WYKRESÓWKI
Wykresówki tachografów są dopasowane do różnych urządzeń. Dlatego dane typy wykresówek mogą być stosowane tylko w określonych tachografach. Zarówno tachografy jak i przynależne do nich wykresówki podlegają dopuszczeniom wydawanym przez upoważnione do tego urzędy i są opatrzone odpowiednim znakiem kontrolnym.Miejsce umieszczenia znaku kontrolnego i jego rodzaj są opisane w niniejszym przewodniku.Poza ustawowo nakazaną rejestracją ruchu pojazdu i równych grup czasowych możliwa jest też rejestracja zużycia paliwa, przejechanych odcinków drogi, obrotów silnika lub czasu załączenia dodatkowych urządzeń i agregatów, w które wyposażony jest pojazd. Tak więc, oprócz ustawowo określonego wykorzystania systemu tachografu pojawia się również jego zastosowanie dla celów ekonomicznych. Do tego istnieją też odpowiednie wykresówki. Przełącznik grup czasowych jest opisany następującymi symbolami:
czas kierowania pojazdem
"pozostałe czasy pracy" poza kierowaniem
pasywny czas pracy (czas dyżuru)
"czas odpoczynku" i przerw w pracy (przerwy w pracy i okresy odpoczynku mają taki sam symbol)
W urządzeniach standardowych zapis następuje w ten sposób, że ustawienie pokrętła grup czasowych na dany symbol odpowiadający danemu rodzajowi pracy powoduje przesuniecie pisaka czasu pracy na odpowiednie pole na wykresówce, na którym jest rejestrowana dana czynność. Istnieją tachografy wyposażone w pisak dodatkowy, w których w zależności od typu tego pisaka w obszarze pod wewnętrzną skalą czasową na przedniej stronie wykresówki rejestrowana jest praca dodatkowego urządzenia zamontowanego w pojeździe, względnie na tylnej stronie wykresówki są rejestrowane obroty silnika pojazdu. Zapis ten jest dopuszczalny i służy do oceny ekonomicznej jazdy. Tak jak i same tachografy tak i stosowane wykresówki muszą być opatrzone odpowiednim znakiem kontrolnym EWG (Art.6 V O EWG 3821/85). Zarówno tachograf jak i wykresówki muszą posiadać zatwierdzenie typu wydane przez Główny Urząd Miar. Poza tym na tylnej stronie wykresówki są podane znaki kontrolne wszystkich urządzeń, w których dana wykresówka może być stosowana. Dodatkowo wykresówka musi posiadać taki sam zakres prędkości, co urządzenie kontrolne i być przystosowana do urządzeń standardowych i/lub automatycznych.
Struktura wykresówek Wpis ręczny (przednia strona wykresówki)
1. Imię i nazwisko kierowcy (przed rozpoczęciem jazdy)
2. Miejsce założenia wykresówki (przed rozpoczęciem jazdy)
3. Miejsce wyjęcia wykresówki (po zakończeniu jazdy)
4. Data założenia wykresówki (przed rozpoczęciem jazdy)
5. Data wyjecie wykresówki(po zakończeniu jazdy)
6. Numer rejestracyjny pojazdu (przed rozpoczęciem jazdy)
7. Stan licznika kilometrów na końcu jazdy (po zakończeniu jazdy)
Stan licznika kilometrów przy rozpoczęciu jazdy (przed rozpoczęciem jazdy)
• Wpis ręczny (tylna strona wykresówki)
1. Grupy czasowe (przy awarii funkcji rejestracji grup czasowych) Możliwość trzykrotnej zmiany pojazdu
2. Czas zegarowy zmiany pojazdu
3. Stan kilometrów po zakończeniu jazdy
4. Numer rejestracyjny pojazdu
5. Stan kilometrów przy rozpoczęciu jazdy
6. Przejechane kilometry
W przypadku uszkodzenia tachografu lub w sytuacji oddalenia się od pojazdu, gdy kierowca nie jest w stanie używać urządzeń zainstalowanych w pojeździe, jest on zobowiązany do ręcznego wypełnienia wykresówki i rejestrowania swoich okresów pracy, w sposób podany powyżej (Rys.2)Bardzo często się zdarza, że jeden kierowca w ciągu dnia ma zadania przewozowe na różnych pojazdach. W tym przypadku kierowca ma obowiązek wykorzystania jednej i tej samej tarczy tachografu w różnych pojazdach (jeżeli wszystkie te pojazdy są wyposażone w ten sam rodzaj tachografu). Na rewersie wykresówki przewidziano pola do wypełnienia w przypadku zmiany pojazdów. Możliwe jest trzykrotne zmienianie pojazdu (Rys.1)Jeśli wykresówka nie pasuje do tachografu innego pojazdu, kierowca zakłada nową właściwą tarczkę.W przypadku prowadzenia pojazdu przez załogę dwuosobową przepisy nakładają obowiązek jednoczesnej rejestracji ich aktywności dla każdego z osobna. Zastosowanie tachografu przeznaczonego do obsługi dwóch tarcz tachografu pozwoli na uniknięcie zastrzeżeń ze strony służb kontrolnych. Sytuacja komplikuje się w przypadku prowadzenia pojazdu przez załogę 3 osobową (lub więcej). Z uwagi na to, iż nie ma urządzeń pozwalających na jednoczesną rejestrację na trzech tarczach, dwie wykresówki są umieszczone w urządzeniu, a pozostali kierowcy rejestrują ręcznie okresy swojej aktywności na rewersie tarczy.
OKRESY PROWADZENIA POJAZDU
Zgodnie z rozporządzeniem nr 561 Rady Unii Europejskiej i Parlamentu Europejskiego w Rozdziale II w Artykule 6 czytamy:
1. Dzienny czas prowadzenia pojazdu nie może przekroczyć 9 godzin. Jednakże dzienny czas prowadzenia pojazdu może zostać przedłużony do nie więcej niż 10 godzin nie częściej niż dwa razy w tygodniu.
2. Tygodniowy czas prowadzenia pojazdu nie może przekroczyć 56 godzin i nie może skutkować przekroczeniem maksymalnego tygodniowego czasu pracy ustalonego w dyrektywie 2002/15/WE.
3. Łączny czas prowadzenia pojazdu w ciągu dwóch kolejnych tygodni nie może przekroczyć 90 godzin.
4. Dzienny i tygodniowy czas prowadzenia pojazdu obejmuje cały czas prowadzenia pojazdu na terytorium Wspólnoty lub państwa trzeciego.
5. Kierowca zapisuje jako inną pracę cały czas określony w art. 4 pkt. e), a także cały czas spędzony na prowadzeniu pojazdu używanego do działalności zarobkowej nieobjętego zakresem stosowania niniejszego rozporządzenia oraz zapisuje wszelkie okresy gotowości określone w art. 15 ust. 3 lit. c) rozporządzenia (EWG) nr 3821/85 od ostatniego dziennego lub tygodniowego okresu odpoczynku. Zapisu tego dokonuje się ręcznie na wykresówce, na wydruku lub przy użyciu funkcji ręcznego wprowadzania danych do urządzenia rejestrującego.
Dziewięciogodzinny lub dziesięciogodzinny okres prowadzenia pojazdu obowiązuje każdego kierowcę, niezależnie czy podróżuje samodzielnie czy w załodze. Zgodnie z powyższym, standardowy 9-cio godzinny czas prowadzenia pojazdu może być przedłużony dwukrotnie w tygodniu do 10 godzin. Decyzję o przedłużeniu tego okresu zazwyczaj podejmuje kierowca.
Rys.3
okresy prowadzenia pojazdu
okres odpoczynku
Na powyższej tarczy tachografu kierowca wykorzystał około 10 godzin jazdy dziennej. Po zakończeniu jazdy kierowca wykorzystał okres dobowego (dziennego) odpoczynku. Istotne znaczenie ma okres, w jakim zostaną zawarte wszystkie okresy aktywności kierowcy, tzn. okres prowadzenia, przerwy i odpoczynku kierowcy.
Rys.4
W przypadku, gdy przewóz jest wykonywany przy pomocy załogi dwuosobowej zastosowanie definicji dziennego okresu prowadzenia pojazdu rozszerza się poprzez zsumowanie możliwych okresów prowadzenia pojazdu dla dwóch kierowców, przy uwzględnieniu, że doba załogi dwuosobowej trwa maksymalnie 30 godzin (Rys.4).
Artykuł 6 ustęp 2 Rozporządzenia nakłada ograniczenie w postaci maksymalnej normy tygodniowego czasu prowadzenia - 56 godzin, przy jednoczesnym utrzymaniu obecnie obowiązującej normy dwutygodniowego czasu prowadzenia - 90 godzin.Oznacza to wprost, iż w przypadku wykorzystania przez kierowcę w jednym tygodniu maksymalnej ilości godzin jazdy (56), w następnym, zgodnie z przepisami, może wykorzystać ich maksymalnie 34 (Rys.5). Ma to zapobiec nadmiernemu przemęczeniu kierowców. Sposób sprawdzania przedmiotowych, dwutygodniowych okresów, ukazany jest na poniższym rysunku.
Rys.5
Przykładowa ilość 105 godzin w okresie dwutygodniowym jest naruszeniem przepisów, za które przedsiębiorca może otrzymać karę pieniężną, w przypadku kontroli czasu pracy w siedzibie przedsiębiorstwa lub podczas kontroli na drodze (Rys.6)
Rys.6
pilot1216