Małżeństwo – jedność dwóch różnych indywidualności, dwóch niepowtarzalnych osobowości, które decydują się dalsze życie spędzić razem. Aby pożycie małżeńskie układało się harmonijnie i przynosiło satysfakcję obu partnerom, niezbędne jest osiągnięcie pełnej dojrzałości do jego zawarcia.
Warunki dobrego małżeństwa:
- dojrzałość fizyczna (biologiczna) partnerów – potomstwo
- dojrzałość prawna
- dojrzałość psychiczna: doj. rozw. intelektualnego, emocjonalnego i społecznego -> odpowiednie pełnienie ról społecznych
Niedojrzałość, w którejś ze sfer wiąże się z niezadowoleniem ze związku i pojawieniem się konfliktów.
Ważne jest dopasowanie się partnerów – przyzwyczajenia w sposobach zaspokajania potrzeb.
(przyczyny rozpadu małżeństw)
Konflikty:
a) związane z obszarem społecznym – środowiskiem (mikro- i makrospoł.)
b) relacjami interpersonalnymi
c) specyficznym sposobem realizacji potrzeb
Ad a) pochodzenie (mezaliansy), różnice w doświadczeniach wyniesionych z własnych rodzin (powielanie postaw z rodzin rozbitych); same sytuacje małż. (ogólna syt ekonomiczna, sytuacje mieszkaniowe – mieszkanie z rodzicami, ingerowanie starszego pokolenia w młode małż.); zmiana ról i funkcji społecznych rodziny – zjawisko emancypacji kobiet; ingerencja innych osób (wtrącanie się matek) – nie pozwolenie a samodzielność (gł. finansową) małżeństw.
Ad b) złe dopasowanie się, niedobór ( różnice poglądów, charakterów, w zainteresowaniach i dążeniach), zakłócenie procesu komunikowania się – brak jasności i otwartości, formy zastępcze; problem oczekiwań i niezadowolenia ze współżycia seksualnego (wzajemne niezaspokajanie potrzeb); odmienność rozumienia ról i stylów wychowawczych ( mężczyźni zarzucają pobłażliwość, kobiety surowość); niewierność małżeńska (zw z problemem oczekiwań i niezadowolenia ze współżycia); choroba alkoholowa
Ad c) niedojrzałość życiowa partnera – brak ambicji życiowych; niedojrzałość emocjonalna (nieumiejętność tworzenia trwałych związków); brak realizmu (nadmierne oczekiwania i niewielki wkład własny); nadmierne zainteresowanie płcią przeciwną( zdrady = upokorzenie małżonka); brutalność, wybuchowość, popędliwość; egoizm i dążenie do przewodzenia; rozrzutność, bezplanowość; brak właściwej hierarchii potrzeb, nadmierna drobiazgowość; nawyki, nałogi, skłonność do używek; choroby : somatyczne i fizyczne; przestępczość.
Rozwód niezależnie od powodu najczęściej postrzegany jest jako porażka i jest osobistym dramatem obojga małżonków.
Landis - 7 sytuacji traumatyzujących dla dziecka w sytuacji rozwodu :
Etapy psychologiczne przystosowania się dziecka do rozwodu rodziców :
Art 56 Kodeksu
§ 1: Jeżeli między małżonkami nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia małżeńskiego, każde z małżonków może żądać, ażeby sąd rozwiązał małżeństwo przez rozwód.
§ 2: Jednakże mimo trwałego i zupełnego rozkładu pożycia małżeńskiego rozwód nie jest dopuszczalny, jeżeli wskutek niego miałoby ucierpieć dobro wspólnych, małoletnich potomków, albo jeżeli z innych względów orzeczenie rozwodu byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.
§3: Rozwód nie jest również dopuszczalny, jeżeli żąda go małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia, chyba że drugi małżonek wyrazi zgodę na rozwód albo odmowa jego zgody na rozwód jest w danych okolicznościach sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.
Przyczyny rozpadu pożycia:
1. Zawinione :
- groźba
- nieetyczne zachowanie (przemilczenie faktów)
- nieróbstwo
- odmowa współżycia płciowego
- odmowa wzajemnej pomocy
- opuszczenie współmałżonka
- alkoholizm
- agresja
- zaniedbywanie rodziny (niewykonywanie obowiązków, nadużywanie władzy rodzicielskiej)
- zdrada małżeńska
- zły stosunek do rodziny małżonka
- niedbanie o rozwój dzieci z poprzedniego małżeństwa współmałżonka
- bezpłodność
- niewłaściwe zachowanie się rodziny współmałżonka (wtrącanie się osób trzecich)
- różnica światopoglądów
- brak tolerancji dla odmienności poglądów
- różnica wieku (znaczna)
- wady w oświadczeniu woli (błędy, podstępy, groźby) – związku tworzone w innym celu niż wsparcie na skutek uczucia
-
2. Niezawinone:
- choroba psychiczna i somatyczna
- niedobór seksualny (znaczny)
- impotencja
- różnice charakterów i usposobień
Działanie na rzecz dobra dziecka w sytuacji rozwodowej (poziomy):
Swyty