RAK PŁUC
1. Statystyki:
· w Polsce umiera na raka płuc 20 tysięcy ludzi rocznie
· tyle samo pacjentów ma rozpoznanie raka co roku
· jest to tendencja wzrostowa
2. Czynniki ryzyka:
· czynniki genetyczne
· zaburzenia odporności
· palenie papierosów – człowiek palący papierosy o 20 razy zwiększa ryzyko zachorowania na raka płuc
· kontakt z azbestem + palenie papierosów zwiększa 100 razy ryzyko zachorowalności na raka płuc
· kontakt z arsenem – znajduje się on w większości środków ochrony roślin, najbardziej narażeni są rolnicy
· kontakt z podchlorkiem winylu
· kontakt z chemikaliami – stacje benzynowe
· zanieczyszczone powietrze atmosferyczne
· promieniowanie RTG
3. Klasyfikacja:
· guz płuca łagodny (pierwotny)
· guz płuca złośliwy
4. Guz płuca łagodny – występuje w 40% u pacjentów poniżej 35 roku życia, nie palących papierosów, bez rodzinnego wywiadu nowotworowego:
· tłuszczaki – zgromadzenie tkanki tłuszczowej, weryfikacja – bronchoskopia lub TK
· włókniaki
· naczyniaki – poszerzone wnęki naczyniowe
· gruźliczaki – guzy zapalne
· łagodne guzy z tkanki łącznej i tkanki nerwowej – weryfikacja pewnego rozpoznania to operacja
5. Rodzaje raka płuc:
· rak płaskonabłonkowy:
o na zdjęciu RTG poszerzona wnęka płuca
o śmiertelność 50-60%
o rak nie jest wrażliwy na radioterapię i chemioterapię
o jedyny ratunek to operacja – 50% szans na przeżycie, guz jest trudny do zoperowania, ponieważ znajduje się w sąsiedztwie najważniejszych naczyń i serca
o jeżeli guz uciska oskrzela dochodzi do niedodmy
o powoduje przerzuty
o rokowanie beznadziejne
· rak drobnokomórkowy (owsianokomórkowy) – centralny:
o na zdjęciu RTG widoczny centralnie
o śmiertelność 20-30%
o często występuje krwioplucie
o rak jest wrażliwy na radioterapię i chemioterapię
o może powodować przerzuty
o lepsze rokowanie
· rak – gruczorakolak:
o na zdjęciu RTG widoczny obwodowo
o rak jest niewrażliwy na radioterapię
o rak jest minimalnie wrażliwy na chemioterapię
o może uciskać ważne narządy
o wywołuje przerzuty
o objawy neurologiczne – zapalenie gałki ocznej, opadnięcie powieki
o rokowanie jest dobre u chorych u których udało się w całości usunąć guza i nie wystąpiły przerzuty
6. Klinika raka płuc:
· kaszel trwający ponad 6 tygodni
· krwioplucie 20-30%
· ogólne osłabienie
· brak apetytu
·
stan zaawansowany raka płuc kończący się zazwyczaj śmiercią
· stany podgorączkowe
· gorączka
· utrata masy ciała
· bóle w klatce piersiowej
· duszność
· w badaniu fizykalnym nad płucami słychać po jednej stronie głośne świsty i rzężenia – objaw ucisku oskrzela przez guz
7. Miejscowa złośliwość raka płuc:
· guz nacieka najbliższe narządy
· guz nacieka naczynia - krwotok
· bardzo mocne bóle ściany kostnej
8. Ogólna złośliwość raka płuc:
· przerzuty do mózgu, wątroby, kości, nadnerczy, nerek, tarczycy
· w guzie centralnym zmiana radiologiczna jest minimalna a i tak już mogą występować przerzuty
· usuwa się przerzut a następnie operuje się płuco
9. Rozpoznanie raka płuc:
· RTG płuc
· bronchoskopia
· biopsja guza – obwodowo położone guzy – nakłucie klatki piersiowej
10. Leczenie raka płuc:
· usunięcie całego płuca
· usunięcie segmentu płuca
· chemioterapia
· radioterapia
· nie jest możliwe leczenie chirurgiczne gdy:
o guz nacieka wnękę płuca
o pacjent nie jest w stanie przeżyć na jednym płucu
medicine