Australopitek- 4-2,5 mln lat temu, wschodnia afryka, 1-1,2 m, mózg- 400-500 cm3,dwunożny, ale małpie cechy (zgięte place, długie ramiona), duże kły, wały nadoczodołowe,płaskie czoło, wystająca twarz.
Homo Habilis- 2,3-1,6 mln, 1-1,5 m, 500-800 cm3, mniejsza twarz, okrąglejsza, mniejsze zęby, wsch i zach Afryka. narzędzia z kamieni, świadome ich wytwarzanie.
Homo erectus- 1,9mln-300tys.,1,3-1,5m, 750-1250cm3, duże wały nadoczodołowe, mniejsza wystająca twarz, pełna pionizacja, mniejsze zęby, ogień- przenosi i podsyca, Afryka, Azja, Europa
Neandertalczyk- 400-24 tys, Azja, Afryka, Europa, krzesanie ognia, rozpoznawanie owoców,mózg nastawiony na utrwalanie, naśladownictwo, łowca, myśliwy, poluje, organizacja wewnątrz grup, dzidy, ubrania-skóry, mieszkali w jaskiniach
Paleolit górny- 40-14 tys- neoantropy, rozwój technik krzemieniarskich, strategie myśliwskie- łuk, sztuka, zdobnictwo.
kultura grawecka- obszar europejski, 27-20 tys- figurki kobiet tzw. paleolityczne wenus
kultura magdaleńska-15-8 tys- szuka- koń, rysunki, igły, bizony, renifery, sztuka relistyczna, harpun.
omen483