Mała konstytucja z 17 października 1992 roku.pdf

(122 KB) Pobierz
Mała Konstytucja - 1992 r.
Rozdział 1. Zasady ogólne
Art. 1.
Organami Państwa w zakresie władzy ustawodawczej są - Sejm i Senat Rzeczypospolitej
Polskiej, w zakresie władzy wykonawczej - Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej i Rada
Ministrów, w zakresie władzy sądowniczej - niezawisłe sądy.
Art. 2.
1. Posłowie i senatorowie, osoby wchodzące w skład Rady Ministrów oraz inne osoby
pełniące urzędy lub funkcje publiczne w Państwie określone w ustawie konstytucyjnej, nie
mogą prowadzić działalności nie dającej się pogodzić ze sprawowaniem mandatu, urzędu lub
funkcji w zakresie i pod rygorami określonymi w ustawie. 2. Osoby, o których mowa w ust. 1,
na początku i na końcu kadencji lub przed objęciem stanowiska i po jego opuszczeniu
składają oświadczenie o swoim stanie majątkowym.
2
Rozdział 2. Sejm i Senat
Art. 3.
1. Sejm składa się z 460 posłów wybieranych w wyborach powszechnych, równych,
bezpośrednich, proporcjonalnych, w głosowaniu tajnym.
2. Senat składa się ze 100 senatorów wybieranych w województwach na okres kadencji
Sejmu w wyborach wolnych, powszechnych, bezpośrednich, w głosowaniu tajnym.
Art. 4. *
* zmienione brzmienie art. 4 (Dz.U. z 1995 r. Nr 38, poz. 184)
1. Kadencja Sejmu trwa 4 lata.
2. Kadencja Sejmu rozpoczyna się w dniu pierwszego posiedzenia i trwa do czasu zebrania
się posłów na pierwszym posiedzeniu Sejmu następnej kadencji.
3. Prezydent zarządza wybory do Sejmu i Senatu w dzień wolny od pracy, przypadający w
ciągu miesiąca poprzedzającego upływ kadencji.
4. Sejm może zostać rozwiązany mocą własnej uchwały podjętej większością 2/3 głosów
ustawowej liczby posłów.
5. Prezydent może rozwiązać Sejm w wypadkach określonych w niniejszej ustawie, po
zasięgnięciu opinii Marszałka Sejmu i Marszałka Senatu.
6. Od dnia rozwiązania Sejmu, mocą własnej uchwały lub zarządzeniem Prezydenta, Sejm nie
może uchwalać zmian ustaw konstytucyjnych ani ordynacji wyborczych, a także ustaw o
zmianie ustawy budżetowej oraz ustaw wywołujących zasadnicze skutki finansowe dla
budżetu Państwa.
7. W razie rozwiązania Sejmu mają zastosowanie postanowienia ust. 2. Rozwiązanie Sejmu
oznacza równoczesne rozwiązanie Senatu.
8. Prezydent zarządza wybory do Sejmu i Senatu w dzień wolny od pracy, przypadający nie
wcześniej niż w 2 miesiące i nie później niż w 3 miesiące od dnia ogłoszenia uchwały Sejmu
lub zarządzenia Prezydenta o rozwiązaniu Sejmu.
Art. 5.
O ważności wyborów oraz ważności wyboru posła wobec, którego zgłoszono protest,
rozstrzyga Sąd Najwyższy.
Art. 6.
Poseł jest reprezentantem całego Narodu, nie jest związany instrukcjami wyborców i nie
może być odwołany.
3
Art. 7.
1. Poseł nie może być pociągnięty do odpowiedzialności za działania wynikające z
wykonywania mandatu ani w czasie trwania mandatu, ani po jego wygaśnięciu, chyba że
narusza dobra osobiste innych osób.
2. Poseł nie może być pociągnięty do odpowiedzialności karnej ani aresztowany lub
zatrzymany bez zgody Sejmu, wyrażonej większością 2/3 głosów w obecności co najmniej
połowy ogólnej liczby posłów.
Art. 8.
Mandatu posła nie można łączyć z mandatem senatora, a także z funkcją sędziego Trybunału
Konstytucyjnego, sędziego Trybunału Stanu, sędziego Sądu Najwyższego, Prezesa
Narodowego Banku Polskiego, Rzecznika Praw Obywatelskich, Prezesa Najwyższej Izby
Kontroli, ambasadora oraz wojewody.
Art. 9.
1. Sejm obraduje na posiedzeniach.
2. Pierwsze posiedzenie nowo wybranego Sejmu zwołuje Prezydent w ciągu 30 dni od dnia
wyborów.
Art. 10.
1. Sejm wybiera ze swego grona Marszałka, wicemarszałków oraz komisje.
2. Marszałek i wicemarszałkowie tworzą Prezydium Sejmu. Prezydium zwołuje posiedzenia
Sejmu i kieruje jego pracami.*
* Ust. 3 w art. 10 skreślony (Dz.U. z 1995 r. Nr 38, poz. 184)
Art. 11.
Sejm może powołać komisję dla zbadania określonej sprawy z prawem przesłuchiwania w
trybie Kodeksu postępowania karnego osób przez nią wezwanych.
Art. 12.
1. Obrady Sejmu są jawne. Sejm może uchwalić tajność obrad bezwzględną większością
głosów, jeżeli wymaga tego dobro państwa.
2. Prezes Rady Ministrów, członkowie Rady Ministrów oraz ministrowie stanu w czasie
posiedzenia Sejmu mogą zabierać głos poza kolejnością mówców zapisanych do głosu,
ilekroć tego zażądają.
Art. 13.
4
Sejm uchwala ustawy większością głosów, w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby
posłów, chyba że ustawa konstytucyjna stanowi inaczej. W tym samym trybie Sejm
podejmuje inne uchwały, jeżeli przepisy ustaw i uchwał Sejmu nie stanowią inaczej.
Art. 14.
Szczegółową organizację i tryb pracy Sejmu określa regulamin uchwalany przez Sejm.
Art. 15.
1. Inicjatywa ustawodawcza przysługuje posłom, Senatowi, Prezydentowi i Radzie
Ministrów.
2. Rada Ministrów zgłaszając projekt ustawy przedstawia jej skutki finansowe oraz załącza
projekty podstawowych aktów wykonawczych.
3. Prawo wnoszenia poprawek do projektów ustaw w trakcie ich rozpatrywania przez Sejm
przysługuje wnioskodawcy, posłom i Radzie Ministrów. Marszałek Sejmu może z własnej
inicjatywy, a także na wniosek Rady Ministrów odmówić poddania pod głosowanie poprawki,
która uprzednio nie była przedłożona komisji.
4. Wnioskodawca może wycofać projekt ustawy w toku postępowania legislacyjnego w
Sejmie do czasu zakończenia procedury pierwszego czytania projektu. W razie wycofania
projektu Sejm podejmuje decyzję o dalszym toku postępowania.
Art. 16.
1. Rada Ministrów, w uzasadnionych wypadkach, może określić wniesiony przez siebie
projekt ustawy jako pilny, z wyjątkiem projektów ustaw konstytucyjnych, ustawy budżetowej,
ustaw podatkowych, ustaw dotyczących wyborów Prezydenta, Sejmu, Senatu oraz organów
samorządu terytorialnego, ustaw regulujących ustrój, właściwość i zasady funkcjonowania
organów Państwa oraz samorządu terytorialnego, a także kodeksów. *
* Zmienione brzmienie ust. 1 w art. 16 (Dz.U. z 1995 r. Nr 38, poz. 184)
2. Regulamin Sejmu określa odrębności w postępowaniu ustawodawczym w sprawie projektu
pilnego.
3. Marszałek Sejmu odmawia poddania pod głosowanie poprawki dotyczącej projektu
pilnego, która uprzednio nie była przedłożona komisji.
4. W postępowaniu w sprawie ustawy pilnej terminy określone w art. 17 ust. 2 oraz w art. 18
ust. 2 ulegają skróceniu do 7 dni.
Art. 17.
1. Ustawę uchwaloną przez Sejm Marszałek Sejmu przekazuje Senatowi.
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin