polskie rolnictwo po wejsciu do unii.pdf

(992 KB) Pobierz
ROZDZIAŁ I
UNIWERSYTET GDAŃSKI- WYDZIAŁ EKONOMII
JOANNA PIETROWSKA
Kierunek studiów : Ekonomia
Numer albumu: 123912
KORZYŚCI I KOSZTY POLSKIEGO ROLNICTWA PO WEJŚCIU
DO UNII EUROPEJSKIEJ
Praca magisterska wykonana
w Katedrze Ekonomii Integracji Europejskiej
pod kierunkiem
prof. dr hab. Krystyna Gawlikowska- Hueckel
Sopot 2006
OŚWIADCZENIE
Ja, niżej podpisana oświadczam, iż przedłożona praca dyplomowa została
wykonana przeze mnie samodzielnie, nie narusza praw autorskich, interesów
prawnych i materiałów innych osób.
……………… ……………….
data podpis
2
SPIS TREŚCI
WSTĘP…………………………………………………………………………...……………5
ROZDZIAŁ I. WSPÓLNA POLITYKA ROLNA UNII EUROPEJSKIEJ……………...7
1.1. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA WSPÓLNEJ POLITYKI ROLNEJ……………..... 7
1.1.1. Cele Wspólnej Polityki Rolnej…..……………………………………………………... 8
1.1.2. Zasady Wspólnej Polityki Rolnej………………….……………………………………9
1.1.3. Finansowanie Wspólnej Polityki Rolnej....…………………………………………… 10
1.1.4. Instrumenty Wspólnej Polityki Rolnej…………………………..……………………..12
1.2.EWOLUCJA WSPÓLNEJ POLITYKI ROLNEJ………………………………………..15
1.2.1. Plan Manscholta ……………………………………………………………………….15
1.2.2. Plan Mac Sharr’ego…..……………………………………………………………….. 16
1.2.3. Agenda 2000…………………………………………………………………………...17
1.3. STRUKTURA WSPÓLNEJ POLITYKI ROLNEJ……………………………………...19
1.3.1. Wspieranie organizacji rynków rolnych……………………………………………….19
1.3.2. Wspieranie rozwoju obszarów wiejskich……………………………………………....21
ROZDZIAŁ II. SYTUACJA POLSKIEGO ROLNICTWA NA TLE WYBRANYCH
KRAJÓW UNII EUROPEJSKIEJ…………………………………………………………26
2.1. CHARAKTERYSTYKA POLSKIEGO ROLNICTWA………………………………...26
2.1.1. Struktura gospodarstw rolnych w Polsce………………………………………………27
2.1.2. Bezrobocie na obszarach wiejskich…………………………………………………....29
2.1.3. Wielkość udziału rolnictwa w tworzeniu PKB………………………………………...30
2.1.4. Wykształcenie mieszkańców polskiej wsi……………………………………………..31
2.2. POLSKIE ROLNICTWO NA TLE ROLNICTWA KRAJÓW UNIJNYCH…………...33
2.2.1. Użytki rolne i struktura gospodarstw rolnych………………………………………… . 33
2.2.2. Zatrudnienie w rolnictwie……………………………………………………………...36
2.2.3. Skala produkcji zwierzęcej…………………………………………………………….36
2.2.4. Wydajność i ceny ziemi w Polsce……………………………………………………...40
2.2.5. Miejsce polskiego rolnictwa w rolnictwie Unii Europejskiej………………………….41
ROZDZIAŁ III. PROCES NEGOCJACJI AKCESYJNYCH POLSKI DO UNII
EUROPEJSKIEJ……………………………………………………………………………43
3.1. REZULTAT NEGOCJACJI AKCESYJNYCH W OBSZARZE ROLNICTWO………43
3.1.1. Dopłaty bezpośrednie dla rolników……………………………………………………44
3.1.2. Limity produkcji……………………………………………………………………… 46
3.1.3. Strona finansowa polskiego członkostwa w UE……………………………………….47
3.2. WSPARCIE ROZWOJU WSI I RESTRUKTURYZACJA ROLNICTWA- PROGRAMY
POMOCY……………………………………………………………………………………..49
3
3.2.1. Plan Rozwoju Obszarów Wiejskich- PROW…………………………………………..50
3.2.2. SPO…………………………………………………………………………………….53
3.2.3. PHARE…………………………………………………………………………………55
3.2.4. SAPARD……………………………………………………………………………….55
3.3. DOSTOSOWANIE POLSKIEGO ROLNICTWA DO WYMOGÓW UE- OKRESY
PRZEJŚCIOWE………………………………………………………………………………59
3.3.1. Dostosowanie gospodarstw rolnych……………………………………………………59
3.3.2. Koszty dostosowania polskiego rolnictwa do UE……………………………………...60
3.3.3. Okresy przejściowe…………………………………………………………………….62
ROZDZIAŁ IV. SKUTKI INTEGRACJI Z UNIĄ EUROPEJSKĄ DLA POLSKIEGO
SEKTORA ROLNEGO……………………………………………………………………..65
4.1. SZANSE I ZAGROŻENIA DLA POLSKIEGO SEKTORA ROLNEGO……………...65
4.1.1. Korzyści dla polskiego rolnictwa………………………………………………………66
4.1.2. Zagrożenia dla polskiego rolnictwa……………………………………………………69
4.2. DOŚWIADCZENIA PIERWSZYCH LAT CZŁONKOSTWA………………………...73
ZAKOŃCZENIE…………………………………………………………………….……....77
WYKAZ TABEL………….…………………….………………………………….………..79
WYKAZ WYKRESÓW……….………………….………………………………………...79
BIBLIOGRAFIA………………..……………………………………………………….…..80
4
WSTĘP
Rolnictwo jest jedną z najstarszych dziedzin działalności gospodarczej człowieka,
której celem jest uzyskanie produktów roślinnych i zwierzęcych w wyniku uprawy roli i
roślin oraz chowu i hodowli zwierząt. Jego głównym zadaniem jest dostarczanie żywności
oraz surowców dla przemysłu. Początkowo rolnictwo rozwijało się w uprzywilejowanych
klimatycznie regionach świata, obecnie ta forma działalności gospodarczej jest rozwinięta w
każdym kraju.
Rolnictwo ma szczególne znaczenie w naszym kraju choćby dlatego, że obszary
wiejskie stanowią 90% powierzchni w naszym kraju, a ludność wiejska stanowi 38,2%
obywateli. Polska 1 maja 2004 roku otrzymała ogromną szansę na odbudowę zaniedbanego
rolnictwa po wielu latach transformacji. Objęcie polskiego sektora rolnego mechanizmami
wspólnej polityki rolnej będzie miało ogromny wpływ na stan gospodarki, na sytuacje
rolnictwa oraz na mieszkańców obszarów wiejskich.
Celem niniejszej praca jest przedstawienie procesu integracji sektora rolnego z Unią
Europejską oraz bilans skutków integracji polskiego rolnictwa z Unią a także ocena
pierwszych dwóch lat członkostwa.
Praca składa się z czterech rozdziałów. Pierwszy zawiera podstawowe informacje
dotyczące WPR, jej cele, zasady, instrumenty i finansowanie. Szczególną uwagę poświęcono
etapom jej ewolucji oraz efektom jej funkcjonowania na rynkach państw członkowskich.
Celem drugiego rozdziału jest przedstawienie sytuacji polskiego rolnictwa, ukazanie
jej zalet i wad, mocnych i słabych stron, pokazanie jej sytuacji pod względem struktury
gospodarstw, zatrudnienia, warunków i poziomu życia mieszkańców wsi. Druga część tego
rozdziału poświęcona jest porównaniu struktury rolnictwa w Polsce i Unii Europejskiej.
Trzeci rozdział poświęcony jest rezultatom negocjacji w obszarze rolnictwo. Rozdział
ten, zawiera zestawienie środków unijnych oraz formy pomocy, jakie zostały przewidziane
dla polskiego rolnictwa i na rozwój obszarów wiejskich. Ta część pracy przedstawia także
poszczególne etapy dostosowania polskiego rolnictwa do wymogów Unii Europejskiej oraz
koszty z nimi związane.
Kolejny, czwarty rozdział tej pracy poświecony jest próbie oceny skutków integracji
polskiego sektora rolnego z Unią Europejską. Rozdział ten zawiera analizę efektów przyjęcia
instrumentów WPR, jej wad i zalet, kosztów i korzyści. Co Polska zyska a co straci, czy Unia
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin