Minitransceiver Antek na pasmo 40m.pdf

(968 KB) Pobierz
154446611 UNPDF
Minitransceiver
ANTEK
na pasmo 40m
Do czego to służy?
Opublikowany w EdW 9, 10, 11/1998 opis
wykonania minitransceivera Antek na pasmo
80m (3,5−3,8MHz) wywołał duże zaintereso−
wanie Czytelników. Analizując sprzedaż ki−
tów AVT−2310 łatwo zauważyć, że nadal nie
maleje zaintersowanie tym prostym urządze−
niem dla krótkofalowców. Na ten fakt składa
się kilka powodów: jednym z nich jest cena.
Za nieduże pieniądze można niewielkim na−
kładem pracy wykonać urządzenie umożli−
wiające przeprowadzenie dwustronnych łącz−
ności emisją SSB w popularnym pasmie 80m.
Niezła propagacja w minionym roku
związana z większą aktywnością Słońca spo−
wodowała zaintersowanie pracą QRP także
na wyższych pasmach KF. Również i w tym
roku, szczególnie dobre warunki pracy w pa−
smie 40m powodują, że słychać na tym pa−
smie wiele stacji polskojęzycznych.
Wychodząc naprzeciw zapytaniom Czy−
telników: „Jak przerobić Antka na pasmo
40m“, publikujemy kilka rad i wskazówek
które mogą być pomocne przy łatwych prze−
róbkach Antka także na pasmo 160m.
Z porad tych, mogą skorzystać Czytelnicy
którzy zakupili już kit w wersji podstawowej,
czyli z elementami dobranymi do zakresu
80m i poprzez wymianę wskazanych wartości
mogą uzyskać pasmo 40m bądź 160m. Ina−
czej mówiąc jeżeli komuś znudziło się pasmo
80 może sobie przerobić minitranseiver na
inne równie atrakcyjne pasmo i z odpowie−
dnią anteną popróbować tam sił pracy QRP.
Oczywiście istnieje także możliwość za−
stosowania przełącznika zakresów i uzyska−
nia urządzenia wielopasmowego lecz na pod−
stawie długoletnich doświadczeń autor w tym
przypadku nie poleca takiego rozwiązania.
Trzeba przypomnieć, że praca w pasmie
amatorskim może być prowadzona tylko
przez osoby uprawnione, dlatego warto na
początek wykonać układ ograniczony do czę−
ści odbiorczej, a dopiero po osłuchaniu się na
pasmie i zdobyciu licencji − uzupełnienie ele−
mentów wchodzących w skład części nadaw−
czej. Wiele niezbędnych informacji jak uzy−
skać uprawnienia (gdzie zdać egzamin) jest
publikowanych m.in. w miesięczniku Świat
Radio.
danie napięcia 12V na cewki przekaźników).
PZ1/A służy do przełączania anteny z filtru
dwuobwodowego na stopień końcowy w.cz.,
zaś PZ1/B − do podawania napięcia na ukła−
dy odbiornika i nadajnika. Obydwie sekcje
PZ2 są wykorzystane do przełączania sygna−
łów VFO i BFO (zamieniają je miejscami,
doprowadzając do nóżek 6 układów NE612).
Użyto tutaj dwóch przekaźników na 12V ty−
pu RA12WN−K.
Częstotliwość generatora VFO dla plano−
wanego zakresu pasma 40m (7,0−7,1MHz)
powinna mieścić się w zakresie 11,0−
11,1MHz.
W naszym urządzeniu jest uproszczony
układ VFO wykonany na dwóch tranzysto−
rach T1, T2 (2xBC547; tranzystor T1 pracu−
je w układzie generatora Seilera, zaś T2 to ty−
powy wtórnik emiterowy spełniający rolę se−
paratora). Cewka L7 − indukcyjność genera−
tora − to pierwotne uzwojenie filtru 7x7 o nu−
merze 204, które ma wartość indukcyjności
około 1
Jak to działa?
Dokładny opis zasady działania minitrans−
ceivera Antek (AVT 2310) był publikowany
w EdW 10/98 str. 12−15 zaś sposób wykona−
nia i uruchomienia w EdW 11/98 str. 11−14.
Z tego też powodu poniższy opis zostanie
ograniczony tylko do niezbędnych informacji.
Schemat elektryczny minitransceivera
Antek z naniesionymi wartościami elemen−
tów dla pasma 40m (odmiennym kolorem)
jest zamieszczony na rysunku 1 .
Ważną właściwością urządzenia jest użycie
układów scalonych NE612 (NE602) pełnią−
cych różne funkcje podczas pracy, filtru dra−
binkowego 4MHz oraz dwóch przekaźników.
Urządzenie może być zasilane z akumula−
tora 12V bądź zasilacza stabilizowanego 12−
13,8V/1A.
Do zasilania układów scalonych US2
i US3 wykorzystano napięcie 5V pochodzące
ze stabilizarora US6, zaś do zasilania genera−
torów − napięcie 9V otrzymane z układu sca−
lonego US7. Dodatkowy stabilizator napięcia
5V (opcja US8) jest zaplanowany jako zasi−
lacz programowanej skali cyfrowej AVT−
2318 opublikowanej w EdW 12/98 umożli−
wiającej wyświetlenie wartości częstotliwo−
ści pracy minitransceivera.
Przekaźniki PZ1 i PZ2 przełączają urzą−
dzenie z odbioru na nadawanie z chwilą naci−
śnięcia przycisku PTT przy mikrofonie (po−
H. Z jedną sekcją kondensatora
zmiennego typu ELTRA o pojemności około
14pF i wartościami innych kondensatorów
podanych na schemacie, VFO pokrywa wy−
magany zakres 11,0−11,1MHz jeszcze z nie−
wielkim zapasem. Ponieważ przekładnia na
osi kondensatora o przełożeniu wynoszącym
3:1 jest nieco za mała do precyzyjnego
wstrojenia się na odbieraną stację, można
zrezygnować z dolnej części pasma, jeżeli
nie planuje się pracy emisją CW. W tym celu
należy zmniejszyć pojemność obwodu LC
generatora tak, aby ograniczyć zakres pracy
do 7045−7100kHz, czyli do części SSB pa−
sma. Operacji zmniejszenia pojemności moż−
na dokonać rozginając delikatnie wkrętakiem
płytki rotora kondensatora C10 zwiększając
tym samym odstęp między płytkami. Jedno−
cześnie zmniejszamy wypadkową pojemność
Elektronika dla Wszystkich
Luty 2002
47
154446611.141.png 154446611.152.png
obwodu LC. W takim przypadku jednemu
obrotowi osi kondensatora będzie odpowia−
dała zmiana częstotliwości 20kHz, tak więc
trzy obroty dadzą 60kHz.
Generator BFO jest także podwójnie wy−
korzystywany: do odbioru jako dodatkowy
układ do demodulacji sygnału SSB i jako ge−
nerator fali nośnej podczas nadawania.
W tym przypadku wystarczył układ z jednym
tranzystorem T3 − BC547, w którego w pętlę
dodatniego sprzężenia zwrotnego włączono
piąty rezonator kwarcowy X5 o identycznej
częstotliwości, jak w filtrze drabinkowym.
Poprzez włączenie w szereg z rezonatorem
cewki L8 (w rozwiązaniu modelowym jest
nią dławik o indukcyjności 10µ H) uzyskano
obniżenie częstotliwości rezonatora o 200Hz,
czyli w konsekwencji uzyskano częstotli−
wość BFO o wartości 3,9998MHz. Chodziło
tutaj o przesunięcie częstotliwości nośnej na
lewe dolne zbocze charakterystyki filtru
kwarcowego w celu uzyskania górnej wstęgi
bocznej (USB). Chcąc przesunąć częstotli−
wość BFO na górne zbocze charakterystyki
filtru, w celu uzyskania dolnej wstęgi bocz−
nej, należy w miejsce dławika wstawić try−
mer o pojemności około 20pF.
Jak już wspomniano przełącznik w.cz. −
(przekaźnik PZ2) służy do zamiany dopro−
wadzeń sygnałów generatorów. Dzięki nie−
mu podczas odbioru do układu US1 dochodzi
sygnał VFO, zaś do US2 sygnał BFO, a pod−
czas nadawania − odwrotnie (do US1 docho−
dził BFO a do US2−VFO). Do styków przełą−
czających przekaźnika są doprowadzone sy−
gnały z generatorów poprzez dzielniki rezy−
storowe zapewniające poziomy napięć w.cz.
w granicach 300mV, jako wejściowe warto−
ści optymalne układów NE612.
Rys. 1
Na drugie wejście detektora US3 jest po−
dawany sygnał z generatora BFO o częstotli−
wości 3,9998MHz. Sygnał wyjściowy, będą−
cy różnicą doprowadzonych częstotliwości
składowych, jest podawany na przedwzmac−
niacz małej częstotliwości US4 − 741 i dalej,
poprzez potencjometr siły głosu R29, do
wzmacniacza końcowego LM386, a następ−
nie do głośnika lub słuchawek. Kształtowanie
charakterystyki sygnału m.cz. w zakresie 0,3−
3kHz zapewniają elementy RC na wejściu
układu wzmacniacza operacyjnego (R23 C54
C55 R24) oraz w pętli sprzężenia zwrotnego
(R27 C58). Kondensator C60 dołączony do
układu LM386 ustala maksymalne wzmoc−
nienie m.cz. i powinien być dobrany indywi−
dualnie podczas uruchamiania urządzenia
w taki sposób, aby nie następowało sprzęże−
nie m.cz. podczas ustawienia pokrętła regula−
cji siły głosu w skrajne prawe położenie.
Odbiór
Przy odbiorze (styki przekaźników w funkcji
spoczynkowej) odfiltrowany sygnał z anteny
za pośrednictwem trójsekcyjnego filtru dol−
noprzepustowego L1...L3 oraz dwuobwodo−
wego filtru pasmowoprzepustowego L4...L6
zestrojonych na pasmo 40m jest podawany na
pierwsze wejście mieszacza US2−NE612.
Filtr dolnoprzepustowy, wykorzystywany
dwustronnie zmniejsza także poziom sygna−
łów wejściowych odbiornika o częstotliwo−
ściach powyżej 40m. Na drugie wejście mie−
szacza jest kierowany sygnał z przestrajanego
generatora VFO o częstotliwości w zakresie
11,0−11,1MHz. Sygnał wyjściowy z układu
scalonego, będący różnicą obydwu składo−
wych, poprzez filtr SSB o częstotliwości
środkowej około 4MHz, jest podany na kolej−
ny układ NE612, pracujący podczas odbioru
jako wzmacniacz p.cz. i detektor SSB. Filtr
kwarcowy SSB jest w układzie drabinkowym
zestawionym z rezonatorów o częstotliwości
4MHz. Pasmo przenoszenia takiego filtru wy−
nosi około 2kHz (przy −3dB).
Nadawanie
Podczas nadawania sygnał ze wzmacniacza
mikrofonowego US1 jest podawany poprzez
dwójnik C7 R7 na pierwsze wejście modula−
tora US1, zaś sygnał generatora fali nośnej
BFO − na drugie wejście tego układu.
Wzmacniacz mikrofonowy jest zrealizowany
na układzie operacyjnym 741 w identyczny
sposób, jak przedwzmacniacz odbiornika.
48
Luty 2002
Elektronika dla Wszystkich
154446611.163.png 154446611.174.png 154446611.001.png 154446611.012.png 154446611.023.png 154446611.034.png 154446611.045.png 154446611.056.png 154446611.067.png 154446611.078.png 154446611.089.png 154446611.100.png 154446611.101.png 154446611.102.png 154446611.103.png 154446611.104.png 154446611.105.png 154446611.106.png 154446611.107.png 154446611.108.png 154446611.109.png 154446611.110.png 154446611.111.png 154446611.112.png 154446611.113.png 154446611.114.png 154446611.115.png 154446611.116.png 154446611.117.png 154446611.118.png 154446611.119.png 154446611.120.png 154446611.121.png 154446611.122.png 154446611.123.png 154446611.124.png 154446611.125.png 154446611.126.png 154446611.127.png 154446611.128.png 154446611.129.png 154446611.130.png 154446611.131.png 154446611.132.png 154446611.133.png 154446611.134.png 154446611.135.png 154446611.136.png 154446611.137.png 154446611.138.png 154446611.139.png 154446611.140.png 154446611.142.png 154446611.143.png 154446611.144.png 154446611.145.png 154446611.146.png 154446611.147.png 154446611.148.png 154446611.149.png 154446611.150.png 154446611.151.png 154446611.153.png 154446611.154.png 154446611.155.png 154446611.156.png 154446611.157.png 154446611.158.png 154446611.159.png 154446611.160.png 154446611.161.png 154446611.162.png 154446611.164.png 154446611.165.png 154446611.166.png 154446611.167.png 154446611.168.png 154446611.169.png 154446611.170.png 154446611.171.png 154446611.172.png 154446611.173.png 154446611.175.png 154446611.176.png 154446611.177.png 154446611.178.png 154446611.179.png 154446611.180.png 154446611.181.png 154446611.182.png 154446611.183.png 154446611.184.png 154446611.002.png 154446611.003.png 154446611.004.png 154446611.005.png 154446611.006.png 154446611.007.png 154446611.008.png 154446611.009.png 154446611.010.png 154446611.011.png 154446611.013.png 154446611.014.png 154446611.015.png 154446611.016.png 154446611.017.png 154446611.018.png 154446611.019.png 154446611.020.png 154446611.021.png 154446611.022.png 154446611.024.png 154446611.025.png 154446611.026.png 154446611.027.png 154446611.028.png 154446611.029.png 154446611.030.png 154446611.031.png 154446611.032.png 154446611.033.png 154446611.035.png 154446611.036.png 154446611.037.png 154446611.038.png 154446611.039.png 154446611.040.png 154446611.041.png 154446611.042.png 154446611.043.png 154446611.044.png 154446611.046.png 154446611.047.png 154446611.048.png 154446611.049.png 154446611.050.png 154446611.051.png 154446611.052.png 154446611.053.png 154446611.054.png 154446611.055.png 154446611.057.png 154446611.058.png 154446611.059.png 154446611.060.png 154446611.061.png 154446611.062.png 154446611.063.png 154446611.064.png 154446611.065.png 154446611.066.png 154446611.068.png 154446611.069.png 154446611.070.png 154446611.071.png 154446611.072.png 154446611.073.png 154446611.074.png 154446611.075.png 154446611.076.png 154446611.077.png 154446611.079.png 154446611.080.png 154446611.081.png 154446611.082.png 154446611.083.png 154446611.084.png 154446611.085.png 154446611.086.png 154446611.087.png 154446611.088.png 154446611.090.png 154446611.091.png 154446611.092.png 154446611.093.png 154446611.094.png 154446611.095.png 154446611.096.png
Również i w tym przypadku dwójnik R4 C9
służy do obniżenia wzmocnienia powyżej
3kHz. Poziom sygnału m.cz. jest regulowany
za pośrednictwem potencjometru montażo−
wego R1. W momencie pojawienia się sy−
gnału akustycznego na wyjściu modulatora
(nóżka 5) pojawia się fala nośna. Do równo−
ważenia modulatora przewidziano potencjo−
metr montażowy R10 włączony w szereg
z rezystorami ograniczającymi R8 R11. Re−
zystor R9 służy do zachwiania równowagi
modulatora z chwilą zwarcia jego wolnej
końcówki do masy. W konsekwencji wywo−
łuje to pojawienie się fali nośnej na wyjściu
modulatora. Fakt ten jest wykorzystywany
podczas strojenia nadajnika oraz do pracy te−
legrafią (CW).
Kierunek przebiegu sygnału w.cz. nadaj−
nika jest taki sam, jak przy odbiorze. Sygnał
DSB z wyjścia modulatora jest podany na
filtr kwarcowy, na wyjściu którego pojawia
się górna wstęga boczna (przy założonym
mieszaniu różnicowym).
Oczywiście na wyjściu US3 występuje
suma i różnica częstotliwości składowych
doprowadzonych do jego wejść, jak w każ−
dym mieszaczu. Po wzmocnieniu sygnału
w układzie z tranzystorem T4 znajdujący się
w obwodzie kolektora filtr dwuobwodowy
L11...L9 zestrojony na wymagane pasmo
7,0−7,1MHz (identyczny jak w odbiorniku)
ustala właściwy zakres pracy i wstęgę.
Tranzystor T5 pełni funkcję drivera i przy
zastosowaniu popularnego tranzystora BC211
zapewnia około 200mW mocy. Rezystory
R38 i R36 wprowadzają niewielkie ujemne
sprzężenie zwrotne wpływające pozytywnie
na liniowość układu. Dopasowanie drivera
do wzmacniacza mocy zrealizowano za po−
średnictwem transformatora bifilarnego TR2.
W stopniu końcowym mocy użyto tranzy−
stora MOSFET typu IRF520, który, choć by−
wa stosowany w przetwornicach i wzmacnia−
czach m.cz., tutaj spełnił doskonale swoją ro−
lę zapewniając moc wyjściową nadajnika
około 2W praktycznie bez zniekształceń.
Oczywiście poprawną pracę układu osiągnię−
to poprzez ustawienie właściwego punktu
pracy stopnia za pośrednictwem potencjome−
tru montażowego R33. Dopasowanie obwo−
du drenu tranzystora do dolnoprzepustowego
filtru antenowego zapewniono poprzez bifi−
lrany transformator TR1, który ma co praw−
da taką samą konstrukcję, jak TR2, jednak
jest włączony w przeciwnym kierunku, to
znaczy wpływa na podwyższenie impedancji
wyjściowej.
Podstawowe parametry minitransceivera
ANTEK/40m:
− częstotliwość pracy: 7,0 − 7,1MHz
− emisja: SSB (LSB)
− czułość odbiornika: 0,5
− napięcie zasilania: 12V (13,8V)
− wymiary obudowy: 140x140x40mm
czynności są niezbędne do prawidłowej pra−
cy układu.
Jak zwykle w pierwszej kolejności należy
sprawdzić wartości napięć zasilających, po−
ziomy sygnałów i wartości częstotliwości ge−
neratorów. Do tego celu m.in. zastosowano
kondensatory C18 oraz C67 z opisanymi
punktami VFO i BFO.
Do punktów tych można podłączyć oscy−
loskop (do obserwacji, czy kształt wyjściowy
sygnału jest jak najbardziej zbliżony do sinu−
soidy) oraz cyfrowy miernik częstotliwości.
Poziomy sygnałów doprowadzonych do
nóżek 6 układów scalonych US2 i US3 po−
winny być zbliżone do zalecanych wartości
aplikacyjnych 300mV (ew. regulacja poprzez
korekcję dzielników rezystorowych R17/R18
i R19/R20). Układ BFO powinien pracować
od razu poprawnie zapewniając częstotli−
wość BFO o wartości zbliżonej do
3,9998MHz. Trochę czasu wymaga ustawie−
nie częstotliwości VFO. Przy wykręconym
rotorze kondensatora zmiennego C10 usta−
wiamy rdzeń w cewce L7 w taki sposób, aby
miernik częstotliwości wskazał częstotliwość
zbliżoną do 11MHz. Następnie, przy wkręco−
nym rotorze, częstotliwość powinna obniżyć
się i osiągnąć w skrajnym położeniu
11,1MHz.
Korekcję tę przeprowadza się poprzez do−
branie wartości C13 i C14 oraz przez rozgi−
nanie bądź doginanie płytek rotora kondensa−
tora zmiennego. Poprzez kilkukrotną korek−
cję L7 oraz kondensatorów z pewnością na−
stąpi taki moment, kiedy w dwóch skrajnych
położeniach gałki strojenia osiągniemy krań−
cowe wartości częstotliwości 11MHz oraz
11,1MHz, co kończy wstępną pracę z VFO
(pozostanie jeszcze ewentualne dobieranie
kondensatorów pod względem współczynni−
ków temperaturowych w przypadku zauwa−
żenia zbyt dużego płynięcia częstotliwości).
Warto wspomnieć, że zamiast obecnie trud−
nego do zdobycia kondensatora zmiennego
można użyć popularnej diody pojemnościo−
wej BB105 i przestrajać przy pomocy poten−
cjometru (ta modyfikacja jest pokazana na
schemacie innym kolorem).
Po dołączeniu do wejścia antenowego ge−
neratora na zakres 7MHz (lub już konkretnej
anteny np. W3DZZ) pozostanie dostrojenie
obwodów wejściowych (ustawienie rdzeni
w cewkach L5 i L6) na najsilniejszy sygnał
w głośniku.
Prądy spoczynkowe tranzystorów T4 − T6
można zmierzyć za pomocą woltomierza do−
łączanego do rezystorów (orientacyjne war−
tości na rezystorach: R41 − 0,9V, R36 − 1,4V,
R31 − 0,15V).
Po uruchomieniu nadajnika przyciskiem
PTT i skontrolowaniu przełączania sygnałów
VFO i BFO oraz ewentualnym skorygowaniu
punktów pracy, należy zestroić filtr dwu−
obwodowy.
Montaż i uruchomienie
Cały układ minitransceivera zmontowano na
płytce drukowanej o wymiarach 135x135mm
dostępnej w sieci handlowej jako AVT−2310/A.
Montując układ nie należy przeoczyć wie−
lu zworek oraz poprowadzenia dodatkowym
przewodem ekranowanym sygnałów do gnia−
zdek: głośnikowego oraz mikrofonowego,
których zastosowanie wynikło z chęci wyeli−
minowania płytki dwustronnej.
Bardzo ważnym elementem konstrukcji
jest obudowa, która pełni kilka funkcji, m.in.,
oprócz ekranu od pól w.cz. (eliminuje możli−
wość zakłóceń odbioru oraz nadawania),
usztywnia całą konstrukcję zmniejszając nie−
stabilność VFO oraz umożliwia przykręcenie
do tylnej ścianki − za pośrednictwem pod−
kładki mikowej − tranzystora T6.
Wykorzystananie fabrycznej obudowy
metalowej o oznaczeniu T31, charakteryzu−
jącej się wymaganymi wymiarami zewnętrz−
nymi 140x140x40mm, wymaga nieco prze−
róbek. Polegają one m.in. na obcięciu we−
wnętrznych zagięć montażowych, wywierce−
niu w przedniej płytce otworu na oś konden−
satora zmiennego o średnicy około 15mm
oraz drugiego otworu o średnicy 6mm na oś
potencjometru siły głosu. Tylna płytka obu−
dowy została wymieniona na aluminiową
(przez wygięcie kawałka blachy o grubości
2mm), która łatwiej odprowadza ciepło
z tranzystora końcowego niż pierwotna bla−
cha z niepotrzebnym otworem i w dodatku
malowana farbą. Sposób wykonania niezbęd−
nych otworów do zamocowania tranzystora
T6 oraz pod gniazda (antenowe, mikrofono−
we, zasilania i głośnikowe) był zamiesz−
czony w EdW 11/98.
Zamiast cewek filtrów 7x7 o numerach
127 można dobrać inne typy filtrów o induk−
cyjności w granicach 10µ H i skorygować po−
jemności kondensatorów, bądź przewinąć in−
ne filtry 7x7 nawijając uzwojenia cewek L5,
L6, L11, L10 po 34 zwoje DNE 0,1, zaś L4
i L9 po 4 zwoje takiego samego przewodu.
Podobnie można postąpić z cewką L7 o sym−
bolu 204 (indukcyjność około 1,4
V (przy 10dB S+N:N)
− moc wyjściowa nadajnika: 2W
− tłumienie niepożądanej wstęgi bocznej: >40dB
− tłumienie fali nośnej: >40dB
Ciąg dalszy na stronie 71.
Elektronika dla Wszystkich
Luty 2002
49
H) lub na−
winąć na innym korpusie filtru 7x7 około
10 zwojów DNE 0,2.
Indukcyjność cewki L8 powinna być taka,
aby powodowała obniżenie częstotliwości re−
zonatora kwarcowego BFO o około 200Hz.
W rozwiązaniu modelowym był zastosowany
typowy dławik o indukcyjności 10µ H.
Samo uruchomienie układu nie odbiega
od sposobu uruchomienia innych opisywa−
nych transceiverów SSB. Choć urządzenie
zostało tak zaprojektowane, aby po
wstawieniu wszystkich elementów wzasa−
dzie nie trzeba było dokonywać skompli−
kowanych czynności strojeniowych, to jed−
nak przedstawione w dalszej części opisu
154446611.097.png 154446611.098.png
Ciąg dalszy ze strony 71.
Po upewnieniu się, że na wyjściu otrzy−
maliśmy prawidłowy sygnał SSB, czyli czy−
telny z naksymalnie wytłumioną nośną i gór−
ną wstęgą boczną, dopiero teraz możemy do−
łączyć antenę i jeszcze raz skontrolować, czy
jakość sygnału nie uległa pogorszeniu i czy
przypadkiem nie nastąpiło wzbudzenie
wzmacniacza nadajnika.
Wypada sprawdzić temperaturę tranzysto−
rów i jeżeli będzie zbyt wysoka, prowadząca
nieuchronnie do zniszczenia podczas dłuż−
szej pracy, to jest to kolejnym sygnałem, że
należy sprawdzić ustawienie prądu spoczyn−
kowego, a następnie zapewnić lepsze chło−
dzenie poprzez dodatkowy radiator.
jednak zastosować taki filtr (L1, L2, L3:
4,7
H; C1, C4: 2,2nF; C2, C3: 4,7nF).
Ze względu na wykorzystane układy sca−
lone NE612 urządzenie można przystosować
praktycznie do wszystkich podzakresów KF,
łącznie z pasmem CB (a nawet VHF/SSB
w części pasm 6m i 2m).
Pasmo 6m (50−52MHz; na początek wystar−
czy wycinek np. 50,100−50,400MHz) można
uzyskać na dwa sposoby. Najprościej będzie
zastosować rezonatory o wartości około
40MHz (po zmniejszeniu wartości współpracu−
jących kondensatorów w filtrze do 15pF oraz
zmodyfikowaniu układu BFO) i podwyższeniu
częstotliwości VFO na wartość ponad 10MHz.
Innym sposobem będzie pozostawienie ory−
ginalnego filtru 6MHz i użycie układu VXO na
wartość ponad 44MHz (np. zastosowanie rezo−
natora piezoceramicznego o wartości około
14,67MHz + potrajacz częstotliwości).
Podstawowym mankamentem w realizacji
minitransceivera (nie tylko na bazie opisywa−
nego kitu) jest mała stabilność generatora LC
co wymaga pieczołowitego doboru konden−
satorów w układzie VFO. Najlepszym roz−
wiązaniem byłoby zastosowanie pętli PLL
ale cena takiego układu przewyższa cenę ca−
łego minitransceivera. Z tego też względu au−
tor poleca użycie układu VXO. Przydatna
może być tutaj płytka AVT 2438 − generator
VXO/2m lub 6m (opis w EdW 7/2000).
maksymalny sygnał
wejściowy. Jeżeli będziemy wykorzystywali do
tego oscyloskop, to od razu skontrolujemy, czy
sygnał jest jak najbardziej zbliżony do sinusoi−
dy. Dołączony miernik częstotliwości powinien
wskazać wartość z przedziału 7 do 7,1MHz.
Można przy okazji skorygować zestrojenie
VFO (rdzeniem L7) i nanieść obok pokrętła
strojenia co najmniej dwa znaczniki częstotli−
wości. Jako sztuczne obciążenie można wyko−
rzystać rezystor 51Ω /2W (lub kilka równolegle
połączonych, np. 2 sztuki po 100Ω /1W).
Następnie równoważymy modulator po−
przez sprowadzenie suwaka potencjometru
w takie położenie (okolice środka zakresu),
aby na wyjściu uzyskać jak najmniejszy po−
ziom sygnału (ideałem byłoby zero). W przy−
padku zwarcia punktu CW do masy znów po−
winna pojawić się fala nośna.
Jeżeli opisane powyżej czynności wypa−
dły pomyślnie, pozostaje jeszcze dobrać po−
ziom sygnału z mikrofonu za pośrednictwem
potencjometru R1 tak, aby uzyskać maksy−
malny poziom SSB bez zniekształceń wyni−
kających z przesterowania modulatora. Ja−
kość sygnału można łatwo skontrolować po−
przez odbiornik z krótką anteną (np. kilka−
dziesiąt cm przewodu) ustawiony w pobliżu
wyjścia antenowego minitransceivera.
Inne możliwości przeróbek
Jak już wspomniano na wstępie, w bardzo
prosty sposób można przystosować minitran−
sceiver do pracy w zakresie 160m (1810−
1980kHz). Dla tego zakresu filtry dwuobwo−
dowe z zastosowaniem obwodów 127 wyma−
gają wymiany kondensatorów C20, C22, C48
i C49 na 470pF (można do istniejących kon−
densatorów 100pF dolutować od strony dru−
ku kondensatory po 150−180pF). Wymagany
zakres pracy VFO 7810−7980kHz (dla orygi−
nalnego filtru 6MHz) można uzyskać po−
przez głębsze wkręcenie rdzenia w cewce L7
(ew. dobraniu większej wartości kondensato−
ra C13). Podczas prób i zestrojenia w pasmie
160m można zrezygnować z filtru dolnoprze−
pustowego. Podczas normalnej pracy lepiej
Andrzej Janeczek
sp5aht@swiatradio.com.pl
50
Luty 2002
Elektronika dla Wszystkich
W tym celu ustawiamy suwak potencjome−
tru R10 w skrajne położenie i tak ustawiamy
rdzenie w cewkach L10 i L11, aby uzyskać na
sztucznym obciążeniu 50
154446611.099.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin