Układy
przeniesienia napędu

artykuły

opisy

Komplet sprzęgieł, przekładni, wałów i przegubów przenoszących moment obrotowy silnika na koła pojazdu nazywamy układem przeniesienia napędu. Jego zadaniem jest optymalne wykorzystywanie mocy silnika do pokonywania zmiennych oporów ruchu i jej rozdział na poszczególne koła.

Budowa układu przeniesienia napędu zależy od:
- rodzaju zastosowanego silnika (elektryczny nie potrzebuje płynnie włączanego sprzęgła ani zmiennych przełożeń),
- funkcji użytkowych i ogólnej koncepcji pojazdu,
- liczby napędzanych osi.

W pojeździe napędzanym tłokowym silnikiem spalinowym typowy układ napędowy składa się z następujących podstawowych części: sprzęgła głównego (ciernego lub hydraulicznego), przekładni o zmiennym położeniu (zwanej potocznie skrzynią biegów), stałej przekładni głównej, mechanizmu różnicowego i półosi napędowych. Dwie ostatnie pozycje nie występują w jednośladach, w samochodach natomiast, zależnie od konstrukcji układu, mogą być prócz wymienionych stosowane takie elementy dodatkowe, jak: wały i mosty napędowe, skrzynie rozdzielcze i międzyosiowe mechanizmy różnicowe, sprzęgła jednokierunkowe, lepkościowe itp.
W pojazdach wielośladowych stosowane są obecnie rozmaite warianty konstrukcyjne układów przenoszących napęd:
- wyłącznie na koła przedniej osi ( w większości samochodów osobowych i lekkich dostawczych);
- wyłącznie na koła osi tylniej ( w samochodach ciężarowych, niektórych osobowych i dostawczych, autobusach i ciągnikach siodłowych); - na zespół tylnich osi (w samochodach ciężarowych, niektórych osobowych i dostawczych, autobusach i ciągnikach siodłowych);
- na zespół tylnich osi (w samochodach ciężarowych, rzadziej w autobusach);
- równocześnie na koła przednie i tylnie (w pojazdach terenowych dwu- i trój- osiowych, specjalnych i w ciągnikach balastowych).