Typy i rodzaje prawa.pdf

wosdlaciebie@gmail.com

Typy prawa na świecie

Stanowione oznacza wydawanie przepisów prawnych przez właściwe organy ustawodawcze, według

zatwierdzonego procesu legislacyjnego występuje w Polsce i innych państwach Europy.

Zwyczajowe powszechnie stosowane reguły stanowiły normy prawne, niepisane. Dziś rzadko

występujący typ prawa.

Oparte na panującej religii przepisy religijne są równoznacznymi normami prawnymi, często zawarte

w konstytucjach tych państw. Zapisy tego typu moŜna odnaleźć w konstytucji m.in. Pakistanu, czy Maroka.

Normy religijne w tych państwach pokrywają się z normami prawnymi np. w Iranie nie przestrzeganie

zasad i norm prawnych jest rozpatrywane jako grzech.

Precedensowe (common law) które za źródło prawa uznaje nie tylko ustawy, ale równieŜ orzekanie

sądowe. Jest ono równoznaczne z tworzeniem prawa (prawotwórstwem). Precedens nie jest zasadą

stosowaną mechanicznie, dlatego nie publikuje się takich zbiorów orzeczeń. System common law

występuje w Irlandii, Australii, Wielkiej Brytanii oraz w USA i Kanadzie gdzie podczas rozprawy sądowej

sędzia na uŜytek rozprawy formułuje nowe normy prawne, obowiązujące od tego momentu.

Hybrydalne występuje jako system mieszany prawa zwyczajowego i stanowionego np. Japonia gdzie

stosuje się jednocześnie systemy prawa stanowionego i precedensowego. Najczęściej występuje w krajach

postkolonialnych.

wosdlaciebie@gmail.com

wosdlaciebie@gmail.com

Rodzaje prawa

Współcześnie znawcy tematu wyróŜniają następujące rodzaje prawa:

Prawo międzynarodowe (publiczne) – reguluje stosunki międzypaństwowe oraz pomiędzy państwami, a

innymi podmiotami prawnymi np. organizacje międzynarodowe. Obejmuje prawo dyplomatyczne, konsularne i

obywatelskie. Celem prawa międzynarodowego jest rozwijanie współpracy oraz rozstrzyganie kwestii spornych

na drodze rozstrzygnięć pokojowych. Źródłem jego stanowienia są umowy i zwyczaje międzynarodowe, uchwały

organizacji międzynarodowych oraz orzecznictwo sądów międzynarodowych. W razie naruszenia norm mogą

być podjęte sankcje międzynarodowe o charakterze politycznym, dyplomatycznym lub ekonomicznym.

WyróŜniamy takŜe prawo międzynarodowe prywatne , regulujące stosunki pomiędzy podmiotem krajowym,

a cudzoziemcami, opisujące równieŜ sytuację cudzoziemców w danym kraju (np. sprawy spadkowe w

małŜeństwach mieszanych, czy procedury rozwodowe i wiele innych). Prawo międzynarodowe prywatne

wywiera wpływ na prawo wewnętrzne danego kraju. Źródłem podstawowym prawa międzynarodowego są

umowy międzynarodowe. W Polsce są to następujące akty prawne:

Konstytucja RP art. 37,52,79,

Ustawa Prawo prywatne międzynarodowe z 12 listopada 1965 roku, DZ.U. Nr 46 poz 290,

Ustawa o obywatelstwie polskim zawarta w Dz.U z 2000 r Nr 28 poz 353,

Ustawa o cudzoziemcach zawarta w Dz.U. 13.06.2003r

Przykładem omawianego prawa międzynarodowego prywatnego, niech będzie Rozporządzenie Ministra Spraw

Wewnętrznych i Administracji z dnia 4 października 2007 roku w sprawie utworzenia strzeŜonego ośrodka dla

cudzoziemców w Białymstoku.

Prawo europejskie – rozumiane jako prawo stworzone w ramach przepisów Unii Europejskiej, obowiązujące w

państwach członkowskich. Niektórzy znawcy przedmiotu traktują go jako część prawa międzynarodowego.

Prawo krajowe (wewnętrzne) – obejmujące system prawa wytworzony w danym państwie, reguluje

zachowanie jednostek i zbiorowości, organów państwowych i samorządowych.

Źródłami prawa międzynarodowego są umowy i konwencje międzynarodowe, natomiast źródłami prawa

krajowego są: konstytucja, ustawy i uchwały.

Wśród wyŜej wymienionych gałęzi prawa najbardziej rozbudowane jest prawo krajowe (wewnętrzne), gdyŜ

posiada największą ilość sprecyzowanych kategorii, czyli norm prawnych regulującą szczegółowo daną dziedzinę

Ŝycia społecznego. Współcześnie zwiększa się ilość gałęzi prawa, gdyŜ wraz z rozwojem cywilizacyjnym

powiększa się liczba dziedzin, w których obywatele oczekują szczegółowych zabezpieczeń prawnych. Oprócz

wosdlaciebie@gmail.com

tego zwiększa się ewidentnie zakres władzy publicznej. Jeszcze innym powodem opisywanego zjawiska jest

upowszechnienie idei ochrony praw człowieka .

Gałęzie prawa moŜna podzielić na:

gałęzie prawa prywatnego regulującego stosunki prawne pomiędzy jednostkami, które traktowane są

jako równorzędne podmioty prawne np. prawo cywilne, prawo rodzinne, prawo pracy, prawo handlowe,

prawo bankowe.

gałęzie prawa publicznego regulującego stosunki pomiędzy instytucjami państwa oraz na płaszczyźnie

organy państwowe jednostka lub organy państwowe – określona grupa. Podmioty prawne nie są

traktowane równorzędnie, ale według zasady podporządkowania niŜszych – wyŜszym. Przykładem są:

prawo konstytucyjne, karne, prawo administracyjne, prawo cywilne procesowe.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: