Międzynarodowe standardy rachunkowości.pdf

NR 90 (1199) PONIEDZIAŁEK 10 MAJA 2004

Księgowość i Płace

TYGODNIK DLA KSIĘGOWYCH I FINANSISTÓW

TEMAT TYGODNIA

W NUMERZE

OPINIE – KOMENTARZE .. 2

TEMAT TYGODNIA

Międzunarodowe Standardy

Rachunkowości......................... 3–6

Rola standardów .......................... 3

Kłopotliwe nazwy.......................... 3

Dla kogo standardy ...................... 4

Bariery stosowania ..................... 4

Przychody i koszty ...................... 4

Stosować trzeba wszystkie........ 5

Proces wdrażania MSSF.............. 5

Standardy pierwszy raz .............. 5

Konwersja na MSR – potrzebna

i możliwa, ale trudna ................... 6

VAT 2004

VAT od umów zlecenia i umów

o dzieło....................................... 7–8

Jak ustalić obrót........................... 7

Które umowy bez VAT ...................8

Jeden limit zwolnienia dla

wszystkich .......................................9

Faktury VAT RR.............................10

Pięć lat na korektę ......................10

DEKLARACJA INTRASTAT

Deklaracja Intrastat cz.II ..... 11-13

UBEZPIECZENIA

Obrót z asekuracją ..................... 15

Gdy pracodawca jest

ubezpieczającym......................... 15

Obrót z asekuracją ..................... 15

GP radzi ........................................ 15

ZMIANY PRAWA ....................16

Międzynarodowe

Standardy

Rachunkowości

■

Kto musi stosować międzynarodowe standardy

■

Projekt nowelizacji ustawy o rachunkowości

dotyczący zakresu MSR

■

Nowe Międzynarodowe Standardy

Sprawozdawczości Finansowej

■

Zastosowanie MSSF po raz pierwszy

■

Zakres zmian w międzynarodowych standardach

■

Jak przygotować się do konwersji na MSR

■

Skutki źle zorganizowanego przejścia na MSR

TEMAT TYGODNIA

WIĘCEJ STR. 3–6

JUTRO

Wszystko, co trzeba wiedzieç

o umowach w obrocie

gospodarczym

Czytaj jutro w Gazecie Prawnej

w dodatku Doradca Firmy

KSIĘGOWOŚĆ I PŁACE

GAZETA PRAWNA NR 90 (1199) 10 MAJA 2004

2 Opinie – komentarze

www.gazetaprawna.pl

TERMINARZ PODATNIKA

I PŁATNIKA

LICZBY TYGODNIA

Cła i podatki

pobrane przez służbę celną

Wpływy z cła i podatków

za lata 2001, 2002, 2003

Kwoty wpływów z ceł i podatków podane są

według stanu na koniec stycznia 2004 r.

RAZEM:

45 963 865

◗ składka na ubezpieczenie zdrowot-

ne i ubezpieczenia społeczne od

osób fizycznych opłacających skład-

kę wyłącznie za siebie.

Przypominamy, że składka na ubezpie-

czenie zdrowotne wynosi w tym roku 8,25 proc.

podstawy jej wymiaru. Zaś od podatku można od-

liczyć tylko 7,75 proc. podstawy wymiaru tej

składki.

3 812 138

MAJA

2004

42 151 727

RAZEM:

43 621 521

RAZEM:

62 929 973

4 086 092

39 535 429

3 752 046

59 177 927

WSKAŹNIK (4:3)* 100% w tys. zł

Wpływy z cła

Wpływy z podatków

Razem

140

137

◗ rejestracja umów licencyjnych

i sublicencyjnych w celu ich zwolnie-

nia od VAT.

W okresie do 31 grudnia 2005 r. zwal-

nia się od podatku usługi udzielania

licencji i sublicencji, z wyjątkiem:

1) sprzedaży praw lub udzielania licencji i subli-

cencji w rozumieniu przepisów prawa własności

przemysłowej,

2) udzielania licencji lub upoważniania do korzy-

stania z licencji oraz przeniesienie autorskiego

prawa majątkowego w rozumieniu przepisów pra-

wa autorskiego – w odniesieniu do programu

komputerowego.

Aby umowy korzystały ze zwolnienia, powinny być

zawarte do 19 kwietnia 2004 r. oraz zarejestrowa-

ne w urzędzie skarbowym przed dniem 14 maja

2004 r.

*kwoty

przekazane

na rachunki

bankowe IC

2001

2003

Wpływy z cła

Wpływy z podatków

2002

Źródło: Biuletyn Statystyczny Służby Celnej

KOMENTARZ

Niekontrolowany zalew przepisów

ścią nowych aktów prawnych. Co-

dziennie wychodzi kilka Dzienników

Ustaw, najczęściej oznaczanych datą

wsteczną. Trudno się w tej masie zoriento-

wać przeciętnemu obywatelowi, a nawet

prawnikom. Co więcej – od czasu wejścia

do Unii Europejskiej, czyli od 1 maja – za-

interesowani: przedstawiciele biznesu, oso-

by zajmujące się finansami, doradcy podat-

kowi, a także wiele innych grup zawodo-

wych, choćby urzędnicy, powinni zapoznać

się z rozporządzeniami wspólnotowymi. Te

zaś są tylko dostępne w internecie i niekie-

dy bardzo trudno je znaleźć. Ci użytkowni-

cy, którzy już się przyzwyczaili do wyszuki-

wania dokumentów w języku polskim na

stronie internetowej UKIE, zostali zasko-

czeni ostatnią zmianą układu stron. Teraz

dotarcie do unijnych dyrektyw i rozporzą-

dzeń stało się dużo trudniejsze. Lepsze jest

wrogiem dobrego. Nadal tylko skomputery-

zowani i podłączeni do internetu mogą

przeczytać Dziennik Urzędowy Unii Euro-

pejskiej po polsku, papierowej wersji jesz-

cze nie ma.

Najgorsze jest jednak to, że nowe faktury

trzeba już teraz wystawiać, że już teraz trze-

ba to prawo stosować, a wszyscy się go

uczą. Trwają intensywne szkolenia urzędni-

ków, kadrowych, księgowych. Zamiast pra-

cować, uczymy się i pracując przechodzimy

szkolenie na swój własny koszt. Wiele osób

boryka się ze składaniem kaucji, ze zgłosze-

niami staty-

stycznymi, z zu-

pełnie nowymi

przepisami celnymi. Piekarze i cukiernicy

zostali w ostatniej chwili przed akcesją za-

skoczeni ustawą o finansowym wspieraniu

inwestycji, która wykluczyła ich z kręgu

osób mogących ubiegać się o dotacje z fun-

duszy strukturalnych. Są zaszokowani i roz-

czarowani, gdyż przed akcesją taka pomoc

im się należała i mogli korzystać z progra-

mów wsparcia.

Jednym słowem, można było wcześniej wy-

dać przepisy, można było lepiej je zredagować.

Rynek jest wreszcie wspólny, ale bałagan

nadal jest nasz.

◗ rejestracja umów leasingu samo-

chodów, które po 1 maja 2004 r. nie

będą spełniały kryteriów przewi-

dzianych dla samochodów ciężaro-

wych.

Podatnicy, którzy do 19 kwietnia 2004 r. zawarli

umowę leasingu samochodu, od której – pod rzą-

dami dotychczasowej ustawy o VAT – przysługi-

wało pełne odliczenie VAT, mogą rozliczać się na

dotychczasowych zasadach, tj. mają prawo do

obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę po-

datku naliczonego od czynszu (raty) lub innych

płatności wynikających z umowy, pod warun-

kiem zarejestrowania umowy do dnia 14 maja

2004 r.

Katarzyna Żaczkiewicz

katarzyna.zaczkiewicz@infor.pl

Materiał czy usługa?

INTERWENCJE

◗ miesięczna kwota podatku leśnego

i podatku od nieruchomości od

osób prawnych i jednostek organi-

zacyjnych nieposiadających osobo-

wości prawnej zatrudniających pra-

cowników.

◗ pierwsza rata podatku rolnego wpłacana

przez osoby prawne i jednostki organizacyjne

nieposiadające osobowości prawnej,

◗ wpłata przez osoby fizyczne drugiej raty po-

datku od nieruchomości, leśnego i rolnego,

◗ wpłata przez osoby prawne i jednostki organi-

zacyjne nieposiadające osobowości prawnej

drugiej raty podatku rolnego,

◗ składka na ubezpieczenia społeczne odprowa-

dzana przez płatników, niebędących jednostka-

mi budżetowymi,

◗ składka na Fundusz Pracy i Fundusz Gwaran-

towanych Świadczeń Pracowniczych.

MAJA

2004

– Prowadzę działalność gospodarczą

polegającą na sprzedaży okien. Od

1 maja 2004 r. materiały budowlane ob-

jęte są stawką 22-proc. VAT. Chciałam

uniknąć tak wysokiej stawki podatkowej

i zwróciłam się z pytaniem do swojego

urzędu skarbowego, czy mogę coś zro-

bić, aby uniknąć wyższej stawki. W od-

powiedzi usłyszałam, że powinnam za-

przestać sprzedaży okien, a w zamian

na fakturze wpisywać sprzedaż okien ra-

zem z montażem, co będzie traktowane

jako usługa, która w związku z okresem

przejściowym jest do końca 2007 r. opo-

datkowana stawką 7-proc. Czy rzeczywi-

ście taka rada urzędu jest słuszna – py-

ta Agnieszka P. z Suwałk

Jak wyjaśnił profesor Witold Modzelew-

ski z Instytutu Studiów Podatkowych, samo

stwierdzenie jest nie do końca dobre. Jeżeli

podatniczka będzie fakturowała okna wraz

z montażem, to nikt nie potraktuje takiego

zapisu tylko jako usługę, gdyż od montażu

będzie 7 proc. VAT, ale od okna nadal bę-

dzie stawka 22-proc., gdyż będą to dwie

czynności. Wydaje się, że w przedstawionej

sytuacji chodzi o coś innego. Mianowicie,

aby podatniczka zmieniła działalność pro-

dukcji i sprzedaży na działalność na pro-

dukcję i usługowy montaż okien. A więc jej

działalność po takiej zmianie polegałaby na

produkcji okien, a następnie zawiera umo-

wę o dzieło, której przedmiotem jest za-

montowanie czy też wymiana okien na no-

we, czyli nie jest to dostawa i montaż. Waż-

na jest zmiana formy działalności, a nie spo-

sobu wypisywania faktur, gdyż chodzi o to,

aby działalność faktycznie polegała na wy-

konywaniu działalności usługowej.

O wyjaśnienie tego problemu zapytali-

śmy również eksperta z firmy HLB Frącko-

wiak i Wspólnicy Sp. z o.o. w Poznaniu. Jak

nam wyjaśnił Przemysław Prymas, konsul-

tant podatkowy, ustawa z dnia 11 marca

2004 r. o podatku od towarów i usług (da-

lej: ustawa o VAT) zmieniła zakres opodat-

kowania w porównaniu z przepisami obo-

wiązującymi do 1 maja br. Wprowadzono

nowe dla polskiego podatnika pojęcie „do-

stawa” w miejsce obowiązującego pojęcia

„sprzedaż”. Różnica polega na rozszerze-

niu zakresu czynności podlegających opo-

datkowaniu.

Dostawa towarów w rozumieniu nowej

ustawy o VAT jest przeniesieniem prawa do

rozporządzania towarami jak właściciel.

Oznacza to, że dostawa towarów obejmuje

– oprócz sytuacji właściwych dla umowy

sprzedaży – również sytuacje, w których do-

chodzi do przekazania szeroko pojętej kon-

troli ekonomicznej nad rzeczą w taki spo-

sób, że nabywca może nią w określonych

sytuacjach dysponować jak właściciel. Przy-

kładem takiej sytuacji może być dostawa za

wynagrodzeniem rzeczy znalezionej, co do

której nie upłynął okres zasiedzenia pozwa-

lający uznać daną transakcję za sprzedaż

w rozumieniu przepisów kodeksu cywilne-

go. Natomiast w rozumieniu przepisów

ustawy o VAT taka dostawa będzie podlega-

ła opodatkowaniu.

Wraz z nowym pojęciem dostawy towa-

rów ustawa o VAT wprowadza nową defini-

cję usługi zawartą w art. 8 ust. 1 tej ustawy.

Usługą jest zatem każde świadczenie, które

nie stanowi dostawy towarów. Jak możemy

zauważyć, definicja usług wynikająca z no-

wej ustawy o VAT pełni w stosunku do art.

7 ust. 1 rolę swego rodzaju dopełnienia

w zakresie opodatkowania VAT.

Podkreślić należy fakt, iż co do zasady ma-

teriały budowlane, jako niewymienione w za-

łączniku nr 3, jak również w innych artyku-

łach nowej ustawy o VAT, podlegają opodat-

kowaniu stawką podstawową, tj. 22 proc.

Biorąc pod uwagę orzecznictwo Europej-

skiego Trybunału Sprawiedliwości, w przy-

padku sprzedaży okien z montażem należy

rozstrzygnąć problem, co jest świadcze-

niem głównym – sprzedaż okna czy jego

montaż. Trudno na to pytanie odpowie-

dzieć w sposób uniwersalny, gdyż zależy to

od konkretnych okoliczności.

Można jednak przyjąć, iż możliwe jest

opodatkowanie wartości materiałów uży-

tych do budowy domu – stawką VAT w wy-

sokości 7 proc., jeżeli z punktu widzenia na-

bywcy świadczeniem głównym będzie mon-

taż tego okna (ze względu na fakt, że na-

bywca nie jest w stanie, z różnych wzglę-

dów, przeprowadzić tego we własnym za-

kresie). Jednak dopiero praktyka organów

podatkowych pozwoli bliżej ocenić stopień

ryzyka, związanego z analizowanym roz-

wiązaniem.

Należy zwrócić uwagę na fakt, iż usługa

montażu okna powinna być rzeczywiście

wykonana, aby w przypadku kontroli orga-

nów podatkowych można było jej wykona-

nie udowodnić.

Księgowość i Płace

01-042 Warszawa, ul. Okopowa 58/72,

tel. (22) 530 40 35, 530 40 40, fax 530 40 39,

w Internecie: www.gazetaprawna.pl, e-mail: gp@infor.pl

Redaktor prowadzący: Marek Kutarba, tel. 530 40 23.

Sekretarz redakcji: Krystyna Kanecka, tel. 530 40 24.

Kierownicy działów: Marek Kutarba – podatki, rachunkowość, tel. 530 40 23;

Małgorzata Jankowska – prawo pracy, tel. 530 42 48;

Biuro Reklamy: 01-042 Warszawa, ul. Okopowa 58/72, tel.: (0–22) 530 44 61,

530 40 26–29, fax (0-22) 530 40 25.

Fotoskład: Jacek Obrusiewicz tel. (0–22) 530 41 23;

Produkcja: Elżbieta Stamler, tel. 530 42 24.

Druk: AGORA SA Drukarnia, ul. Daniszewska 27, 03-230 Warszawa

Ewa Matyszewska

ewa.matyszewska@infor.pl

MAJA

2004

W maju zostaliśmy zalani ogromną ilo-

MAJA

2004

GAZETA PRAWNA NR 90 (1199) 10 MAJA 2004

KSIĘGOWOŚĆ I PŁACE

Temat tygodnia Standardy rachunkowości 3

www.gazetaprawna.pl

Międzynarodowe Standardy

Rachunkowości

Komisja Europejska przyjęła Międzynarodowe Standardy Ra-

chunkowości (MSR) jako wspólny język prawa bilansowego

w Unii Europejskiej. Wejście Polski do Unii wymusza na nas ko-

nieczność respektowania postanowień unijnych także na grun-

cie prawa bilansowego. Departament Rachunkowości Mini-

sterstwa Finansów po szerokich konsultacjach podjął decyzję

w sprawie, kto i w jakim zakresie w naszym kraju będzie miał

obowiązek stosowania MSR. Przygotowany został kolejny pro-

jekt nowelizacji ustawy o rachunkowości, zawierający stosow-

ne regulacje. Wiele jednostek gospodarczych czeka proces

konwersji na MSR. W niniejszym opracowaniu postaramy się

przybliżyć problematykę związaną z procesem zastosowania

MSR po raz pierwszy, zwracając uwagę na najistotniejsze kwe-

stie i problemy, których nie można w tym procesie pominąć.

Rola standardów

w zakresie ujawniania informacji, a Między-

narodowymi Standardami Rachunkowości.

Wspomniane rozporządzenie, które musimy

respektować, nakłada obowiązek sporządza-

nia sprawozdań finansowych zgodnie

z MSR na podmioty będące emitentami pa-

pierów wartościowych dopuszczonych do

publicznego obrotu na regulowanych ryn-

kach państw członkowskich. Stosowanie

MSSF może wzmocnić zaufanie inwesto-

rów, zwiększyć zdolność pozyskiwania kapi-

tału, poprawić porównywalność wyników

z konkurencją oraz zapewnić spójną infor-

mację finansową dla potrzeb zarządczych.

Rachunkowość to uniwersalny, świato-

wy język ekonomiczny. Przy pomocy

liczb i relacji między nimi przedstawia

stan majątku, procesy ekonomiczne

i skutki finansowe podjętych decyzji.

Wejście Polski do Unii wystawia naszą

tożsamość narodową na poważną pró-

bę. Jest to bowiem trudne wyzwanie,

któremu musi sprostać teoria i prakty-

ka gospodarcza. Niepodważalne miej-

sce zajmuje w niej rachunkowość, któ-

ra jest narzędziem i instrumentem de-

cyzji gospodarczych. Jak twierdzi prof.

Aldona Kamela-Sowińska, „siła naro-

dowego dziedzictwa intelektualnego,

naukowego i praktycznego, jakie mie-

ści w sobie rachunkowość z jednej

strony, a także konieczność dostoso-

wania się do globalizującej się gospo-

darki i stosowania MSSF, z drugiej

strony, wymusi myślenie po polsku

i działanie po europejsku”.

z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości

(t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 z późn.

zm.). Artykuł 10 ust. 3 znowelizowanej usta-

wy stanowi, iż w sprawach nieuregulowa-

nych przepisami ustawy, przyjmując zasady

(politykę) rachunkowości, jednostka może

stosować krajowe standardy rachunkowości

wydane przez uprawniony w myśl ustawy

Komitet Standardów Rachunkowości,

a w przypadku braku odpowiedniego stan-

dardu krajowego może stosować Międzyna-

rodowe Standardy Rachunkowości. Przepis

ten co prawda nie nakazuje stosowania

MSR-ów, wskazuje tylko na możliwość ich

stosowania, jednak w niedługim czasie na-

stąpi w tym zakresie istotna zmiana, o czym

w dalszej części opracowania.

Rolą MSR jest zapewnienie porównywal-

ności sprawozdań finansowych w skali świa-

towej (nowe standardy nazywane są: Mię-

dzynarodowe Standardy Sprawozdawczości

Finansowej – MSSF). Stanowią one ponad-

to gotowy wzorzec dla krajów, które chcą

wprowadzić lub rozwinąć standardy rachun-

kowości. MSR zyskały poparcie najwięk-

szych instytucji finansowych. Bank Świato-

wy wydał im następującą opinię: „W sytuacji

braku doskonałych standardów narodowych

Bank Światowy wymaga stosowania MSSF

w sporządzaniu sprawozdań finansowych”.

Z kolei Komisja Europejska stwierdziła, iż

„MSSF są najlepszym punktem odniesienia

dla każdego zestawu sprawozdań finanso-

wych, który umożliwia firmom pozyskiwa-

nie kapitału na rynkach międzynarodo-

wych”. Dlatego Komisja Europejska zdecy-

dowała o zakresie obligatoryjnego stosowa-

nia Międzynarodowych Standardów Ra-

chunkowości od 1 stycznia 2005 r. Jednak

trzeba podkreślić, iż w obszarze zarówno

dyrektyw, jak też samych standardów nastę-

pują wciąż liczne i znaczące zmiany. Głów-

ne obszary zmian w księgowych dyrekty-

wach Unii wprowadzone zostały Dyrektywą

2003/51/EC z dnia 18 czerwca 2003 r.

zmieniającą Dyrektywy Czwartą, Siódmą,

86/635/EEC i 91/674/EEC o rocznych

sprawozdaniach finansowych i skonsolido-

wanych sprawozdaniach finansowych.

Zmiany te wynikały z przyjęcia przez Unię

rozporządzenia nr 1606/2002 Parlamentu

Europejskiego i Rady Unii Europejskiej z 19

lipca 2002 r. w sprawie stosowania Między-

narodowych Standardów Rachunkowości.

Akcesja oznacza dla nas konieczność re-

spektowania tego rozporządzenia. Główne

przesłanki i postanowienia przyjętej Dyrek-

tywy MSR polegają na wprowadzeniu

zmian, które usuwają wszystkie dotychcza-

sowe niezgodności między księgowymi Dy-

rektywami i w konsekwencji Dyrektywą

68/151/EEC o skoordynowaniu wymogów

PRZYPOMINA

Rolą MSR jest zapewnienie porówny-

walności sprawozdań finansowych

w skali światowej. Stanowią one po-

nadto gotowy wzorzec dla krajów, któ-

re chcą wprowadzić lub rozwinąć stan-

dardy rachunkowości.

Kłopotliwe nazwy

W praktyce stosowane są dwie nazwy

określające międzynarodowe standar-

dy: Międzynarodowe Standardy Ra-

chunkowości i Międzynarodowe Stan-

dardy Sprawozdawczości Finansowej.

Dlaczego powstało takie rozdwojenie

i co ono oznacza?

Podlegały one wielu zmianom przez ostatnie

lata, niektóre likwidowano, tworząc w ich

miejsce nowe. W 2001 r. nowo powstała Ra-

da Międzynarodowych Standardów Rachun-

kowości IASB przejęła wszystkie istniejące

standardy, kontynuując cele swego poprzed-

nika IASC. Rada podjęła istotną decyzję,

która, nie da się ukryć, wprowadziła nieco

zamieszania. Mianowicie, wszystkie nowo

powstałe standardy nazywane są teraz Mię-

dzynarodowymi Standardami Sprawozdaw-

czości Finansowej. Mamy już pierwszy stan-

dard o tej nazwie MSSF nr 1 „Zastosowanie

MSR po raz pierwszy”. Jest to szczególnie

Rola Międzynarodowych Standardów Ra-

chunkowości wzrosła w Polsce od 1 stycznia

2002 r. Do tego czasu standardy te znane

były tylko wśród niektórych księgowych

spółek publicznych. Komisja Papierów War-

tościowych i Giełd postawiła bowiem wy-

mogi prezentacji danych porównawczych

według MSR. Jednak od 1 stycznia 2002 r.

o standardach zaczęło się mówić coraz czę-

ściej w środowisku księgowych. Nastąpiło to

wskutek wejścia w życie obszernej noweliza-

cji ustawy o rachunkowości, odwołującej się

w sposób bezpośredni do MSR. Bezpośred-

nie odwołanie się do międzynarodowych

standardów było wówczas w polskim prawie

bilansowym absolutną nowością. W art. 10

znowelizowanej ustawy o rachunkowości

ustawodawca stwierdził, iż w sytuacjach nie-

uregulowanych w ustawie i polskich krajo-

wych standardach rachunkowości jednostka

może zastosować rozwiązania proponowa-

ne przez Międzynarodowe Standardy Ra-

chunkowości. Jednak uregulowania znoweli-

zowanej ustawy o rachunkowości różniły się

nadal w wielu obszarach od uregulowań

MSR. Dlatego zainteresowanie tymi stan-

dardami było nadal wśród księgowych nie-

wielkie. Sytuacja ta jednak musi ulec zmia-

nie. Akcesja Polski do Unii wymusza na nas

respektowanie postanowień unijnych także

w zakresie uregulowań odnoszących się do

prawa bilansowego.

Dlaczego jednak MSR-y ważne są rów-

nież dla polskich księgowych, dyrektorów fi-

nansowych i innych reprezentantów służb

finansowych? Jak już wspomniałam, ranga

Międzynarodowych Standardów Rachunko-

wości wzrosła z dniem 1 stycznia 2002 r.,

wraz z wejściem w życie nowelizacji ustawy

Otóż Międzynarodowe Standardy Rachun-

kowości to obecnie zestaw 32 aktywnych stan-

dardów opisujących wymogi w zakresie ujmo-

wania, wyceny, prezentacji i ujawnień większo-

ści pozycji sprawozdania finansowego oraz 33

dokumenty interpretacyjne SIC. Regulacje te,

zawarte w olbrzymich tomach, możemy dziś

stosować, na podstawie art. 10 ustawy o ra-

chunkowości.

Przepis ten

w sprawach nie-

uregulowanych

w polskiej usta-

wie o rachunko-

wości i standar-

dach krajowych

odsyła do Mię-

dzynarodowych

Standardów Ra-

chunkowości. Na

razie polscy księ-

gowi mają możli-

wość stosowania

MSR, ale wkrót-

ce dla niektórych

podmiotów moż-

liwość ta zmieni

się w obowiązek.

Proces two-

rzenia między-

narodowych

standardów zo-

stał rozpoczęty

przez IASC

(Komitet Mię-

dzynarodowych

Standardów Ra-

chunkowości)

w latach 70.

ciąg dalszy na str. 4

KSIĘGOWOŚĆ I PŁACE

GAZETA PRAWNA NR 90 (1199) 10 MAJA 2004

4 Temat tygodnia Standardy rachunkowości

www.gazetaprawna.pl

Międzynarodowe Standardy Rachunkowości

dalszy ciąg ze str. 3

wany w Katedrze Rachunkowości Uniwersy-

tetu Łódzkiego. Kolejny standard obejmują-

cy problematykę podatku dochodowego,

w tym odroczonego podatku dochodowego,

poddany został właśnie publicznej dyskusji.

Komitet Standardów Rachunkowości zakoń-

czył pierwszą swoją kadencję. Wkrótce roz-

pocznie pracę Komitet w nowym składzie.

W przygotowaniu są kolejne krajowe stan-

dardy.

Bariery stosowania

ważny standard, gdyż zgodnie z jego wymo-

gami będzie się odbywać cały proces kon-

wersji sprawozdawczości finansowej spółek

publicznych do wymogów MRS/MSSF od

2005 r.

Warto przypomnieć, iż nasz polski Komi-

tet Standardów Rachunkowości wydał

pierwszy krajowy standard rachunkowości,

dotyczący przepływów pieniężnych, opraco-

Międzynarodowe Standardy Rachun-

kowości przedstawiają zasady, które

leżą u podstaw sporządzania i pre-

zentacji sprawozdań finansowych

dla potrzeb użytkowników zewnętrz-

nych.

Wracając do MSR, warto zwrócić uwagę,

iż omawiają one:

◗ cele sprawozdań finansowych,

◗ cechy jakościowe stanowiące o użyteczno-

ści informacji zawartych w sprawozda-

niach finansowych,

◗ definicje, kryteria uznania i pomiaru ele-

mentów sprawozdań finansowych,

◗ koncepcje kapitału i zachowania kapitału.

Aby informacje finansowe były uży-

teczne, muszą posiadać pewne cechy. Za-

łożenia MSR wymagają, aby informacje

finansowe były zrozumiałe, przydatne,

wiarygodne i porównywalne. Elementy te

znalazły swoje miejsce w znowelizowanej

ustawie o rachunkowości. Celem spra-

wozdań finansowych jest dostarczenie

zróżnicowanym odbiorcom zewnętrznym

rzetelnych, obiektywnych i porównywal-

nych informacji. MSR posiadają własne

założenia koncepcyjne. Zasady przedsta-

wione w tych założeniach stanowią pod-

stawę do ustalania standardów rachunko-

wości oraz punkt odniesienia przy spo-

rządzaniu informacji finansowych w ra-

zie braku konkretnych wskazówek lub

przepisów.

Dlaczego księgowi mogą napotykać barie-

ry w stosowaniu MSR? Otóż trzeba podkre-

ślić, iż Międzynarodowe Standardy Rachun-

kowości to wzorce decyzyjne, a nie gotowe

rozwiązania i dokumenty ewidencyjne. Stan-

dardy te nie są gotową receptą. Jest to ob-

szar do podejmowania decyzji na podstawie

także innej wiedzy niż rachunkowość. Pro-

blemem w stosowaniu MSR mogą być nowe

obszary ewidencji dotychczas niestosowane

w Polsce, np. rachunkowość odpowiedzial-

ności społecznej. Problemy potęgować mo-

że też intensywność zmian i skomplikowanie

procesów gospodarczych po rozszerzeniu

Unii i wejściu Polski do tego obszaru. Trze-

ba pamiętać, iż ewidencja w księgach to

ostatni etap zdarzenia gospodarczego, który

może być konsekwencją zastosowania czę-

sto wielu nowych skomplikowanych przepi-

sów, np. o VAT.

Wykaz skrótów instytucji unijnych ważnych

dla księgowych

1. FEE – European Federation of Accountants – Europejska Federacja Księgowych

2. FSF – Financial Stability Forum – Forum ds. Stabilności Finansowej

3. IAASB – International Auditing and Assurance Standards Board – Rada Między-

narodowych Standardów Rewizji Finansowej i Prac Poświadczających

4. IAS International Accounting Standards – Międzynarodowe Standardy Rachun-

kowości

5. IFAC – International Federation of Accountants – Międzynarodowa Federacja

Księgowych

6. IOSCO – International Organization for Securities Commission – Międzynarodo-

wa Organizacja Komisji Papierów Wartościowych

7. ISA – International Standards on Auditing – Międzynarodowe Standardy Rewizji

Finansowej

8. PCAOB – Public Company Accounting Oversight Board – Rada Nadzoru Rachun-

kowości Spółek Publicznych

9. SEC – Securities and Exchange Commission – Komisja Papierów Wartościowych

i Giełd

10. SME – Small and Medium Sized Enterprises – Małe i Średnie Przedsiębiorstwa

11. SOA – Sarbanes-Oxley Act – Ustawa Sarbanes-Oxley

Przychody i koszty

Dla kogo standardy

Decyzja w sprawie, kto i w jakim zakre-

sie ma w Polsce stosować MSR, wła-

ściwie została już podjęta. Księgowych

czeka kolejna nowelizacja ustawy o ra-

chunkowości. Przygotowany został już

bowiem projekt nowelizacji ustawy

o rachunkowości, dotyczący zakresu

stosowania w Polsce Międzynarodo-

wych Standardów Rachunkowości.

Ważną regulacją, zawartą w projekcie,

jest przepis stanowiący, iż sprawozda-

nie sporządzone zgodnie z MSSF bę-

dzie uznane za sprawozdanie zgodne

z polskim prawem bilansowym.

konawczych w zakresie nieuregulowanym

przez Międzynarodowe Standardy Rachun-

kowości. Przypomnijmy, iż jest to regulacja

dokładnie odwrotna do aktualnie obowiązują-

cej, iż w zakresie nieuregulowanym ustawą

i krajowymi standardami możemy stosować

MSR. Ta regulacja zostanie zresztą nadal

i obowiązywać będzie te jednostki, które nie

będą musiały sporządzać sprawozdań według

MSR. Sprawozdania finansowe emitentów

papierów wartościowych dopuszczonych do

publicznego obrotu na rynkach regulowa-

nych krajów Unii Europejskiej, z wyłącze-

niem funduszy inwestycyjnych, mogą być

sporządzone zgodnie z MSR, począwszy od

roku obrotowego, rozpoczynającego się

w 2005 r. Możliwość, a nie obowiązek, stoso-

wania MSR od tej daty mają emitenci wyłącz-

nie dłużnych papierów wartościowych w za-

kresie skonsolidowanych sprawozdań finan-

sowych. Jednak obowiązek ten czeka ich do-

piero od roku obrotowego, rozpoczynającego

się w 2007 r. Jednostki, które będą stosowały

MSR, będą musiały zastosować się nie tylko

do standardów, ale także do interpretacji

ogłoszonych w języku polskim w formie roz-

porządzenia Komisji Europejskiej w Dzienni-

ku Urzędowym Unii Europejskiej. Warto pod-

kreślić, iż przedmiotowy projekt nowelizacji

może być zmieniony w toku prac sejmowych

i zakres jednostek objętych obowiązkiem sto-

sowania MSR może ulec zmianie. Nie wydaje

się jednak, aby były to zmiany znaczące. Jed-

nak, jak wielokrotnie mogliśmy się przekonać,

posłowie potrafią nas zaskoczyć.

Jednostki, które będą miały obowiązek

stosowania MSSF, muszą mieć na uwadze,

iż czasu na przygotowania już właściwie nie

mają. Rok 2004 jest bowiem dla nich okre-

sem przejściowym, okresem, który wymagać

będzie przygotowania odpowiednich danych

porównawczych. Pierwszy etap wdrażania

MSR i wywiązania się z wymogów, jakie one

nakładają, polega na sporządzeniu bilansu

otwarcia według MSSF.

Podstawowe założenia MSR opierają

się na: zasadzie memoriału i zasadzie

kontynuacji działania. Zgodnie z zasadą

memoriału efekty zdarzeń gospodar-

czych są uznawane w sprawozdaniach

finansowych w okresie, w którym zda-

rzenia te mają miejsce, a nie w okresie,

w którym środki pieniężne są otrzyma-

ne lub zapłacone. Oznacza to, że efekty

zdarzeń, które wystąpiły w okresie obję-

tym sprawozdaniem, będą w nim zapre-

zentowane niezależnie od tego, czy

w następstwie tych zdarzeń wystąpiły

wpływy i wydatki środków pieniężnych.

ostatnie, mogą to być koszty np. przy restruk-

turyzacji (utworzona na nią rezerwa), aktu-

alizacja wyceny zapasów, środków trwałych.

Koszty te pomniejszają przychód, ale nie do-

prowadzą do osiągnięcia przychodu. Ponie-

sienie nie jest jednak równoznaczne z wydat-

kiem pieniężnym. Określenie „poniesienie”

jest używane w rozumieniu zasady memoria-

łowej, a nie kasowej, w myśl której przycho-

dom przyporządkowane są współmierne do

ich osiągnięcia koszty, bez względu na to,

czy został dokonany wydatek pieniężny czy

nie.

PRZYPOMINA

Zasada memoriałowa jest fundamen-

tem rachunkowości finansowej, stano-

wi swojego rodzaju dogmat niepodle-

gający dyskusji. To z niej wywodzi się za-

sada współmierności, zgodnie z którą

koszty są uznawane w rachunku zysków

i strat na podstawie bezpośredniego

związku z osiągniętymi przychodami.

Zgodnie z MSR nr 18 przychody ujmuje

się wówczas, gdy jednostka gospodarcza

przekazała nabywcy znaczące ryzyko i ko-

rzyści związane z własnością dóbr. Zbiega

się to zwykle z przekazaniem tytułu prawne-

go lub fizycznym przekazaniem dóbr. Przy-

chody ujmuje się również wówczas, gdy jed-

nostka gospodarcza wykonała ustalone

w umowie zadania w ustalonym czasie.

W przypadku usług realizowanych na prze-

strzeni kilku okresów określa się w sposób

wiarygodny stopień zaawansowania realiza-

cji umowy. Do przychodów należą, zgodnie

z MSR nr 18, otrzymane lub należne, ustalo-

ne w sposób wiarygodny, korzyści ekono-

miczne. Nie zalicza się do przychodów kwot

zbieranych na rachunek osób trzecich. Wa-

runkiem jest, aby istniało prawdopodobień-

stwo uzyskania przez jednostkę korzyści

ekonomicznych z transakcji.

Koszty ujmuje się w rachunku zysków

i strat wówczas, gdy można w sposób bezpo-

średni powiązać poniesione w okresie obję-

tym sprawozdaniem koszty z przychodami

osiągniętymi w tym okresie oraz poniesione

koszty, których nie można bezpośrednio po-

wiązać z przychodami a które doprowadziły

do osiągnięcia korzyści ekonomicznych

w tym okresie. Ponadto, ujmuje się, zgodnie

z MSR nr 18, koszty, które nie doprowadziły

do osiągnięcia korzyści ekonomicznych

w okresie sprawozdawczym. Jeśli chodzi o te

Decyzję tę resort finansów podejmował wy-

jątkowo długo, poprzedzając jej podjęcie sze-

roko zakrojoną akcją konsultacji społecznych

w środowiskach związanych z rachunkowo-

ścią. Co do zakresu stosowania MSR w Polsce

wypowiedziały się takie instytucje, jak: Krajo-

wa Rada Biegłych Rewidentów, Stowarzysze-

nie Księgowych w Polsce, Komisja Papierów

Wartościowych i Giełd, firmy audytorskie

oraz katedry rachunkowości polskich uczelni.

Przygotowany projekt nowelizacji ustawy

o rachunkowości związany jest z realizacją

postanowień rozporządzenia Parlamentu Eu-

ropejskiego i Rady Unii Europejskiej w spra-

wie stosowania Międzynarodowych Standar-

dów Rachunkowości. Podjęcie decyzji, kto

i w jakim zakresie będzie miał w Polsce obo-

wiązek stosowania MSR, było szczególnie

trudne. Decyzja ta ma olbrzymie znaczenie

nie tylko dla księgowych. Po szerokiej akcji

konsultacyjnej resort finansów zdecydował

się nałożyć obowiązek stosowania MSR we-

dług wytycznych wynikających ze wspomnia-

nego rozporządzenia, czyli na spółki publicz-

ne w zakresie sprawozdań skonsolidowanych.

Podjęto decyzję, iż jednostki, które obligato-

ryjnie lub dobrowolnie będą sporządzały

sprawozdania finansowe zgodnie z MSR, bę-

dą miały obowiązek przestrzegać przepisów

ustawy o rachunkowości i rozporządzeń wy-

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o rachunko-

wości jednostka powinna ująć w księgach ra-

chunkowych wszystkie osiągnięte przychody

i obciążające ją koszty związane z tymi przy-

chodami, dotyczące danego roku obrotowe-

go, niezależnie od terminu ich zapłaty. Art.

6 ust. 2 ustawy dotyczy zasady współmierno-

ści przychodów i kosztów, zgodnie z którą

do aktywów lub pasywów danego okresu (a

nie miesiąca, jak to było w poprzedniej wer-

sji ustawy) należy zaliczyć koszty lub przy-

chody dotyczące przyszłych okresów oraz

przypadające na dany okres koszty, które zo-

staną poniesione w przyszłości.

Zgodnie z par. 23 Koncepcji Ramowej

MSR sprawozdanie finansowe sporządza się

przyjmując założenie, że jednostka będzie

kontynuowała w dającej się przewidzieć przy-

szłości działalność oraz nie zamierza ani nie

musi zaniechać działalności lub istotnie ogra-

niczyć jej zakresu. Oceniając zdolność jed-

nostki do kontynuowania działalności, kierow-

nik uwzględnia wszystkie informacje dostęp-

GAZETA PRAWNA NR 90 (1199) 10 MAJA 2004

KSIĘGOWOŚĆ I PŁACE

Temat tygodnia Standardy rachunkowości 5

www.gazetaprawna.pl

ne na dzień sporządzenia sprawozdania finan-

sowego, dotyczące dającej się przewidzieć

przyszłości, obejmującej okres nie krótszy niż

dwanaście miesięcy od dnia bilansowego.

Przepisy ustawy o rachunkowości stano-

wią, że przy stosowaniu przyjętych zasad ra-

chunkowości przyjmuje się założenie, że jed-

nostka będzie kontynuowała działalność

w dającej się przewidzieć przyszłości w nie-

zmniejszonym istotnie zakresie, bez posta-

wienia jej w stan upadłości lub likwidacji,

chyba że jest to niezgodne ze stanem fak-

tycznym lub prawnym (art. 5 ust. 2). W usta-

wie zapisano również, iż kierownik jednost-

ki uwzględnia wszystkie informacje dostęp-

ne na dzień sporządzania sprawozdania fi-

nansowego dotyczące dającej się przewi-

dzieć przyszłości, obejmującej okres nie

krótszy niż jeden rok od dnia bilansowego.

Załącznik nr 1 do ustawy o rachunkowości

określa zakres informacji wykazywanych

w sprawozdaniu finansowym jednostek in-

nych niż banki i zakłady ubezpieczeń. Zgod-

nie z tym załącznikiem we wprowadzeniu do

sprawozdania finansowego należy między

innymi wykazać, czy sprawozdanie finanso-

we zostało sporządzone przy założeniu kon-

tynuacji działania oraz czy istnieją okolicz-

ności wskazujące na zagrożenie zdolności

jednostki do kontynuacji działania. Nato-

miast w informacji dodatkowej należy opi-

sać niepewności, co do możliwości kontynu-

acji działania (oczywiście, jeśli takie wystę-

pują), wskazać ponadto, czy w sprawozda-

niu finansowym poczyniono z tego tytułu ja-

kieś korekty oraz opisać aktualne lub plano-

wane działania jednostki zmierzające do wy-

eliminowania źródłowych niepewności.

Ustawa nakazuje zatem kierownikowi jed-

nostki ustosunkowanie się do zdolności kon-

tynuacji działania, a nie jedynie milczące

przyjęcie, że taka zdolność występuje. Nie-

ujawnienie informacji o niepewności w za-

kresie możliwości kontynuacji w przypadku,

gdy takowe istnieją, powoduje, że sprawoz-

danie finansowe traci cechę rzetelności.

Przypomnijmy, iż podstawowe (nadrzędne)

zasady rachunkowości, które sprawiają, że

sprawozdanie finansowe zawiera informacje

o odpowiednich cechach jakościowych, to:

zrozumiałość, przydatność, porównywalność,

wiarygodność i rzetelność. Rozwiązania po-

wyższego problemu zostały, więc zaczerpnię-

te przez nowelizację ustawy o rachunkowości

z MSR i jako podstawowe zasady prawa bilan-

sowego nie powinny budzić wątpliwości

i stwarzać problemów w ich stosowaniu.

niki finansowe i sytuację finansową jednost-

ki, odzwierciedla ekonomiczną treść zdarzeń

i transakcji, a nie tylko ich formę prawną, jest

obiektywne, czyli bezstronne, jest zgodne

z zasadą ostrożnej wyceny oraz jest komplet-

ne we wszystkich istotnych aspektach.

W razie braku konkretnego MSR i inter-

pretacji, kierownictwo jednostki powinno

dokonać własnej oceny przy opracowywaniu

zasady rachunkowości, dzięki której użyt-

kownikom sprawozdania finansowego jed-

nostki dostarczane są, jak najbardziej uży-

teczne informacje.

Niezwykle przydatne byłoby dla tych

jednostek przyjęcie w ustawie o rachun-

kowości rozwiązania uznającego spra-

wozdanie finansowe sporządzone z Mię-

dzynarodowymi Standardami Rachunko-

wości za sporządzone zgodnie z przepi-

sami polskiego prawa bilansowego. Przy-

jęcie takiego rozwiązania ułatwiłoby ży-

cie wielu księgowym. Dodajmy, iż propo-

zycja taka znalazła się w przygotowanym

przez Departament Rachunkowości pro-

jekcie nowelizacji ustawy o rachunkowo-

ści.

Proces wdrażania MSSF

Konwersja na Międzynarodowe Stan-

dardy Sprawozdawczości Finansowej

powinna odbywać się w kilku etapach.

Sprawne przeprowadzenie tego proce-

su uzależnione jest od dobrej organi-

zacji i odpowiedniego jego zaplanowa-

nia oraz świadomości kierowników jed-

nostek i zarządów, co do konsekwencji

konwersji. Przygotowanie sprawozdań

według międzynarodowych standar-

dów poprzedzone musi być sporządze-

niem korekt według tych standardów

oraz ich zaksięgowaniem oraz analizą

wpływu na wyniki finansowe.

Kolejna faza to etap oceny pozycji spra-

wozdania finansowego. Na tym etapie nale-

ży ustalić zmiany zasad rachunkowości

i opracować nową tzw. politykę rachunko-

wości, z uwzględnieniem nowych i dodatko-

wych wymogów informacyjnych.

Sprawozdania według MSSF będą wyma-

gały nowych dodatkowych danych. Z pewno-

ścią powstaną problemy dotyczące ujęcia

księgowego niektórych zdarzeń, które na

tym etapie będą wymagały wyjaśnienia. Na-

stępnie powinno nastąpić sporządzenie ko-

rekt według MSSF i ich zaksięgowanie. Do

pełnej sprawozdawczości według MSSF nie-

zbędne będą zmiany w systemach informa-

tycznych, o których również należy pomy-

śleć odpowiednio wcześniej.

Ogólnie właśnie tak przedstawia się ten

proces, który nie jest łatwy i może wiązać

się z przykrymi konsekwencjami dla jedno-

stek. Jakie główne zagrożenia i ryzyka wią-

żą się z konwersją? Otóż, jak twierdzi Mi-

rosław Szmigielski z PricewaterhouseCo-

opers, nieefektywny lub źle zarządzany

projekt wdrożenia MSSF może prowadzić

do korekty publikowanych sprawozdań fi-

nansowych, co w konsekwencji grozi utra-

tą zaufania inwestorów. Ponadto może to

prowadzić do niezrozumienia współzależ-

ności poszczególnych zadań i etapów i po-

wodować niepotrzebne opóźnienia. Naj-

gorszym z możliwych scenariuszy byłaby

konieczność podjęcia następnego projektu,

w celu zapewnienia ciągłości raportowa-

nia, co w konsekwencji prowadziłoby do

straty sił i środków oraz konieczności an-

gażowania zarządu w rozwiązywanie pro-

blemów, zamiast koncentracji na bieżą-

cych sprawach.

WARTO WIEDZIEĆ

Nadrzędne zasady rachunkowości są

zbieżne z rozwiązaniami proponowany-

mi przez Międzynarodowe Standardy

Sprawozdawczości Finansowej. Polskie

prawo bilansowe stara się nadążać za

zmianami w regulacjach unijnych. Nadal

jednak istnieją różnice w uregulowa-

niach ustawy o rachunkowości a MSR.

Ogólnie rzecz ujmując, jednostka zobligo-

wana do stosowania MSR powinna wykonać

wiele czynności wstępnych i przygotowaw-

czych przed rozpoczęciem procesu konwer-

sji. Proces konwersji można podzielić na kil-

ka etapów.

Pierwszy z nich powinien stanowić analizę

wstępną, zawierającą analizę informacji fi-

nansowych, wstępną diagnozę, definicję jed-

nostek sprawozdawczych, ogólną organiza-

cję planu konwersji. Na tym etapie jednostka

powinna też oszacować wpływ konwersji na

finanse i systemy, koszty i potrzebne zasoby

oraz przygotować ogólny plan pracy.

Etap drugi to organizacja projektu. W tej

fazie niezbędne jest otwarcie biura projektu,

przygotowanie szczegółowego planu projek-

tu oraz przydzielenie ról i obowiązków.

W większych jednostkach niezbędne będzie

zatem powołanie odpowiednich zespołów

zadaniowych i wytypowanie liderów przed-

sięwzięcia. Trzeba podkreślić, iż im większa

jednostka, tym proces konwersji będzie bar-

dziej złożony.

Stosować trzeba wszystkie

Jednostka sporządzająca sprawozda-

nie finansowe zgodnie z Międzynaro-

dowymi Standardami Rachunkowości

powinna ten fakt ujawnić. MSR nie

można traktować wybiórczo. Mianowi-

cie, aby sprawozdanie finansowe moż-

na było uznać za sporządzone zgodnie

z Międzynarodowymi Standardami Ra-

chunkowości, powinno ono spełniać

wszystkie wymogi zawarte we wszyst-

kich (odpowiednich) standardach oraz

interpretacjach wydanych przez Stały

Komitet ds. Interpretacji.

informacji przydatnych, wiarygodnych, po-

równywalnych i zrozumiałych,

◗ zapewnienie informacji uzupełniających,

jeśli spełnienie wymogów MSR nie wystar-

cza, aby umożliwić użytkownikom zrozu-

mienie wpływu poszczególnych transakcji

lub zdarzeń na sytuację finansową i finan-

sowe wyniki działalności jednostki.

W konsekwencji jednostka musi wziąć pod

uwagę fakt, iż podobnie, jak w przypadku

ustawy o rachunkowości, tak i w przypadku

MSR, musi ona mieć na uwadze rzetelne

przedstawienie informacji o sobie. Jeśli speł-

nienie wymogów Międzynarodowych Stan-

dardów Rachunkowości nie wystarcza, aby

informacja o jednostce była rzetelna, jednost-

ka musi zapewnić informacje uzupełniające.

Sprawozdanie finansowe powinno rzetel-

nie przedstawiać sytuację finansową jed-

nostki gospodarczej, jej wyniki finansowe

i przepływy środków pieniężnych. Prawidło-

we stosowanie MSR, wraz z ujawnianiem

w uzasadnionych przypadkach dodatko-

wych informacji, prowadzi w zasadzie

w każdej sytuacji do sporządzenia sprawoz-

dania finansowego spełniającego wymóg

rzetelnej prezentacji. Jednostki, które będą

od 2005 r. zobligowane do sporządzania

sprawozdań finansowych zgodnie z MSR

oraz te jednostki, które dobrowolnie zdecy-

dują się na stosowanie rozwiązań MSR, mu-

szą mieć świadomość podstawowego wa-

runku, jaki stawia MSR nr 1. Mianowicie,

aby sprawozdanie finansowe można było

uznać za sporządzone zgodnie z Międzyna-

rodowymi Standardami Rachunkowości,

powinno ono spełniać wszystkie wymogi za-

warte we wszystkich (odpowiednich) stan-

dardach oraz interpretacjach wydanych

przez Stały Komitet ds. Interpretacji. Skory-

gowanie rozwiązań rachunkowych w infor-

macji dodatkowej lub materiale objaśniają-

cym nie daje prawa do uznania tych rozwią-

zań za prawidłowe. W MSR nr 1 określono,

iż dla uzyskania rzetelnej prezentacji wyma-

gane jest:

◗ dobór i stosowanie określonych (wskaza-

nych w MSR) zasad rachunkowości,

◗ takie prezentowanie informacji, w tym

opis zasad rachunkowości, które dostarcza

PRZYPOMINA

Międzynarodowe Standardy Rachunko-

wości zobowiązują jednostki do ujaw-

nienia podstawowej informacji o tym,

że sprawozdanie zostało sporządzone

zgodnie z MSR. Nie wolno ujawniać

w sprawozdaniu finansowym zgodno-

ści z Międzynarodowymi Standardami

Rachunkowości, jeśli nie spełnia ono

wszystkich mających do niego zastoso-

wanie standardów i interpretacji.

Standardy pierwszy raz

Podstawą implementacji nowych roz-

wiązań w zakresie rachunkowości

w polskich jednostkach jest Międzyna-

rodowy Standard Sprawozdawczości

Finansowej MSSF nr 1. Nosi on nazwę

„Zastosowanie Międzynarodowych

Standardów Sprawozdawczości Finan-

sowej po raz pierwszy” (z ang. IFRS Fir-

st-time Adoption of International Finan-

cial Reporting Standards).

PRZYPOMINA

Podstawowa zasada MSSF nr 1 to: pełne

retrospektywne zastosowanie wszyst-

kich standardów MSSF obowiązujących

na dzień sprawozdawczy w pierwszym

sprawozdaniu finansowym przygotowa-

nym na podstawie MSSF.

Ustalając politykę rachunkowości, kierow-

nictwo jednostki powinno wybrać i stosować

takie zakładowe zasady rachunkowości, aby

sprawozdanie finansowe było zgodne ze

wszystkimi wymogami każdego mającego

zastosowanie Międzynarodowego Standar-

du Rachunkowości i każdej interpretacji Sta-

łego Komitetu ds. Interpretacji. W razie bra-

ku szczegółowych wymogów, kierownictwo

powinno opracować zasady gwarantujące,

że sprawozdanie finansowe przedstawia in-

formacje, które są:

◗ przydatne dla użytkowników w procesie

podejmowania decyzji,

◗ wiarygodne, czyli takie, dzięki którym spra-

wozdanie finansowe: wiernie przedstawia wy-

Kto powinien stosować standard MSSF nr

1? Standard ten powinny stosować jednostki,

które dobrowolnie lub z mocy prawa po raz

pierwszy będą sporządzać swoje sprawozda-

nia na podstawie MSSF. Tak więc jednostka

powinna zastosować MSSF nr 1 do swojego

pierwszego sprawozdania finansowego spo-

rządzonego w oparciu o Międzynarodowe

Standardy Sprawozdawczości Finansowej.

Pierwszym sprawozdaniem finansowym

sporządzonym w oparciu o MSSF jest to

sprawozdanie, w którym jednostka jasno

i wyraźnie wskazuje, iż jego podstawą są

standardy międzynarodowe. Jednostka po-

Standard ten zatwierdzony został

w czerwcu 2003 r. i obowiązuje od 1 stycz-

nia 2004 r. Zastępuje on interpretację SKI

nr 8 – „Zastosowanie po raz pierwszy MSR

jako podstawy rachunkowości”. MSSF okre-

śla procedury, do których muszą się stoso-

wać jednostki przechodzące na MSSF po

raz pierwszy.

Co oznacza termin – zastosowanie retro-

spektywne – wynikający z MSSF nr 1? Jest

to odniesienie zasad rachunkowości do

transakcji, określonych zdarzeń i stanów

tak, jak gdyby zasady te były stosowane od

zawsze.

dokończenie na str. 6

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: