Kredyty w ewidencji księgowej.pdf

www.sgk.gofin.pl

Strona 1

ZeszytyMetodyczneRachunkowości

nr 6 z dnia 2010-03-20 nr kolejny 270

Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzw Wlkp., www.sgk.gofin.pl

Kredyty w ewidencji księgowej

1. Cel i forma przyznanego kredytu

Jednostki w ramach prowadzonej działalności gospodarczej często korzystają z różnych form finansowania swoich

zasobów majątkowych. Jedną z bardziej popularnych jest uzyskanie kredytu w banku.

W myśl przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz. U. z 2002 r. nr 72, poz. 665 ze zm.), przez

umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków

pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach

określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz

zapłaty prowizji od udzielonego kredytu (art. 69 ust. 1 ww. ustawy).

Umowa kredytu powinna być zawarta na piśmie i określać:

1) strony umowy,

2) kwotę i walutę kredytu,

3) cel, na który kredyt został udzielony,

4) zasady i termin spłaty kredytu,

5) wysokość oprocentowania kredytu i warunki jego zmiany,

6) sposób zabezpieczenia spłaty kredytu,

7) zakres uprawnień banku związanych z kontrolą wykorzystania i spłaty kredytu,

8) terminy i sposób postawienia do dyspozycji kredytobiorcy środków pieniężnych,

9) wysokość prowizji, jeżeli umowa ją przewiduje,

10) warunki dokonywania zmian i rozwiązania umowy.

Kredyty najczęściej udzielane są jednostkom na działalność obrotową lub działalność inwestycyjną. Kredyty na

działalność obrotową przeznaczone są na sfinansowanie bieżących potrzeb jednostki związanych z prowadzoną

działalnością gospodarczą. Kredyty inwestycyjne zaciągane są w celu sfinansowania zakupu lub budowy środków

trwałych (np. zakup samochodu, budowa nowej hali produkcyjnej czy budynku administracyjnego), modernizacji już

istniejących lub odtworzenia zużytych środków trwałych.

Udzielenie kredytu przez bank może polegać na przekazaniu całej kwoty przyznanego kredytu na rachunek bieżący

jednostki lub może się odbywać poprzez sukcesywne pokrywanie płatności przez bank, aż do przyznanego limitu

kredytu.

Zarówno cel, jak i forma udzielonego kredytu będą miały wpływ na sposób ujęcia kredytu w ewidencji księgowej.

2. Ogólne zasady ewidencji kredytu w zależności od jego przeznaczenia

http://www.sgk.gofin.pl/11,2230,119303,kredyty-w-ewidencji-ksiegowej.html

2010-12-08 08:49:56

www.sgk.gofin.pl

Strona 2

Zaciągnięte zobowiązania w postaci kredytu ujmuje się na koncie 13-4 "Kredyty bankowe". Po stronie Ma tego konta

księguje się otrzymane kredyty. Po stronie Wn konta 13-4 "Kredyty bankowe" ewidencjonuje się spłatę kredytu.

Do konta 13-4 "Kredyty bankowe" wskazane jest prowadzenie ewidencji analitycznej, która umożliwi ustalenie stanu

wykorzystania każdego pojedynczego kredytu, w przypadku gdy jest ich kilka. Jednostki mogą również w ramach

bardziej szczegółowej ewidencji kredytów podzielić je na krótkoterminowe oraz długoterminowe, jest to szczególnie

istotne ze względu na prezentację kredytów w bilansie, która zostanie dokładnie omówiona w punkcie 4 niniejszego

opracowania.

Konto 13-4 "Kredyty bankowe" na dzień bilansowy wykazuje saldo kredytowe, które oznacza kwotę wykorzystanych

kredytów i jest wykazywane po stronie pasywów bilansu.

Zgodnie z prawem bilansowym, zobowiązania z tytułu uzyskanego kredytu wykazuje się w księgach rachunkowych na

dzień ich powstania według wartości nominalnej (tj. w kwocie otrzymanej na konto bankowe).

Ewidencję wpływu środków z przyznanego kredytu oraz spłatę raty kredytu przedstawia poniższa tabela:

Treść operacji

Konto

1. Wyciąg bankowy (WB) - otrzymanie kredytu 13-0 "Rachunek bieżący" 13-4 "Kredyty bankowe"

2. Wyciąg bankowy (WB) - spłata raty kredytu 13-4 "Kredyty bankowe" 13-0 "Rachunek bieżący"

Otrzymanie każdego kredytu wiąże się z kosztami m.in. w postaci prowizji za udzielenie kredytu oraz naliczanych przez

bank odsetek od kredytu, które zazwyczaj spłaca się wraz z miesięczną ratą kredytu.

Prowizje oraz odsetki od kredytu stosownie do przepisów ustawy o rachunkowości zalicza się do kosztów finansowych.

Czy prowizje pobrane od kredytów można odnosić w koszty finansowe jednorazowo, czy proporcjonalnie

do okresu, którego dotyczą zawarte umowy kredytowe?

Ustawa o rachunkowości nie określa szczególnego sposobu rozliczania kosztów prowizji bankowych. Pewne

wątpliwości mogą jednak powstać w związku z brzmieniem art. 39 ust. 4 tej ustawy. Przepis ten nakazuje bowiem

rozliczanie w czasie kosztów zaciągniętych zobowiązań, w przypadku gdy zgodnie z umową wartość otrzymanych

finansowych składników aktywów jest niższa od zobowiązania zapłaty za nie. Pobrana w taki sposób prowizja stanowi

czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów, które odpisuje się w koszty finansowe w równych ratach, w ciągu okresu,

na jaki zaciągnięto zobowiązanie. Jak z tego wynika, przepis ten będzie miał zastosowanie jedynie w odniesieniu

do kredytów, w których kwota objęta umową wpływa na rachunek bankowy pomniejszona o prowizje z tytułu tego

kredytu. Jednak i w takim przypadku należy stosować zasadę istotności. Trudno bowiem uznać za zasadne rozliczanie

w czasie prowizji kwotowo niewielkiej, a zatem nieistotnej.

Mając powyższe na uwadze można stwierdzić, że obowiązek rozliczania w czasie prowizji nie będzie dotyczył żadnych

kredytów w rachunku bieżącym czy linii kredytowych, czyli wszystkich takich przypadków, gdy bank nie przelewa kwoty

kredytu, a ustala kwotę do bieżącego korzystania. Wszelkie zatem prowizje od tego typu kredytów należy księgować

jednorazowo w koszty.

Natomiast prowizje pobierane od kredytów udzielonych na zakup środków trwałych oraz odsetki za okres do dnia

przyjęcia środka trwałego do używania zwiększają wartość początkową środka trwałego. Dopiero odsetki pobierane po

przyjęciu środków trwałych do używania można zaliczać do kosztów finansowych.

Ewidencję księgową prowizji i odsetek od udzielonych kredytów bankowych przedstawiono w tabeli.

http://www.sgk.gofin.pl/11,2230,119303,kredyty-w-ewidencji-ksiegowej.html

2010-12-08 08:49:56

www.sgk.gofin.pl

Strona 3

Treść operacji

Konto

1. Zapłata odsetek od kredytu

75-1 "Koszty finansowe"

13-0 "Rachunek

bieżący"

2. Zapłata prowizji za uruchomienie kredytu

zaliczona bezpośrednio w koszty finansowe

75-1 "Koszty finansowe"

13-0 "Rachunek

bieżący"

3. Prowizja od udzielonego kredytu pobrana

przez bank z kwoty kredytu (kwota prowizji jest

istotna w ocenie jednostki):

wartość prowizji do rozliczenia w czasie

65 "Pozostałe

rozliczenia

międzyokresowe"

13-4 "Kredyty bankowe"

odpis części prowizji w koszty bieżącego

okresu

75-1 "Koszty finansowe"

65 "Pozostałe

rozliczenia

międzyokresowe"

4. Prowizje i odsetki od kredytu udzielonego na

zakup środka trwałego poniesione przed

przekazaniem środka trwałego do używania

08 "Środki trwałe

w budowie"

13-0 "Rachunek

bieżący"

5. Odsetki od kredytu udzielonego na zakup

środka trwałego dotyczące okresu po

przekazaniu środka trwałego do używania

75-1 "Koszty finansowe"

13-0 "Rachunek

bieżący"

3. Ewidencja kredytów na przykładach liczbowych

Ewidencja otrzymanych kredytów ze względu na cel zaciągniętego przez jednostkę kredytu zostanie przedstawiona na

przykładach liczbowych.

3.1. Kredyt na działalność obrotową

Przykład

I. Założenia:

1. Zgodnie z podpisaną umową kredytową kwota kredytu do spłaty wynosi: 72.000 zł, z tego: 70.000 zł

zostanie przekazane na rachunek bankowy jednostki, zaś kwota: 2.000 zł stanowi prowizję bankową, którą

bank pobrał za udzielenie kredytu. W ocenie jednostki kwota prowizji jest nieistotna i została zaliczona

bezpośrednio w koszty finansowe.

2. Raty kredytu będą spłacane miesięcznie wraz z odsetkami. Rata kredytu wynosi: 1.800 zł, a miesięczne

odsetki od kredytu wynoszą: 244,45 zł.

II. Dekretacja:

http://www.sgk.gofin.pl/11,2230,119303,kredyty-w-ewidencji-ksiegowej.html

2010-12-08 08:49:56

www.sgk.gofin.pl

Strona 4

Opis operacji

Kwota

Konto

Wn Ma

1. WB - uruchomienie kredytu przeznaczonego na działalność obrotową

jednostki:

kwota udzielonego kredytu

72.000,00 zł

13-4

prowizja od udzielonego kredytu potrącona przez bank z kredytu,

zaliczona przez jednostkę do czynnych rozliczeń międzyokresowych

kosztów

2.000,00 zł 75-1

przelew kredytu na konto jednostki

70.000,00 zł 13-0

2. WB - spłata raty kredytu wraz z odsetkami z rachunku bieżącego

miesięczna rata kredytu

1.800,00 zł 13-4 13-0

odsetki od kredytu za luty 2010 r.

244,45 zł 75-1 13-0

III. Księgowania:

3.2. Kredyt otrzymany na budowę środka trwałego

Przykład

I. Założenia:

1. W styczniu 2010 r. jednostka zaciągnęła kredyt długoterminowy na budowę magazynu w kwocie: 360.000 zł.

2. Spłata kredytu rozłożona jest na 48 rat. Miesięczna rata wynosi: 7.500 zł.

3. Odsetki płatne są za okresy miesięczne wraz z ratą kredytu.

4. Oprocentowanie kredytu w skali roku wynosi 7%.

5. Prowizja od udzielonego kredytu wyniosła: 2.500 zł. Prowizję jednostka zapłaciła z własnych środków

pieniężnych.

II. Dekretacja:

Konto

Opis operacji

Kwota

1. WB - kwota udzielonego kredytu

360.000 zł 13-0 13-4

2. WB - zapłata prowizji za udzielony kredyt

2.500 zł

13-0

3. WB - spłata pierwszej raty kredytu wraz z odsetkami:

a) rata kredytu

7.500 zł 13-4 13-0

b) odsetki: [(360.000 x 7%) : 12 m-cy] =

2.100 zł

13-0

III. Księgowania:

http://www.sgk.gofin.pl/11,2230,119303,kredyty-w-ewidencji-ksiegowej.html

2010-12-08 08:49:56

www.sgk.gofin.pl

Strona 5

Jak widać na powyższym przykładzie prowizja od udzielonego kredytu i odsetki od kredytu zostały ujęte na koncie 08

"Środki trwałe w budowie". W ten sposób będzie przebiegać ewidencja odsetek od kredytu, aż do momentu ukończenia

budowy środka trwałego. Po zakończeniu budowy magazynu i oddaniu go do używania, odsetki od zaciągniętego

kredytu będą księgowane na koncie 75-1 "Koszty finansowe".

4. Prezentacja i wycena zobowiązań z tytułu kredytu w sprawozdaniu finansowym

Zaciągnięte przez jednostkę kredyty wykazuje się w bilansie w zależności od terminu ich zapłaty jako zobowiązania

krótkoterminowe lub długoterminowe.

Do zobowiązań długoterminowych zalicza się tę część kredytu, która według umowy bez względu na cel zaciągniętego

kredytu oraz walutę, wymaga spłaty w roku i w latach następujących po dniu bilansowym.

Do zobowiązań krótkoterminowych zalicza się tę część kredytu, która wymaga spłaty w roku następującym po dniu

bilansowym.

Jeśli dzień bilansowy (sporządzenia sprawozdania finansowego) przypada w jednostce na 31 grudnia 2009 r., to

do kredytu długoterminowego należy zaliczyć jego raty przypadające do spłaty w 2011 r. i latach następnych, a do

krótkoterminowych zobowiązań należy zaliczyć tę część kredytu, która wymaga spłaty do dnia 31 grudnia 2010 r.

Otrzymane kredyty w podziale na długoterminowe i krótkoterminowe wykazuje się w następujących pozycjach pasywów bilansu:

1) B.II.2 lit. a) "Zobowiązania długoterminowe wobec pozostałych jednostek - kredyty i pożyczki" - długoterminowe

kredyty,

2) B.III.2 lit. a) "Zobowiązania krótkoterminowe wobec pozostałych jednostek - kredyty i pożyczki" - krótkoterminowe

kredyty.

Zobowiązania, w tym również kredyty, na dzień bilansowy wycenia się w kwocie wymagającej zapłaty. W związku z tym,

zobowiązania z tytułu zaciągniętych kredytów wykazuje się w bilansie wraz z należnymi odsetkami dotyczącymi danego

roku obrotowego, nawet gdyby zgodnie z harmonogramem spłaty kredytu nie wymagały jeszcze zapłaty.

Przykład

Wycena bilansowa kredytu obrotowego

I. Założenia:

1. Jednostka 15 czerwca 2009 r. zaciągnęła kredyt na działalność obrotową w wysokości: 54.000 zł.

2. Okres spłaty kredytu wynosi 3 lata. Miesięczna rata kredytu według umowy wynosi: 1.500 zł.

3. Oprocentowanie kredytu wynosi 6% w skali roku.

4. Odsetki od kredytu opłacane są miesięcznie wraz z ratą kredytu.

5. Na dzień sporządzenia sprawozdania finansowego jednostka:

a) posiada kredyt do spłaty w wysokości: 45.000 zł,

b) zapłaciła odsetki naliczone przez bank do 15 grudnia 2009 r.

II. Wycena kredytu na dzień bilansowy:

http://www.sgk.gofin.pl/11,2230,119303,kredyty-w-ewidencji-ksiegowej.html

2010-12-08 08:49:56

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: