POLITOLOGIA - MATERIAŁY(1).doc

(10053 KB) Pobierz
XX WIEK

    SPIS TREŚCI:

1.        HISTORIA POLSKI XX WIEK (strony od 2 do 81)

2.        HISTORIA POWSZECHNA XX WIEK (STRONY od 82 do 137)

3.        POLITYKA GOSPODARCZA POLSKI (OD STRONY 138 DO 159)

4.        FILOZOFIA (OD STRONY 160 DO 208)

5.        GEOGRAFIA POLITYCZNA (OD STRONY 209 DO 223)

6.        HISTORIA MYŚLI POLITYCZNEJ (OD STRONY 224 DO 282)

7.        TEORIA POLITYKI (OD STRONY 283 DO 347)

8.        MIĘDZYNARODOWE STOSUNKI POLITYCZNE (OD STRONY 348 DO 402)

9.        SOCJOLOGIA POLITYKI (OD STRONY 403 DO 468)

10.     ORGANIZACJA I ZARZĄDZANIE (OD STRONY 469 DO 546)

11.     ZWIĄZKI WYZNANIOWE (OD STRONY 547 DO 654)

12.     HISTORIA ADMINISTRACJI (OD STRONY 655 DO 689)

13.     RUCHY SPOŁECZNE I POLITYCZNE (OD STRONY 690 DO 695)

14.     MIĘDZYNARODOWE STOSUNKI GOSPODARCZE (OD STRONY 696 DO 734)

15.     ZARZĄDZANIE ZASOBAMI LUDZKIMI (OD STRONY 735 DO 837)

16.     ZARZĄDZANIE STRATEGOCZNO – MARKETINGOWE (OD STRONY 838 DO 867)

17.     SYSTEM POLITYCZNY RP (OD STRONY 868 DO 900)

18.     WSTĘP DO NAUKI O PAŃSTWIE PRAWIE I POLITYCE ( OD STRONY 901 DO 921)

19.     POLITYKA SPOŁECZNA (OD STRONY 922 DO 968)

20.     POLITYKA ZAGRANICZNA RP ( OD STRONY 969 DO 973)

21.     OBRONA CYWILNA ( OD STRONY 974 DO 1002)

22.     PRAWO EUROPEJSKIE I INTEGRACJA EUROPEJSKA (OD STRONY 1003 DO 1031)

23.     GRY SYTUACYJNE (OD STRONY 1032 DO STRONY 1092)

24.     ORGANIZACJA I FUNKCJONOWANIE SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO 1093 DO  1118)

25.     ZARZĄDZANIE KRYZYSOWE (0D STRONY 1119 DO STRONY  1139)

26.     BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE (OD  STRONY 1140  DO STRONY 1150)

27.     NIEMCOZNASTWO – HISTORIA (OD STRONY 1151 DO STRONY 1187)

28.     PODSTAWY NAUKI O PRZEDSIĘBIORSTWIE ( OD STRONY 1188 DO STRONY 1278)

29.     TEORIA KOMUNIKOWANIA MASOWEGO ( OD STRONY 1279 DO STRONY 1294)

30.     BEZPIECZEŃSTWO PAŃSTWA – PODSTAWY PRAWNE ( OD STRONY 1295 DO 1302)

31.     MARKETING POLITYCZNY (OD STRONY 1303 DO 1317)

32.     PSYCHOLOGIA SPOŁECZNA (OD STRONY 1318 DO 1334)

33.     GEOPOLITYKA (OD STRONY 1229 DO STRONY (1335 DO STRONY 1390)

34.     INFORMATYKA (OD STRONY 1391 DO STRONY 1438)

35.     HISTORIA INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ (OD  STRONY 1439 DO STRONY 1455)

36.     HISTORIA UNII EUROPEJSKIEJ (OD STRONY 1456 DO STRONY 1466)

37.     DEMOGRAFIA (OD STRONY 1467 DO STRONY 1478)

38.     STATYSTYKA (OD STRONY 1479 DO STRONY 1520)

39.     HISTORIA DOKTRYN POLITYCZNYCH  (OD STRONY 1521 DO STRONY 1609)

40.     SOCJOLOGIA OGÓLNA (OD STRONY 1610 DO STRONY 1633)

41.     WSPÓŁCZESNE  SYSTEMY POLITYCZNE (OD STRONY 1634 DO STRONY 1703)

42.     WSTĘP DO POLITOLOGII (OD STRONY 1704 DO STRONY 1716)

43.     HISTORIA MYŚLI EKONOMICZNEJ  (OD STRONY 1717 DO STRONY  1733)

44.     NAUKA O POLITYCE (OD STRONY 1734 DO STRONY 1768)

REFERATY I OPRACOWANIA (OD STRONY 1769 DO STRONY 2384)

1. HISTORIA POLSKI XX WIEK - WYKŁADY

 

1.     REWOLUCJA 1905-1907 W KRÓLESTWIE POLSKIM:

 

Po wybuchu wojny rosyjsko-japońskiej w Królestwie nastąpiło znaczne ożywienie polityczne. Miało ono 2 przyczyny: wyzysk i nędzę robotników i biedoty wiejskiej oraz srożący się ucisk narodowy. Aktywizowały się wszystkie istniejące w Królestwie partie polityczne. Na wieść o „krwawej niedzieli” w Petersburgu, partie robotnicze Królestwa zareagowały wezwaniem do strajku powszechnego, który objął największe miasta przemysłowe Królestwa. W walce z wojskiem w Zagłębiu Dąbrowskim i w Warszawie padły liczne ofiary. Władze zmuszone były pójść na ustępstwa w obawie przed rozszerzeniem się rozruchów. 30 października 1905 roku carat rozszerzył prawa wyborcze, prawo do stowarzyszeń, zniesienie cenzury, płace robotników wzrosły o 30-50%, a tygodniowy czas pracy skrócono z 65 do 59 godzin.

W lutym do walki włączyła się młodzież polska. Z inicjatywy patriotycznych środowisk inteligenckich, szkolnictwo średnie Królestwa ogarnął strajk.

Do walki o szkołę polską włączyła się także wieś. Domagała się ona jednocześnie demokracji i spolszczenia administracji gminnej oraz przywrócenia praw do korzystania z serwitutów.

Dzięki zorganizowanym wysiłkom społeczeństwa we wszystkich miastach Królestwa zakładano prywatne szkoły średnie z językiem polskim wykładowym, powstały legalne instytucje oświatowe: Macierz Polska, Towarzystwo Naukowe, Stowarzyszenie Nauczycielstwa Polskiego, Towarzystwo Biblioteki Publicznej, tworzono uniwersytety ludowe, czytelnie, ochronki, kursy dla analfabetów. Wskrzeszono Towarzystwo Rolnicze, które zajęło się szerzeniem oświaty rolniczej i organizacją kółek rolniczych.

1 maja 1905 roku na wezwanie partii socjalistycznych odbyła się w Warszawie wielka demonstracja, która została brutalnie zaatakowana przez wojsko i rozpędzona. W odpowiedzi na to w całym Królestwie odbył sie strajk powszechny: strajk w Łodzi przekształcił się w końcu czerwca w zbrojne walki robotników z policją i wojskiem. Wzniesiono barykady, na których przez 3 dni łódzcy robotnicy bronili się przed atakami wojska i policji. Powstanie łódzkie upadło, ale odbiło się echem w całym imperium rosyjskim.

Zdaniem PPS-u (z Piłsudskim) celem wszelkiego działania mogła być tylko Polska niepodległa. Walka Polaków miała być według ich koncepcji kontynuacją powstań narodowych, wojną polsko-rosyjską. Wrogiem dla nich był nie tyle car, ile samo państwo rosyjskie (to byli „starzy” z PPS-u).

Młodzi” zrezygnowali całkowicie z postulatu niepodległości. Autonomia krajowa bądź federacja z Rosją wydawała im się o wiele pewniejsza i bardziej realna, niż „mglisty miraż niepodległości”. Wszystkie swoje nadzieje wiązali z wiarą w rewolucję rosyjską, która przez sam fakt swego zwycięstwa rozstrzygnie wszelkie kwestie polityczne i społeczne. Żądali przyjęcia takiej samej taktyki, jak w Rosji. Domagali się oni (wbrew stanowisku Piłsudskiego) natychmiastowego użycia do walki Organizacji Bojowej. Pod ich naciskiem PPS wiosną 1906 roku rozpoczęła działalność dywersyjną. W odpowiedzi na to pułki carskiej gwardii stacjonujące w Królestwie dokonywali pogromów w robotniczych dzielnicach Warszawy, Łodzi, Siedlec.

Nastąpił rozłam w PPS-e: „młodzi” wybrali nowy komitet w składzie: Maksymilian Horwitz-Walecki, Feliks Sachs, Feliks Kon, Paweł Lewinson, Bernard Szapiro i utworzyli PPS-Lewicę.

Starzy” i bojowcy utworzyli PPS-Frakcję Rewolucyjną, której przewodzili: Józef Piłsudski, Tytus Filipowicz, Władysław Mech, Michał Sokolnicki, Stanisław Jędrzejewski, Witold Jodko-Narkiewicz.

Do działań rewolucyjnych włączył się także żydowski Bund, który zwalczał hasło niepodległości Polski i z tego powodu był w opozycji wobec PPS.

Odmienne stanowisko wobec rewolucji zajęła Narodowa Demokracja. Znaczne siły skierowała ona do walki z rewolucją, uważając ją za wrogą inspirację. Znalazło to m. in. wyraz w utworzeniu w 1905 roku Narodowego Związku Robotniczego (NZR).

W odpowiedzi bojówki SDKPiL zaatakowały narodowców. Z kolei prasa endecka nawoływała do „odciśnięcia gwałtu gwałtem”, tj. do fizycznej rozprawy z socjalistami. Bojówki endeckie wystąpiły zbrojnie przeciw strajkującym w Łodzi. Doszło do krwawych, bratobójczych walk (200 zabitych). Władza nie reagowała, bo to po prostu osłabiało wewnętrznie Polaków. Kres walkom położyła Organizacja Bojowa PPS.

Przegrana Rosji w wojnie z Japonią, przeświadczenie o zagrożeniu dla polskości ze strony Niemiec oraz obawa przed rozszerzaniem się rewolucji, skłoniły Narodową Demokrację do rezygnacji z działalności antycarskiej i antyrosyjskiej. Stanęła ona teraz na stanowisku współpracy z rzędem rosyjskim. Zgodnie z tym stanowiskiem wzięła udział w wyborach do Dumy, tworząc w niej Koło Polskie.

Równolegle z tłumieniem rewolucji w Rosji carat przystąpił do pacyfikacji Królestwa. Był bezwzględny terror i nieznaczne ustępstwa.

2.     SPRAWA POLSKA U PROGU I WOJNY ŚWIATOWEJ:

We wszystkich zaborach następowało wynaradawianie poprzez germanizację bądź rusyfikację. Przyznanie się do polskości niejednokrotnie było aktem odwagi.

Sprawa polska, pomimo przestoju na arenie międzynarodowej (okres stabilizacji po wojnie na Bałkanach), nadal była aktualna i nie straciła międzynarodowego znaczenia (nawet pomimo braku jakiegokolwiek sojusznika).

Sytuacja zmieniła się, gdy Europa podzieliła się na wrogie sobie 2 bloki – teraz zarysowała się możliwość wojny pomiędzy zaborcami. Wiadomo było, że wojna będzie toczyć się na terenach polskich, dlatego zaborcy zastanawiali się nad wykorzystaniem Polaków w przyszłej wojnie.

W Berlinie rozważano możliwość stworzenia przy pomocy austriackiej posiłkowej armii polskiej i odbudowanie buforowego państwa polskiego w granicach aż po Dźwinę. Inny plan przewidywał wyprostowanie granicy między Prusami Wschodnimi a Śląskiem kosztem Królestwa, wysiedlenie z tego obszaru ludności polskiej, utworzenie Ukrainy obejmującej także Chełmszczyznę oraz utworzenie z tak okrojonej Kongresówki państewka formalnie niepodległego, lecz związanego stałym układem wojskowym i celnym z Niemcami, pod berłem jednego z książąt Rzeszy.

Stanowisko Rosji nie było jednoznaczne: część polityków wraz z carem Mikołajem II uważali, że po wygraniu z Niemcami granice Rosji sięgną po Odrę, obejmując wszystkich Polaków.

Już od 1870 roku w Austro-Węgrzech myślano o odbudowie Polski pod berłem cesarza Franciszka Józefa. Przed wybuchem wojny Królestwo budziło zainteresowanie wyłącznie wojskowe. Ówczesny namiestnik Galicji, Michał Bobrzyński wyraźnie przygotowywał kraj pod kątem wojny między państwami centralnymi a Rosją; obok zabiegów nad pojednaniem polsko-ukraińskim roztaczano opiekę nad polskimi organizacjami paramilitarnymi („Sokół”, „Strzelec”), a dowództwo austriackie uważało, że w razie wojny należałoby w Królestwie zorganizować wybuch powstania.

Judeopolonia – to twór, który został wymyślony przez Włodzimierza Żabotyńskiego w 1910 roku. Miała to być autonomia dla Żydów na ziemiach polskich. Projekt ten poparli Żydzi europejscy, którzy dla jego realizacji utworzyli w Berlinie we wrześniu 1914 roku Niemiecki Komitet Wyzwolenia Żydów Rosyjskich. Komitet ten przestrzegał niemieckie władze przed stworzeniem państwa polskiego, a jednocześnie proponował powołanie na ziemiach zaboru rosyjskiego takiego państwa buforowego, które na trwałe  rozczłonkowałoby ludność polską i uniemożliwiłoby odrodzenie się Polski.

W ówczesnym życiu politycznym dominowały 2 podstawowe koncepcje. Według jednej najważniejszy jest naród i jego niepodległość, którą odzyskać można tylko w oparciu o masy ludowe. Według drugiej najważniejsze są masy ludowe, usunięcie krzywdy społecznej, a naród i jego niepodległość ma znaczenie o tyle, o ile może się przyczynić do wprowadzenia sprawiedliwości społecznej.

PPS-Frakcja Rewolucyjna była za odbudową państwa polskiego; SDKPiL uważała, ze wszelkie hasła narodowe są sprzeczne z dążeniem proletariatu do wyzwolenia społecznego – są przeciwni odbudowy niepodległego państwa polskiego.

Była też idea powstańcza, na którą zwracało coraz więcej uwagi młodych ludzi, szczególnie po rewolucji w 1905 roku  w Królestwie. Czołową postacią tego ruchu był Piłsudski, który postanowił zająć się przygotowaniem szeregów powstańczych.

W 1908 roku powstał we Lwowie – utworzony przez Kazimierza Sosnkowskiego – Związek Walki Czynnej, który stanowił zakonspirowane kierownictwo jawnego Związku Strzeleckiego („Strzelec”). Patronat polityczny objęła PPS-Frakcja Rewolucyjna.

Młodzież tworzyła jawne Drużyny Strzeleckie, kierowane przez tajną Armię Polską, na czele której stał Marian Januszajtis. Dużą rolę odgrywały także Drużyny Bartoszowe - chłopska organizacja endecji o charakterze bractwa wojskowego.

Jesienią 1912 roku powstał Polski Skarb Wojskowy oraz zawiązała się Komisja Tymczasowa Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych, jako polityczny organ kierowniczy przygotowań do czynu zbrojnego.

Narodowa Demokracja działała jawnie we wszystkich zaborach, przyjęła nacjonalistyczną ideologię. Z początkiem XX wieku ta ideologia uległa zmianie. Roman Dmowski widział drogę do polepszenia bytu narodowego nie w powstaniach, a w „walce politycznej” z zaborcą. Dmowski odrzucał na dalszy plan dążenia do niepodległości. Gdy wytworzyły się 2 bloki militarne, Dmowski postanowił skierować się na Rosję i w razie wybuchu wojny podjąć próbę zjednoczenia ziem polskich w ramach państwa rosyjskiego. Współdziałanie takie miało stwarzać jedyną możliwość zapobieżenia dalszej ekspansji Niemiec na wschód. ND uważała, że trwałość przyszłego państwa polskiego będzie wyłącznie możliwe po przyłączeniu ziem zachodnich. Utworzone w Wielkopolsce Towarzystwo Demokratyczno-Narodowe w krótkim czasie stało się najsilniejszą polską partią na tych ziemiach i główną bazą endecji.

Założenia programowe endecji budziły wiele niechęci wśród młodzieży, dlatego w latach 1908-1911 od endecji oderwał się Związek Młodzieży Polskiej – „Zet”; Narodowy Związek Robotniczy oraz kilka innych organizacji. Przeszły one do obozu powstańczego.

W Warszawie Dmowski, za zgodą Rosji, tworzy Komitet Narodowy Polski (KNP) (nawiązanie do wielkiej emigracji). KNP zaproponował, aby Polacy w Królestwie utworzyli wojsko (było tylko 900 chętnych). Brat cara Rosji – Mikołaj Mikołajewicz (szef wojska) 14 sierpnia 1914 roku wydaje odezwę do Polaków z Królestwa, a także z Galicji i z Prus – chce, żeby walczyli.

3.     UMIĘDZYNARODOWIENIE SIĘ SPRAWY POLSKIEJ:

W początkowym okresie wojny sprawa polska nie istniała w polityce mocarstw. Dla obu stron była to wewnętrzna sprawa zaborców.

Tuż przed wkroczeniem Niemców do Warszawy, w Dumie rosyjskiej 1 sierpnia 1915 roku padły słowa o utworzeniu po wojnie państwa polskiego. W tym czasie odbywał się odwrót wojsk carskich z Królestwa.

5 sierpnia 1915 roku do Warszawy wkroczyli Niemcy, a w końcu października 1915 roku front zatrzymał się na linii wiodącej od Zatoki Ryskiej poprzez Dźwińsk i Pińsk do Tarnopola. Królestwo podzielone zostało na część niemiecką ze stolicą w Warszawie oraz austro-węgierską ze stolicą w Lublinie. Pod względem politycznym nastąpiła poprawa. Utworzono uniwersytet i politechnikę, dopuszczono do powstania samorządów miejskich.

W dziedzinie gospodarki, głównie Niemcy rujnowali kraj – rabowali wszystkie surowce; celowo niszczono przemysł włókienniczy – podobnie było z hutnictwem. Wycinano także lasy. To wszystko spowodowało nędzę i bezrobocie, na czym korzystali okupanci wywożący Polaków na roboty do Niemiec i Austro-Węgier. Gdy zabrakło ochotników, zaczęto stosować przymus. Niemiecki generał-gubernator Hans Beseler wydał specjalne rozporządzenie o „zwalczaniu wstrętu do pracy”.

Umiędzynarodowienie się sprawy polskiej:

W 1916 roku sytuacja państw centralnych uległa pogorszeniu. Istniała groźba wyczerpania się rezerw ludzkich i materiałowych. Niemcy zrezygnowali z pomysłu utworzenia Judeopolonii, a w zamian chcieli powołać taki twór państwowy, który mógłby odpowiadać Polakom i dostarczyłby mięsa armatniego.

Zgodnie z tym, 5 listopada 1916 roku ogłoszono akt proklamujący powstanie tzw. Królestwa Polskiego z ziem wydartych spod panowania rosyjskiego (czyli w nowym państwie nie znajdzie się Poznańskie ani Galicja). Cesarz Franciszek Józef I wydał szybko manifest o rozszerzeniu autonomii Galicji, co było równoznaczne z dalszym pozostawieniem jej w granicach monarchii habsburskiej. Przeciw temu aktowi wystąpiła Ententa, uważając go za pogwałcenie praw międzynarodowych (obawiała się wzmocnienia państw centralnych ewentualnymi oddziałami z zaciągów na ziemiach polskich).

22 stycznia 1917 roku prezydent USA Wilson w swoim orędziu powiedział, że powinna powstać wolna Polska, która będzie koniecznym warunkiem do trwałego i sprawiedliwego pokoju.

Także 27 marca 1917 roku Rada Delegatów Robotniczych i Żołnierskich w Rosji powiedziała, że powinna istnieć wolna Polska. Żeby Tymczasowy Rząd w Rosji nie stracił poparcia, wydał 29 marca 1917 roku odezwę do Polaków o podobnej treści, tylko, że to państwo będzie „pod jednym dachem z Rosją”.

W czerwcu 1917 roku rozpoczęło się we Francji tworzenie armii polskiej, a we wrześniu 1917 roku rząd francuski uznał utworzony na jej terytorium Komitet Narodowy Polski za oficjalną reprezentację narodu. Generalnym dowódcą był Józef Haller. W czerwcu 1917 roku w Rosji także zaczęło tworzyć się polskie wojsko.

Lipiec 1917 roku – kryzys przysięgowy – Niemcy i Austriacy chcieli, aby wojsko Piłsudskiego złożyło przysięgę na honor niemiecki. 1. i 3. Brygada odmówiła i zostali internowani w Beniaminowie i w Szczypiornie. 2. Brygada poszła walczyć w Rosji. Piłsudski i Sosnkowski zostali internowani w Magdeburgu.

W królestwie okupanci niemieccy i austriaccy utworzyli w styczniu 1917 roku Tymczasową Radę Stanu (na mocy aktu 5-go listopada), a 12 września 1917 roku powstała Rada Regencyjna (3 osoby: arcybiskup Kakowski, Ostrowski, Lubomirski), która miała spełniać rolę najwyższej władzy w Królestwie do czasu powołania króla. Jednocześnie władze okupacyjne przekazały Radzie i powołanemu przez nią rządowi, na czele którego stanął Jan Kucharzewski, ograniczoną władzę administracyjną, przede wszystkim w szkolnictwie i sądownictwie.

Przełom w kwestii polskiej:

Zwycięstwo rewolucji październikowej w Rosji spowodowało radykalną zmianę stanowiska Ententy wobec kwestii polskiej. Dopóki Rosja prowadziła wojnę z państwami centralnymi, dopóty mocarstwa zachodnie, nie chcąc narazić się swemu sprzymierzeńcowi, traktowały sprawę polską z dużą powściągliwością. Po wycofaniu się Rosji Radzieckiej z wojny, mocarstwa zachodnie bardziej zdecydowanie wypowiedziały się ze utworzeniem niepodległego państwa polskiego. Ważne dla nas było orędzie prezydenta USA Wilsona z 8 stycznia 1918 roku, gdzie w 13. punkcie mówił o konieczności powstania niepodległej Polski.

Pogorszenie sytuacji nastąpiło po zawarciu Traktatów Brzeskich, przeciw którym wypowiedział się naród polski i Ententa, która wyrażała w deklaracji z 19 marca 1918 roku obawę, że może dojść do 4-go rozbioru Polski.

3 czerwca 1918 roku ogłoszona została uchwała Konferencji Międzysojuszniczej, która mówiła o konieczności powstania Polski.

29 sierpnia 1918 roku Rada Komisarzy Ludowych RSRR podjęła dekret o anulowaniu traktatów rozbiorowych wobec Polski.

4.     ODRADZANIE SIĘ NIEPODLEGŁEGO PAŃSTWA POLSKIEGO:

7 października 1918 roku Rada Regencyjna ogłosiła Manifest do Narodu Polskiego mówiący o proklamowaniu niepodległego państwa, co było zamachem stanu. W celu urzeczywistnienia swego manifestu Rada zapowiedziała utworzenie nowego rządu.

12 października 1918 roku władze niemieckie przekazały Radzie Regencyjnej zwierzchnictwo nad Polskimi Siłami Zbrojnymi; zaś dekretem z 27 października 1918 roku poleciła przystąpić do tworzenia regularnej armii narodowej na zasadzie powszechnej służby wojskowej. Był to początek odradzania się państwa polskiego.

Wszędzie już istniały nastroje niepodległościowe. 19 października 1918 roku utworzono na Śląsku Cieszyńskim Radę Narodową Księstwa Cieszyńskiego, złożoną z przedstawicieli wszystkich lokalnych stronnictw polskich; przewodzili jej ks. Józef Londzin, T. Reger, Jan Michejda. 30 października 1918 roku Rada Narodowa przejęła nad tym obszarem tymczasową władzę państwową. Po proklamowaniu niepodległości na Śląsku Cieszyńskim świeżo sformowany polski oddział wojskowy pod dowództwem por. Matusiaka przejął władzę wojskową od austriackiego dowódcy garnizonu w Cieszynie.

Także Polacy w Galicji przystąpili do działań na rzecz niepodległości. Koło Polskie w parlamencie wiedeńskim 15 października 1918 roku oświadczyli, że członkowie tegoż Koła uważają się za obywateli państwa polskiego, wolnego i zjednoczonego.

27 października 1918 roku na zgromadzeniu polskich posłów w Krakowie uchwalono utworzenie Polskiej Komisji Likwidacyjnej pod przewodnictwem Ignacego Daszyńskiego i Wincentego Witosa.

31 października 1918 roku rozbrojono Austriaków w Krakowie, a Komisja Likwidacyjna przekształciła się w tymczasowy rząd dzielnicowy i przystąpiła do organizowania lokalnej administracji polskiej (władz Komisji Likwidacyjnej obejmowała zachodnią połowę Małopolski ze Śląskiem Cieszyńskim, na południu sięgając do Spiszu i Orawy, na wschodzie jednak zatrzymując się nad Sanem).

W wyniku poufnych narad w Krakowie i w Warszawie socjaliści, ludowcy i radykalny odłam inteligencji postanowili wspólnie utworzyć pierwszy całkowicie niezależny rząd polski. Na jego siedzibę wybrano Lublin, gdyż leżał w Królestwie, był wyzwolony i dysponował siłą POW.

W nocy 6/7 listopada 1918 roku utworzył się i zaczął działać Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej. Na jego czele stanął szef Polskiej Partii Socjal-Demokratycznej Ignacy Daszyński, a władzę nad wojskiem przejął Edward Rydz-Śmigły – dowódca POW.

Rząd Lubelski istniał zaledwie kilka dni.

Robotnicy też stawali się coraz bardziej świadomi. Mieli oni swoje Rady Delegatów Robotniczych, które miały służyć poparciem i radą rządowi Polski Ludowej.

...

Zgłoś jeśli naruszono regulamin