Ilustrowany przewodnik po Paryżu 1889.pdf

ILUSTROWANY

PRZEWODNIK PO PARYŻU.

ZEST.A. WIŁ

- <—-c£*«sas&>—<*-

WARSZAWA

"^7"3rca.si.3a.ie SKed-aiecji " i s^7"<§;d.rcwca

1889.

Biblioteka Narodowa

Warszawa

30001011672911

Powiatowa rala

Bibliotek Ruchomych

w Białej Podlaskiej

^lnwenłarz».__.__ j_

^osBOjieHO E(eH3ypow.

PRZEDMOWA.

P ddawna już polscy turyści, zwiedzający Paryż,

BapniaBa, OaTHÓpa 8 RHH 1888 roja.

tę prawdziwą stolicę Europy i świata cywilizo-

wanego, dyktującą prawa w zakresie cywilizacji,

wiedzy, sztuki, a przedewszystkiem gustu, oczeki-

wali ukazania się książki w języku naszym, która

mogłaby im ułatwić zwiedzenie wielkiego miasta,

poznanie go z opisu już przed wyjazdem, słowem

książki, odtwarzającej Paryż.

Wydawnictwem takiem pragnie być niniejszy

„Przewodnik."

Zamierzyliśmy w nim dać książkę podręczną

dla każdego z naszych rodaków, zwiedzających sto-

licę Francji i w tym celu umieściliśmy tu wszystkie

wskazówki praktyczne, ułatwiające orjentowanie

się w Paryżu, dogodne urządzenie sobie tam krót-

szej lub dłuższej egzystencji, wreszcie zwiedzenie

wszystkich jego ciekawości. Jestto część właściwie

7:^5". w

^DrukZsiwiMewskiego, Chmielna M/'

^^\\\%\

„przewodnikowa." Z drugiej strony, nie bawiąc się

zresztą w aspiracje do monografji, postanowiliśmy

w szczupłych, z góry zakreślonych sobie ramach, od-

tworzyć o tyle, o ile, obraz Paryża i jego życia,

słowem do pewnego stopnia dać jego opis. Wre

szcie celem naszym było zwrócić uwagę na rzeczy

polskie w Paryżu.

O ile udało się nam to potrójne zadanie, osą-

dzi czytelnik.

Nadmienimy jeszcze, iż przyszłoroczna wysta-

wa wszechświatowa w Paryżu, która ze względu na

prawdopodobnie liczne odwiedziny naszych roda-

ków w "stolicy Francji czyni potrzebę obecnego

wydawnictwa tem pilniejszą, będzie odpowiednia

uwzględnioną w „Przewodniku."

ROZDZIAŁ I.

Jak się dostaó do

Paryża?

Najtańsza i najprostsza droga do Paryża prowa-

dzi, jak gdyby dla ironji, przez Berlin.

Przysłowie powiada: „Każda droga prowadzi do

Rzymu." I słusznie. Turyści pragnący zwiedzić po

drodze część Europy, mogą wybrać tyle kombinacji

i dróg, ile im się tylko podoba i zawsze będą pewni,

że przy zapasie czasu i pieniędzy, znajdą się u celu.

Turystom tego rodzaju wskazać możemy, jako wielce

przydatny, klasyczny przewodnik kolejowy, wydawa-

ny w Frankfurcie nad Menem, Hendschel's Telegraph,

który znajdą w każdej niemal księgarni warszawskiej.

Wskazówki nasze przeznaczamy dla osób, pragną^

cych się dostać do Paryża drogą najkrótszą, bez straty

czasu i pieniędzy.

Przedewszystkiem tedy, jak to powszechnie wia-

domo, wyjeżdżający z Warszawy powinien uzyskać

— 9 —

paszport, co zajmuje od 2 do 3 dni czasu i kosztuje dla

stałego mieszkańca Warszawy, razem z wizą, od 17 do

18 rubli (15 rubli opłata, marki na podanie i kwalifika-

cja przeszło rubla, wiza około rnbla). Ponieważ wy-

jazd następuje na granicę pruską, paszport musi być

wizowany w konsulacie pruskim. Jest to formalność

niezbędna, bez której nie można przejechać granicy...

Wyjeżdża się koleją warszawsko-bydgoską. Po-

mimo drobnych zmian w rozkładzie jazdy, zależnych

głównie od pory loku, rozkład w ogólnym zarysie po-

zostaje zawsze prawie jednakowy. Na kolei bydgo-

skiej znajdujemy w ciągu dnia dwa pociągi, któremi

można wyjechać za granicę: a) pociąg kurjerski zwy-

kle około 3 w południe i b) pociąg osobowy między 6 a

7 rano. Ma się rozumieć, dokładniejszy czas odjazdu

należy sprawdzić w planie jazdy w danej chwili.

Jeżeli fundusze pozwalają podróżnemu jechać do

Paryża pierwszą lub drugą klasą i to pociągiem kur-

ierskim (w stosunku do cen pociągu osobowego różnica

około 30°| 0 ), radzimy wziąć bilet bezpośredniej komu-

nikacji do Paryża odrazu w Warszawie. Uwolni go to

od szukania kas i biletów po stacjach pośrednich.

W takim razie zadanie podróżnego jest bardzo proste,

albowiem marszruta bezpośredniej komunikacji po-

spiesznej, tak jest skombinowana przez zarządy kole-

jowe, żeby nniknąć długiego oczekiwania na stacjach

i przerw w podróży. Rezultatem tego pośpiech.

Wyjechawszy z Warszawy kurjerem bydgoskim

po 3 w południe (podług obecnego rozkładu jazdy o 3

m. 15), znajdujemy się między 8 a 9 wieczorem w Ale-

ksandrowie, na granicy pruskiej, a nazajutrz rano mię-

dzy 6 a 7 (ob. rozkład jazdy 6 m. 11) w Berlinie.

Z Berlina można wyruszyć dalej do Kolonji przez Ha-

nower, albo zaraz około 7 rano (podł. ob. rozkł. 7 m.

45), lub po jedenastej rano (p. ob. r. lim. 56). W pier-

wszym razie przybywa się do Kolonji po6 wieczorem

w drugim między 9-tą a 10-tą wieczorem. Z Kolonji

pociąg do Liege (Littich) i dalej do Paryża, wyrusza

dopiero między 10-tą a 11-tą wieczorem, (p. ob. rozkład

10 m. 30), tak, źe albo w Kolonji, albo w Berlinie,

stosownie do obranego rano z Berlina pociągu, trzeba

przeczekać około czterech godzin. W Paryżu wresz-

cie stajemy między godziną 8-ą a 9-tą rano (podł. ob.

roz. 8 m. 35) nazajutrz. W ten sposób podróż trwa

mniej więcej 43 godziny, czyli, źe jeśli wyjedziemy

z Warszawy dziś w południe, znajdziemy się w Paryżu

pojutrze rano.

Koszt takiej podróży jest dość znaczny.

Mianowicie bilet 1-ej klasy do Paryża kosztuje

rs. 9 kop. 16 i około 140 marek pruskich; bilet drugiej

klasy (skombinowany z pierwszą) 6 rs. 89 kop. i około

110 marek pruskich. Nadto bilet dodatkowy za wagon

sypialny, wynosi na przestrzeni Warszawa-Berlm w kla-

sie 1-szej—10 marek, w klasie 2-ej—6 m. 50 pf., a na

przestrzeni Berlin Paryż (tylko 1 klasa i tylko w po-

ciągu wychodzącym z Berlina (po 11 ej rano) —17

marek.

W ten sposób wygodna jazda do Paryża, tam

—

— 11 —

i z powrotem najbliższą drogą, kosztować będzie mniej

więcej od 130 do 190 rubli.

Ostrzegamy podróżnych tej kategorji, że pociągi

pośpieszne z Berlina do Kolonji wyruszają z jednego

z trzech śródmiejskich dworców: ScUs. Bnhf., Alexan-

derplatz Bhf. lub Friedrichstr. Bhf., zaś na dworcu

Lertejskim nie zatrzymują się wcale. Jadąc z War-

szawy, należy się tedy zatrzymać ua jednym z trzech

wymienionych banhofów.

Zupełnie inaczej przedstawia się marszruta osób,

starających się urządzać oszczędniej, a więc jadących

pociągami osobowemi drugą, trzecią, a nawet po części

czwartą klasą. Podróż turystów tej kategorji trwać

będzie znacznie dłużej, a mianowicie zamiast 43 go-

dzin, aż 69 do 70 godzin, czyli prawie trzy doby. Po-

wodem takiego opóźnienia, oprócz wolniejszego biegu

pociągów, są jeszcze kilkogodzinne przerwy, które z ko-

nieczności trzeba robić po różnych punktach, że wzglę-

du na rozkłady jazdy...

A więc wyjeżdża się z Warszawy rano między

6 a 7 (podług obecnego rozkł. jazdy 7 m. 5), do Alek-

sandrowa przybywa w południe, a w Berlinie staje się

nazajutrz rano, między 5 a 6 (patrz ob. roz. jazdy

5 m. 57). W Berlinie należy przeczekać pół dnia, po-

nieważ najbliższy pociąg osobowy do Kolonji na H a-

nower wychodzi dopiero około drugiej w południe

(p. ob. r. j. 2 ga bez minut;; w Hanowerze stajemy

około 8-ej wieczorem, a w dalszą drogę po trzygodzin-

nym przystanku ruszamy między ll-tą a 12-tą

w nocy i jesteśmy w Kolonji nazajutrz rano około

9-tej (p. ob. r. jazdy 9 m. 10). Około 10-tąj rano (ob.

r. j. 10 m. 14) wyruszymy z Kolonji przez Aachen do

Liege (po niemiecku Luttich), w Belgji, dokąd też przy-

bywamy około 2-ej w południe (p. ob. rozkł. jazdy 2 m.

7). Z Liege pociąg osobowy wyrusza do Paryża około

3-ej (p. ob. r. jazdy 3 m. 20) a przybywa do stolicy

Francji po paru przystankach na liujach belgijskich,

nazajutrz około 4-ej nad ranem (p. ob. rozkł. j. 4 m. 5).

Biletów na cały ten przejazd od razu brać nie

można, ze względu na kombinacje pociągów, można je

zaś brać na następujące przestrzenie: w Warszawie—do

Berlina; w Berlinie—do Kolonji; w Kolonji-^do Liege

(Luttich) i w Liege—do Paryża.

Koszt 2-giej klasy wynosi 5 rs. 96 kop. i 26 m.

60 pf. do Berlina; z Berlina do Kolonji—35 m. 60 pf.;

z Kolonji do Liege (Luttich) 8 m. 60 pf.; wreszcie

z Liege do Paryża—31 fr. 30 et. Ogółem—5 rs. 96 k., 60

m. 80 pf. i 31 fr. 30 et. Trzecia klasa kosztuje: z War-

szawy do Berlina—3 rs. 15 kop. i 17 m. 80 pf.; z Berlina

do Kolonji 17 m. 80 pf.; z Kolonji do Liege — 5 m. 90

pf. i z Liege do Paryża—21 fr. 25 et. Ogółem 3 rs. 15

kop., 47 m. 50 pf. i 21 fr. 25 et. Słowem, koszt jazdy

drugą klasą w jedną i drugą stronę, stanowi od 110 do

120 rubli, trzecią— od 80 do 90 rubli.

Koszt ten może się jeszcze bardzo znacznie zmniej-

szyć, jeśli weźmiemy nalinjach kolejowych niemieckich

klasę czwartą, która zresztą odznacza się wieloma nie-

dogodnościami.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: