FUNKCJE FINANSÓW.
Funkcje bierne-rejestrują w kategoriach pieniężnych to co dzieje się w życiu gospodarczym nie wpływając równocześnie na jego modyfikacje czy strukturę.
Funkcje aktywne-realizują określony system bodźców, przy pomocy których wpływają na przebieg procesów gospodarczych.
Rozpatrując finanse w skali makroekonomicznej wydzielić można trzy funkcje finansów:
FUNKCJA rozdzielcza-polega na przesuwaniu za pomocą pieniądza wartości materialnych między różnymi działami gospodarki narodowej. Jednym z podstawowych przejawów funkcji rozdzielczej finansów jest kształtowanie finansów nabywczych jednostek gospodarczych. F. rozdzielcza obejmuję tylko tę część produktu społecznego, która jest realizowana za pomocą pieniądza. Zakres f. rozdzielczej zależy zatem od zakresu gosp. towarowo-pieniężnej. Tam gdzie występuje podział w naturze f. ta nie jest realizowana. F. rozdzielczą charakteryzuje ponadto zróżnicowanie metod podziału. Są dwie podstawowe metody realizacji f. rozdzielczej-budżetowa i kredytowa. Różnią się one tym, że przy budżetowej środki są rozdzielane na zasadzie bezzwrotnej. W ten sposób powiększa się fundusz nabywczy w sposób trwały. Natomiast przy metodzie kredytowej transfer ma charakter zwrotny co powoduje, że dochody otrzymane z tego tytułu tylko czasowo powiększają fundusz nabywczy jednostki. gosp.
FUNKCJA kontrolna-polega na wykorzystaniu związków ruchu zasobów pieniężnych z ruchem wartości materialnej w celu uzyskania sygnałów o przebiegu procesów gospodarczych z obserwacji przebiegu zjawisk finansowych. Cechy tej funkcji to: a)ogólność-informacje mają charakter zagregowany; b)szybkość - informacje uzyskujemy natychmiast po przeprowadzeniu transakcji; c)bezpośredniość-daje informacje nie pociągające za sobą kosztów; d)wieloznaczność-ogólność informacji powoduje, że nie wiadomo co jest powodem zaistniałych zjawisk.
FUNKCJA stymulacyjna-związana jest ona z aktywną rolą finansów w gospodarce. F ta ma na celu oddziaływanie na efektywność gromadzenia i wydatkowania środków pieniężnych. W tym celu konieczne jest wykorzystanie określonego rodzaju bodźców Są to bodźce finansowe tj. takie, które motywują do podjęcia lub prowadzenia działalności lub działań w zamian za korzyści pieniężne.
Na płaszczyźnie mikroekonomicznej występują następujące funkcje finansów:
FUNKCJA parametryczna-wyraża się w takiej konstrukcji systemu finansowego, w takim doborze wskaźników, norm i regulacji finansowych, które łącznie gwarantują podejmowanie prawidłowych decyzji opartych na rachunku ekonomicznym. Realizując tę funkcję operuje się różnego rodzaju narzędziami takimi jak stopa podatkowa, system ulg podatkowych.
FUNKCJA zasilania-polega na gromadzeniu środków. W gospodarce rynkowej zasilanie opiera się na funduszach zdecentralizowanych. Powoduje to, że poziom dochodów przedsiębiorstw wpływa w istotny sposób na poziom dochodów budżetowych.
FUNKCJA motywacyjna-oznacza wpływ jaki procesy gromadzenia, podziału i wydatkowania środków pieniężnych wywierają na zachowanie podmiotów uczestniczących w tych procesach. Zachowanie to przyjmuje postać reakcji podmiotów na bodźce wyrażonych w formie korzyści materialnych.
6.Pojęcie systemu finansowego i jego ogniwa.
SYSTEM FINANSOWY-jest to zbiór norm prawnych ustalających przede wszystkim społeczne organy(instytucje) których zadaniem jest wykonywanie czynności związanych z gromadzeniem oraz podziałem zasobów pieniężnych. Aby system finansowy był racjonalny tzn. wywoływał korzystne reakcje jednostek gospodarczych musi być: a)efektywny-oznacz oddziaływanie na przebieg procesów rzeczowych przy pomocy pieniądza ,aby osiągnąć optymalne zaspokojenie potrzeb całego społeczeństwa i jego jednostek.; b)zgodny z analizą regulowanych zjawisk. Wiąże się to z koniecznością uwzględnienia specyfiki regulowanych przez system finansowy zjawisk, które często mają charakter obiektywny, tzn. istnieją niezależnie od woli człowieka ,a zatem podlegają działaniom praw ekonomicznych.; c)Wewnętrznie zgodny. Mimo tego, że regulacje systemu finansowego dotyczą różnych zjawisk to należy pamiętać, że pozostają one we wzajemnym związku. Dlatego, aby osiągnąć określony cel wyznaczony przez politykę gospodarczą, trzeba ustalając normy w jednym, odpowiednio je powiązać z innym obszarem. d)Prosty w konstrukcji. Reakcja na określoną normę jest wtedy zgodna z założeniem jeśli możliwe jest jej przestrzeganie w prostej a nie zawiłej formie. Stąd każda norma musi być skonstruowana w mało skomplikowany sposób. System nie może też zawierać norm o podobnym działaniu. e)Zdolny do samoregulacji. Zmiany warunków powinny powodować wystąpienie procesów dostosowawczych. Trzeba tu wyróżnić procesy: samoregulacji i reformy systemu. Należy ponadto wziąć pod uwagę, że chociaż system finansowy realizuje określony wspólny cel społeczeństwa to nie jest jednak monolitem. Biorąc pod uwagę wspólny rodzaj i obszar działania, możemy wyodrębnić następujące ogniwa systemu finansowego: system budżetowy, ubezpieczeń, finansowy przedsiębiorstw, bankowo-kredytowy. System budżetowy dzielimy na: sys.b dżetowy państwa i sys. budż. lokalny. System ubezpieczeń dzieli się na: np. ubezp. społeczne, gospodarcze. System finansowy przedsiębiorstw dzieli się np. wg kryterium własności na przed. państwowe, prywatne. wg. przynależności do gałęzi gosp. narodowej na przed. przemysłowe, handlowe, budowlane itd. System bankowo-kredytowy można podzielić na sys. kredytowy, sys. rozliczeń. Bezpośrednim wykonawcą systemu finansowego jest aparat finansowy. Składa się na niego: Ministerstwo Finansów, poszczególne urzędy skarbowe, wydziały finansowe poszczególnych przedsiębiorstw, banki itp.
sisi_b86