Lekcja VIII Ćwiczenia wokalne
Ćwiczenia wokalne
Celem tego kursu jest nauczyć poprawnie pracować nad głosem i pięknie śpiewać. Poznaliśmy teoretyczne aspekty wokalistyki, codziennie ćwiczymy dykcję i artykulację, pracujemy nad dźwiękiem swojej barwy głosu w ćwiczeniach głosowych. Oczywiście powyższe ćwiczenia oraz ćwiczenia, które za chwilę rozpoczniemy powinny być wykonywane codziennie tak jak w każdej dziedzinie sportu, gdyż nasz instrument głosowy to przecież mięsień ludzki. Należy o niego dbać i poprawnie używać.
Średnicę głosu mówionego określamy mówiąc wybrany tekst w różnej wysokości. Wysokość, w której mówi się najswobodniej i z najmniejszym wysiłkiem, jest właściwą wysokością głosu mówionego. Takim głosem należy posługiwać się, aby nie nadwerężać krtani.
Określanie skali głosu
Skalę głosu określamy z instrumentem fortepianu, powtarzając odpowiednie fragmenty muzyczne wg następujących wskaźników:
Skala głosu dorosłych
Skala głosu dorosłych: Sopran d1-a2 Mezzosopran c1-e2 Alt b-cis2 Kontralt fis-c2 Tenor liryczny es-as1 Tenor dramatyczny c-fis1 Baryton As-es1 Bas C-c1
Skala dzieci
Skala dzieci: ☺3-latki d1 –a1 ☺4-latki d1 –h1☺5-latki d1 – c2 ☺6-latki d1 – c2 (c1 –d2)
Część skali dźwiękowej o charakterystycznej barwie określa nam rejestr. Rejestr wysoki, średni, niski lub rejestr głowowy, piersiowy, mieszany.
Kiedy, jak i jakie wprawki?
Jak oddychać podczas śpiewania?
-Podczas śpiewania stosujemy oddech dolno-żebrowo-przeponowo-brzuszny, staramy się śpiewać wprawki na jednym oddechu.
Jak otwierać buzię?
Szeroko, tzn. tak jak chcielibyśmy za chwilę ziewać. W momencie otwierania buzi do ziewania, mamy i właściwie do śpiewania przygotowane gardło, które nie jest zaciśnięte ale rozluźnione. Staramy się jednak także, aby dykcja była poprawna.
Jak wyrównać rejestry:
-wprawki z zstępującym kierunkiem melodii
Jakie wybrać wprawki na poprawę oddechu:
- Początkowa spółgłoska "s"
Jak uelastycznić koniec języka:
-We wprawkach końcówki "st"
Jak uelastyczniać mięśnie oddechowe?
- Śpiewać stosując różnice dynamiczne we wprawkach
Jak przeciwdziałać zaciskowi krtani i jej wysokiemu ułożeniu:
-"O" przy najwyższych dźwiękach
Jaką wprawkę wybrać aby nauczyć się utrzymywać bliską pozycję w śpiewie i przeciwdziałać powstawaniu przydechu?
- Ćwiczyć na samogłosce "I" w kierunku zstępującym
Niektóre samogłoski są trudne do zaśpiewania. Jak kształtować brzmienie różnych samogłosek?
- Trudniejsze samogłoski na wzór łatwiejszych np. "u" na wzór "i"
Jak śpiewać mormorando?
- Zęby rozchylone przy wargach stykających się ze względu na rezonatory
Jak pomóc sobie w prawidłowym Intonowaniu wysokich dźwięków?
- np. wprawka: Powiedzenie "Um jakie dobre"
Jak śpiewać "r" ?
- Przy prawidłowym "r" drga koniec języka, "r" nie śpiewa się środkiem języka gdyż będąc z tyłu blokując struny i wówczas powietrze nie dochodzi do rezonatorów. Krtań powinna być obniżona i rozluźniona.
Jak ćwiczyć, jak śpiewać?
*
Trzy razy "NIE"
- Nie za nisko
- Nie za głośno
- Nie w afekcie
Kształcimy głos w górę od środka skali, w dole skala jest nieprzesuwalna. Np. w skali c-c1 zaczynamy wprawki od "f"
Efekt nieprawidłowego gospodarowania powietrzem, rozpoznanie:
- Utrata 70% powietrza na pierwszych nutach
- Przydech czyli szelest w głosie
- Rozśpiewanie jest konieczne, ponieważ bez rozśpiewania często brakuje śluzu, mięśnie zlewają się ze sobą twardo narażając struny na guzki.
Ślepa dróżka: gdy śpiewa się ładnie a nie naturalnie lub siłowo.
Nauka śpiewu powinna iść powoli ale konsekwentnie. Nie da się też nadrobić codziennej systematyczności w ćwiczeniach np. raz w tygodniu śpiewając więcej.
Nie śpiewać na resztkach powietrza
Żuchwa powinna być opuszczona (zawias opada w dół) a wargi otwarte by nie zatrzymywały dźwięku.
Wprawki rozśpiewujące, budzące rezonans, poszerzające skalę, rozwijające pracę aparatu artykulacyjnego, uszeregowujące kolejność samogłosek, wyrównanie rejestrów, przybliżające i poprawiające impostację, poprawiające intonację, usprawniające dykcje i artykulację.
wprawka 1 (CD audio nr 12)
m.in. rozśpiewująca i budząca rezonans
dźwięk początkowy: f1
dźwięk końcowy: c2
kierunek wprawki: w miejscu
odległość interwałowa między motywem: co cały ton
tekst wprawki: mormorando, ma e i o u, ma me mi mo mu
dźwięki motywu pierwszego: fffff
wprawka 2 (CD audio nr 13)
m.in. rozśpiewująca i wyrównująca pracę śpiewu samogłosek
odległość interwałowa między motywem: co półton
tekst wprawki: ja je ji jo ju, ja e i o u, wa we wi wo wu
wprawka 3 (CD audio nr 14)
m.in. rozśpiewująca, wyrównująca prace śpiewu samogłosek
kierunek wprawki: w górę
odległość interwałowa między motywem: co pół tonu
tekst wprawki: ma a ii o, me e i i o, mu u ii o
dźwięki motywu pierwszego: f fis f fis f
wprawka 4 (CD audio nr 15)
m.in. rozśpiewująca, wyrównująca pracę śpiewu samogłosek,
tekst wprawki: ja a a a a, je e e e e, ju u u u u u
dźwięki motywu pierwszego: fgfgf
wprawka 5 (CD audio nr 16)
tekst wprawki: muum muum muum muum mum
dźwięki motywu pierwszego: do re mi re do re mi re do
wprawka 6 (CD audio nr 17)
m.in. praca aparatu artykulacyjnego
dźwięk początkowy: d1
dźwięk końcowy: e2
kierunek wprawki: wznoszący i zstępujący
tekst wprawki: rrrrrrrr, wa we wi wo, wa we wi wo, wa we wi wo, wa we wi wo, wa
dźwięki motywu pierwszego: do re mi fa sol fa mi re, do re mi fa sol fa mi re, do
wprawka 7 (CD audio nr 18)
m.in. wprawka budząca rezonans, rozśpiewuje, poprawia impostację
dźwięk początkowy: e2
kierunek wprawki: zstępujący
odległość interwałowa między motywem: co półton w dół
tekst wprawki: mi, i i i, mi i i i, i
bin ben bin ben bin ben bin ben bin
wprawka 8 (CD audio nr 19)
m.in. przybliżająca odczuwanie pracy rezonatorów
odległość interwałowa między motywem: półton
tekst wprawki: pi ni gri i i, i i zi
dźwięki motywu pierwszego: do re mi re do, sol mi do
wprawka 9 (CD audio nr 20)
m.in. intonowanie półtonów - kształcąca słuch, intonację oraz osłuchuje dźwięki półtonów
dźwięk początkowy: c1
dźwięk końcowy: g2
tekst wprawki: mi i....
dźwięki: c cis d dis e eis f fis g gis a ais h c
wprawka 10 (CD audio nr 21)
m.in. praca nad samogłoską, intonacją i solmizacją
tekst wprawki: fa fa fa fa fa
dźwięki motywu pierwszego: ccccc
wprawka 11 (CD audio nr 22)
m. in. nauka śpiewania tercji i oktawy
kierunek wprawki: do sol mi do sol mi do
tekst wprawki: do sol mi do sol mi do
wprawka 12 (CD audio nr 23)
m.in. rozśpiewująca i poszerzająca skalę
tekst powtarzających się motywów wprawki: do do do do do, w wyższych partiach wprawki zostaje samo "ooooo". W wysokich partiach samogłoska brzmi lepiej. Wprawka na poszerzanie skali. Należy pamiętać o miękkim ataku dźwięku w wysokich partiach. Coraz wyżej śpiewa się głośniej ale nie za głośno i siłowo!
wprawka 13 (CD audio nr 24)
m.in. usprawnia pracę samogłosek w solmizacji, osłuchuje w systemie dur i ćwiczy intonację
dźwięk końcowy: es2
tekst wprawki: dźwięki gamy do re mi fa sol la si do
dźwięki motywu pierwszego: do re mi fa sol la si do
wprawka 14 (CD audio nr 25)
m.in. ustawienie głosu, poprawna praca nad "o" ma za zadanie przeciwdziałać szczękościskowi
dźwięk końcowy: c1
kierunek wprawki: w dół
tekst wprawki: mo o o o o o o o o o , mi i i i i i i i i i
dźwięki motywu pierwszego: do2 sol1 mi1 do1 mi1 sol1 do2 sol1 mi1 do1
wprawka 15 (CD audio nr 26)
m.in. usprawniająca dykcję, artykulację, solmizację, intonację, rozśpiewuje, i wyrównuje rejestry głosowe
tekst wprawki: do1 do2 si1 do2 la1 do2 sol1 do2 fa1 do2 mi1 do2 re1 do2 do1
dźwięki motywu pierwszego: do1 do2 si1 do2 la1 do2 sol1 do2 fa1 do2 mi1 do2 re1 do2 do1
wprawka 16 (CD audio nr 27)
m.in. kształcąca słuch muzyczny oraz intonację, dykcję i artykulację solmizowania,
dźwięk począ...
zibor