodzenie skutków bezrobocia, aktywizacja zawodowa i promocja zatrudnienia. Środki z FP

przeznaczone są między innymi na zasiłki dla bezrobotnych, stypendia naukowe, programy przeciwdziałania bezrobociu

i inne. Składki na fundusz pracy są obowiązkowe i finansowane w całości ze środków własnych płatnika składek

(pracodawcy).

Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych jest państwowym funduszem celowym, którego dysponentem

jest minister właściwy do spraw pracy. Aktualne kwestie dotyczące funkcjonowania FGŚP są uregulowane ustawą

z dnia 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (Dz. U. nr 158,

poz. 1121 ze zm.). FGŚP jest instytucją gwarantującą ochronę roszczeń pracowniczych, w razie niemożności ich

zaspokojenia przez niewypłacalnego pracodawcę.

Obowiązek opłacania składek na FGŚP ciąży na pracodawcy, który finansuje je w całości z własnych środków.

Fundusz Emerytur Pomostowych (FEP) jest państwowym funduszem celowym powołanym w celu finansowania

emerytur pomostowych. Zasady i tryb opłacania jego składek określa ustawa z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach

pomostowych (Dz. U. nr 237, poz. 1656).

Od 1 stycznia 2010 r. płatnicy składek (pracodawcy), których pracownicy urodzili się po 31 grudnia 1948 r.

i jednocześnie wykonują prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze - zobowiązani są opłacać

składkę na FEP. Składki na FEP finansowane są w całości przez płatnika składek.

Stopa procentowa składki na FEP wynosi 1,5% podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Przy ustalaniu podstawy wymiaru tej składki stosuje się ograniczenie, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o systemie

ubezpieczeń społecznych.

Zasady finansowania składek na ubezpieczenia społeczne, FP, FGŚP oraz FEP zostały przedstawione w poniższej

tabeli.

Lp.

Rodzaj ubezpieczenia

Pracownik Pracodawca Razem

1. Ubezpieczenia społeczne:

a) emerytalne

9,76%

9,76% 19,52%

b) rentowe

1,50%

4,50% 6,00%

c) chorobowe

2,45%

d) wypadkowe

1,67%* 1,67%

2. FP - Fundusz Pracy

2,45% 2,45%

FGŚP - Fundusz Gwarantowanych Świadczeń

Pracowniczych

0,10% 0,10%

4. FEP - Fundusz Emerytur Pomostowych**

1,50% 1,50%

* Podana stopa procentowa ubezpieczenia wypadkowego dotyczy firm zgłaszających do ubezpieczenia

wypadkowego nie więcej niż 9 ubezpieczonych. W pozostałych przypadkach ustalana według przepisów ZUS

stopa procentowa ubezpieczenia wypadkowego może się różnić od tej podanej w tabeli.

http://www.sgk.gofin.pl/11,2312,123738,swiadczenia-na-rzecz-pracownikow-w-ewidenc...

2010-12-08 08:37:27

www.sgk.gofin.pl

Strona 3

** Dotyczy pracodawców, którzy zatrudniają pracowników urodzonych po 31 grudnia 1948 r. i wykonują pracę

w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze.

Pracodawca jako płatnik składek jest zobowiązany do:

a) naliczania co miesiąc wszystkich składek ubezpieczeniowych,

b) potrącenia z wynagrodzenia brutto składek w części finansowanej przez pracownika,

c) przekazania wszystkich składek (pracownika i pracodawcy - jak w tabeli powyżej) na odpowiednie rachunki

bankowe Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Podstawą do ewidencji w księgach rachunkowych składek na ubezpieczenia społeczne, FP, FGŚP oraz FEP jest lista

płac sporządzona za dany miesiąc. Do kosztów działalności operacyjnej jednostka zalicza składki tylko w części

obciążającej pracodawcę (płatnika składek).

Przykład

Ewidencja księgowa składek na ubezpieczenia społeczne, FP oraz FGŚP

I. Założenia:

1. Na podstawie listy płac za czerwiec składki na obowiązkowe ubezpieczenia finansowane przez pracodawcę

wyniosły:

Lp.

Imię

i nazwisko

Podstawa

wymiaru

składek

(wynagrodzenie

brutto)

Składki na ubezpieczenia społeczne

finansowane przez pracodawcę Składka

na FP

2,45%

rentowe

4,50%

wypadkowe

1,67%

Składka

FGŚP

0,10%

Aleksandra

Jabłońska

2.700 zł

263,52 zł 121,50 zł

45,09 zł

66,15 zł

2,70 zł

Anna

Kowalczyk

3.500 zł

341,60 zł 157,50 zł

58,45 zł

85,75 zł

3,50 zł

Piotr

Niewiadomski

4.500 zł

439,20 zł 202,50 zł

75,15 zł 110,25 zł

4,50 zł

Razem

1.044,32 zł 481,50 zł

178,69 zł 262,15 zł 10,70 zł

2. Pracownicy nie wykonują pracy w szczególnych warunkach ani o szczególnym charakterze, więc

pracodawca nie opłaca składki na FEP.

3. Jednostka prowadzi ewidencję kosztów w układzie rodzajowym i sporządza rachunek zysków i strat

w wersji porównawczej.

II. Dekretacja:

Opis operacji

Kwota

Konto

Wn Ma

1. PK - składki na ubezpieczenia społeczne finansowane przez pracodawcę:

(1.044,32 zł + 481,50 zł + 178,69 zł) =

1.704,51 zł 40-5 22

2. PK - składki na FP oraz FGŚP: (262,15 zł + 10,70 zł) =

272,85 zł 40-5 22

III. Księgowania:

http://www.sgk.gofin.pl/11,2312,123738,swiadczenia-na-rzecz-pracownikow-w-ewidenc...

2010-12-08 08:37:27

emerytalne

9,76%

www.sgk.gofin.pl

Strona 4

Generalnie składki ZUS obciążające pracodawcę ujmuje się na koncie 40-5 "Ubezpieczenia społeczne i inne

świadczenia". W praktyce występują jednak dwie sytuacje uzasadniające ujęcie składek ZUS na innym koncie:

1) w przypadku gdy pracownicy jednostki świadczą pracę przy usuwaniu skutków zdarzeń losowych (np.

powódź), ich wynagrodzenia oraz składki ZUS z tym związane ujmuje się w ciężar konta 77-1 "Straty

nadzwyczajne",

2) w sytuacji gdy zatrudnieni pracownicy świadczą pracę przy budowie środków trwałych, wartość należnych

im wynagrodzeń wraz z naliczonymi składkami ZUS zalicza się do kosztów wytworzenia środków trwałych

w budowie. Wartość naliczonych składek księguje się wówczas po stronie Wn konta 08 "Środki trwałe

w budowie" i tym samym zwiększają one wartość początkową tych środków.

Zwracamy uwagę, iż jednostki prowadzące księgi rachunkowe, kwalifikując koszty i przychody do odpowiednich

okresów sprawozdawczych (miesięcy), muszą kierować się zasadą memoriału. Dlatego nawet jeśli jednostka wypłaci

wynagrodzenie za czerwiec 2010 r. np. 10 lipca 2010 r., to - w myśl zasady memoriału - koszty wynagrodzeń oraz

składek ZUS ujmie w księgach rachunkowych czerwca 2010 r., czyli miesiąca, którego te koszty faktycznie dotyczą.

3. Świadczenia związane z bhp oraz ochroną zdrowia

Obowiązki zapewnienia pracownikowi środków związanych z bezpieczeństwem i higieną pracy oraz ochroną zdrowia

nakłada na pracodawców głównie ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.)

. Do świadczeń tych zalicza się w szczególności wydatki na:

szkolenia pracowników w zakresie bhp oraz ochrony przeciwpożarowej,

wstępne, okresowe i kontrolne badania lekarskie,

odzież ochronną i roboczą,

odpowiednie napoje (np. mleko, kawa, herbata, zimne napoje w czasie upałów), posiłki profilaktyczne wydawane

pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych,

środki czystości (np. proszek, ręcznik, mydło),

leki oraz niezbędne środki higieny osobistej, materiały opatrunkowe do udzielania pierwszej pomocy w razie

wypadku,

badania i pomiary czynników szkodliwych dla zdrowia.

Przykład

Wydanie napojów pracownikom

I. Założenia:

http://www.sgk.gofin.pl/11,2312,123738,swiadczenia-na-rzecz-pracownikow-w-ewidenc...

2010-12-08 08:37:27

www.sgk.gofin.pl

Strona 5

1. Przedsiębiorstwo budowlane w lipcu zakupiło wodę mineralną dla pracowników.

2. Faktura zakupu zawierała następujące dane:

a) wartość netto: 500 zł,

b) VAT naliczony: 110 zł,

c) wartość brutto zobowiązania: 610 zł.

3. Zakupioną wodę przyjęto do magazynu w rzeczywistych cenach zakupu: 500 zł.

4. Pracownikom budowy oczyszczalni ścieków wydano wodę mineralną o wartości: 200 zł.

5. Jednostka prowadzi ewidencję kosztów na kontach zespołu 4 i 5.

II. Dekretacja:

Opis operacji

Kwota

Konto

1. FV - faktura zakupu wody mineralnej dla pracowników:

a) wartość netto faktury

b) VAT naliczony

c) wartość brutto zobowiązania

500 zł

110 zł

610 zł

22-1

2. Pz - przyjęcie wody mineralnej do magazynu

500 zł

3. Rw - wydanie z magazynu wody mineralnej pracownikom:

a) zarachowanie wydatku w koszty świadczeń pracowniczych

b) księgowanie równoległe według miejsc powstania kosztów

500 zł

40-5

III. Księgowania:

4. Odpisy na ZFŚS i świadczenia urlopowe

Zasady tworzenia i gospodarowania środkami ZFŚS określa ustawa z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym fundusz

świadczeń socjalnych (Dz. U. z 1996 r. nr 70, poz. 335 ze zm.), dalej zwana ustawą o ZFŚS.

Pracodawca tworzy ZFŚS z corocznego odpisu podstawowego, naliczonego w stosunku do przeciętnej liczby

zatrudnionych. Wysokość odpisu podstawowego wynosi na jednego zatrudnionego 37,5% przeciętnego wynagrodzenia

miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim lub w drugim półroczu roku poprzedniego, o ile przeciętne

wynagrodzenie z tego okresu stanowiło kwotę wyższą. Kwota odpisu podstawowego na jednego zatrudnionego w tzw.

normalnych warunkach pracy w 2010 r. wynosi: 1.047,84 zł.

http://www.sgk.gofin.pl/11,2312,123738,swiadczenia-na-rzecz-pracownikow-w-ewidenc...

2010-12-08 08:37:27

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: