A znTomasz Król
Grupa IV
Biologia III
Iwan Szmalhauzen .Ukrainski zoolog i ewolucjonista. Jeden z współtwórców tzw.” Syntetycznej teorii ewolucji”. Urodzony dnia 23 IV 1884 w Kijowie, zmarł w Moskwie dnia 7 X 1963 roku. W latach 1917-1948 pracował jako profesor uniwersytetów w Tarta, Kijowie oraz Moskwie. Od 1922 członek Akademii nauk Ukrainy SRR. Natomiast w 1935 członek Akademii Nauk ZSRR. Wprowadził pojecie doboru stabilizacyjnego( Dobór stabilizujący i jego miejsce wśród czynników ewolucji) które następnie rozwiną w pracy „Czynniki ewolucji” w 1946roku . Główne prace to : „Organizm jako całość..”(1938, wydanie polski 1962) oraz Czynniki ewolucji (1946, wydanie polskie 1975). Zajmował się również embriologia eksperymentalna, oraz opracował teorię holomorfozy , traktującą całościowo ogół procesów zachodzących w rozwoju osobniczym i rodowym. Główne założenia poglądów Iwaan Szmalhauzena to, że wszystkie żywe organizmy charakteryzuje zdolność reagowania na wpływy środowiska. Ich procesy życiowe ulegają wówczas zmianom. Jednakże niektóre cechy organizmów wykazują stabilność. Istnieją zatem mechanizmy zapewniające ową stabilność cech i utrzymujące je na optymalnym poziomie. Stabilność istot żywych kształtowała się wraz z ich organizacją podczas ewolucji. Materialną podstawą ewolucji są mutacje. Zmienność mutacyjna nie jest ukierunkowana. Kierunek zapewnia dobór naturalny. Dobór naturalny przybiera formę napędową lub stabilizującą. Postać napędowa jest klasyczną darwinowską formą doboru, prowadzącą do powstawania nowych adaptacji, do przekształcania budowy i funkcji żywych istot, wytwarzania nowych typów organizacji. Ten dobór działa przy zmieniających się warunkach bytowania organizmów. Dobór stabilizujący jest związany z eliminacją “nieudanych” modyfikacji, będących wynikiem przedwczesnych reakcji na przypadkowe, przemijające zmiany czynników zewnętrznych. Nierzadko organizm reaguje w nowych warunkach zmianami niekorzystnymi lub reaguje adekwatnie, ale na przypadkowe, krótkotrwałe zmiany czynników zewnętrznych. Takie reakcje są niekorzystne przy powrocie do normalnych warunków środowiska. Stąd wynika eliminacja takich osobników. Podtrzymywane jest życie i rozmnażanie osobników bardziej stabilnych. Przy doborze stabilizującym zanika determinujące znaczenie zewnętrznych czynników rozwoju indywidualnego i wzrasta znaczenie czynników wewnętrznych, dziedzicznych. Stabilizacji podlegają wszystkie cechy organizacji, mające znaczenie dodatnie w danym środowisku. Przystosowawczość indywidualna przybiera nowe formy – ulega przekształceniu i różnicowaniu, osiągając późniejsze stadia rozwoju. Szmalhauzen podkreślał, że teoria doboru stabilizującego nie jest teorią lamarckistyczną. Zwracał uwagę na powstanie trwałego aparatu dziedzicznego jako podstawy mechanizmu rozwoju indywidualnego i jego postępowej autonomizacji /Szmalhauzen 1975/.
ktoskogoznasz