Tajemnice bajek zajęcia biblioterapeutyczne dla dzieci upośledzonych w stopniu umiarkowanym i znacznym.pdf

PSP – 11/2008

„Tajemnice bajek” – program zajęć rewalidacyjnych

z elementami biblioterapii

Adresat: uczniowie szkoły podstawowej upośledzeni umysłowo

w stopniu umiarkowanym lub znacznym

Przygotowała: mgr Ewa Wróbel

nauczyciel Zespołu Szkół Specjalnych

w Opolu

SPIS TREŚCI

STRONA

Wstęp ……………………………………………………………………………….

3 - 4

Założenia programowe ……………………………………………………………..

Cele nauczania ……………………………………………………………………...

Treści programowe …………………………………………………………………

7 - 8

Zastosowane metody i formy pracy ………………………………………………...

Oczekiwane osiągnięcia uczniów …………………………………………………..

Procedura osiągania celów ………………………………………………………….

Sposoby ewaluacji …………………………………………………………………..

Przykładowe scenariusze zajęć ………………………………………………..........

13 - 34

Bibliografia …………………………………………………………………………

WSTĘP

„Nie ulega wątpliwości, że los fikcyjnych bohaterów stworzonych przez pisarza

oddziaływa na nasze postawy…” – tak, na podstawie swoich wieloletnich doświadczeń, pisał

Julian Aleksandrowicz, lekarz i humanista. 1 Dziś o terapeutycznych możliwościach literatury

nie trzeba przekonywać. Istotne jest natomiast jak wykorzystywać utwór literacki, aby jego

oddziaływanie było skuteczne? Jak pracować z dziećmi i młodzieżą niepełnosprawną

intelektualnie? Jakie stosować materiały czytelnicze, jakie stawiać cele?

Celem zasadniczym w pracy biblioterapeutycznej z dziećmi upośledzonymi umysłowo

w stopniu umiarkowanym lub znacznym jest kształtowanie właściwych postaw . Postawa jest

trwałą oceną – pozytywną lub negatywną – ludzi, obiektów i idei. Postawa jest pozytywną lub

negatywną reakcją na coś. Przedmiotem postaw mogą być osoby i grupy społeczne, własna

osoba, bądź społeczne normy zwyczajowe i moralne. Celem pracy terapeutycznej z uczniami

upośledzonymi intelektualnie jest kształtowanie postawy pozytywnej , czyli wzmocnienie

własnej wartości i pozytywnego nastawienia do siebie i innych 2 .

Praca czytelnicza z uczniami głębiej upośledzonymi jest specyficzna i nie można

wobec nich stosować typowej metodyki czytelnictwa. Ich cechy rozwojowe nie pozwalają na

indywidualne czytanie książek. Aktywizacja uczniów odbywa się zatem poprzez słuchanie

tekstu czytanego przez nauczyciela, słuchanie bajek muzycznych, oglądanie filmów video.

Dobierane teksty muszą być krótkie, interesujące, oddziaływujące wielozmysłowo.Tekst

literacki jest punktem wyjścia wyzwalającym aktywność uczniów. W innych działaniach

wykorzystuje się techniki plastyczne, pedagogikę zabawy, dramę, prezentacje multimedialne,

taniec. Aby ożywić zainteresowanie dzieci tekstem wykorzystuje się ilustracje, historyjki

obrazkowe, inscenizacje fragmentów bajek, zabawy z teatrem cieni, testy sprawdzające

zapamiętaną treść. Nawet dzieci niemówiące o obniżonej sprawności motorycznej znajdują

wiele przyjemności w słuchaniu. Zadowolenie przynosi im sama melodia i rytmika mowy

dorosłej osoby, możliwość rozumienia poszczególnych wyrazów czy zwrotów,

a bombardowanie słowem stymuluje rozwój ich mowy i myślenia.

1 Genowefa Surmiak, Wykorzystanie utworu literackiego w kształtowaniu właściwych postaw dzieci i młodzieży

niepełnosprawnej, Biblioterapeuta 2002, nr 3, s. 9-10.

2 Ewa Tomasik, O potrzebie traktowania czytelnictwa jako jednej z metod pedagogiki specjalnej,

WSPS,Warszawa 1994.

Program zajęć rewalidacyjnych z elementami biblioterapii dla dzieci z głębszym

upośledzeniem umysłowym powstał z myślą uatrakcyjnienia zajęć. Jednocześnie jest testem

sprawdzającym efektywność biblioterapii jako jednej z metod pedagogiki specjalnej.

Technikę biblioterapii zastosowałam w celu wspierania procesu edukacyjno –

terapeutycznego uczniów, z którymi pracuję na co dzień, dostosowując materiał czytelniczy

do ich możliwości intelektualnych.

ZAŁOŻENIA PROGRAMOWE

Program „Tajemnice bajek” adresowany jest do uczniów upośledzonych umysłowo

w stopniu umiarkowanym lub znacznym szkoły podstawowej. Na realizację programu

przewidziano dziesięć spotkań obejmujących dwie jednostki lekcyjne. Analizowane teksy

literackie są znanymi wszystkim dzieciom baśniami m.in.: H. Ch. Andersena, braci Grimm,

A. Puszkina. Prowadząca dokonała wyboru tekstów skierowanych do dziecka

(dostosowanych do jego wieku i wrażliwości), sensownych (uczących czegoś ważnego),

promujących pozytywne wzorce postaw, zachowań oraz pozytywne nastawienie do siebie

samego i innych ludzi.

Nauczyciel prowadzący zajęcia – polonista, oligofrenopedagog – posiada

wystarczającą wiedzę z zakresu psychologii i pedagogiki oraz samodzielnie studiował

literaturę poświęconą biblioterapii. Opracowanie programu jest także efektem kilkuletniej

pracy nauczyciela w propagowaniu terapeutycznych walorów książek w ramach m.in.

ogólnopolskiego programu edukacyjnego „Czytające szkoły” zainicjowanego przez kampanię

społeczną „Cała Polska czyta dzieciom”.

Układ treści programowych ma charakter otwarty, a przedstawione scenariusze zajęć

są jedynie propozycjami, które należałoby poszerzyć i modyfikować w miarę nabywania

przez uczniów nowych wiadomości i umiejętności.

Proponowany program zajęć rewalidacyjnych został skonstruowany zgodnie

z założeniami „Podstawy programowej kształcenia ogólnego dla uczniów z upośledzeniem

umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym”.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: