METODA DENNISONA.docx

METODA DENNISONA

Metoda zwana kinezjologią edukacyjną lub "gimnastyką mózgu" składa się z prostych, sprawiających przyjemność ćwiczeń ruchowych, które zwiększają u uczniów umiejętność uczenia się całym mózgiem. Ćwiczenia te ułatwiają wszelkiego rodzaju uczenie się, ale są szczególnie skuteczne w odniesieniu do nauki szkolnej. Ćwiczenia ruchowe zawarte w gimnastyce mózgu, umożliwiają uczniom włączenie tych części mózgu, które były dla nich uprzednio niedostępne. Zmiany zachowania i zmiany w zakresie uczenia się niejednokrotnie bywają natychmiastowe i głębokie, gdy dzieci odkrywają, w jaki sposób można odbierać informacje i wyrażać siebie.

Przykłady gimnastyki mózgu:
Umysł / ciało podczas uczenia się, zaczynając od pewnego rutynowego stanu gotowości, którą nazywamy PAKE - pozytywne, aktywne, klarowne, energetyczne uczenie się. Taka sekwencja gotowości uczenia się jest zazwyczaj stosowana na początku dnia szkolnego, aby efektywnie przygotować uczniów do nauki.
To przygotowanie składa się z picia wody do energetycznego uczenia się i następnie punktów na myślenie, ruchów naprzemiennych i pozycji Cooka.

Punkty na myślenie.Punkty na myślenie wykonuje się poprzez położenie jednej ręki na pępku, podczas gdy druga ręka stymuluje punkty pomiędzy żebrami. Ręka na pępku zwraca uwagę na grawitacyjny ośrodek ciała. Ta czynność uaktywnia układ przedsionkowy, który stymuluje aktywujący twór siatkowaty do pobudzania mózgu na przychodzące z zewnątrz informacje. Druga ręka delikatnie masuje wgłębienia pomiędzy pierwszym i drugim żebrem bezpośrednio pod obojczykiem, po prawej i lewej stronie mostka. To stymuluje przepływ krwi przez tętnicę szyjną do mózgu. Punkty na myślenie leżą tuż nad miejscem rozdzielania się tętnic szyjnych baroreceptory (receptory czucia ucisku i masy) w ścianach tętnic szyjnych, prawdopodobnie odpowiadają za efekty zauważane podczas masowania tych punktów. Te ćwiczenia pobudzają gotowość do uczenia się i pomagają przywrócić koncentrację.

Ruchy naprzemienne.
Ruchy naprzemienne to po prostu naprzemienne chodzenie w miejscu. Przez dotyk prawym łokciem lewego kolana i następnie lewym łokciem prawego kolana pobudzane są równocześnie duże powierzchnie obu półkul mózgowych. Ruchy naprzemienne są jak świadome chodzenie, które przez ciało modzelowate wspomaga równowagę aktywacji nerwowej. Gdy wykonuje się je regularnie, w ciele modzelowatym tworzy się i pokrywa mieliną więcej sieci nerwowych i przez to szybciej i w bardziej zintegrowany sposób powstaje komunikacja pomiędzy dwiema półkulami. Jest ona potrzebna do myślenia przyczynowo - skutkowego. Ruchy naprzemienne powinny być wykonywane bardzo powoli. Ćwiczenie wykonywane powoli wymaga zaangażowania, precyzyjnych ruchów i równowagi, świadomego aktywowania układu przedsionkowego i płatów czołowych. Im mniejsze mięśnie są zaangażowane w ruch, tym większe zaangażowanie płata czołowego w łączeniu się ze zwojami podstawy mózgu. Ten prosty ruch aktywuje pełne funkcjonowanie mózgu i przekazywanie informacji do płatów czołowych. Ruchy naprzemienne są doskonałe do aktywacji pełnego funkcjonowania umysłu / ciała nawet przed zajęciami fizycznymi, takimi jak sport.

Pozycja Cooka.
Pozycję Cooka wykonuje się najpierw przekładając jedną kostkę nad drugą, jak jest wygodniej, krzyżując nogi. Następnie krzyżujemy ręce, dłonie łączymy razem i odwracamy. Wykonując to, prostujemy ramiona przed sobą łącząc razem zewnętrzne strony dłoni, kciukami do dołu. Przenosimy jedną rękę nad drugą, wewnętrzną stroną do siebie i zamykamy je splecionymi palcami. Następnie przetaczamy zamknięte ręce do dołu i w stronę ciała tak, żeby w efekcie końcowym spoczywały na klatce piersiowej z łokciami w dół. To skomplikowane ćwiczenie naprzemienne posiada podobny integrujący efekt w mózgu jak ruchy naprzemienne. W zrównoważony sposób świadomie aktywuje czuciowe i ruchowe obszary kory każdej półkuli mózgu. W czasie wykonywania tej pozycji kładziemy język za zębami na podniebieniu. Ta czynność skierowuje uwagę do śródmózgowia, które mieści się powyżej. Pomaga również uwolnić język z blokady spowodowanej brakiem równowagi ciała. Ta metoda jest przydatna do kontroli swojego własnego zachowania. Jest to ćwiczenie z gimnastyki mózgu, które pod wpływem stresu, przywraca koncentrację.

Leniwe ósemki do pisania.
Leniwe ósemki do pisania to ćwiczenie z ołówkiem i kartką papieru, przeznaczone do doskonalenia pisemnej komunikacji. Są doskonałe do ustanowienia potrzebnego rytmu i płynności dla dobrej koordynacji ręka - oko. Aby wykonać leniwe ósemki należy narysować na papierze lub tablicy płynnym nieprzerwanym ruchem symbol nieskończoności (położona ósemka). Zaczynamy pośrodku, najpierw malujemy w stronę przeciwną do ruchu wskazówek zegara, do góry, z tyłu i dookoła, potem zgodnie ze wskazówkami zegara. Pięć lub więcej powtórzeń wykonuje się każdą ręką osobno, a następnie dwoma rękami razem. Czynność ta rozluźnia mięśnie dłoni, rąk i ramion, a także sprzyja wodzeniu wzrokiem. Leniwe ósemki są bardzo pomocne przy tak zwanej blokadzie pisemnej. Kiedy dzieci zaczynają czuć się zestresowane podczas prac pisemnych (wtedy ich myślenie jest jednopółkulowe), robią palcami na ławkach parę leniwych ósemek i doświadczają integracji obydwu półkul, wtedy łatwiej przychodzi im udzielenie odpowiedzi pisemnej.

Słoń.
Słoń jest jednym z najbardziej integrujących ćwiczeń gimnastyki mózgu. Wykonuje się je przez położenie lewego ucha na lewym ramieniu i wyprostowanie lewej ręki jakby trąby. Przy rozluźnionych kolanach ręka maluje w polu środkowym wzór leniwej ósemki, zaczynając od środka, na zewnątrz i dookoła z oczami śledzącymi ruch końców palców. Dla osiągnięcia większego efektu, ćwiczenie to powinno być wykonywane powoli trzy do pięciu razy z lewym uchem na ramieniu i tyle razy z prawym uchem na ramieniu. Słoń w zrównoważony sposób aktywuje wszystkie obszary układu umysł / ciało. Doznania wzrokowe aktywują płat, a jeżeli dodane są odgłosy słonia - również obszar słuchowy w płacie skroniowym. Dla dzieci przechodzących chroniczne infekcje ucha, ćwiczenie to stanowi wyzwanie, ale po kilku tygodniach ćwiczeń zauważa się wyraźne wyniki poprawy równowagi i stabilności. Słoń jest również zalecany dla dzieci z zaburzeniami koncentracji, ponieważ ćwiczenie to wspomaga pełną aktywację tworu siatkowego, tym samym poprawiając uwagę.

Kapturek myśliciela.
Kapturek myśliciela pobudza cały mechanizm słuchu i wspomaga pamięć. Wykonuje się go przez kilkakrotne odwijanie uszu z góry do dołu. Zamykamy oczy i przez kilka minut słuchamy: czy słyszymy tak samo obydwoma uszami? Czy jedno ucho wydaje się nam większe? Czy słyszenie jest wyraźniejsze? Czy niektóre dźwięki są przytłumione? Odwijamy uszy około trzech razy po każdej stronie i zamykamy oczy. Zauważamy różnicę. Kapturek myśliciela jest bardzo przydatny, kiedy uczeń musi przypomnieć sobie techniczną informację podczas pisania. Pomocny jest w zapamiętaniu informacji.

Energetyczne ziewanie.
Energetyczne ziewanie wykonuje się masując mięśnie wokół stawu skroniowo-żuchwowego. Staw ten znajduje się do przodu od otworu słuchowego. Łączy on szczękę z żuchwą. Przez staw przebiegają pnie pięciu głównych nerwów czaszkowych, które zbierają informacje czuciowe z całej twarzy, mięśni oczu, języka i ust, aktywizują wszystkie mięśnie twarzy, oczu i ust odpowiedzialne za wydawanie głosu. Wspomaga efektywność werbalizacji i komunikacji.

LITERATURA: J. Wyczesany, A. Mikrut 'Kształcenie zintegrowane dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych'

Jest to metoda towarzysząca zajęciom edukacyjnym i terapeutycznym.
Można pracować z dziećmi dyslektycznymi, które mają skrzyżowaną lateralizację, z dziećmi nadpobudliwymi, zahamowanymi, z porażeniem mózgowym, upośledzonymi umysłowo.
Paul Dennison - psycholog, pedagog. Na przełomie lat 60/70 pracując z dziećmi dyslektycznymi zauważył, że gdy nauka takich dzieci odbywa się w ruchu, przychodzi im ona znacznie łatwiej niż w spoczynku. Dennison zaobserwował, które ruchy wywierają najbardziej zbawczy wpływ na dzieci i opierając się na tym stworzył kanon podstawowych ćwiczeń, które nazwał gimnastyką mózgu.
Najważniejszym osiągnięciem Dennisona było odkrycie dwóch podstawowych ruchów, za co otrzymał bardzo prestiżową nagrodę, tj. ruchu naprzemiennego i ruchu jednostronnego.

Na co pomaga metoda Dennisona:

·         Zmniejszenie lub zwiększenie napięcia mięśniowego i napięcia ścięgien- redukuje napięcie;

·         Poprawa funkcjonowania w orientacji przestrzennej w wymiarach prawo-lewo, góra-dół, przód-tył (w obrębie własnego ciała);

·         Poprawia koncentrację dowolną;

·         Usprawnia myślenie globalne, asocjacyjne (wiedzę nowo nabytą włączamy w już posiadaną);

·         Zwiększa się spostrzegawczość;

·         W zapamiętaniu materiału zwiększa się ilość, tempo;

·         Usprawniają się zmysły np. wzrok, słuch.

Dlaczego tak się dzieje?

·         Praca prawej i lewej półkuli.

·         Ilość połączeń między półkulami jest różna u kobiet i mężczyzn. Ilość połączeń tworzy się w okresie noworodkowym, w którym ważna jest jak największa ilość ćwiczeń.

·         Chłopcy mają mniej połączeń, dlatego więcej jest wśród nich dyslektyków z trudnościami w nauce czytania i pisania;

·         Funkcjonowanie w obrębie prawej i lewej półkuli - w stresie- ogniwo połączeń przestaje prawidłowo funkcjonować np. sytuacja egzaminacyjna lub reakcje obronne na stres w szkole.

Półkula dominująca :

LEWA-NAUKOWIEC

·         Półkula logiczna;

·         Czynności wyuczone;

·         Język;

·         Zasób słów;

·         Analiza sytuacji życiowych;

·         Spostrzeganie, wnioskowanie;

·         Poczucie czasu;

·         Przetwarzanie danych;

·         Słuchanie.

PRAWA-ARTYSTA

·         Uczuciowość;

·         Intuicja, dotyk, smak;

·         Zapamiętywanie twarzy, obrazów, tonu głosu;

·         Spontaniczność, elastyczność;

·         Preferencje odbioru graficznego.

NISKI BIEG - wg. Dennisona bieg, w którym czegoś się uczymy- kontrola wszystkich zmysłów (koncentracja, duży wysiłek)

WYSOKI BIEG - zautomatyzowaniem tej czynności jest odruch. Jest on zintegrowany, bez żadnej kontroli, dlatego dochodzi do nas każdy nowy bodziec, jesteśmy w stanie go przyjąć; możemy włączyć go w naszą czynność.

Celem terapii Dennisona jest bycie na wysokim zintegrowanym biegu. Są dzieci, które funkcjonują stale na niskim biegu i nie mają szansy na wyjście na wysoki bieg, występuje u nich wysoki stopień kontroli np. stres, strach- dzieci dyslektyczne.

ĆWICZENIA Z KANONU DENNISONA

1.       Ruchy naprzemienne.

2.       Pozycja Cook'a.

3.       Punkty na myślenie.

1.       Ruchy naprzemienne - naprzemienne chodzenie w miejscu polegające na dotyku prawym kolanem do lewego łokcia i prawym łokciem do lewego kolana. Naprzemienne, równoczesne odchylanie lewej nogi, prawej ręki oraz lewej ręki i prawej nogi, albo- również naprzemienne - dotykanie prawą ręką lewej stopy i lewą ręką stopy prawej.

2.       Pozycja Cook'a - polega na skrzyżowaniu nóg w kostkach. Następnie krzyżujemy ręce, dłonie łączymy razem i odwracamy. Żeby ćwiczenie to prawidłowo wykonać, najpierw trzeba wyprostować przed sobą ramiona. Następnie trzeba przenieść jedną rękę nad drugą, łącząc wewnętrzne strony dłoni kciukami do dołu i zamknąć je splecionymi palcami. Potem trzeba przetoczyć zamknięte ręce do dołu i w stronę ciała tak, żeby spoczęły na klatce piersiowej z łokciami w dół.

3.       Punkty na myślenie - ćwiczenie możliwe do wykonania również w pozycji siedzącej. Wykonuje się je poprzez położenie jednej ręki na pępku, podczas, gdy drugą ręką masujemy wgłębienia między pierwszym a drugim żebrem bezpośrednio pod obojczykiem, po lewej i po prawej stronie mostka. Czynność ta wzmaga przepływ krwi przez tętnicę szyjną przez co poprawia ukrwienie i dotlenienie mózgu.

WODA - powoduje możliwość przepływu bodźca, jej ilość (dość wystarczająca gwarantuje zadziałanie synapsy). Brak wody opóźnia procesy jonizacji włókien nerwowych. Gdy dziecku chce się pić podczas wykonywania ćwiczeń podajemy wodę.

ZESTAW NA SŁYSZENIE I PAMIĘĆ

·         SOWA

o        oddychanie przeponowo-brzuszne-

o        luźne toczenie głową zwisającą w przodzie od ramienia do ramienia

·         Kapturek myśliciela

o        za uchem kładziemy kciuk do góry, resztą dłoni wywijamy ucho na zewnątrz (jak klejenie pierogów)

·         SŁOŃ - ćwiczenie to wykonuje się poprzez położenie lewego ucha na lewym ramieniu a potem wyprostowaniu ręki jak trąby. Przy rozluźnionych kolanach ręką należy "rysować" przed sobą wzór leniwej ósemki, oczami śledząc ruch końców palców. Dla równowagi ćwiczenie należy powtórzyć drugą ręką.

·         Kołysanka

o        zwijamy się w kłębek w pozycji siedzącej

o        terapeuta obejmuje pacjenta i kołysze go w przód i tył

o        kładziemy się, a terapeuta rozciąga nas na długość

GIMNASTYKA MÓZGU- to program rozwoju ruchowego, ukierunkowany na łatwe uczenie się dzieci i na stymulowanie ich rozwoju. To także program aktywizacji układu nerwowego i uwalniania od stresu. Zaletą tej metody jest to, iż jej stosowanie wcale nie jest ani praco-, ani czasochłonne. Gimnastyce mózgu wystarczy poświęcić dosłownie kilkanaście minut dziennie, by w krótkim czasie osiągnąć wymierne, zauważalne rezultaty.

Metoda Paula Dennisona