Zatrucia.pdf

(123 KB) Pobierz
108201557 UNPDF
Zatrucie: proces chorobowy, z klinicznymi objawami podmiotowymi i przedmiotowymi, wywołany przez
substancją chemiczną pochodzenia endo- lub egzogennego.
Zatrucie ostre: to proces chorobowy wywołany przez truciznę wchłoniętą do organizmu w dawce
jednorazowej, charakteryzujący się na ogół dużą dynamika objawów klinicznych.
Postępowanie:
1. działania ratownicze- diagnostyka na miejscu zdarzenia:
przerwanie narażenia
doraźne zabiegi ratownicze- ocena stanu chorego i zabezpieczenie podstawowych funkcji
życiowych
wywiad i wstępna diagnostyka
usunięcie trucizny z miejsc wchłaniania
zastosowanie odtrutek dostępnych w miejscu narażenia lub karetkach PR
2. obserwacja i leczenie w szpitalach:
diagnostyka różnicowa
usunięcie niezresorbowanej trucizny z miejsc wchłaniania- dekontaminacja
zastosowanie odtrutki
przyśpieszenie eliminacji trucizn z organizmu
intensywna terapia zachowawcza
Dekontaminacja- usuwanie niezresorbowanej trucizny z miejsca wchłaniania w celu ograniczenia
wchłaniania jaki i jej miejscowego działania. Obejmuje dekontaminacje skóry, oczu i przewodu
pokarmowego.
Przewód pokarmowy:
prowokowanie wymiotów
płukanie żołądka
zastosowanie węgla aktywnego
podanie środka przeczyszczającego
całkowite płukanie jelit
Węgiel aktywowany:
dawka 1 g/ kg m.c. do 1 godziny od przyjęcia potencjalnie toksycznej dawki, zabezpieczyć drogi
oddechowe przed zachłyśnięciem, podawać po zakończeniu płukania żołądka
Odtrutki - substancje terapeutyczne używane do przeciwdziałania toksycznemu działaniu
określonych ksenobiotyków poprzez hamownie transportu trucizn, blokowanie metabolizmu,
toksyczności metabolitów.
N- acetylocysteina (NAC) - zatrucia paracetamolem
Flumazenil (Anexate) - zatrucia beznodiazepinami
Alkohol etylowy, metylpirazol - zatrucie glikolem etylenowym i alkoholem metylowym
Azotyn amylu, azotyn sodu, tiosiarczan sodu - zatrucie cyjankami
Nalokson - znosi depresyjne działanie na ośrodek oddechowy morfiny i innych opiatów
Witamina K (phytomenadion) - zatrucie pochodnymi kumaryny
Pirydoksyna (wit. B6) - zatrucie hydrazydem kwasu izonikotynowego
Błękit metylenowy - toksyczne methemoglobinemie
Siarczan protaminy - duże krwawienie w przebiegu leczenia heparyną
Penicylamina -zatrucie związkami miedzi, rtęcią, kobaltem, cynkiem
Działanie toksyczne leków :
efekt dawek większych niż lecznicze (następstwo przedawkowania)
1. bezwzględne- zatrucie ostre i przewlekłe
2. kumulacyjne- następstwo gromadzenia się leków wskutek podawania dawek większych niż
eliminowane w danym czasie
1 Przygotowano: http://www.wojsk-lek.org
3. względne- zatrucie które występuje po podaniu dawek teoretycznie właściwych, lecz zbyt
dużych dla danego chorego (niewydolność narządu wydalniczego, upośledzenie czynności
detoksykacyjnej organizmu, równoczesne podawanie inhibitorów enzymów, inne formy
interakcji farmakokinetycznej oraz zmiany stanu czynnościowego efektorów)
Siarczan protaminy:
1 mg unieczynnia 100 j.m. heparyny
max dawka jednorazowa 50 mg
przy podaniu heparyny iv odtrutka-> iv powoli
przy podaniu heparyny sc odtrutka-> mała część iv, resztę im
roztwór do wstrzykiwań 0,05 g (1 amp. 5ml)
Fitomendion (wit. K):
przy przedawkowaniu leków przeciwzapalnych (nie heparyny)
zatrucie niektórymi środkami na gryzonie (rodentycydy kumarynowe)
Dawkowanie: 10 mg, max 30 mg.
Jeśli po 12- 48 godzinach brak poprawy można powtórzyć po, im, sc, powoli iv
Ostre zatrucie salicylanami :
zatrucie samobójcze i przypadkowe, zwłaszcza u dzieci
Objawy kliniczne zatrucia:
ciężkość zatrucia, postępowanie i rokowanie zależy od stężenia salicylanów we krwi
zaburzenia RKZ, zaburzenia elektrolitowe, odwodnienie, wzrost temperatury ciała, zaburzenia
hemostazy, pobudzenie lub śpiączka
Zatrucie paracetamolem :
jednorazowe lub w krótkich dawkach przyjęcie ponad 8 g paracetamolu może spowodować
przekroczenie możliwości detoksykacyjnych i dochodzi do martwicy komórek wątroby
uszkodzenie nerek
nudności, wymioty, objawy uszkodzenia wątroby po 24- 48 godzinach
odtrutka NAC, metionina- zwiększają syntezę glutationu w wątrobie
wskazaniem jest nieznana ilość przyjętego leku i czas od spożycia krótszy niż 24 godziny,
NAC- po, iv
doustnie jednorazowo 140 mg/ kg m.c. a następnie co 4 godziny połowę dawki przez 68 godzin
Zatrucia wybranymi lekami działającymi depresyjnie na OUN:
najliczniejsza grupa wśród zatruć związkami chemicznymi
duża dostępność
duża ilość zatruć przypadkowych i w celach samobójczych
Trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne:
Amitryptylina, Imipramina, Klomipramina
najpoważniejsze zatrucia z tych, które powodują leki psychotropowe
dawka silnie toksyczna jest 3- 5 krotnie większa od normalnej
u osób bez opieki, unikać w warunkach ambulatoryjnych stosowania dużych ilości TLPD
Objawy zatrucia:
spadek RR, drgawki, zaburzenia rytmu serca
zaburzenia równowagi, senność, oczopląs, splatanie
halucynacje wzrokowe i słuchowe
objawy pozapiramidowe (przymusowe ustawienie głowy, gałek ocznych, skurcz całych
grup mięśniowych)
2 Przygotowano: http://www.wojsk-lek.org
Zespół objawów cholinolitycznych:
szerokie źrenice z upośledzoną reakcją na światło, zaczerwienie skóry, suchość błon śluzowych,
zatrzymanie moczu, tachykardia, wzrost ciśnienia tętniczego, pobudzenie psychoruchowe,
dezorientacja, objawy psychotyczne
Leczenie:
płukanie żołądka/ wymioty
węgiel aktywowany 0,5- 1 g/ kg m.c. co 4- 6 godzin
terapia zachowawcza intensywna
wodorowęglan sodu
Karbamazepina:
Preparaty: Amizepin, Neurotop, Tegretol, Timonil, Trileptal
stosowany w leczeniu napadów padaczkowych, neuralgii, migrenowych bólów głowy,
alkoholowego zespołu abstynencji
często wymioty
działa na: OUN, układ krążenia, inne
porażenia perystaltyki, obrzęk płuc, ARDS, neuropatie
Leczenie:
płukanie żołądka/ wymioty
węgiel aktywowany 0,5- 1 g/ kg m.c. co 4- 6 godzin
terapia zachowawcza intensywna
monitorowanie stężenia leku
Fenytoina:
działa przeciwdrgawkowo i przeciw arytmicznie
stężenie terapeutyczne 10- 20 µg/ ml- monitorowanie stężenia leku we krwi
śpiączka, niedociśnienie
Benzodiazepiny:
Nitrazepam, Midazolam, Estazolam, Lorazepam, Oxazepam
odtrutka: Flumazenil
Objawy zatrucia:
zaburzenia równowagi i koordynacji psychoruchowej, oczopląs, senność, śpiączka
rzadko depresja ośrodka oddechowego i hipotermia
pacjent podobny do udaru
Leczenie:
Flumazemil (Anxete)- znosi działanie leku podany iv 0,5- 1 mg. Krótki czas działania,
dawki trzeba powtarzać co 20- 60 minut. Ryzyko wystąpienia drgawek
po około minucie obserwuje się obudzenie ze śpiączki
płukani żołądka
węgiel aktywowany
Objawy zatrucia:
początek bezobjawowy
senność, zawroty głowy
drgawki, psychozy
nagła utrata przytomności
zatrzymanie czynności oddechowej
układ oddechowy: brady, tachykardia, zaburzenia przewodnictwa
typowe objawy ciężkiego zatrucia: chory nieprzytomny, wentylowany sztucznie z
bradykardią, w arefleksji
3 Przygotowano: http://www.wojsk-lek.org
Leczenie:
brak odtrutki
płukanie żołądka
węgiel aktywowany
intensywna terapia zachowawcza (musi być możliwości natychmiastowego intubowania)
Baklofen
rozkurcza mięśnie poprzecznie prążkowane.
Zatrucie:
początek bezobjawowy
zmniejszone napięcie mięśnowe, drgawki, zaburzenia akomodacji
nagła utrata przytomności
zatrzymanie akcji oddechowej
bradykardia
typowy obraz: chory nieprzytomny, wentlowany sztucznie, z bradykardią w afenkcji
Leczenie:
dekontaminacja z przewodu pokarmowego
intensywna opieka zachowawcza – min natychmiastowa intubacja
Muskaryna:
alkaloid pobudzający układ przywspółczulny
występuje naturalnie w muchomorze czerwonym i plamistym
Objawy:
nudności, biegunki
wymioty, ślinieni, duszność, rzadkoskurcz
·
Estry kwasów fluorofosforowych:
silnie toksyczne, tworzą trwałe kompleksy z AchE
mają silne działanie pobudzające zakończenia nerwów przywspółczulnych
względnie trwałe unieczynnianie cholinoesterazy doprowadza do parasympatykotomi i silnego
pobudzenia OUN
insektycydy, herbicydy, rodenocydy, fungicydy, lotne estry kwasów- środki bojowe (Tabun,
Sarin)
Objawy:
autonomiczne synapsy cholinergiczne: zwężenie źrenic, łzawienie, ślinotok, bradykardia, skurcz
oskrzeli, skurcze mięśni gładkich jelit
połączenia nerwowo- mięśniowe: napięcie i drżenie mięśni, później zwiotczenie
OUN: pobudzenie, drgawki, utrata przytomności, niewydolność oddechowa
rokowanie: bardzo poważne
W leczeniu zatruć:
duże dawki atropiny
reaktywatory acetylocholinoesterazy
w lecznictwie estrów kwasu fosforowych: pyrofos, fluostygmina i ekotiopat w kroplach
Reaktywatory ... estrów:
odtrutki- związki mające bardzo silne powinowactwo do związków fluorofosforanowych, wiążą
sie z estrami tych kwasów i odczepiaja je od cząsteczki acetylocholinoesterazy
leczenie nieodwracalnymi inhibitorami AchE
preparaty: Toksobidin- obidoksym amp. 0,25 g/l ml, stosuje się im lub iv, najczęściej z atropiną ,
wstrzykiwanie powtarzane wielokrotnie aż do uzyskania efektu odtrucia
4 Przygotowano: http://www.wojsk-lek.org
antagonistą jest atropina
108201557.001.png
Atropina:
lek cholinolityczny- hamuje układ przywspółczulny
antagonista acetylocholiny
działanie obwodowe (parasympatykolitycznie) i ośrodkowe (pobudznie)
znosi działanie n X na serce (wzrost HR)
ostra choroba ...
wzrost temperatury ciała
skóra zaczerwieniona i sucha, pokryta plamami, tętno szybkie słabo napięte, duszność
światłowstręt z powodu znacznego rozszerzenia źrenic
suchość w ustach i niemożność połykania wskutek zahamowania wydzielania śliny
zatruty trzyma ...
bardzo silne podniecenie ruchowe
sinienie
zaburzenia długotrwałe- wolno ulega rozpadowi
Morfina:
głęboki sen narkotyczny
źrenice są bardzo zwężone
skóra zimna, blada lub sina
tętno wolne, słabo napięte, ciśnienie krwi niskie
oddech nieregularny z okresami bezdechu (oddech Cheayna- Stoksa)
śmierć przez porażenie ośrodka oddechowego
Postępowanie:
Nalokson- związek działający antagonistycznie w stosunku do morfiny na ośrodek oddechowy
400 µg iv lub 800 µg im/ sc, dawka całkowita nawet do 6- 10 mg
czas działania 45- 70 minut, depresja ośrodka oddechowego do 4- 5 godzin
tlenoterapia i wentylacja
intensywna opieka
Kokaina: (zatrucie ostre)
duże dawki powodują nadmierne pobudzenie układu współczulnego- silne pobudzenie
psychoruchowe, tachykardia, przełom nadciśnieniowy, hipertermia, niedotlenienie mięśnia
sercowego, objawy dusznicy bolesnej
porażenie OUN
utrata przytomności, zaburzenia krążenia i oddychania, drgawki
śmierć w skutek porażenia ośrodka oddechowego
Działanie kokainy.
Amfetamina:
po różnej ilości dawek zależy od stopnia wytworzenia tolerancji
niepokój, bezsenność, nadmierne podniecenie psychiczne, gonitwa myśli, drżenie mięśniowe
i drgawki, bóle głowy, omamy, skłonność do brutalnych reakcji łącznie z tendencjami
samobójczymi
znaczna hipertensja z bladością skóry, niemiarowością i kołataniem serca, bóle anginoidalne,
w końcowych stadiach prowadzące do zejścia śmiertelnego
suchość w jamie ustnej, wymioty, biegunki
w w ratowaniu zatrutego stosuje się chlorpromazynę oraz diazepam
5 Przygotowano: http://www.wojsk-lek.org
Zgłoś jeśli naruszono regulamin